Για το θέμα της Αποανάπτυξης δεν είμαι ο πιο κατάλληλος να μιλήσει. Είναι όμως ο Γιάννης, όπως διαπιστώνουν εύκολα όσοι παρακολουθούν τα αλλεπάλληλα εξαιρετικά άρθρα του που φιλοξενεί το ThePressProject υπό τον γενικό τίτλο «Λοξή Πορεία».
 
Κάποιοι κακοπροαίρετοι θα πουν πως ούτε και για την Αριστερά είμαι ο πιο κατάλληλος, αλλά το αντιπαρέρχομαι – τι να γίνει, σε μένα έλαχε αυτή η τιμή.
 
Ένα από τα ενδιαφέροντα στοιχεία αυτής της συζήτησης -πέρα από το ίδιο το θέμα- είναι ότι, τουλάχιστον όπως έχει σχεδιαστεί, δεν θα συνίσταται σε δύο παράλληλους και αυθύπαρκτους μονολόγους, όπως συνηθίζεται στην τηλεόραση και αλλού. Ο σχεδιασμός προβλέπει ότι θα γίνει κανονικός διάλογος με συνεχές εναλλαγές μεταξύ των συνομιλητών, με αντιπαράθεση αν χρειαστεί, ακόμα και με χτυπήματα κάτω απ’ τη ζώνη – όλα επιτρέπονται. Εντάξει, πλάκα κάνω, δεν μπορώ να διανοηθώ τέτοιου στυλ αντιπαράθεση με τον Γιάννη Μακριδάκη – θα κάνω απλώς ό,τι μπορώ ώστε η συζήτηση ν’ ανάψει.
 
Ένα άλλο ελπιδοφόρο στοιχείο είναι ότι βάσει του προγράμματος, θα μείνει άπλετος χρόνος για συμμετοχή του κοινού. Όχι διευκρινιστικές ερωτήσεις και άλλα τέτοια κόλπα που δίνουν την ευκαιρία στους ευρισκόμενους στο πάνελ να μονοπωλήσουν τη συζήτηση εκμεταλλευόμενοι την προνομιακή τους θέση, αλλά πλήρης συμμετοχή των παρισταμένων, σε ένα κομμάτι που θεωρείται εκ των προτέρων η καρδιά της εκδήλωσης. Παρακαλείται λοιπόν το κοινό να προσέλθει προετοιμασμένο για ενεργό συμμετοχή.
 
Η επιλογή του ελεύθερου αυτοδιαχειριζόμενου Θεάτρου Εμπρός, που είναι και συνδιοργανωτής της εκδήλωσης στο πλαίσιο ενός διημέρου για την Αποανάπτυξη, δεν είναι καθόλου συμπτωματική. Πρόκειται για τον καταλληλότερο χώρο για μια τέτοια εκδήλωση αιχμής.
 
Δεν θέλω να προεξοφλήσω εδώ το πού ακριβώς θα κινηθεί η συζήτηση – άλλωστε δεν το γνωρίζω. Θα πω μόνο ότι εκ πρώτης όψεως η σχέση μεταξύ Αριστεράς και Αποανάπτυξης είναι θεωρητικά σχέση αγεφύρωτης αντιπαλότητας, ή τουλάχιστον ήταν μέχρι πρότινος.
 
Ο λόγος είναι ότι στις προδιαγραφές της μαρξιστικής ανάλυσης η ανάπτυξη παίζει κυριαρχικό ρόλο, αποτελεί τη μήτρα μέσα από την οποία οι παραγωγικές δυνάμεις ωθούνται στη σύγκρουση και τελικά στη ρήξη με τις καπιταλιστικές σχέσεις παραγωγής. Μια ακραία διαλεκτική αντίθεση που επιλύεται μόνο με τη μετάβαση σε μια κοινωνική εξουσία της εργατικής τάξης και των συμμάχων της και την εγκαθίδρυση νέων, σοσιαλιστικών, σχέσεων παραγωγής.
 
Αυτή η αποθέωση του ρόλου της ανάπτυξης στη μαρξιστική θεωρία πέρασε καθ’ όλη σχεδόν την ιστορία του μαρξιστικού κινήματος στην καθημερινή πρακτική των αριστερών κομμάτων – είτε βρέθηκαν στην εξουσία είτε παρέμειναν στην αντιπολίτευση. Υπ’ αυτήν την έννοια, η διάσταση μεταξύ των δύο κινημάτων είναι άκρως ανταγωνιστική.
 
Ωστόσο, η κατάσταση έχει αλλάξει με καταλυτικό τρόπο. Το πέρασμα του καπιταλισμού στη μεταβιομηχανική περίοδο άλλαξε σημαντικά τα δεδομένα του ταξικού περιεχομένου της συζήτησης. Από την άλλη, η υπερεκμετάλλευση των φυσικών πόρων του πλανήτη, όπως εκφράζεται στο πλαίσιο της παγκοσμιοποίησης, έχει θέσει επί τάπητος το πρόβλημα του κινδύνου της οικολογικής καταστροφής. Η  πλευρά του παγκοσμιοποιημένου κεφαλαίου ευθύνεται πρωτίστως για την υπερθέρμανση του πλανήτη και για όλα τα συναφή προβλήματα. Το κυριότερο όμως είναι ότι αυτή ακριβώς η ελίτ αρνείται σθεναρά να θυσιάσει μέρος έστω από τα υπερκέρδη της προκειμένου να επέλθει επιβράδυνση της παραγωγής και κάποια οικολογική ισορροπία. Έτσι, τα κινήματα που αποσκοπούν στη διάσωση του πλανήτη συναρθρώνονται εκ των πραγμάτων σε σημαντικό βαθμό με την αλλαγή των παραγωγικών σχέσεων.
 
Το κίνημα της αντιπαγκοσμιοποίησης σε συνδυασμό με τους δύο παράγοντες που προαναφέρθηκαν άλλαξαν σημαντικά την ατζέντα της Αριστεράς.  Η συνειδητοποίηση του οικολογικού προβλήματος και της βαρύτητάς του για την τύχη του πλανήτη, την έχουν κατά κάποιον τρόπο ρυμουλκήσει σε μια σημαντική επανιεράρχηση των στρατηγικών προτεραιοτήτων της.
 
Παράλληλα, η υποχρέωση της Αριστεράς να εκπονήσει επειγόντως κυβερνητικό πρόγραμμα υπό συνθήκες οικονομικής κρίσης και ύφεσης θέτει επί τάπητος μια σειρά διλήμματα που επίσης την φέρνουν εξ ανάγκης πιο κοντά στο κίνημα της Αποανάπτυξης, παρά το γεγονός ότι δεν είμαι σίγουρος κατά πόσον η Αριστερά, συχνά εγκλωβισμένη σε προγραμματική αμηχανία, έχει επίγνωση αυτής της ανάγκης.
 
Αυτά ακριβώς είναι τα στοιχεία που κάνουν την αποψινή συζήτηση εξαιρετικά επίκαιρη και κρίσιμη. Στο κάτω κάτω, τι λέει το κίνημα της Αποανάπτυξης; Πολύ απλουστευτικά μιλώντας, ζητά την επιστροφή στο… σφυρί και στο δρεπάνι.
 
Φυσικά, υπάρχουν ακόμα τεράστια ανοιχτά ζητήματα όπως…
 
Η ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΑΠΟΨΕ ΣΤΙΣ 7.00 ΣΤΗ ΣΚΗΝΗ ΤΟΥ ΘΕΑΤΡΟΥ ΕΜΠΡΟΣ (και στην οθόνη του ThePressProject)