Το πρόβλημα της λειψυδρίας καταστρέφει χώρες

Υπάρχει τεράστιο πρόβλημα λειψυδρίας στον κόσμο. Εκατομμύρια άνθρωποι παλεύουν να βρουν αρκετό καθαρό νερό για να επιβιώσουν.

Για να κινηθούμε στην κατεύθυνση μιας λύσης, πρέπει πρώτα να κατανοήσουμε το πρόβλημα. Σε αυτήν την ανάρτηση θα σας βοηθήσουμε να καταλάβετε τα πώς, τι και γιατί του προβλήματος της λειψυδρίας.

Η ιλιγγιώδης έλλειψη νερού στον κόσμο

Περισσότεροι από 884 εκατομμύρια άνθρωποι στον κόσμο ζουν χωρίς καθαρό νερό.

Για να αντιληφθούμε αυτόν τον θεαματικό αριθμό, μπορούμε να τον αντιστοιχίσουμε με:

• 1 ανά 10 ανθρώπους στην επιφάνεια της γης.
• Δύο φορές τον πληθυσμό των Η.Π.Α..    
• Όλη την Ευρώπη.

Και καθώς τα χρόνια περνούν και ο υπερπληθυσμός γίνεται ένα όλο και πιο δύσκολο πρόβλημα προς επίλυση, αυτός ο αριθμός συνεχίζει να κινείται ανοδικά, να φουσκώνει και να μεγαλώνει, αλλά πότε δεν μειώνεται.  

Η λειψυδρία είναι μια σκληρή πραγματικότητα

Μέχρι το 2018, γύρω στα 1,1 δισεκατομμύρια άνθρωποι ανά τον κόσμο θα στερούνται την πρόσβαση σε οποιοδήποτε είδος νερού, και συνολικά 2,7 δισεκατομμύρια θα αντιμετωπίζουν λειψυδρία για τουλάχιστον ένα μήνα το χρόνο.

Από αυτά τα μεγέθη, 2,4 δισεκατομμύρια θα έχουν ανεπαρκείς υδάτινους πόρους και θα πρέπει να αντιμετωπίσουν μια σειρά από απειλητικές για τη ζωή τους ασθένειες. Η συντριπτική πλειονότητα του ανθρώπινου πληθυσμού θα ζήσει τακτικά εξάρσεις τύφου, χολέρας, ελονοσίας, ιού Zίκα και δεκάδων ασθενειών που μεταδίδονται μέσω του νερού και παρασίτων.

Το 2014, δύο εκατομμύρια άνθρωποι πέθαναν από ιούς που προκαλούν διάρροια και τις επακόλουθες επιπλοκές. Από αυτόν τον αριθμό, 43% ήταν παιδιά στην προεφηβεία, τα περισσότερα κάτω από την ηλικία των πέντε ετών.

Η πρόσβαση σε βασικές εγκαταστάσεις υγιεινής και οικονομικά προσιτό καθαρό νερό, μπορούν να σώσουν πάνω από 17 χιλιάδες ανθρώπους την εβδομάδα.

Η πλειοψηφία των ανθρώπων που υποφέρει από αυτό το πρόβλημα ζει σε ερημωμένες, απομονωμένες και φτωχές περιοχές. Αυτές είναι συνήθως αγροτικές περιοχές οι οποίες συχνά εμπλέκονται σε κάποιου είδους πολιτικές αναταραχές.

Σε πολλές περιπτώσεις, το νερό και όχι το πετρέλαιο είναι το πιο πολύτιμο αγαθό για αυτούς που το στερούνται, ενώ οι πολέμαρχοι και οι τοπικές μαφίες το χρησιμοποιούν ως μέσον ισχύος και πολιτικής πίεσης.

Η πρόσβαση σε καθαρό νερό είναι ύψιστης σημασίας για όσους ζουν χωρίς αυτό. Εκατομμύρια άνθρωποι θέτουν σε κίνδυνο τη ζωή τους και ξοδεύουν ώρες για λιγότερα από τέσσερα λίτρα νερό τη μέρα. Παιδιά στερούνται οποιασδήποτε μόρφωσης, έχοντας ως μόνη ευθύνη να περπατάνε δεκάδες μίλια τη μέρα για να φέρουν νερό.

Ουσιαστικά, μια κοινότητα που δεν έχει πρόσβαση σε μια βιώσιμη πηγή καθαρού νερού είναι καταδικασμένη σε εξαφάνιση. Το καθαρό νερό συνεπάγεται οικονομική ανάπτυξη, εκπαίδευση, καλύτερο εισόδημα και υγιείς κοινωνίες.

Και το μέλλον δεν είναι καλύτερο:

Μέχρι το 2025, τα δύο τρίτα του παγκόσμιου πληθυσμού είναι πιθανό να έρθουν αντιμέτωπα με ανεπάρκεια νερού. Παρόλο που η επιφάνεια του πλανήτη μας καλύπτεται κυρίως από νερό, πάνω από το 73% για να είμαστε ακριβείς, μόνο το 3% θεωρείται πόσιμο. Για να γίνει δε ακόμα πιο περίπλοκο το θέμα, μόνο το ένα τρίτο από αυτό το λιγοστό νερό είναι προσβάσιμο στους ανθρώπους (το υπόλοιπο είναι κρυμμένο σε παγετώνες και απομακρυσμένες περιοχές). Η εύρεση νέων πηγών καθαρού νερού είναι κάτι εξαιρετικά σπάνιο.

Ο υπερπληθυσμός και η κατανάλωση καταπονούν το ήδη εξαντλημένο οικοσύστημα. Πολλά συστήματα υδάτων όπως λίμνες, ποτάμια και υπόγειοι υδροφορείς στεγνώνουν με ανησυχητικό ρυθμό ή, λόγω των δικών μας επεμβάσεων, γίνονται υπερβολικά μολυσμένα ώστε να χρησιμοποιηθούν

Η γεωργία, περισσότερο απ' όλες τις μεθόδους, καταναλώνει τεράστιες ποσότητες νερού, περισσότερο από οποιαδήποτε άλλη βιομηχανία. Αυτές οι πολύτιμες πηγές καταναλώνονται με αναποτελεσματικό τρόπο.

Επιπλέον, σε εξαθλιωμένες περιοχές, όπως στην Αφρική (όπου πεθαίνουν χιλιάδες ως αποτέλεσμα της μηδενικής πρόσβασης σε πόσιμο νερό) ή στο Πακιστάν (όπου η έλλειψη νερού έχει αποδεκατίσει το ένα τρίτο του πληθυσμού), ένα διαφορετικό σύνολο προβλημάτων επιτίθεται στην περιοχή: η οικονομική λειψυδρία.

Στις περισσότερες από αυτές τις περιοχές, μονάδες επεξεργασίας νερού και «διαλυτά» πηγάδια και υδροφόρα στρώματα δεν είναι τίποτα περισσότερο από ανοιχτές τρύπες σε ξηρές κοίτες ποταμών. Στην Τανζανία, αυτή η τελευταία πρακτική οδήγησε σε καταστροφική επιδημία που μείωσε τον πληθυσμό της κατά 75% στα τέλη του 2013.

Τι είναι η οικονομική λειψυδρία;

Για να κατανοήσουμε την κρίση των υδάτων, πρέπει να κατανοήσουμε την έννοια της οικονομικής λειψυδρίας.

Η οικονομική έλλειψη νερού είναι ένας όρος που η χρήση του άρχισε να εξαπλώνεται στα μέσα του 2007. Καθορίστηκε, μετά από ένα αρκετά μακρύ και ερευνητικό δοκίμιο, ως μια κατάσταση που προκαλείται από την έλλειψη επενδύσεων σε υποδομές ύδρευσης.

Η ιδέα ξεκίνησε για πρώτη φορά αφού οι ερευνητές και οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής, υπό την εποπτεία του Διεθνούς Ινστιτούτου Διαχείρισης των Υδάτων στη Σρι Λάνκα, διενήργησαν 50ετή μελέτη για να προσδιορίσουν τη δυνατότητα της διατήρησης της ζωής στη Γη με το πρόβλημα του αυξανόμενου πληθυσμού. Τα ευρήματά τους δεν ήταν ελπιδοφόρα.

Ένα από τα πρωταρχικά συμπτώματα της οικονομικής λειψυδρίας είναι η ανικανότητα της περιοχής, τόσο τεχνολογική όσο και ανθρώπινη, να ικανοποιήσει τη ζήτηση της περιοχής για πόσιμο νερό. Πρόκειται για μια κρίσιμη και τυπική εκδήλωση υποανάπτυκτων χωρών.

Οι κύριες πτυχές της οικονομικής λειψυδρίας:

• Έλλειψη υποδομών, μαζί με κακές υγειονομικές πολιτικές. Ο πληθυσμός δεν έχει άλλη επιλογή παρά να στηρίζεται σε ποτάμια και λίμνες για την υδροδότησή του.
• Το μεγαλύτερο μέρος του νερού χρησιμοποιείται για τη γεωργία και τις οικιακές εργασίες. Τα στοιχεία δείχνουν ότι σε πολλές περιπτώσεις το νερό «ανακυκλώνεται» για διαφορετικές χρήσεις. Το νερό για το μπάνιο, το πλύσιμο ρούχων, την κτηνοτροφία, το καθάρισμα και το μαγείρεμα προέρχεται όχι μόνο από την ίδια πηγή, αλλά συχνά επαναχρησιμοποιείται για περισσότερες από μία δουλειές.
• Σε ένα μεγάλο κομμάτι του πλανήτη, ιδίως στην Αφρική, υποφέρουν από οικονομική λειψυδρία. Η ανάπτυξη σωστών υποδομών θα κατέβαζε το όριο της φτώχειας.
• Οι τρομοκρατικές ομάδες και οι τοπικοί πολέμαρχοι χρησιμοποιούν το δικό τους πλούτο και πόρους για να δημιουργήσουν την απαραίτητη υποδομή, με κύριο όφελος τον έλεγχο του αγωγού, τον οποίον χρησιμοποιούν για τους δικούς τους στόχους – κυρίως την στρατολόγηση.
• Η ανάπτυξη των υποδομών στις περιοχές αυτές απαιτεί όχι μόνο χρηματοδότηση, αλλά πλήρη αναθεώρηση των κοινωνικοπολιτικών δογμάτων.

Συνέπειες της λειψυδρίας:

• Χρησιμοποιώντας ακάθαρτο νερό, σε πολλές περιοχές, οδηγεί σε αύξηση των διαφόρων ασθενειών, μερικές από τις οποίες είναι θανατηφόρες.
• Στην Αφρική, οι γυναίκες περνούν το ήμισυ της μέρας τους περπατώντας και μαζεύοντας το νερό από μια καθαρή πηγή. Το ίδιο ισχύει και για τμήματα της Ινδίας και της Λατινικής Αμερικής. Εκτιμάται ότι στα απομακρυσμένα μέρη της Αφρικής, ο γυναικείος πληθυσμός περνά συνολικά 40 δισεκατομμύρια ώρες το χρόνο περπατώντας από και προς ένα πηγάδι.
• Οι κοινότητες δεν έχουν το χρόνο να αναπτυχθούν. Οι περισσότερες οικογένειες σπαταλούν τις περισσότερες παραγωγικές τους ώρες για την αντιμετώπιση των προβλημάτων που προκύπτουν από τη λειψυδρία.
• Η πρόσβαση σε καθαρό νερό δίνει στις οικογένειες χρόνο για να πάνε στο σχολείο και να κερδίσουν επαρκές εισόδημα, βοηθώντας τες να καταπολεμήσουν τη φτώχεια.
• Οι γυναίκες είναι κυρίως υπεύθυνες για τη συλλογή των υδάτων σε αυτές τις περιοχές. Στην υποσαχάρια Αφρική, το 72% του νερού συλλέγεται από γυναίκες.
• Χρειάζεται μια τεράστια ποσότητα νερού για την καλλιέργεια, τη διατήρηση του ζωικού κεφαλαίου και τελικά τη διατροφή ενός έθνους. Λιγότερο νερό σημαίνει αύξηση ενδημικών ασθενειών και τοπικής πείνας.
• Λιγότερο νερό σημαίνει μικρότερη ροή λυμάτων και περισσότερο στάσιμο νερό. Αυτές οι δεξαμενές, ιδιαίτερα σε τροπικά και υποτροπικά περιβάλλοντα, συχνά γίνονται γρήγορα χώρος αναπαραγωγής για έντομα και παράσιτα. Ένα από τα πιο εκτεταμένα και διαδεδομένα έντομα είναι το κουνούπι, ένας γνωστός φορέας του ιού του Δυτικού Νείλου, της ελονοσίας, του ιού Ζίκα και άλλων λοιμώξεων.
• Οι οικονομίες που, λόγω του φυσικού τους τοπίου, θα μπορούσαν εύκολα να αυξήσουν το ακαθάριστο εισόδημα και τον εθνικό πλούτο τους μέσα από το τουριστικό εμπόριο, δεν είχαν άλλη επιλογή παρά να διακόψουν αυτή την πηγή εσόδων. Τα ξενοδοχεία, τα εστιατόρια, τα εμπορικά καταστήματα και άλλα αξιοθέατα δεν είναι πλέον σε θέση να διατηρούν επαρκές επίπεδο υγιεινής για τους επισκέπτες.

Χώρες με υψηλό βαθμό λειψυδρίας:

Όλες οι χώρες υποφέρουν από λειψυδρία με τον ένα ή τον άλλο τρόπο.

Για παράδειγμα, οι Ηνωμένες Πολιτείες, ένα έθνος που θεωρεί δεδομένο το αγαθό του πόσιμου νερού βρύσης, βιώνει μια μεγάλη υδατική κρίση. Οι δυτικές πολιτείες, μεταξύ των οποίων και η Καλιφόρνια, πρέπει να περιορίσουν την παροχή νερού σε ορισμένες περιοχές.  Η Metropolitan Water District της Νότιας Καλιφόρνιας, ο προμηθευτής νερού της περιοχής, θα παραδώσει 15% λιγότερο νερό σε πόλεις στην ευρύτερη περιοχή του Λος Άντζελες, αρχίζοντας από τον Ιούλιο του 2018.

Παρόλα αυτά, οι ΗΠΑ και άλλες χώρες του πρώτου κόσμου έχουν το πλεονέκτημα μιας ακμάζουσας και ασφαλούς οικονομίας, η οποία μπορεί να προσαρμοστεί σε οποιαδήποτε φυσική καταστροφή, επενδύοντας σημαντικά στην υποδομή.

Άλλοι δεν είναι τόσο τυχεροί. Τρεις  χώρες που στέκονται στο χείλος της πλήρους κατάρρευσης που σχετίζεται με το νερό είναι:

• Υεμένη : Σύμφωνα με την UPI, η πρωτεύουσα της Υεμένης, Sanaa, αναμένεται να είναι η πρώτη μεγάλη πόλη στον κόσμο που θα βιώσει την πλήρη έλλειψη νερού, που είναι άμεσο αποτέλεσμα των εκτεταμένων αναταραχών και των τοπικών στρατιωτικών εντάσεων της περιοχής.
• Λιβύη : Ακόμα μια χώρα που έχει διχαστεί από τον πόλεμο και αντιμετωπίζει έναν πλήρη καταστροφικό υγειονομικό κατακλυσμό, οι συνεχείς αλλαγές καθεστώτος και οι άγριες πολιτικές αναταραχές, αποτρέπουν το έθνος από το να δημιουργήσει μια βιώσιμη πολιτική για το νερό.
• Ιορδανία : Η Ιορδανία βρίσκεται σε ένα από τα πιο ξηρά γεωγραφικά πλάτη του πλανήτη. Η μόνη πηγή νερού είναι η Νεκρά Θάλασσα και ο ποταμός Ιορδάνης. Η μετατροπή του αλμυρού νερού σε πόσιμο ​​είναι ένα οικονομικό εμπόδιο που πλήττει την αδύναμη οικονομία της χώρας.

Συμπέρασμα

Τα Ηνωμένα Έθνη θεωρούν ότι η λειψυδρία είναι μια από τις πιο επιζήμιες και παραλυτικές κρίσεις που επιτίθενται στις οικονομίες και κοινότητες που βρίσκονται σε δυσχερή κατάσταση.

Οι αναπτυξιακοί στόχοι της χιλιετίας (Οκτώ θεμελιώδεις στόχοι που καθορίστηκαν από μια επιτροπή διαφορετικών εθνών στο πλαίσιο των Ηνωμένων Εθνών) καθιέρωσαν την ανάγκη να καταστεί η έλλειψη νερού ένα βασικό πρόβλημα που πρέπει να εξαλειφθεί. Η Διακήρυξη της Χιλιετίας των Ηνωμένων Εθνών, μετά τη Σύνοδο Κορυφής της Χιλιετίας, στοχεύει μέχρι το 2015 να «μειώσει κατά το ήμισυ το ποσοστό των ανθρώπων που δεν μπορούν να φτάσουν ή να έχουν ασφαλές πόσιμο νερό».

Μπορεί να μην έχουμε λύσει το πρόβλημα της λειψυδρίας, προσπαθούμε όμως σίγουρα να ελαχιστοποιήσουμε το πρόβλημα με όσο το δυνατόν περισσότερους τρόπους.

Η Audrey Hepburn είπε: «Το νερό είναι ζωή, και καθαρό νερό σημαίνει υγεία.»

Ήξερε για τι μιλούσε.*