Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι ο Ρέντσι δεν έχει καταφέρει να πείσει τους ιταλούς ψηφοφόρους για την αναγκαιότητα της αναθεώρησης και πολλοί αναλυτές πιστεύουν ότι κινδυνεύει να χάσει την πρωθυπουργία σε περίπτωση που ηττηθεί. Ο Ρέντσι αυτή την εβδομάδα επισκέφτηκε την πόλη Τρεβίζο στα βορειοανατολικά της Ιταλίας και στην ομιλία του προσπάθησε να πείσει το ακροατήριο ότι το δημοψήφισμα της 4ης Δεκεμβρίου πρέπει να εγκρίνει την συνταγματική αναθεώρηση «που θα θέσει την Ιταλία στη σωστή τροχιά για τις επόμενες 4 δεκαετίες».
«Αν θέλετε αυτή η χώρα να αλλάξει, όχι για μένα, ούτε για εσάς αλλά στο όνομα των παιδιών σας, αν θέλετε ένα απλοποιημένο σύστημα, υποστηρίξτε με επειδή δεν μπορώ να τα καταφέρω μόνος μου» είπε από βήματος. «Αν δεν περάσει το δημοψήφισμα όποιος και να είναι πρωθυπουργός τα επόμενα 30 χρόνια θα είναι μονίμως σκλάβος των βέτο και θα εκβιάζεται από τη γραφειοκρατία».
Ο στόχος του Ρέντσι είναι να αποδυναμωθεί η Γερουσία, το «άνω» τμήμα του κοινοβουλίου, κάτι που όσοι δεν βλέπουν με καλό μάτι την συνταγματική αναθεώρηση υποστηρίζουν ότι θα είναι επικίνδυνο για τη λειτουργία της δημοκρατίας. Ο Ιταλός -μη εκλεγμένος- πρωθυπουργός κατάφερε να περάσει την αναθεώρηση από την ιταλική βουλή αλλά όχι με αρκετή πλειοψηφία ώστε να αποφύγει το δημοψήφισμα.
Το πρόβλημα όμως για τον Ρέντσι είναι ότι, όπως συνέβη και στη Μεγάλη Βρετανία με το Brexit, το δημοψήφισμα έχει ξεφύγει στον δημόσιο διάλογο από τον τεχνικό του χαρακτήρα και έχει μετατραπεί σε μια κρίσιμη ψηφοφορία η οποία θα αντικατοπτρίσει αν οι ιταλοί πολίτες πιστεύουν ότι ο Ρέντσι εκπλήρωσε τις υποσχέσεις του για πολιτική αλλαγή όταν ανέλαβε την εξουσία το 2014.
Όπως ακριβώς λοιπόν ο Ντέιβιντ Κάμερον έκανε το λάθος να προκηρύξει το δημοψήφισμα που απέφερε το τέλος της πολιτικής του καριέρας, έτσι και ο Ρέντσι φαίνεται να έχει παγιδευτεί σε μια απόφαση που προώθησε όταν ήταν ακόμα πολύ δημοφιλής, μετατρέποντας το αποτέλεσμα σε μέτρηση της αποδοχής του. Η πίεση που νιώθει τώρα είναι αυτή που τον οδηγεί να υψώνει τους τόνους στις συζητήσεις με την Άνγκελα Μέρκελ τον τελευταίο καιρό. Το σίγουρο είναι πάντως ότι έχει ήδη μετανιώσει για τις παλαιότερες δηλώσεις, όταν έλεγε με αυτοπεποίθηση ότι σε περίπτωση που χάσει το δημοψήφισμα θα παραιτηθεί από την εξουσία και την πολιτική γενικότερα.
Τότε ο Ρέντσι ήταν σίγουρος ότι οι ιταλοί ψηφοφόροι θα συνεχίσουν να τον κρατάνε στα ίδια υψηλά ποσοστά αποδοχής αλλά τα προβλήματα στην παγωμένη οικονομία και ο κακός χειρισμός του στην διάσωση 4 τραπεζών πέρυσι έχουν αλλάξει το κλίμα στην Ιταλία.
Ο Giovani Orsina, καθηγητής της σύγχρονης Ιστορίας στο πανεπιστήμιο LUISS στη Ρώμη, υποστηρίζει ότι ο Ρέντσι «νόμιζε ότι η προσωπικότητά του και η θέση του θα μπορούσαν να φέρουν από μόνες τους μια θετική ψήφο στο δημοψήφισμα και χρειάστηκε χρόνο μέχρι να συνειδητοποιήσει ότι στην πραγματικότητα η επένδυση στην προσωπικότητά του αντί να ενισχύσει το ΝΑΙ, ενισχύει το ΟΧΙ. Τώρα, εδώ και λίγους μήνες, προσπαθεί να αποσύρει το προσωπικό στοιχείο από την εκλογική διαδικασία αλλά αυτό δεν του είναι πολύ εύκολο γιατί έχει μια τάση να μετατρέπει τα πάντα σε προσωπικό ζήτημα, ακόμα και όταν ξέρει ότι δεν πρέπει». Σύμφωνα με τον Orsina η κατάσταση είναι ακόμα ρευστή και καμία ασφαλής πρόβλεψη δεν μπορεί να γίνει, κάτι που -κατά τη γνώμη του- φάνηκε και στην περίπτωση του βρετανικού δημοψηφίσματος.
Παρόλο που οι εταιρίες δημοσκοπήσεων έχουν αποτύχει πολλές φορές και στην Ιταλία να προβλέψουν τα αποτελέσματα των εκλογικών μαχών τα τελευταία χρόνια και δεν χαίρουν ιδιαίτερης εμπιστοσύνης, η πιο πρόσφατη δημοσκόπηση που δημοσίευσε η εφημερίδα Corierre della Serra βρήκε ότι το 23% των Ιταλών είναι αποφασισμένοι να ψηφίσουν ΝΑΙ, το 25% ΟΧΙ και η πλειοψηφία, το 52%, είναι ακόμα αναποφάσιστη. Μια άλλη έρευνα που δημοσιεύτηκε στο EMG προβλέπει ότι το 31% των ιταλών θα υπερψηφίσουν την πρόταση Ρέντσι, έναντι ενός 36% που αντιτείθενται (με 33% αναποφάσιστους).
Το πρόβλημα του Ρέντσι είναι ότι οι Ιταλοί δεν φοβούνται ιδιαίτερα την πολιτική αστάθεια. Την έχουν ξαναζήσει πολλές φορές στο παρελθόν και επέζησαν. «Οι ψηφοφόροι θα πουν ένα πράγμα: Εσύ (Ρέντσι) είσαι εκτός παιχνιδιού και αυτό μου φτάνει» λέει ο Wolfango Piccoli, πρόεδρος της εταιρίας πολιτικών αναλύσεων και συμβουλών Teneo Intelligence. «Ο πήχης για να τρομάξεις τους Ιταλούς είναι πολύ ψηλά».
Ο Ρέντσι λοιπόν φαίνεται ότι τώρα αντιλαμβάνεται το λάθος του και τις τελευταίες εβδομάδες προσπαθεί να διορθώσει την εικόνα του ανεβάζοντας τους τόνους και δίνοντας υποσχέσεις που περιλαμβάνουν ακόμα και την κατασκευή μιας τεράστιας γέφυρας που θα συνδέσει την Σικελία με την ενδοχώρα, μια πρόταση που είχε φέρει ο Σίλβιο Μπερλουσκόνι και ο Ρέντσι είχε στο παρελθόν χαρακτηρίσει «πεταμένα λεφτά».
Ακόμα παραμένει εντελώς αδύνατο να προβλεφθεί η έκβαση που θα έχει αυτή η μάχη για τον Ματέο Ρέντσι. Αυτό που πάντως μπορεί να ειπωθεί με σιγουριά είναι ότι η Ιταλία βρίσκεται μπροστά σε μια ακόμα νέα πολιτική αναταραχή και ότι ο Ιταλός πρωθυπουργός θα προσέχει περισσότερο όταν υπόσχεται παραιτήσεις από εδώ και στο εξής.