από την Πρωτοβουλία ενάντια στον σεξισμό των δικαστηρίων
δηλαδή:
- να κατηγορείται για την αυτοάμυνά της, ακόμα κι αν η πράξη της ήταν ο μόνος τρόπος που είχε για να σώσει τη ζωή της
- να αγνοούν οι δικαστές τις κοινωνικοπολιτικές συνθήκες στις οποίες προέκυψαν τα γεγονότα στη ζωή της Τ., αλλά και να παραβλέπουν τα γεγονότα που προβλήθηκαν ως απόδειξη της κακοποιητικής σχέσης στην οποία βρισκόταν.
Η. Τ είναι μια από μας. Ό,τι ακούγαμε στο ακροατήριο στις 17/11 δεν αφορούσε μόνο την υπόθεση της Τ., άλλα όλες μας, αποδεικνύοντας για ακόμη μια φορά τον μισογυνισμό του δικαστικού λόγου και θεσμού. Όλα αυτά τα λόγια που έδειχναν αμφιβολίες προς την σεξιστική βία που ανέφερε η Τ., αυτά που υποτιμούν την ενδοοικογενειακή κακοποίηση και την αντίδραση μιας γυναίκας σε άδικες επιθέσεις που ευθύνονται σε αυτήν, είχαν κατευθυνθεί και προς εμάς και όλες τις γυναίκες. Και ακριβώς γι’ αυτό το λόγο, πριν το δικαστήριο που συνεχίζει μετά από διακοπή το πρωί της 23ης Νοεμβρίου, θέτουμε στην έδρα τις ερωτήσεις μας, ως γυναίκες, ντόπιες και μετανάστριες, που ήμαστε παρούσες στο δικαστήριο της Τ.
1) Τι θέλετε να μας πείτε κύριοι δικαστές, με το να μην παίρνετε στα σοβαρά τα γεγονότα που προκάλεσαν την Τ. να αμυνθεί για να υπερασπιστεί τη ζωή της, αντιδρώντας απέναντι στο φόβο της ανδρικής βίας; Γιατί δεν αντιλαμβάνεστε ως δικαίωμα μιας γυναίκας την αυτοάμυνα και με τα λόγια σας υποτιμάτε τόσο το φόβο, όσο και την ταραχή που βιώνει μια γυναίκα στη διάρκεια της κακοποίησης; Θέλετε να μας πείτε ότι πρέπει να περιμένουμε να βρεθούμε εμείς οι ίδιες στο νοσοκομείο, σε χειρότερη κατάσταση, προτού αμυνθούμε; Εδώ θέλουμε να υπενθυμίσουμε την πρόσφατη νίκη της Ν. με την απόφαση της 8/11/17 του Πλημμελειοδικείου Σύρου, όπου αναγνωρίστηκε το δικαίωμα στην αυτοάμυνα σε μια γυναίκα που βρισκόταν σε κίνδυνο από τον (πρώην) σύντροφό της. Γνωρίζουμε καλά ότι υπάρχει νομικό πλαίσιο που αναγνωρίζει το δικαίωμα της κάθε γυναίκας να αμυνθεί στη βία που δέχεται (άρθρο 22 ΠΚ). Αλλά αυτό που βλέπουμε στην προκειμένη δίκη, είναι ότι εσείς θέλετε να αγνοηθεί το δικαίωμά μας στη ζωή.
2) Τι θέλετε να μας πείτε κύριοι δικαστές, όταν λέτε «δεν φτάνουν 5 μήνες κακοποίησης για να θεωρείται μακρόχρονη ενδοοικογενειακή βία;» Ακόμα και ένα χαστούκι ή μία απόπειρα σεξουαλικής βίας ή μία απειλή βίας είναι αρκετή για να μας κάνει να αισθανόμαστε φοβισμένες για την παραβίαση του χώρου μας. Μας λέτε ότι δεν έχουμε το δικαίωμα να υψώσουμε τη φωνή μας ενάντια στην οποιαδήποτε μορφή βίας; Ότι δεν μπορούμε να απαιτούμε να σπάσει ο κύκλος της σεξιστικής βίας που μας κυκλώνει; Όταν μας κατηγορείτε ότι «υπερβάλλουμε» για την καταπίεση που βιώνουμε, δεν δικαιολογείτε και κανονικοποιείτε την πατριαρχική βία, βοηθώντας την να διαπερνά την καθημερινή μας ζωή; Ξέρουμε πολύ καλά ότι η πατριαρχική βία στηρίζεται στα κυρίαρχα μοντέλα εξουσιαστικών σχέσεων, ότι είναι μια βία που δίνει αξία στα λόγια και τη ζωή του άνδρα πολύ περισσότερο από της γυναίκας, ότι είναι μια βία που παίρνει ως δεδομένο το δικαίωμα του άνδρα επί του γυναικείου σώματος, και αμφισβητεί τη γυναίκα όταν αποφασίζει η ίδια για λογαριασμό της. Όταν δεν λαμβάνετε υπόψη την πραγματικότητα που βιώνει η Τ., και η κάθε Τ., θέλετε αλήθεια να πιστέψουμε ότι η δικαιοσύνη σας δεν είναι βαθιά πατριαρχική;
3) Τι θέλετε να μας πείτε κύριοι δικαστές, όταν ρωτάτε «πώς ένας άνθρωπος που έχει κατάθλιψη και τάσης αυτοκτονίας γίνεται να χτυπάει τη γυναίκα του;» Θέλετε να περάσετε το μήνυμα ότι δεν πρέπει να διαμαρτυρόμαστε για τη βία που αντιμετωπίζουμε από «καταθλιπτικούς» άνδρες, αλλά μάλλον θα πρέπει να τους λυπόμαστε, και να επωμιζόμαστε εμείς την «κατάθλιψη» στους ώμους μας; Ή μήπως θέλετε να μας πείτε ότι η «μη κατάθλιψη» αποτελεί προϋπόθεση για τη βία ενός άντρα; Εάν επρόκειτο για έναν άντρα που δεν εμφάνιζε κανένα σημάδι ψυχολογικών προβλημάτων, αν ήταν κάποιος που φαινόταν καθ’ όλα «νορμάλ» και «καλός άνθρωπος» με τους κοινωνικούς σας όρους, δε θα χρησιμοποιούσατε παρόμοια ρητορική πάλι εναντίον μας, λέγοντας ότι «πώς κάποιος που αγαπά τόσο πολύ τη ζωή και που είναι τόσο νορμάλ ψυχολογικά θα μπορούσε να χτυπήσει μια γυναίκα; Φαίνεται ότι, ανεξάρτητα από το υπόβαθρο και φόντο ενός «ανθρώπου», προσπαθείτε απλώς να «θάψετε»την πραγματικότητα της έμφυλης βίας.
4) Τι θέλετε να μας πείτε κύριε εισαγγελέα, όταν ρωτάτε την Τ. στην απολογία της «γιατί δεν τον μαχαιρώσατε τις άλλες φορές αφού σας χτύπαγε;» Γιατί αρνείστε να συνδέσετε την διαρκή κακοποίηση που βίωνε η T. με την αυτοάμυνά της στο συγκεκριμένο καβγά; Δυσκολευόμαστε να καταλάβουμε τι εννοείτε με τα παραπάνω. Αμφισβητείτε τον λόγο μιας γυναίκας για την ύπαρξη της επανειλημμένης σωματικής κακοποίησής της, ή θέλετε να μας πείτε ότι εάν δεν αντιδρούμε σε αντρική βία την πρώτη φορά, χάνουμε το δικαίωμα μας να αμυνθούμε την επόμενη φορά; Θέλετε να μας πείτε ότι ξέρετε καλύτερα από μας τις συνθήκες υπό τις οποίες διαμορφώνονται και πρέπει να εκδηλώνονται οι αντιδράσεις μας; Εμείς ξέρουμε πολύ καλά από τις δικές μας ζωές πόσο δύσκολο είναι να αντιδράσουμε στη βία που δεχόμαστε, όπως και πόσο εύκολα ένα “απλό ξύλο” μπορεί να οδηγήσει σε γυναικοκτονία. Συνεπώς τι θέλετε να κάνουμε; Να υπομείνουμε το ξύλο που δεχόμαστε μέχρι το θάνατό μας;
5) Τι θέλετε να μας πείτε κύριοι δικαστές, όταν χρησιμοποιείτε εσκεμμένα “δύσκολες” λέξεις, δυσνόητους όρους και επαναλαμβανόμενες ερωτήσεις για να μπερδεύετε την “κατηγορούμενη”, όταν βλέπετε απέναντι σας μια μετανάστρια, ένα άτομο που δεν έχει ως μητρική του γλώσσα την ελληνική και χωρίς διερμηνέα; Ήτανε φανερό ότι η Τ. δεν ξέρει καλά ελληνικά σε βαθμό που να μπορεί να υπερασπιστεί στοιχειωδώς τον εαυτό της και δυσκολευόταν όντως να εκφραστεί. Ναι μεν θεωρήσατε σκόπιμο να την ρωτήσετε αν επιθυμεί να της διορίσετε διερμηνέα, δεν σκεφτήκατε όμως πως θα μπορούσατε να κάνετε την διαδικασία πιο εύκολη γι’ αυτήν. Αντίθετα χρησιμοποιούσατε δύσκολες λέξεις, νομικούς όρους και επαναλαμβάνατε την ίδια ερώτηση, παρά την πίεση και την αδυναμία συνεννόησης που η Τ. είχε. Επίσης της κουνήσατε το δάχτυλο για «αντικρουόμενες καταθέσεις» στην απολογία της και σταθήκατε σε κάθε λέξη της αρχικής απολογίας που έδωσε μια γυναίκα με περιορισμένη γνώση των ελληνικών και σε κατάσταση απόλυτου σοκ. Της είπατε ότι “εσύ υπέγραψες αυτήν την κατάθεση” χωρίς να την ρωτήσετε καν αν ήξερε να διαβάσει ελληνικά (που ΔΕΝ ξέρει). Πείτε μας κύριοι δικαστές, θέλετε να μας πείτε ότι δικαιούμαστε μια δίκαιη δίκη μόνο αν η μητρική μας γλώσσα είναι η ελληνική;
6) Τι θέλετε να μας πείτε κύριοι δικαστές, όταν αρνείστε να ακούσετε τα στατιστικά που αφορά τις κακοποιημένες γυναίκες από τη μάρτυρα υπεράσπισης; Θέλετε να μας πείτε ότι δεν σας ενδιαφέρουν τα έμφυλα ζητήματα; Εάν της είχατε επιτρέψει να μιλήσει (αν δεν τη διακόπτατε) θα μαθαίνατε και εσείς την πραγματικότητα μέσα στην οποία γίνεται αναγκαία η γυναικεία αυτοάμυνα, ότι οι περισσότερες γυναίκες στο κόσμο χρειάζεται να χρησιμοποιήσουν βία για να υπερασπιστούν τον εαυτό τους. Γιατί έχετε τόση δυσπιστία απέναντι στα γυναικεία βιώματα και στην πραγματικότητα της Τ.;
7) Τι θέλετε να μας πείτε κύριοι δικαστές, όταν αρνείστε να καταλάβετε πως ή Τ., θέλοντας το καλύτερο για τον ανήλικο γιο της, άφησε τη Ρωσία κι ήρθε στην Ελλάδα για μια καλύτερη τύχη; “Πως έχετε τέτοιο καημό για τον γιο σας, από τη στιγμή που τον αφήσατε στη Ρωσία”, ακούσαμε να λέτε στην Τ. Λες και κείνη ήρθε εδώ για “dolce vita”, σαν να μην ξέρετε τι σημαίνει οικονομική μετανάστευση. Τι θέλετε να μας πείτε, κύριοι δικαστές; Ότι το να δουλεύεις για να ζήσεις τον γιο σου σημαίνει ότι είσαι «κακή μάνα»; (Και στο κάτω κάτω δεν αφορά το δικαστήριο να κρίνει το τι μάνα είναι η Τ.)
Το δικαστήριο της Τ. συνεχίζει την Πέμπτη 23 Νοεμβρίου, 9 πμ στη Β’ αίθουσα του Πρωτοδικείου Αθηνών με την πρόταση του εισαγγελέα, τις αγορεύσεις των συνηγόρων υπεράσπισης και την απόφαση του Μεικτού Ορκωτού Δικαστηρίου. Καλούμε αλληλέγγυες-ους να παρευρεθούμε στη δίκη και να υπερασπιστούμε το δικαίωμα της Τ. και της καθεμιάς μας στη γυναικεία αυτοάμυνα.
Εμείς δε δεχόμαστε δικαστή-δικαστίνα να είναι σε δίκη που αφορά έμφυλη βία και να μην αντιλαμβάνεται τα αποτελέσματα της πατριαρχίας που εκδηλώνονται στις ανθρώπινες σχέσεις!