Τη Δευτέρα διεξήχθη το Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων της ΕΕ, το οποίο κατέκρινε την Άγκυρα για την προκλητικότητα στην Ανατολική Μεσόγειο και τη Λιβύη, αλλά και για την απόφαση για την Αγία Σοφία, χωρίς ωστόσο να παρθούν αποφάσεις για τη στάση του Συμβουλίου σε πρακτικό επίπεδο με την αντιπολίτευση να κάνει λόγο για «έλλειψη» αποφάσεων.

Σε σχέση με την απόφαση της Τουρκίας για την μετροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί, ο ύπατος εκπρόσωπος της ΕΕ για την εξωτερική πολιτική τόνισε την καταδίκη του Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων της ΕΕ . «Το Συμβούλιο καταδικάζει την τουρκική απόφαση για μετατροπή ενός τόσο εμβληματικού μνημείου σε τέμενος» και κάλεσε την Τουρκία «να διαφοροποιήσει επειγόντως την απόφαση» καθώς «υπονομεύει τον διάλογο και τη συνεργασία».

«Κατόπιν αιτήματος της Ελλάδος, υπήρξε ευρύτατη συναίνεση για την εκπόνηση καταλόγου περαιτέρω μέτρων εάν η Τουρκία προχωρήσει την παραβατική συμπεριφορά της», δήλωσε ο Έλληνας ΥΠΕΞ.

Ο Μπορέλ μετά το Συμβούλιο υποστήριξε ότι η Άγκυρα δεν θα πρέπει να προχωρήσει στις παράνομες γεωτρήσεις στην Ανατολική Μεσόγειο, τις οποίες χαρακτήρισε μονομερείς ενέργειες, διότι αυτό παραβιάζει την κυριαρχία χωρών-μελών της Ε.Ε. και αυξάνει την ένταση.

Εξήγησε ότι έπειτα από τις προτάσεις που κατέθεσε ο ίδιος στο συμβούλιο των υπουργών Εξωτερικών, αποφασίστηκε να «διερευνηθούν οι τρόποι με τους οποίους θα μειωθεί η ένταση και θα υπάρξει κατανόηση μεταξύ των δύο πλευρών», Βρυξελλών και Άγκυρας.

Για το ενδεχόμενο κυρώσεων επανέλαβε ότι «κυρώσεις θα μπορούσαν να επιβληθούν» και αυτό είναι κάτι που εξετάζεται σε «τεχνικό επίπεδο», αλλά επέμεινε ότι πρέπει να βρεθεί τρόπος να μειωθούν οι εντάσεις.

Για τη Λιβύη, κάλεσε την Τουρκία να σεβαστεί τις αποφάσεις της Συνόδου του Βερολίνου, κυρίως όσον αφορά τον σεβασμό του εμπάργκο όπλων. «Εμείς, τα κράτη-μέλη, κάνουμε από την πλευρά μας αυτό που πρέπει με την Επιχείρηση Ειρήνη», είπε και καλόντας την Τουρκία να κάνει το ίδιο.

Σε δήλωσή του ο Μπορέλ -πριν τη συνάντηση με Δένδια και τον Κύπριο ΥΠΕΞ Χριστοδουλίδη- είχε προϊδεάσει για την συζήτηση λέγοντας χαρακτηριστικά: «Οι σχέσεις μας με την Τουρκία δεν είναι ιδιαίτερα καλές αυτή τη στιγμή και πιστεύω ότι θα είναι ενδιαφέρουσα συζήτηση για το πώς θα αντιμετωπίσουμε αυτό το σημαντικό ζήτημα».

«Η κλιμάκωση της τουρκικής παραβατικότητας και ο εξαυταρχισμός της Τουρκίας ήταν στο επίκεντρο της συζήτησής μας. Υπήρξε ισχυρή καταδίκη της μετατροπής της Αγίας Σοφίας σε τζαμί. Ζητήθηκε, μάλιστα, από την Τουρκία να αναθεωρήσει και να αναστρέψει την απόφασή της. Αναφέρθηκα, κατά τη διάρκεια του Συμβουλίου, στις σοβαρές επιπτώσεις της τουρκικής παραβατικότητας στην ασφάλεια και τη σταθερότητα στην Ανατολική Μεσόγειο» ανέφερε ο Δένδιας.

Επιπλέον, είπε ότι «είμαι ικανοποιημένος, διότι οι εταίροι εξέφρασαν αλληλεγγύη έναντι της Ελλάδας και της Κύπρου για τις παράνομες τουρκικές ενέργειες σε βάρος της κυριαρχίας και των κυριαρχικών μας δικαιωμάτων. Υπήρξε ευρύτατη συναίνεση να εκπονηθεί, κατόπιν αιτήματός μας, κατάλογος κατάλληλων περαιτέρω μέτρων, δηλαδή κυρώσεων, που θα επιτρέψουν στην ΕΕ να απαντήσει αποτελεσματικά εάν η Τουρκία προχωρήσει στην παραβατική συμπεριφορά της».

«Συμφωνήσαμε όπως ο κ. Μπορέλ διερευνήσει τρόπους για τη μείωση των εντάσεων με την Τουρκία, αυστηρά, όμως, στη βάση των Συμπερασμάτων του Συμβουλίου. Η τουρκική παραβατικότητα θα συζητηθεί, κατόπιν επιθυμίας της ελληνικής και της κυπριακής πλευράς, εκ νέου στο άτυπο Συμβούλιο του Αυγούστου στο Βερολίνο και όχι στο τακτικό Συμβούλιο το Σεπτέμβριο, όπως ήταν η αρχική τοποθέτηση. Ενημέρωσα, επίσης, τους συναδέλφους ότι θα ζητήσω τη σύγκληση εκτάκτου Συμβουλίου, εάν η Τουρκία μέχρι το άτυπο Συμβούλιο κλιμακώσει την παραβατική συμπεριφορά της», κατέληξε.

Όπως αναφέρει δημοσίευμα του ΑΠΕ – ΜΠΕ, η Ελλάδα θα προσπαθήσει να φέρει το ζήτημα της Αγίας Σοφίας στη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ την Πέμπτη και την Παρασκευή, με τον πρωθυπουργό να αναπτύσσει επαφές με ευρωπαίους αξιωματούχους, ενώ -όπως αναφέρει το ίδιο δημοσίευμα, στο τραπέζι βρίσκεται ακόμη και το να ζητηθεί έντονα η διακοπή των ενταξιακών διαπραγματεύσεων ή η διακοπή της προενταξιακής χρηματοδότησης και το “μπλόκο” στη συμφωνία της τελωνειακής ένωσης ΕΕ-Τουρκίας, η οποία συνεπάγεται δασμούς, αλλά και η διακοπή της χρηματοδότησης έργων από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων.

«Οκτάμηνη ολιγωρία για την κυβέρνηση»

«Η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας άφησε τόσο καιρό και παρά τις κλιμακούμενες προκλήσεις, αναξιοποίητο το σημαντικό όπλο των κυρώσεων, που πέτυχαν η Ελλάδα και η Κυπριακή Δημοκρατία τον Ιούνιο του 2019, ενώ τους τελευταίους μήνες είχε καταργήσει και τους διαύλους επικοινωνίας με την γείτονα», ανέφερε στην ανακοίνωσή του ο τομεάρχης Εξωτερικής Πολιτικής του ΣΥΡΙΖΑ, Γιώργος Κατρούγκαλος.

«Ποιες ήταν οι συνέπειες της οκτάμηνης ολιγωρίας της να θέσει ζήτημα των κυρώσεων στο Συμβούλιο; Ας αναλογιστεί η Κυβέρνηση τον ρόλο που θα μπορούσε να είχε παίξει τους προηγούμενους μήνες η Ευρωπαϊκή Ένωση έναντι των συνεχών προκλήσεων, αν είχε διεκδικήσει μια πιο δυναμική ευρωπαϊκή στάση», προσθέτει.

Ο Γιώργος Κατρούγκαλος σημειώνει ότι ο ΣΥΡΙΖΑ από την αρχή είχε «υποδείξει ότι οι κυρώσεις θα έπρεπε να ενταχθούν σε μια συνολική στρατηγική, με στόχο την επανέναρξη του διαλόγου με βάση το Διεθνές Δίκαιο. Γι’ αυτό ήταν αναγκαία η μετατροπή των ελληνικών “κόκκινων γραμμών” σε ευρωτουρκικές, “εξοπλισμένες” με ουσιαστικές κυρώσεις, αλλά και μία θετική ατζέντα από την οποία η Τουρκία θα είχε να κερδίσει αν εγκατέλειπε την επιθετική της τακτική».

«Ας ελπίσουμε ότι η κυβέρνηση θα διεκδικήσει, έστω και τώρα, ρόλο στον νέο ευρωτουρκικό διάλογο και θα αφήσει πίσω την αδράνεια, αλλά και τα ακραία στοιχεία της που καλούν σε διμερή αντίποινα και σύγκρουση πολιτισμών», καταλήγει.

Κριτική για έλλειψη αποφάσεων από το ΚΙΝΑΛ

«Η σημερινή απόφαση του Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων της Ε.Ε. να μην προχωρήσει άμεσα στην επιβολή αυστηρών κυρώσεων στην Τουρκία και να περιορισθεί σε φραστική καταδίκη και Ευχολόγια, αναδεικνύει για άλλη μία φορά το μεγάλο έλλειμμα κοινής εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής άμυνας της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Καθώς και την ανάγκη να προχωρήσει ταχύτερα η εμβάθυνση και ολοκλήρωση της», αναφέρει η ανακοίνωση του Γραφείου Τύπου του Κινήματος Αλλαγής.

«Σε διαφορετική περίπτωση, η Ε.Ε θα παραμένει αδύναμη και αμήχανη στο νέο πολυπολικό κόσμο όπου η δημοκρατία υποχωρεί ενώ αυταρχικοί ηγέτες περιφρονούν το διεθνές δίκαιο και τους διεθνείς θεσμούς», προσθέτει.

«Υποκριτικά ευχολόγια» από την ΕΕ

«Οι αποφάσεις του Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων της ΕΕ για το θέμα της μετατροπής της Αγιάς Σοφιάς σε τζαμί είναι “μια από τα ίδια”, δηλαδή τα γνωστά “γλυκανάλατα” και υποκριτικά ευχολόγια που όχι μόνο δεν έκαμψαν στο παρελθόν, αλλά αντίθετα τροφοδότησαν την τουρκική επιθετικότητα, συμπεριλαμβανομένης της προκλητικής ενέργειας Ερντογάν, που αποτελεί πράξη προσβολής ενός μνημείου παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς» επισημαίνει στην ανακοίνωσή του το ΚΚΕ.

Επιπλέον, αναφέρει η ανακοίνωση ότι «η ουσία είναι ότι η επιθετικότητα αυτή κλιμακώνεται με την κάλυψη των ΗΠΑ, του ΝΑΤΟ και της Ε.Ε., που επιπλέον παζαρεύουν ελληνικά κυριαρχικά δικαιώματα για να τραβήξουν την Τουρκία από την αγκαλιά της Ρωσίας και παίζουν το ρόλο του “προξενητή” για να προωθηθεί η λύση της συνεκμετάλλευσης στο Αιγαίο και την Αν. Μεσόγειο, προς όφελος των συμφερόντων των ευρωπαϊκών και αμερικάνικων μονοπωλίων στην περιοχή».

Το ΚΚΕ επισημαίνει ότι «στη βάση αυτή, είναι εκτός τόπου και χρόνου οι προσδοκίες που καλλιεργεί και η σημερινή κυβέρνηση της ΝΔ, όπως και οι προηγούμενες, για τις δυνάμεις του ΕυρωΑτλαντισμού που είναι μέρος του προβλήματος».