του Κώστα Εφήμερου
Γνώρισα τον Γιάνη Βαρουφάκη έξω από το υπουργείο Οικονομικών ένα μεσημέρι στις αρχές Μαρτίου του 2015. Είχα πριν λίγες ημέρες δημοσιεύσει ένα ρεπορτάζ υποστηρίζοντας ότι οι προτάσεις της χώρας που υποβλήθηκαν στους πιστωτές από τη χώρα μας στις 21 Φεβρουαρίου ήταν στην πραγματικότητα γραμμένες από τους ίδιους. Το ρεπορτάζ μου είχε προκαλέσει την επίσημη αντίδραση του υπουργείου και μια ονομαστική ανακοίνωση είχε εκδοθεί εναντίον του που κατέληγε με το σχόλιο «είναι κρίμα αξιόλογα μέσα σαν το ThePressProject να κάνουν τόσο σοβαρά λάθη σε μια κρίσιμη στιγμή». Τη Δευτέρα, που το βιβλίο Adults in the Room θα βγει στη δημοσιότητα, δύο και πλέον χρόνια μετά, θα έχουν όλοι την ευκαιρία να δουν ποιος δικαιώνεται στο τέλος σε αυτή την ιστορία.
Η αντίδραση του υπουργείου οικονομικών με οδήγησε στο να ζητήσω να δω τον Βαρουφάκη, ο οποίος παρά το δύσκολο πρόγραμμα δέχτηκε να με συναντήσει «για λίγα λεπτά στην είσοδο του υπουργείου, «επειδή πρέπει να επισκεφτώ το Μαξίμου». Και έτσι βρεθήκαμε, εγώ υποστηρίζοντας τη βασιμότητα του ρεπορτάζ και αυτός υποστηρίζοντας την αναγκαιότητα της διάψευσης, χωρίς ωστόσο να παραδέχεται τίποτα εκείνη τη στιγμή.
Στα δύο χρόνια που ακολούθησαν αναπτύχθηκε μεταξύ μας μια σχέση αλληλοσεβασμού. Ο Γιάνης δέχτηκε χωρίς δεύτερη σκέψη να στήσουμε μια ολόκληρη διαφημιστική καμπάνια χρησιμοποιώντας το πρόσωπό του και αντέδρασε πολύ ήπια και με σεβασμό στην κριτική που του ασκήσαμε μετά από μια τηλεοπτική συνέντευξη που μας παραχώρησε λίγες ώρες μετά την παραίτησή του. Ο Βαρουφάκης αναγνωρίζει ότι το ThePressProject δεν έπαιξε ποτέ το παιχνίδι της λάσπης και της δολοφονίας χαρακτήρα, σπορ στο οποίο επιδόθηκε σχεδόν το σύνολο των ελληνικών (και όχι μόνο) ΜΜΕ. Από τη μεριά μας αντιμετωπίσαμε με σεβασμό έναν πολιτικό με άστρο που τήρησε την υπόσχεσή του και αρνήθηκε να υπογράψει μια συμφωνία που θα ήταν αντίθετη στην ακαδημαϊκή και προσωπική του ιστορία.
Μετά την απόφασή του να μην κατέβει στις εκλογές του Σεπτεμβρίου και με αφορμή το ντοκιμαντέρ που ετοιμάζω για την διαπραγμάτευση του 2015 βρεθήκαμε αρκετές ακόμα φορές. Ο Γιάνης είναι μια φοβερή δημοσιογραφική πηγή και αυτό θα το καταλάβουν όλοι την ερχόμενη Δευτέρα, όταν οι ιστορίες από το βιβλίο του θα κατακλύσουν τον ελληνικό και διεθνή Τύπο. Αυτή η τριβή μας με έπεισε προσωπικά για την εντιμότητά του και για το μέγεθος της καμπάνιας σπίλωσής του που επικεντρώθηκε σε χαρακτηρολογικές αναφορές περί ναρκισσισμού και ενδυματολογικών επιλογών.
Στην ένστασή μου -που του επανέλαβα μάλιστα αρκετές φορές- σχετικά με την πολιτική του διορατικότητα και την καθυστέρηση να παραιτηθεί καταγγέλλοντας την παράδοση της χώρας στις ορέξεις των δανειστών επιχειρεί -πειστικά πιστεύω- να απαντήσει o Γιάνης με το βιβλίο που βγαίνει στα ράφια των βιβλιοπωλείων την Δευτέρα.
Όλα τα άλλα, αυτά περί επάρκειας του Βαρουφάκη και τα 80 δισ. που στοίχισε στη χώρα μας η θητεία του, είναι ιστορίες για καταναλωτές σανό. Βλέποντας τον Τσόμσκι να παίρνει με σεβασμό συνέντευξη από τον Γιάνη και μερικούς νομπελίστες οικονομολόγους να συζητάνε ψύχραιμα μαζί του στα μεγαλύτερα οικονομικά πάνελ ανά τον κόσμο αναπόφευκτα αναρωτιέσαι για τον τυπάκο που τον ειρωνεύεται στο twitter με τη βεβαιότητα εκατό καρδιναλίων. Αλλά έτσι είναι η κοινή γνώμη… διαχειρίσιμη από τα καθιερωμένα ΜΜΕ.
Όσο, λοιπόν, με αφορά, ο Γιάνης Βαρουφάκης έχει τηρήσει μια έντιμη στάση στην ελληνική διαπραγμάτευση. Τον θεωρώ αξιόλογη επιλογή, όπως έχω πει δημόσια ήδη εδώ και τρεις μήνες.
Όσον αφορά το TPP, οι προσωπικές μου επιλογές επηρεάζουν μόνο το δικό μου δημοσιογραφικό έργο και για αυτό σας ζητώ να τσεκάρετε δύο και τρεις φορές τα κείμενά μου που πιθανώς θα διασταυρωθούν στο μέλλον με τον Βαρουφάκη. Το TPP όπως κάνει από την πρώτη ημέρα δεν έχει εκδοτική γραμμή. Κανένας από την ομάδα μας δεν ρωτάει πριν δημοσιεύσει οτιδήποτε.
Στη νέα δημοσιογραφία -όπως την ονειρεύομαι- σπάει το αγγλοσαξονικό μοντέλο που επιβάλλει μια τεχνητή «αποστασιοποίηση» του δημοσιογράφου από την άποψή του. Στο δικό μου μοντέλο, το οποίο υπερασπίζομαι στα διεθνή φόρουμ που με καλούν, ο αρθρογράφος οφείλει να δηλώνει το στίγμα του σε σχέση με το ρεπορτάζ που καταπιάνεται. Μόνο έτσι αποδίδεται, κατά τη γνώμη μου, ο αναγκαίος σεβασμός στον αναγνώστη.
Σε αυτό το πλαίσιο και έχοντας στο μυαλό μου τα παραπάνω έγραψα τούτες τις γραμμές. Εύχομαι στον Γιάνη Βαρουφάκη κάθε επιτυχία στο νέο του εγχείρημα στην Ελλάδα που ξεκινάει αυτό το ΣΚ στη Θεσσαλονίκη. Ευτυχώς για αυτόν κάθε του λάθος θα κριθεί αυστηρά από την ομάδα του TPP, ίσως και πιο αυστηρά απ’ ότι συνήθως. Την ώρα που οι άλλοι ασκούν κριτική που επικεντρώνεται στα σχέδια του πουκαμίσου του, εμείς επιχειρούμε να βρούμε επιχειρήματα και να κρίνουμε νηφάλια τον Βαρουφάκη με τον ίδιο τρόπο που κάνουμε για όλα τα δημόσια πρόσωπα, ανεξάρτητα από τις προσωπικές μας γνωριμίες ή συμπάθειες. Εσείς θα είστε άλλωστε ο τελικός κριτής.
Υ.Γ. Η προσπάθεια σύνδεσης του TPP με τον Γιάνη Βαρουφάκη από τα συστημικά ΜΜΕ (Πρώτο Θέμα, STAR, ΑΝΤ1 κ.λπ.) είναι το λιγότερο αστεία. Ως επιχείρημα χρησιμοποιείται είτε η συμμετοχή του στην διαφημιστική καμπάνια είτε η σχετικά συχνή συμμετοχή του στις τηλεοπτικές εκπομπές μας. Κάποια ΜΜΕ μάλιστα πήγαν ένα βήμα παραπέρα συνδέοντας τις συκοφαντικές κατηγορίες για απλήρωτη εργασία στο TPP με το πορτοφόλι του Βαρουφάκη. Όσον αφορά το πρώτο επιχείρημα με την ίδια λογική πίσω από το TPP βρίσκονται και οι Paul Mason, Mark Blyth ή και ο Κλέωνας Γρηγοριάδης που επίσης δέχτηκαν να μας βοηθήσουν. Όσο αφορά το δεύτερο, να σημειώσουμε ότι όσες φορές έχει βγει στο TPP ο Βαρουφάκης έχουν επίσης εμφανιστεί οι Νίκος Παππάς και Κώστας Λαπαβίτσας, ενώ από μια φορά λιγότερη έχουν επισκεφτεί το στούντιο μας η Ζωή Κωνσταντοπούλου και η Ντόρα Μπακογιάνη. Όσον αφορά το τρίτο… ε σε αθλιότητες τι να πεις;