Η Nadia Murad Basee Taha και η Lamiya Aji Bashar, θύματα σεξουαλικής δουλείας του Ισλαμικού Κράτους (ISIS), επέζησαν και έγιναν εκπρόσωποι των γυναικών που έχουν υποστεί σεξουαλική βία από τον ISIS. Είναι δημόσιες υποστηρίκτριες της κοινότητας των Γεζίντι του Ιράκ, μιας θρησκευτικής μειονότητας κατά της οποίας οι μαχητές του ISIS έχουν εξαπολύσει εκστρατεία γενοκτονίας.
Στις 3 Αυγούστου 2014, ο ISIS δολοφόνησε όλους τους άρρενες του χωριού Kocho, στην περιοχή Sinjar του Ιράκ, τόπο καταγωγής της Aji Bashar και της Murad. Μετά τη σφαγή αυτή, ο ISIS προχώρησε στην υποδούλωση γυναικών και παιδιών. Όλες οι γυναίκες, μεταξύ αυτών η Aji Bashar, η Murad και οι αδελφές τους, απήχθησαν, αγοράστηκαν και πουλήθηκαν επανειλημμένα, και χρησιμοποιήθηκαν ως σκλάβες του σεξ. Στη σφαγή στο Kocho, η Murad έχασε έξι από τους αδερφούς και τη μητέρα της, η οποία δολοφονήθηκε μαζί με άλλες ογδόντα μεγαλύτερης ηλικίας γυναίκες που κρίθηκε ότι δεν είχαν σεξουαλική αξία. Θύμα σεξουαλικής εκμετάλλευσης έπεσε και η Aji Bashar μαζί με τις έξι αδελφές της. Πουλήθηκε πέντε φορές σε μαχητές και αναγκάστηκε να κατασκευάσει βόμβες και γιλέκα αυτοκτονίας στη Μοσούλη μετά την εκτέλεση των αδερφών και του πατέρα της από μαχητές του ISIS.
Τον Νοέμβριο του 2014, η Murad κατόρθωσε να δραπετεύσει με τη βοήθεια γειτόνων της οι οποίοι την έβγαλαν από την περιοχή που ελεγχόταν από τον ISIS, και έτσι έφτασε σε καταυλισμό προσφύγων στο βόρειο Ιράκ και έπειτα στη Γερμανία. Ένα έτος αργότερα, τον Δεκέμβριο του 2015, η Murad μίλησε για την εμπειρία της στην πρώτη στην ιστορία σύνοδο του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ για την εμπορία ανθρώπων. Τον Σεπτέμβριο του 2016, έγινε η πρώτη πρέσβειρα καλής θέλησης του UNODC για την αξιοπρέπεια των επιζώντων από εμπορία ανθρώπων και συμμετείχε σε παγκόσμιες και τοπικές πρωτοβουλίες ευαισθητοποίησης σχετικά με τη δεινή θέση αναρίθμητων θυμάτων εμπορίας. Τον Οκτώβριο του 2016, το Συμβούλιο της Ευρώπης την τίμησε με το Βραβείο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων Václav Havel.
Η Aji Bashar έκανε πολλές αποτυχημένες προσπάθειες να δραπετεύσει προτού τελικά το κατορθώσει τον Απρίλιο με τη βοήθεια της οικογένειά της, που πλήρωσε διακινητές της περιοχής για τον σκοπό αυτό. Καθώς περνούσε τα κουρδικά σύνορα, κινούμενη όσο το δυνατόν πιο γρήγορα προς τα εδάφη που βρίσκονταν υπό τον έλεγχο της κυβέρνησης του Ιράκ, και με τους μαχητές του ISIS να την ακολουθούν κατά πόδας, εξερράγη νάρκη που είχε ως αποτέλεσμα να χάσουν τη ζωή τους δύο γνωστοί της και η ίδια να τραυματιστεί και σχεδόν να τυφλωθεί. Ευτυχώς, κατάφερε να δραπετεύσει και εστάλη τελικά, στη Γερμανία για ιατρική περίθαλψη, όπου βρήκε ξανά τα αδέλφια της που είχαν επιζήσει. Μετά την αποκατάσταση της υγείας της, η Aji Bashar δραστηριοποιείται για την ευαισθητοποίηση του κοινού όσον αφορά τη δεινή κατάσταση της κοινότητας των Γεζίντι, ενώ συνεχίζει να βοηθά γυναίκες και παιδιά που έπεσαν θύματα δουλείας και θηριωδιών από τον ISIS.
Οι άλλοι υποψήφιοι για τα βραβεία ήταν ο Can DÜNDAR υπερασπιστής της ελευθερίας της σκέψης και της έκφρασης στην Τουρκία πρώην αρχισυντάκτης της Cumhuriyet, τον Νοέμβριο του 2015, ο Dündar συνελήφθη μαζί με τον διευθυντή του γραφείου της Cumhuriyet στην Άγκυρα, Erdem Gül, με την κατηγορία της αποκάλυψης κρατικών μυστικών και της παραβίασης της κρατικής ασφάλειας.
Και ο Mustafa Dzhemilev που έχει αφιερώσει τη ζωή του σε έναν μη βίαιο αγώνα προάσπισης των δικαιωμάτων του ανθρώπου και των μειονοτήτων, της ελευθερίας του λόγου και της προσωπικής αξιοπρέπειας και αποτελεί ισχυρό σύμβολο για όσους αντιστέκονται στον σοβιετικό ολοκληρωτισμό και στην καταστολή των πολιτικών και εθνικών δικαιωμάτων των Τατάρων (μιας μειονοτικής μουσουλμανικής ομάδας) και των Ουκρανών.
Επιμέλεια: Δημήτρης Λαμπρόπουλος