του Παναγιώτη Παπαδομανωλάκη
Ένα μήνα μετά την έναρξη της τελευταίας φάσης της πολεμικής σύγκρουσης στην Ουκρανία, ζητήσαμε από τον Αλεξέι να μας περιγράψει τη σημερινή κατάσταση. Ο ίδιος εξηγεί πως «αν μιλήσουμε για τους στρατιωτικούς στόχους του πρώτου σταδίου της ειδικής στρατιωτικής επιχείρησης, μπορούν να σημειωθούν αρκετοί. Ο πρώτος είναι η προστασία των ουκρανορωσικών συνόρων, οπότε είδαμε μια επίθεση κατά μήκος ενός πολύ ευρέος μετώπου, ξεκινώντας περίπου από το χωριό Σενκόβκα και καταλήγοντας στον Ισθμό της Κριμαίας. Το συνολικό μήκος του μετώπου είναι πάνω από 2.000 χιλιόμετρα και βλέπουμε ότι το έργο αυτό έχει ολοκληρωθεί με επιτυχία. Το δεύτερο καθήκον είναι η καταστροφή των στρατιωτικών επιτελείων, των κέντρων επικοινωνίας, των αποθηκών, των αεροδρομίων, των εγκαταστάσεων αποθήκευσης καυσίμων και λιπαντικών. Αυτός ο στόχος έχει επιτευχθεί, ο ρωσικός στρατός έχει πλήρη αεροπορική υπεροχή».
Συνεχίζει αναφέροντας πως «ο τρίτος στόχος του πρώτου σταδίου της επιχείρησης είναι η καταστροφή της κύριας ομάδας εθνικιστών που είναι συγκεντρωμένη στο έδαφος των Λαϊκών Δημοκρατιών του Ντονέτσκ και του Λουγκάνσκ. Οι εθνικιστές προετοίμαζαν μια επίθεση στο Ντονμπάς και συγκέντρωσαν στην περιοχή αυτή περισσότερους από 120.000 στρατιώτες παρακινούμενους και εκπαιδευμένους καλά από εκπαιδευτές του ΝΑΤΟ. Ο στόχος αυτός δεν έχει ακόμη επιτευχθεί, αλλά η διαδικασία εξελίσσεται σύμφωνα με τα αναμενόμενα σχέδια και τις προβλέψεις. Καθημερινά οι εθνικιστές υφίστανται πολύ μεγάλες απώλειες. Ο τέταρτος, πολύ σημαντικός στόχος είναι η εγκαθίδρυση του ελέγχου επί των στρατηγικών εγκαταστάσεων: των πυρηνικών εργοστασίων στο Τσερνομπίλ, στο Ενεργκοντάρ και στο Γιουζνοουκράινσκ, καθώς και των φραγμάτων στον Δνείπερο και ενός στρατιωτικού βιολογικού εργαστηρίου κοντά στο Χάρκοβο. Οι στόχοι αυτοί δεν επιλέχθηκαν τυχαία, αλλά για να προστατευθούν οι κάτοικοι των περιοχών αυτών από τις προβοκάτσιες της ουκρανικής πλευράς. Όλοι αυτοί οι στόχοι επιτεύχθηκαν, εκτός από την απελευθέρωση του πυρηνικού σταθμού του Γιουζνουκραίνσκ. Απλώς το μέτωπο δεν έχει ακόμη επιτύχει αυτόν τον στόχο, καθώς οι κύριες δυνάμεις έχουν ριχτεί στο θέατρο επιχειρήσεων του Ντονμπάς».
Συλλήψεις, απαγωγές και βασανισμοί πολιτικών ακτιβιστών και πολιτών
H Μποροτμπά όπως και το Κομμουνιστικό Κόμμα της Ουκρανίας και άλλα κομμουνιστικά κόμματα, απαγορεύτηκε μετά το πραξικόπημα του Μαϊντάν. Τον ρωτάμε αν η τρομοκρατία από το καθεστώς του Κιέβου έχει ενταθεί μετά τη κλιμάκωση της σύγκρουσης, με αφορμή τη πρόσφατη σύλληψη δύο νεαρών μελών της δύο νεολαίων κομμουνιστών, στελεχών της Λενινιστικής Κομμουνιστικής Ενωσης Νεολαίας, των οποίων τα ίχνη τους αγνοούνται. Ο ίδιος μας παραπέμπει στην πρόσφατη ανακοίνωση της Μποροτμπά, η οποία καταγγέλλει συλλήψεις, απαγωγές και βασανισμούς πολιτικών ακτιβιστών και πολιτών που διαφωνούν με τις πολιτικές της κεντρικής κυβέρνησης. Μεταξύ αυτών, η απαγωγή του πολιτικού επιστήμονα Ντμίτρο Τζανχίροφ στο κανάλι του οποίου δημοσιεύθηκε μια αντιρωσική δήλωση, η εισβολή στην οικοία του πολιτικού ακτιβιστή του Κιέβου Ντμίτρι Σκβόρτσοφ, η φυλάκιση του Αλεξάντερ Ματιουσένκο -αριστερoύ ακτιβιστή από το Ντνιπροπετρόφσκ- με την κατηγορία της προδοσίας χωρίς δικαστική απόφαση, η σύλληψη και η παράνομη ανάκριση του πολιτικού της αντιπολίτευσης και βουλευτή Νέστορ Σούφριτς από τις δυνάμεις εδαφικής άμυνας, φρικτά πλάνα από τα βασανιστήρια αιχμαλώτων πολέμου, συμπεριλαμβανομένου ενός στρατιωτικού πιλότου κα.
Σχετικά με την πρόσφατη απαγόρευση 11 κομμάτων της αντιπολίτευσης από το καθεστώς του Κιέβου, αναφέρει πως «αυτά τα πολιτικά κόμματα ήταν και είναι μέρος του νέου ουκρανικού συστήματος που οικοδομήθηκε μετά το πραξικόπημα του 2014. Όλα τους δρούσαν υπό την εποπτεία της Υπηρεσίας Ασφαλείας της Ουκρανίας και ήταν κόμματα που είχαν στο “τσεπάκι”. Οι νέες ουκρανικές αρχές τα θεωρούσαν ως πολιτικό εργαλείο. Σκοπός αυτών των κομμάτων ήταν να συντονίζουν φιλορώσους και αριστερούς ακτιβιστές, ωστόσο, στην παραμικρή προσπάθεια να πολεμήσουν κατά των ουκρανικών αρχών, οι ακτιβιστές αυτοί τιμωρούνταν αυστηρά. Τώρα βλέπουμε ότι οι ουκρανικές αρχές φοβούνται ακόμη και τέτοια ελεγχόμενα κόμματα. Αυτό τα λέει όλα για την αδυναμία της ουκρανικής κυβέρνησης. Τώρα μια πιο επικίνδυνη διαδικασία είναι οι μαζικές συλλήψεις ηγετών της κοινής γνώμης που υποστηρίζουν την ανατροπή της ουκρανικής κυβέρνησης και περιμένουν την απελευθέρωση της Ουκρανίας. Κάθε μέρα τέτοιοι ηγέτες απλά εξαφανίζονται. Οι συγγενείς τους δεν γνωρίζουν πού βρίσκονται, δεν ξέρουν αν είναι ζωντανοί ή αν έχουν ήδη σκοτωθεί. Ελπίζω να είναι ζωντανοί και να μπορέσουμε να τους απελευθερώσουμε. Η οργάνωσή μας δημοσίευσε μια έκκληση προς τα αριστερά κόμματα άλλων χωρών».
«Η Οδησσός δεν αποδέχεται τις ιδέες του Μπαντέρα και του Σουχέβιτς»
Ο Αλεξέι είναι από την Οδησσό, όπου έλαβε χώρα η σφαγή των 48 αντιφασιστών στο Κτίριο των Συνδικάτων το 2014. Του ζητάμε να αναφερθεί το πως αντιμετωπίζουν οι κάτοικοι της περιοχής το ενδεχόμενο εισόδου ρωσικών στρατευμάτων. «Φυσικά, οι άνθρωποι που δεν έχουν βιώσει τον πόλεμο τον φοβούνται. Ως εκ τούτου, οι περισσότεροι συμπατριώτες μου το αντιμετώπισαν αρνητικά. Ωστόσο, όλοι καταλαβαίνουν ότι οι εθνικιστές ξεκίνησαν αυτόν τον πόλεμο πριν από 8 χρόνια. Όλοι καταλαβαίνουν ότι αργά ή γρήγορα, το νεοαποικιακό καθεστώς της Ουκρανίας, το οποίο είναι πλήρως υποταγμένο στην Ουάσινγκτον, έπρεπε να λάβει τέλος. Για το λόγο αυτό, «οι άνθρωποι από την Οδησσό δεν ανταποκρίθηκαν στις εκκλήσεις των εθνικιστών να πάνε να πολεμήσουν για την Ουκρανία. Υπάρχουν κάποιες περιπτώσεις, όπου οι εθνικιστές άρχισαν να χτυπιούνται από τους γείτονές τους. Οι άνθρωποι που βρίσκονται στις περιφερειακές αρχές – σαμποτάρουν τις εντολές που έρχονται από το Κίεβο, όταν δεν απειλούν τη ζωή τους. Οι εθνικιστές συνειδητοποίησαν ξαφνικά ότι ζουν σε ένα εχθρικό περιβάλλον στο οποίο κάθε βήμα, κάθε νέο σημείο ελέγχου, κάθε νέο οδόφραγμα είναι γνωστό στους εχθρούς τους, δηλαδή το γνωρίζουμε».
Εξηγεί πως «ειδικά οι κάτοικοι της Οδησσού είναι πολύ φοβισμένοι και δεν μπορούν να οργανώσουν δημόσιες δράσεις κατά του Κιέβου τώρα, αλλά περιμένουν την απελευθέρωσή τους. Φυσικά, μετά από 8 χρόνια εθνικιστικής προπαγάνδας, κάποιοι έχουν αλλάξει τη θέση τους. Σε σύγκριση με την κατάσταση του 2014, σήμερα υπάρχουν λιγότεροι υποστηρικτές μας στην Οδησσό. Αλλά και πάλι, η Οδησσός είναι η πόλη που ιδρύθηκε από τη Ρωσίδα αυτοκράτειρα Αικατερίνη τη Μεγάλη. Η Οδησσός είναι μια πόλη που αντιστάθηκε στους Ναζί περισσότερο από όσο αντιστάθηκαν η Πολωνία και η Ολλανδία. Η Οδησσός είναι μια πόλη όπου ζουν εκπρόσωποι 133 εθνικοτήτων. Ως εκ τούτου, η Οδησσός δεν αποδέχεται τις ιδέες του Μπαντέρα και του Σουχέβιτς. Αυτές οι ιδέες είναι ξένες για την Οδησσό. Επίσης, ο πόνος από τη σφαγή της 2ας Μαΐου δεν έχει ακόμη υποχωρήσει».
Στο ερώτημα πως βλέπουν οι Ουκρανοί τη ρωσική επέμβαση, ο ίδιος εξηγεί πως «εξαρτάται από την περιοχή, αλλά γενικά, σε κάθε περιοχή υπάρχει ένας πολύ μεγάλος αριθμός υποστηρικτών της διαδικασίας αποναζιστικοποίησης. Αυτό δεν είναι υπερβολή – ο αριθμός των υποστηρικτών είναι πραγματικά πολύ μεγάλος. Το πρόβλημα είναι ότι οι άνθρωποι φοβούνται να εκφράσουν ανοιχτά τη γνώμη τους. Όπως έγραψα παραπάνω, πολλοί υποστηρικτές της Ρωσίας, πολλοί αντιφασίστες απλά εξαφανίζονται. Η Υπηρεσία Ασφαλείας της Ουκρανίας και η Υπηρεσία Πληροφοριών της Ουκρανίας οργανώνουν πολιτικές δολοφονίες. Η πιο προβεβλημένη πολιτική δολοφονία ήταν η δολοφονία του δημάρχου της πόλης Κρεμίνα, Βολόντιμιρ Στρουκ. Το καθήκον μας είναι να διασφαλίσουμε ότι οι άνθρωποι μπορούν να εκφράζουν ελεύθερα τις απόψεις τους. Πρέπει να τους προστατεύσουμε ώστε να μη φοβούνται να μιλήσουν».
Ο ρόλος του Αζόφ και ο συμβολισμός της σημαίας της Νίκης
Βλέπουμε ότι σε αρκετές περιπτώσεις, όταν ο στρατός της Ρωσίας και οι Λαϊκές Πολιτοφυλακές του Ντονμπάς καταλαμβάνουν μια πόλη, αναρτούν την κόκκινη σημαία με το σφυροδρέπανο. Τέτοιες εικόνες είδαμε στην κατάληψη του πυρηνικού σταθμού στη Ζαπορίζια, το Ενεργκονταρ και σε τεθωρακισμένα οχήματα. Ζητάμε από το συνομιλητή μας να μας το ερμηνεύσει. Ο Αλεξέι απαντά πως «πολλοί μαχητές της λαϊκής πολιτοφυλακής και των ρωσικών δυνάμεων είναι υποστηρικτές των κομμουνιστικών ιδεών. Επίσης, κάποιοι από αυτούς έχουν άλλο κίνητρο – θέλουν να θυμώσουν τους εθνικιστές και να τους δείξουν το κομμουνιστικό σύμβολο. Επίσης, μαχητές μας μπορεί να χρησιμοποιήσουν τη σημαία της Νίκης, η οποία έχει επίσης το σφυροδρέπανο, αλλά αυτό δεν συμβολίζει την ταξική πάλη, αλλά τη νίκη επί του Τρίτου Ράιχ. Έτσι, υπάρχουν πολλά διαφορετικά κίνητρα. Θα πρέπει να προσπαθήσουμε να κατανοήσουμε αυτή τη διαδικασία και να είμαστε ειλικρινείς με τους εαυτούς μας – δεν πρόκειται για τον Κόκκινο Στρατό. Υπάρχουν κάποιες αντιδραστικές ομάδες που συμμετέχουν σε αυτή τη διαδικασία από την πλευρά μας, αλλά αυτή η διαδικασία – είναι προοδευτική διαδικασία και πρέπει να την υποστηρίξουμε».
Με αφορμή τη τελευταία του αναφορά τον ρωτήσαμε αν στη πλευρά του ρωσικού στρατού πολεμούν νεοναζιστικές ομάδες, όπως το Τάγμα Αζόφ που είναι ενσωματωμένο στην ουκρανική Εθνοφρουρά. Ο ίδιος είναι κατηγορηματικός πως «όχι, δεν υπάρχουν νεοναζιστικές ομάδες από την πλευρά της Ρωσίας, αλλά όπως είπα, υπάρχουν αντιδραστικές ομάδες. Για παράδειγμα, μοναρχικοί ή ορθόδοξοι. Μπορούμε να αναφέρουμε ένα μέρος των Κοζάκων (όχι όλους). Θεωρούν ότι αυτή η διαδικασία δεν είναι για την αποναζιστικοποίηση, αλλά για την ενίσχυση της “Ρωσικής Αυτοκρατορίας”. Αλλά η επιρροή αυτών των ομάδων είναι πολύ μικρή. Το Αζόφ -από την άλλη- παίζει πραγματικά σημαντικό ρόλο, τον οποίο μπορούμε να συγκρίνουμε με τον ρόλο των κομμουνιστών στον Σοβιετικό στρατό. Φυσικά, δεν υποστήριζαν όλοι οι μαχητές του Σοβιετικού στρατού τις κόκκινες ιδέες, αλλά οι κομμουνιστές τους οργάνωναν, έκαναν προπαγάνδα και ούτω καθεξής. Παρόμοια διαδικασία μπορούμε να δούμε στις ουκρανικές δυνάμεις, όπου δεν υποστηρίζουν όλοι οι μαχητές τον εθνικισμό, αλλά το Αζόφ, ο Δεξιός Τομέας, το Αϊντάρ, ο Τυφώνας και άλλοι λεγόμενοι “εθελοντές” μαχητές αποτελούν ένα είδος “σκελετού” των ουκρανικών δυνάμεων».
«Η αριστερά θα πρέπει να είναι πιο ενεργή στην αντιιμπεριαλιστική αγκιτάτσια»
Τέλος ζητάμε από τον Αλεξέι να σχολιάσει το γεγονός ότι πολλοί στη δυτική αριστερά θεωρούν τη σύγκρουση ως «ενδοϊμπεριαλιστική» και κρατούν ίσες αποστάσεις μεταξύ του ΝΑΤΟ και της Ρωσίας. Απαντά ότι «δεν μπορούμε να συμφωνήσουμε με αυτή τη θέση και πιστεύουμε ότι αυτή η στάση είναι λανθασμένη. Ως μαρξιστές, πρέπει να εξηγήσουμε στην κοινωνία, ότι μετά την κατάρρευση του σοβιετικού στρατοπέδου, το παγκόσμιο οικονομικό σύστημα είναι ένα ενιαίο (ενωμένο) σύστημα. Ένα σύστημα. Αυτό το σύστημα είναι ιμπεριαλιστικό και έχει τον δικό του “Ηγεμόνα” – τις Ηνωμένες Πολιτείες. Σε αυτή τη χώρα λαμβάνονται οι σημαντικότερες οικονομικές αποφάσεις, από όπου ελέγχουν την εκπομπή του κύριου παγκόσμιου νομίσματος, του δολαρίου. Και είναι στις Ηνωμένες Πολιτείες που βρίσκονται τα κύρια κέντρα συσσώρευσης και συγκέντρωσης κεφαλαίου. Επίσης, το παγκόσμιο οικονομικό σύστημα έχει και τα λεγόμενα υποσυστήματα: το Ευρωπαϊκό, το Βορειοαρικανικό, το μετα-Σοβιετικό (το κέντρο του οποίου βρίσκεται στη Μόσχα), της Νότιας Αμερικής, του Μεξικού-Καραϊβικής, της Ασίας-Ειρηνικού και ορισμένα άλλα. Αυτά τα υποσυστήματα αλληλεπιδρούν ενεργά μεταξύ τους, δεν έχουν σαφή όρια και μοιάζουν περισσότερο με κάποιου είδους πόλους, από τους οποίους εκτείνονται εκατομμύρια αλυσίδες παραγωγής, οικονομικοί δεσμοί, logistics, εμπορικά, χρηματοπιστωτικά και φορολογικά νήματα».
«Πρέπει να κατανοήσουμε ότι οι αγορές δεν είναι απεριόριστες και δεν είναι μόνο κατειλημμένες από ανταγωνιστές, αλλά και υπερπλήρεις. Η κατάσταση αυτή προκάλεσε κρίση στην παγκόσμια οικονομία. Σήμερα, οι ΗΠΑ έχουν δύο επιλογές. Η πρώτη προσφέρεται από τους κομμουνιστές. Πρέπει να υπάρξει απόρριψη της λεγόμενης ελεύθερης αγοράς, εθνικοποίηση των μέσων παραγωγής και μετάβαση σε έναν ολοκληρωμένο οικονομικό σχεδιασμό. Η δεύτερη προτείνεται από τους δεξιούς οικονομολόγους. Προτείνουν τη διατήρηση του φιλελεύθερου μοντέλου και την καταστροφή των ανταγωνιστών, την κατάληψη των αγορών άλλων λαών. Αυτό το σενάριο συμβαίνει στον κόσμο σήμερα και είναι στην πραγματικότητα “οικονομικός κανιβαλισμός”: όλοι είναι εναντίον όλων. Οι Ηνωμένες Πολιτείες κηρύσσουν οικονομικό πόλεμο στην Κίνα και τη Ρωσία, οι ευρωπαϊκές χώρες μάχονται μεταξύ τους για να διατηρήσουν τις ποσοστώσεις, η Βενεζουέλα και το Ιράν συνεχίζουν να βρίσκονται υπό αποκλεισμό και η Αργεντινή βρίσκεται στις παραμονές της ένατης χρεοκοπίας, καθώς δεν μπορεί να πληρώσει τους διεθνείς πιστωτές. Υπό αυτές τις συνθήκες, όταν η ηγεμονική χώρα έχει επιλέξει το δρόμο της καταστροφής των ανταγωνιστών, όπως η Ρωσία, της οποίας η οικονομία είναι περιφερειακή και αναγκάζεται να αμυνθεί», εξηγεί.
«Ως εκ τούτου, η αριστερά θα πρέπει να είναι πιο ενεργή στην αντιιμπεριαλιστική αγκιτάτσια κατά των Ηνωμένων Πολιτειών και όχι κατά της Ρωσίας. Η αριστερά θα πρέπει να είναι πιο ενεργή στην προώθηση ενός εναλλακτικού οικονομικού μοντέλου, αντί να υπερασπίζεται την υπερφιλελεύθερη εθνικιστική κυβέρνηση της Ουκρανίας. Γενικά, η υποστήριξη των Ναζί είναι ντροπή και αίσχος. Ωστόσο, κάτι μου λέει ότι όλες οι εξηγήσεις μου δεν θα γίνουν αποδεκτές από τέτοιους “αριστερούς”, επειδή όλοι τους είναι πολύ στενά συνδεδεμένοι με τα ιμπεριαλιστικά δίκτυα. Όλοι τους λαμβάνουν υποστήριξη από ιμπεριαλιστικά κεφάλαια και μη κυβερνητικές οργανώσεις. Το να λαμβάνουν επιχορηγήσεις από τα χέρια των ιμπεριαλιστών είναι τόσο ευχάριστο που δεν θα θέλουν να αντιταχθούν στα αφεντικά τους. Είμαι σίγουρος ότι ήρθε η ώρα για τους πραγματικούς κομμουνιστές της Ευρώπης να θυμηθούν τη συμβουλή του Λένιν: Πριν ενωθούμε, πρέπει πρώτα να απεμπλακούμε δυναμικά και οριστικά. Είμαι κατηγορηματικός αντίπαλος της ένωσης της ευρύτερης αριστεράς. Ειδικά των ενώσεων με τέτοιους “αριστερούς”. Πρέπει να συνεργαστούμε με τις πλατιές μάζες του προλεταριάτου και όχι με τους “αριστερούς” ακτιβιστές που εξαρτώνται από τους ιμπεριαλιστές. Οι συζητήσεις και η διαδικασία της ενοποίησης καταλαμβάνουν πολύτιμο χρόνο, απορροφούν ενέργεια και οι οργανώσεις βυθίζονται σε μια μακρά και κουραστική διαδικασία που τους αποσπά την προσοχή από τον πραγματικό αγώνα για μια νέα, πιο δίκαιη κοινωνική τάξη», καταλήγει.