του Θάνου Καμήλαλη

Το «πράσινο φως» από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή ήταν (θεωρητικά) ένα από τα τελευταία προαπαιτούμενα που έπρεπε να ολοκληρωθούν προτού η κοινοπραξία Fraport – Slentel, μέσω της Fraport Greece αναλάβει τα 14 περιφερειακά αεροδρόμια. Γεγονός που ανέφερε τη Δευτέρα και ο διευθύνων σύμβουλος της Fraport Greece, Αλεξάντερ Ζινέλ, ο οποίος, σύμφωνα με γερμανικά μέσα, δήλωσε ότι απαιτείται και η έγκριση της παραχώρησης από την Κομισιόν. Πολλά ΜΜΕ είχαν σπεύσει να προεξοφλήσουν την απόφαση της αρμόδιας Επιτροπής, εκφράζοντας την άποψη ότι «οι πιθανότητες επιτυχίας από την πλευρά των συνδικαλιστών κρίνονται ως μηδενικές». Σε αυτό είχε συνηγορήσει και η τοποθέτηση της ευρωπαϊκής Επιτροπής Ανταγωνισμού, δια της αρμόδιας Επιτρόπου Μαργκρέτε Βεστάγκερ, που είχε υποστηρίξει ότι η παραχώρηση των αεροδρομίων δεν παραβιάζει κοινοτικό δίκαιο

Ωστόσο, όταν η Επιτροπή Αναφορών του Ευρωκοινοβουλίου κλήθηκε να εξετάσει συγκεκριμένα τα προβλήματα που διαπιστώνει στις διαδικασίες ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Συλλόγων Πολιτικής Αεροπορίας, Βασίλης Αλεβιζόπουλος, τα δεδομένα όπως φαίνεται άλλαξαν. Σύμφωνα με την επίσημη απάντηση της Επιτροπής που υπογράφεται από την Πρόεδρο, Σεσίλια Βίκστρομ, η Επιτροπή θεωρεί την αναφορά της ΟΣΥΠΑ ως «παραδεκτή» και ζητεί από την Κομισιόν να διεξαγάγει προκαταρκτική έρευνα σχετικά με τις διάφορες πλευρές του προβλήματος βάσει των πληροφοριών της ΟΣΥΠΑ. Προσθέτει ότι «τα θέματα που θίγετε στην αναφορά πρέπει να υποβληθούν επίσης σε Επιτροπές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου» και συγκεκριμένα παραπέμπει το θέμα στην επιτροπή Εσωτερικής Αγοράς και Προστασίας των Καταναλωτών και στην επιτροπή Οικονομικής και Νομισματικής Πολιτικής.

Η αποδοχή της προσφυγής της ΟΣΥΠΑ και το αιτημα για περαιτερω έρευνα από Κομισιόν δεν ακυρώνει φυσικά την παραχώρηση αλλά έχει ιδιαίτερη σημασία, δεδομένου ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είναι ένας από τους θεσμούς με τους οποίους η Ελλάδα συμφώνησε στο τρίτο μνημόνιο, οπότε οι κινήσεις αναμένονται με ενδιαφέρον. Στο κείμενο του μνημονίου υπάρχει συγκεκριμένη αναφορά στην περίπτωση της Fraport συμφωνα με την οποία η Ελλάδα υποχρεώνεται να παραχωρήσει τα αεροδρόμια «στον παραχωρησιούχο που ήδη είχε κερδίσει τον διαγωνισμό του ΤΑΙΠΕΔ». Οι διαδικασίες που απαιτούνται το επόμενο διάστημα χαρακτηρίζονται χρονοβόρες, με πηγές του TPP να υποστηρίζουν ότι λόγω των επιπλέον διαδικασιών, αν τηρηθούν, θα μετατεθεί ξανά η ημερομηνία παραχώρησης των αεροδρομίων.
Οι ενστάσεις που κατέθεσε ο πρόεδρος της ΟΣΥΠΑ, κ.Αλεβιζόπουλος, αφορούν μεταξύ άλλων ζητήματα στα οποία έχει αναφερθεί εκτενώς το TPP (δείτε εδώ και εδώ), όπως τα οικονομικά στοιχεία της Fraport και της Slentel Ltd, συμφερόντων Δημήτρη Κοπελούζου, το γεγονός ότι η Fraport είναι στην πραγματικότητα εταιρεία του γερμανικού Δημοσίου,  προβληματισμούς σχετικά με την εγκαθίδρυση μονοπωλίου στην ελληνική περιφέρεια και κοινοτικές ενισχύσεις που έχει λάβει η Ελλάδα για την αξιοποίηση των αεροδρομίων τα τελευταία χρόνια. Κατά την έρευνα που θα ξεκινήσει το επόμενο διάστημα η ΟΣΥΠΑ θα παρουσιάσει εκτενώς τον φάκελο με τα προβλήματα που διαπιστώνει στη διαδικασία «ιδιωτικοποίησης» και στη σύμβαση παραχώρησης. Ανάλογος φάκελος θα κατατεθεί, σύμφωνα με πληροφορίες, και στην εισαγγελία του Αρείου Πάγου.

«Σοβαρή, όχι τυπική» η αποδοχή της προσφυγής 

Δύο ευρωβουλευτές, μέλη της Επιτροπής Αναφορών του Ευρωκοινοβουλίου που έκανε δεκτή την αναφορά της ΟΣΥΠΑ εξηγούν τι σημαίνει η κίνηση αυτή. Η ιδιωτικοποίηση δεν σταματάει, επισημαίνουν, αλλά η αποδοχή της αναφοράς σημαίνει «ενδείξεις προβλήματος» και είναι «σοβαρή, όχι τυπική»

Όπως αναφέρουν τα «Χανιώτικα Νέα» επικαλούμενα τις δηλώσεις δύο ευρωβουλευτών, η αποδοχή της αναφοράς της ΟΣΥΠΑ «δεν είναι κάτι τυπικό, αλλά κάτι ουσιαστικό» και σημαίνει ότι η Επιτροπή έχει «ενδείξεις για προβλήματα» και ζητεί περαιτέρω διερεύνηση. «Το σύνηθες είναι ότι καλούν εκπροσώπους της αναφοράς και γίνεται συζήτηση. Υπάρχουν περιπτώσεις που το ελέγχουν ένα βήμα παραπέρα και στην περίπτωση στην οποία αναφέρεστε αυτό συμβαίνει» τόνισε το μέλος της Επιτροπής, ο Κύπριος ευρωβουλευτής του ΑΚΕΛ Τάκης Χατζηγεωργίου, προσθέτοντας ότι «δεν είναι κάτι τυπικό, αλλά κάτι σημαντικό. Η περαιτέρω διερεύνηση σημαίνει ότι υπάρχει κάτι».

Από την πλευρά της η ανεξάρτητη Ελληνίδα ευρωβουλευτής, Σοφία Σακοράφα τονίζει ότι η απόφαση δεν σταματά την ιδιωτικοποίηση, αλλά «έχει μεγάλη σημασία η απόφαση της επιτροπής αναφορών γιατί σηματοδοτεί τη σοβαρότητα με την οποία βλέπει την προσφυγή της ΟΣΥΠΑ. Η εξέταση σε βάθος δεν δημιουργεί καμία βεβαιότητα ότι τα πράγματα θα πάνε καλά. Αντίθετα, δημιουργεί έντονες αμφιβολίες. Ας σημειωθεί ότι σπάνια μπαίνει η Επιτροπή σε αυτή τη διαδικασία αν δεν έχει ενδείξεις ότι κάπου υπάρχει πρόβλημα, ή κάτι χρίζει περαιτέρω διερεύνησης». Η Επιτροπή έχει παρέμβει αντίστοιχα τόσο στο ζήτημα του Ελληνικού, όσο και στις Σκουριές

«Προσωρινή δικαίωση»

Για «προσωρινή δικαίωση του αγώνα της ΟΣΥΠΑ και της πρωτοβουλίας μας» κάνει λόγο σε ανακοίνωση της η Ανοιχτή Πρωτοβουλία Ενάντια στην Εκχώρηση του Αεροδρομίου «Δασκαλογιάννης» στα Χανία, που καλεί τον εισαγγελέα «να αναλάβει πρωτοβουλία και να διερευνήσει την παράνομη είσοδο και εγκατάσταση της Fraport στο αεροδρόμιο «Ι. Δασκαλογιάννης», ενώ παράλληλα καλεί «για μία ακόμα φορά τους βουλευτές των Χανίων και την κυβέρνηση, με αφορμή την τέταρτη αναβολή, να κηρύξουν την Fraport έκπτωτη και να προχωρήσουν στη σύσταση ενός δημόσιου (κρατικού) Ενιαίου Φορέα Διαχείρισης Αερολιμένων με ορθολογικά και μη πελατειακά κριτήρια».

Από την άλλη πλευρά, η Fraport Greece εξέφραζε το προηγούμενο διάστημα την αισιοδοξία της ότι η παραλαβή των αεροδρομίων βρίσκεται «στην τελική ευθεία», ενώ μόλις χθες κυκλοφορούσαν ειδήσεις ότι παρά το γεγονός ότι χάθηκε μία ακόμα προθεσμία, αυτή της 15ης Μαρτίου, η μεταβίβαση θα πραγματοποιηθεί τις «επόμενες εβδομάδες» (ή ακόμα και την «επόμενη εβδομάδα»). Μάλιστα ο κ.Ζινέλ είχε τονίσει ότι τα αεροδρόμια «έπρεπε να είχαν περάσει ήδη στην διαχείριση της εταιρείας», ενώ την προηγούμενη εβδομάδα η Fraport Greece ανακοίνωσε την αύξηση του μετοχικού της κεφαλαίου στα 650 εκατ. ευρώ. Μετά τις τελευταίες εξελίξεις, αναμένεται εντός της ημέρας η αντίδραση της εταιρείας.

Αντιδράσεις και εντός Βουλής

Ενώ η κυβέρνηση και οι βουλευτές της τηρούν «σιγήν ιχθύος» για το ζήτημα των αεροδρομίων, καθ' όλη τη διάρκεια του «σήριαλ» της παράδοσης – παραλαβής. Χαρακτηριστικό είναι ότι δεν υπάρχει καμία ενημέρωση από την κυβέρνηση για το πού βρίσκεται η διαδικασία, με αποτέλεσμα το προηγούμενο διάστημα η Fraport Greece να εκδίδει συνεχόμενα δελτία Τύπου, κατηγορώντας ουσιαστικά την Ελλάδα για τις διαδοχικές καθυστερήσεις.

Ωστόσο αντιδράσεις σημειώνονται από βουλευτές διαφορετικών πολιτικών χώρων της αντιπολίτευσης. Σύμφωνα με κρητικά ΜΜΕ, ο βουλευτής του ΚΚΕ, Μανώλης Συντυχάκης, προχώρησε σε αίτημα προς τον υπουργό Οικονομίας, Δημήτρη Παπαδημητρίου, για την κατάθεση όλων των σχετικών εγγράφων που αφορούν τις συμβάσεις που υπέγραψε η FRAPORT με το Πυροσβεστικό Σώμα, την ΕΛΑΣ και το ΕΚΑΒ καθώς και το σύνολο των εγγυητικών επιστολών που οφείλει να καταβάλλει η FRAPORT στο ελληνικό δημόσιο μέχρι τα μέσα του Μάρτη 2017

Λίγες μέρες πριν, στις 6 Μαρτίου, ο βουλευτής Θεσσαλονίκης της Ένωσης Κεντρώων, Γιάννης Σαρίδης, κατέθεσε 11 ερωτήσεις προς όλους τους αρμόδιους υπουργούς (Άμυνας, Επικρατείας, Εργασίας, Εσωτερικών, Μεταναστευτικής Πολιτικής, Οικονομίας, Οικονομικών, Τουρισμού, Υγειας και Υποδομών) σχετικά με επιμέρους ζητήματα που αφορούν τη σύμβαση παραχώρησης. «Ο βουλευτής έχει την ευθύνη να ρωτά, η Κυβέρνηση έχει την ευθύνη να απαντά, οι δημοσιογράφοι έχουν την ευθύνη να δημοσιοποιούν και να σχολιάζουν και την ερώτηση και την απάντηση και τέλος οι πολίτες έχουν την ευθύνη να κρίνουν όλους τους ανωτέρω και να ασκήσουν τα δικαιώματα τους. Δεν έχω προς το παρόν να προσθέσω κάτι στα όσα αναφέρω στις ερωτήσεις μου. Θα σχολιάσω τις απαντήσεις της Κυβέρνησης όταν τις πάρω» δήλωσε ο κ.Σαρίδης στο TPP.

Οι απαντήσεις των αρμόδιων υπουργών αναμένονται το επόμενο διάστημα, ενώ όλα δείχνουν ότι το «σήριαλ» της «μεγαλύτερης ιδιωτικοποίησης που έχει συμβεί στην Ελλάδα» έχει αρκετά επεισόδια ακόμη…

Σημ. Στο άρθρο έγινε Update για να προστεθούν οι τοποθετήσεις των ευρωβουλευτών. Η απάντηση της Fraport Greece αναμένεται ακόμα