της Λαμπρινή Θωμά

Παρά τα 89 του χρόνια και την εξ αρχής δηλωμένη του βαρυκοϊα, ο ακτιβιστής, πάλαι ποτέ στρατιωτικός αναλυτής και σύμβολο όσων μπορεί να κατορθώσει η ελεύθερη δημοσιογραφία, Ντάνιελ ‘Ελσμπεργκ, κατάφερε σήμερα να δώσει τον τόνο στην αίθουσα του Ολντ Μπέιλυ, όπου συνεχίζεται η ακροαματική διαδικασία για την έκδοση ή μη του Τζούλιαν Ασάνζ στις ΗΠΑ.

Με στιβαρό και ξεκάθαρο λόγο, μυαλό ξυράφι και συγκροτημένη άποψη, ο Έλσμπεργκ κατάφερε να αναδείξει όλες τις ομοιότητες της δικής του ιστορίας, δίκης – είχε πρωτόδικα καταδικαστεί σε 115 χρόνια φυλάκισης- και αντιμετώπισης. Αναφέρθηκε εκτενώς στην άρνηση των διωκτών του να του επιτρέψουν να αναφέρει στη δίκη του τους λόγους που τον οδήγησαν να δώσει στη Δημοσιότητα τις 4.000 σελίδες απορρήτων εγγράφων για όσα διέπρατταν οι ΗΠΑ στο Βιετνάμ: το δημόσιο συμφέρον ‘όπως και ο Ασάνζ. Τόνισε πως ‘πατριωτική’ είναι η δική του στάση, η στάση όποιου, όπως η Τσέλσυ Μάννινγκ και ο Εντουαρντ Σνόουντεν, αποφασίζει να προασπίσει το λαό και όχι τα συμφέροντα, και τα έβαλε με όσους τον θυμήθηκαν μόνο και μόνο για να ρίξουν τον Ασάνζ στα τάρταρα: «οι ίδιοι που επί σαράντα χρόνια με κατέκριναν, βγήκαν να πουν ότι άλλο ήταν τα καλά Pentagon Papers κι άλλο τα κακά Wikileaks… αυτά όλα είναι ανοησίες, προσπαθούν να με χρησιμοποιήσουν αυτοί που ως χτες με κυνηγούσαν». Kαι τον κυνηγούσαν με τον ίσιο νόμο που κυνηγούν σήμερα τον Ασάνζ, το νόμο περί κατασκοπείας του 1917 (the espionage act).

Και όταν οι εκπρόσωποι των ΗΠΑ βάλθηκαν να τον κάνουν να πει ότι τα δημοσιεύματα των wikileaks έβαλαν ζωές σε κίνδυνο, διαβασμένος, τους παρέπεμψε στο γεγονός ότι κατά τη δίκη της Τσέλσυ Μάννινγκ τίποτε τέτοιο δεν ήρθε στο φως και οι αμερικάνικες διωκτικές αρχές δεν μπόρεσαν να αποδείξουν ότι ‘χάθηκε έστω μία ζωή από όσα αποκάλυψε η Τσέλσυ’, και άρα τα Wikileaks. Στην προσπάθειά τους να τον μεταπείσουν, οι διώκτες του Ασάνζ μας χάρισαν μία από τις πιο ανόητες ατάκες της ημέρας. Ως απόδειξη του κινδύνου να χαθούν ζωές, ανέφεραν το γεγονός ότι και ο Οσάμα μπιν Λάντεν διάβαζε τα  wikileaks. Δεν γνωρίζω αν και στην αίθουσα ακολούθησε γενική θυμηδία, γιατί το λινκ διεκόπη για περίπου πέντε λεπτά εκεί περίπου.. ‘Ούτε ένας άνθρωπος δεν υπέφερε κάποιου είδους βασανιστήριο και καμμία απειλή [από όσες διατυπώθηκαν λόγω wikileaks] δεν πραγματοποιήθηκε’ είπε, αφήνοντας μας να καταλάβουμε πως κάποιοι άλλοι και βασανίζουν και σκοτώνουν και πραγματοποιούν τις απειλές τους…το Στέητ Ντηπάρτμεντ και το υπουργείο Άμυνας βάζουν σε κίνδυνο αυτούς τους ανθρώπους, γιατί προτιμούν να διώξουν τον Αςάνζ παρά να τους προστατεύσουν… Μετά από 40 χρόνια δεν τολμούν να κατηγορήσουν πια εμένα, αλλά κατηγορούν τον Τζούλιαν. Δηλαδή δεν έχουν κατανοήσει τα κίνητρά μας’… ‘Κι εγώ έδωσα δεκάδες ονόματα στη δημοσιότητα’, λέει, και όταν τον ρωτούν γιατί προτίμησε να δώσει τέσσερις τόμους στη γερουσία αντί να τους δώσει και αυτούς στις εφημερίδες, τους απάντησε ότι δεν είχε εμπιστοσύνη στην κυβέρνηση των ΗΠΑ, γι’ αυτό το έπραξε: εκείνο τον καιρό γίνονταν ειρηνευτικές συνομιλίες, και το πιθανότερο ήταν ότι οι ΗΠΑ θα χρησιμοποιούσαν τις αποκαλύψεις του, αν ήταν όλες δημόσιες, για να αποσυρθούν από αυτές.

Τόνισε, ξανά και ξανά, ότι όλα τα έγγραφα που αποκάλυψε ο ίδιος ήταν άκρως απόρρητα, σε αντίθεση με όσα έφεραν στο φως η Τσέλσυ Μάννινγκ και τα Wikileaks, που ήταν χαμηλότερης διαβάθμισης. Και έπρεπε να το κάνει, όπως έπρεπε να το κάνει κι η Τσέλσυ κι ο Ασάνζ. ‘Το Βιετνάμ όπως και το Ιράκ ήταν άδικοι πόλεμοι, αλλά το Ιρακ ήταν πολύ πιο επιθετικός… Το Αφγανιστάν ήταν Βιετναμιστάν…παρά τις διαφορές ήταν ουσιαστικά ίδιος πόλεμος’.. Στηρίζει τον Ασάνζ με κάθε του λέξη: Αν ο ίδιος είναι ήρωας γι’ αυτό που έκανε πριν 40 χρόνια, το ίδιο ήρωας είναι και ο Ασάνζ. ‘Ταυτίζομαι τόσο με την πηγή των αποκαλύψεων όσο και με αυτόν που τις δημοσιοποίησε’. Η Τσέλσυ – που δεν την ξεχνάει στιγμή- και ο Ασάνζ είναι αυτοί με τους οποίους ταυτίζεται.

‘Οχι, δεν είχα μια δίκαιη δίκη, Οχι, οποιοσδήποτε με τέτοιες κατηγορίες δε θα έχει μια δίκαιη δίκη στις ΗΠΑ. Ούτε ο Ασσάνζ θα έχει μια δίκαιη δίκη αν εκδοθεί στις ΗΠΑ’ τόνισε, ψύχραιμα, όπως σε ολόκληρη τη διαδικασία, όταν κάρφωνε τη μία μετά την άλλη τους κατηγόρους, τους εκπροσώπους των ΗΠΑ που τα βρήκαν εμφανώς σκούρα. Ενας 89χρονος αγωνιστής, ένας ζωντανός θρύλος και ήρωας της ελευθερίας του Λόγου, που ο ίδιος λέει πως ‘η μόνη διαφορά’ ανάμεσα σε όσα έκανε ο Ασάνζ και όσα έκανε εκείνος ήταν πολύ περισσότερα από όσα θα μπορούσε να αντέξει το κατηγορητήριο.

Την παρέμβαση του ίδιου του Ασανζ προκάλεσε η αναφορά των διωκτών του σε ζωές που χάθηκαν. Εκείνη τη στιγμή, ενώ του απαντούσε η δικαστής να μιλά μέσω των δικηγόρων του, κόπηκε και πάλι η σύνδεσή μας. Έχω ζητήσει το πλήρες κείμενο του διαλόγου που δεν μπορέσαμε να παρακολουθήσουμε, όπως και άλλοι συνάδελφοι, αλλά νομίζω ότι είναι πιθανότερο να τον βρούμε αύριο στο σάιτ του Κρεγκ Μάρρεϋ, που συνεχίζει να εισέρχεται και ως φυσική παρουσία στην αίθουσα. Ομοίως, σε αυτή τη διακοπή, χάσαμε δύο ή τρεις ερωτήσεις στον μάρτυρα, και τις απαντήσεις του.

Μία ακόμη εξαιρετική κατάθεση έγινε το πρωί, στο πρώτο μέρος της διαδικασίας, από τον Τζων Γκετζ, το δημοσιογράφο του Ντερ Σπήγκελ που εκπροσώπησε το γερμανικό περιοδικό στην ομάδα των Μέσων που έφεραν στο φως τις αποκαλύψεις της Τσέλσυ για τον πόλεμο στο Ιρακ και τον πόλεμο στο Αφγανιστάν. Βασικός στόχος της κατάθεσής του ήταν η ανασκευή των ψεμμάτων του δημοσιογράφου της Γκάρντιαν, Ντέηβιντ Λη, ο οποίος υποστηρίζει σε βιβλίο του ότι, ενώπιον του Γκετζ, ο Ασάνζ είπε πως δεν τον ενδιαφέρει αν θα κινδυνεύσουν ζωές από τις αποκαλύψεις, ειδικά ζωές συνεργατών των ΗΠΑ. Ωστόσο, οι κατήγοροι του Ασανζ, εκπρόσωποι των ΗΠΑ, αρνήθηκαν να επιτρέψουν να γίνουν σχετικές ερωτήσεις, παρ΄ότι οι ίδιοι είχαν κάνει πολλές σχετικές σε προηγούμενους μάρτυρες, όπως αρνήθηκαν και προσέβαλαν με κάθε τρόπο την προσπάθεια της υπεράσπισης να αναγνωστεί κατάθεση / κείμενο του Χαλίντ ελ Μάσρι, ενός ανθρώπου που υπέμεινε τα πάνδεινα στα χέρια των Αμερικάνων και οι διώκτες του και βασανιστές του έμειναν ατιμώρητοι ελέω αμερικάνικων εκβιασμών. Το κείμενο δεν αναγνώστηκε αλλά όλοι υποχρεωθήκαμε να θυμηθούμε τι συνέβη στον άνθρωπο, που συνελήφθη από τις αρχές του αμερικάνικου προτεκτοράτου της Βόρειας Μακεδονίας και παραδόθηκε στη CIA.

Δεκατρείς πράκτορες εμπλέκονταν στην απαγωγή του, το σοδομισμό του κατά τη μεταφορά του σε black site των Μυστικών υπηρεσιών των ΗΠΑ, όπου βασανίστηκε ξανά και ξανά. Ο ελ-Μάσρι είναι γερμανός υπήκοος λιβανέζικης καταγωγής. Ο σημερινός μάρτυρας, Τζων Γκετζ ήταν ο δημοσιογράφος που έφερε στο φως την υπόθεση και αποκάλυψε τα στοιχεία και των δεκατριών πρακτόρων της CIA που εμπλέκονταν στην απαγωγή του. Η εισαγγελία του Μονάχου, μετά το δημοσίευμα, προχώρησε στην άσκηση δίωξης κατά και των 13 εγκληματιών. Ωστόσο, η δίωξη δεν πήρε ποτέ διεθνή χαρακτήρα και δε ζητήθηκε ποτέ η σύλληψή τους και έκδοσή τους από τις ΗΠΑ, οι οποίες απείλησαν με σοβαρές κυρώσεις τη Γερμανία αν προχωρούσε σε διεθνές ένταλμα. Η απαγωγή, ο βιασμός και τα βασανιστήρια έμειναν ατιμώρητα. Λεπτομέρεια: υπεύθυνη για το black site και επικεφαλής των πρακτόρων ήταν η σημερινή επικεφαλής της CIA Τζίνα Χάσπελ, που ήταν νο2 επί Μάικ Πομπέο και έγινε νο1 το 2018, επί Τραμπ, με κάποιους να πανηγυρίζουν για την πρώτη γυναίκα σε αυτή τη θέση…