Η συνέντευξη έγινε στους Κωνσταντίνο Πουλή και Θάνο Καμήλαλη στην εκπομπή του TPP, «Φάρμα των Ζώων» την Παρασκευή, 5 Οκτωβρίου
Κείμενο: Θάνος Καμήλαλης

«Σεβαστό το δικαίωμα στην εκπαίδευση, αλλά…»

«Το δικαίωμα στην εκπαίδευση των παιδιών των μεταναστευτικών πληθυσμών είναι σεβαστό, αλλά…» γράφει σε ένα σημείο του το εξώδικο που κατέθεσε η «Παγχιακή Επιτροπή Αγώνα» στους διευθυντές πέντε σχολείων της Χίου, ζητώντας η εκπαίδευση των προσφυγόπουλων να προσφέρεται εντός των κέντρων κράτησης, αντί για τα σχολεία του νησιού. Το εξώδικο κλείνει μάλιστα, με την θέση ότι «δεν ζητάμε τίποτα περισσότερο από ισορροπία δικαιωμάτων», κάτι που μοιάζει οξύμωρο, δεδομένου του τι έχει προηγηθεί.

Η «Παγχιακή Επιτροπή» υποστηρίζει ότι έχει συγκεντρώσει 1130 υπογραφές γονέων και κηδεμόνων και ζητάει τον αποκελισμό των προσφυγόπουλων από τα σχολεία, Τα επιχείρηματά της διαψεύδονται από εκπαιδευτκούς του νησιού, που απαντούν επίσης ότι πίσω από αυτήν βρίσκεται μία ομάδα ατόμων, που παραπλανεί και καθοδηγεί τους γονείς, αναπαράγοντας ψευδείς ειδήσεις. Αξίζει να σημειωθεί πως σύμφωνα με δημοσίευμα του τοπικού astraparis.gr, στις υπογραφές που επισυνάπτονται στο εξώδικο, περιλαμβάνονται και άνθρωποι που δεν έχουν παιδιά σε σχολεία της Χίου, επικαλούμενο και την επιβεβαίωση από τον διευθυντή της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης Χίου, Αριστείδη Κελεπερτζή.

Στο πολυσέλιδο εξώδικό της η Επιτροπή υποστηρίζει επίσης πως η φοίτηση των παιδιών των προσφύγων στα σχολεία θα επιβαρύνει τους άλλους μαθητές, θα «αλληλοτροχοπεδούν» την εκπαίδευση των παιδιών αυτών καθώς «δεν γνωρίζουν ελληνικά και είναι πολυεθνικής προέλευσης», θα αυξήσουν το κόστος λειτουργίας των σχολείων. Ακόμη, υποστηρίζουν πως στο σχολείο θα εισέρχονται «ως συνοδοί και ως μαθητές» άτομα με «μη πιστοποιημένο παιδαγωγικό προφίλ», κάνοντας λόγο για κινδύνους για κινδύνους από την ψυχική τους υγεία και αναφέροντας πως «είναι γνωστές οι συνεχείς αναφορές για σοβαρά ψυχολογικά προβλήματα των πληθυσμών αυτών». Αναφέρεται ακόμα σε άτομα μεγαλύτερης ηλικίας που «είναι γνωστό ότι για να ενταχθούν σε ευνοϊκότερο καθεστώς αντιμετώπισης δηλώνουν νεότεροι», για την εμπλοκή ΜΚΟ στο πρόγραμμα και για την πιθανότητα «έκρηξης των μεταναστευτικών ροών».

Οι αντιδράσεις στο ρατσιστικό, όπως χαρακτηρίζεται, εξώδικο ήταν άμεσες. Μία εξ αυτών, προήλθε από τον πρόεδρο της ΑΔΕΔΥ Χίου και διευθυντή του 11ου δημοτικού σχολείου Χίου, Μάρκο Σκούφαλο, ο οποίος δημοσίευσε μία ανοικτή επιστολή προς την «Παγιχακή Επιτροπή». «Μπορεί το δηλητήριο της ξενοφοβίας και του ρατσισμού να έχει πέραση στο εκλογικό χρηματιστήριο, να αποτελεί ένα «λεκέ και στίγμα» στα δρώμενα του νησιού μας και στον πολιτισμό του, αλλά ο λαός μας έχει γερά κόκαλα, έστω και αν είναι ευκολόπιστος γι΄ αυτό και προδομένος, δεν πρόκειται στο τέλος να ανεχτεί ούτε την «προστασία» σας ούτε το να πεταχτούν στον Καιάδα τα παιδιά των προσφύγων και μεταναστών» γράφει, μεταξύ άλλων, ο εκπαιδευτικός, προσθέτοντας επίσης ότι «θεωρώ απαράδεκτο το γεγονός της κατάστασης που έχετε δημιουργήσει, να αναστατώνετε τα σχολεία, να προσθέτετε προβλήματα στα ήδη υπάρχοντα, να διασύρετε τις ικανότητες των εκπαιδευτικών αν μπορούν να ελέγξουν τα αυτονόητα, να λέτε ψέματα ότι θα εισέρχονται συνοδοί στα σχολεία με μη πιστοποιημένο προφίλ, μαθητές μεγαλύτερης ηλικίας κ.λπ. Να υπεισέρχεστε σε ζητήματα παιδαγωγικής και διδακτικής επιστήμης, έχοντας πλήρη άγνοια για το τι γίνεται ή όχι.»

Ο Μάρκος Σκούφαλος, μίλησε την Παρασκευή στο ραδιόφωνο του TPP, καταθέτοντας την άποψή του για τον ρόλο που οφείλει να επιτελέσει ο εκπαιδευτικός, τα παιδιά του ενός και μοναδικό θεού ή με άλλους όρους, της ίδιας ζωής, αλλά και απαντώντας συγκεκριμένα στις καταγγελίες της «Επιτροπής».

«Φανταστικά στοιχεία», «υφαρπαγή υπογραφών από τον ρατσισμό»

«Η συγκεκριμένη Επιτροπή χρησιμοποιεί ως προμετωπίδα τους γονείς, τους παραπληροφορεί, χρησιμοποιεί μια σειρά από φανταστικά στοιχεία, όπως ότι μέσα στα σχολεία θα περνοδιαβαίνουν ΜΚΟ, ότι θα μπαίνουν άτομα μεγαλύτερης ηλικίας, και προτείνει διάφορες επιτροπές, ενώ υπάρχουν τα εκλεγμένα όργανα των γονέων με τα οποία έχουμε μια άλλη σχέση. Έτσι λοιπόν, αντί να βγαίνει η ίδια, βάζει μπροστά πρώτον, γονείς τους οποίους τους καθοδηγεί σε αυτήν την κατεύθυνση και δεύτερον βάζει ζήτημα τα ίδια τα παιδιά των προσφύγων, προκειμένου να εξυπηρετήσει τους δικούς της σκοπούς» υποστήριξε ο κ.Σκούφαλος.

Σχετικά με το ερώτημα αν υπάρχουν ανύπαρκτες υπογραφές, ο κ.Σκούφαλος απαντάει ότι αυτό φαίνεται να ισχύει, αλλά δεν είναι το σημαντικό: «Δεν μας ενδιαφέρει το πλήθος, μας ενδιαφέρει ότι είναι υφαρπασμένες υπό το πνεύμα και πλέγμα της ξενοφοβίας κι ενός υφέρποντος ρατσισμού. Και πέρα από αυτά περί ΜΚΟ και μεγαλύτερων, αμφισβητούν μια σειρά ζητήματα, διαπιστωμένα ιδίοις όμμασι

Όταν για παράδειγμα έχει τον αντιπρόεδρο του ΚΕΕΛΠΝΟ και μας λέει ότι αυτά τα παιδιά θα έρθουν με εμβολιασμένα, με τα χαρτιά τους από το ΚΕΕΛΠΝΟ, θα έχουν το ατομικό δελτίο υγείας που έχουν και τα Ελληνόπουλα και τότε θα εγγραφούν στα σχολεία». Όπως δεν εγγράφεται κανένα Ελληνόπουλο που δεν είναι εμβολιασμένο στα σχολεία, έτσι, δεν εγγράφεται και κανένα προσφυγόπουλο χωρίς αυτά τα εμβόλια και χωρίς το ΑΔΗΝ. Σε όλα αυτά τα ζητήματα, η συγκεκριμένη επιτροπή διασπείρει ψευδείς ειδήσεις, για να πετύχει τους σκοπούς της, που ποιοι είναι, είναι να μείνουν έξω τα προσφυγόπουλα από τα σχολεία.

Οι ψευδείς ειδήσεις που μεταφέρουν ακροδεξιές ομάδες για να επηρεάσουν τις κινήσεις γονέων δεν είναι κάτι καινούριο. Ειδικά για το θέμα της υγείας και των εμβολιασμών, η ίδια κατάσταση εκτυλίχθηκε πριν από δύο χρόνια στο Ωραίοκαστρο, όταν οι γονείς και κηδεμόνες απειλούσαν με κατάληψη του σχολείου, σε περίπτωση που φοιτήσουν εκεί τα παιδιά των προσφύγων. Τότε, σε μία απόφαση που είχε ξεσηκώσε θύελλα συζητήσεων και αντιδράσεων, ο Σύλλογος είχε αποφασίσει, δήθεν «ομόφωνα» αυτήν την κίνηση. Όπως καταγγέλθηκε αργότερα, η απόφαση αυτή ήταν κατευθυνόμενη, καθώς στο ξεκίνημα της συνεδρίασης το Διοικητικό Συμβούλιο μοίρασε ένα ψήφισμα στα μέλη, το οποίο ανέφερε συγκεκριμένα ότι «οι πρόσφυγες μεταφέρουν μολυσματικές ασθένειες. Θέλετε να ενταχθούν στο σχολείο μας;» Τέτοιες ανυπόστατες κατηγορίες, που έχουν διαψευστεί πολλές φορές από τις αρμόδιες αρχές και διεθνής ανθρωπιστικές οργανώσεις, όπως οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα, εκμεταλλεύονται την αγωνία και την κακή ενημέρωση των γονιών, προκειμένου να τους στρέψουν σε τέτοιες παρεμβάσεις.

Εξάλλου, η άποψη ότι για όλα «φταίνε οι ξένοι» είναι απλή και έχει πέραση, ειδικά εντός του «προεκλογικού, ενόψει δημοτικών και περιφερειακών εκλογών» όπως υποστηρίζει ο Μάρκος Σκούφαλος. «Αντί να λες δηλαδή ότι για τα προβλήματα φταίει η κυβέρνηση, η Ε.Ε., αντί να λες ότι έχουν μετατρέψει τα νησιά μας σε κρατητήριο προσφύγων, αντί να μιλάς για τα πραγματικά προβλήματα του νησιού, όπως το ότι το νησί είναι πανάκριβο, την ανεργία, την υπογεννητικότητα, είναι πιο εύκολο και έχει πέραση να λες ότι «φταίει ο Σύριος, ο Αφγανός, ο Ιρακινός, πνίξτε τους σκοτώστε τους» και να ελπίζεις ότι θα κάνεις τις μπίζνες σου» εξηγεί ο διευθυντής του 11ου Δημοτικού Σχολείου Χίου.

Απαντώντας στην ερώτηση για το αν υπάρχουν κομματικοί μηχανισμοί πίσω από τις ρατσιστικές κινήσεις, ο κ.Σκούφαλος παραδέχεται ότι «δεν μπορώ να κάνω τον ντετέκτιβ» αλλά απαντάει με κοινωνιολογικούς όρους. «Υπάρχει ταξική ταυτότητα. Κομματική μπορεί να μην υπάρχει, με την έννοια της κομματικής καθοδήγησης. Όμως, αυτό που υποκινεί τη συγκεκριμένη Επιτροπή και τη λογική της, είναι μια αστική, κοσμοπολίτικη ταυτότητα, η οποία έχει το μότο «εγώ δεν είμαι ρατσιστής ή φασίστας, αλλά δεν μ αρέσουν οι σκουρόχρωμοι. Είναι δηλαδή από τη μία οι χρυσαυγίτες και οι οπαδοί αυτής της εγκληματικής οργάνωσης και από την άλλη οι κοσμοπολίτες, ένα συνονθύλευμα των κομμάτων εξουσίας που έχουν περάσει από τη χώρα.»

«Σε καμιά περίπτωση δεν σταματάς το μάθημά σου στον βασικό πυρήνα της τάξης»

Ανάμεσα όμως στις ψευδείς ειδήσεις και τις ανυπόστατες, όπως εξηγούν οι εκπαιδευτικοί, καταγγελίες, η αγωνία των γονιών που φαίνεται να είναι πιο στέρεα είναι αυτή που έχει να κάνει με το αν η παρουσία προσφυγόπουλων σε τάξεις θα αποτελεί τροχοπέδη για την εκπλήρωση του κανονικού εκπαιδευτικού προγράμματος για τα παιδιά τους. Στο σημείο αυτό, ο Σκούφαλος είναι ξεκάθαρος: . «Σε καμιά περίπτωση δεν σταματάς το μάθημά σου στον βασικό πυρήνα της τάξης, για να ασχοληθείς με αυτά τα παιδιά. Όχι επειδή δεν του δίνεις σημασία, αλλά επειδή οι δάσκαλοι γνωρίζουν πως μπορεί να λειτουργήσει η εξατομικευμένη εκπαίδευση, παράλληλα με το βασικό πρόγραμμα κι έχουν στη διάθεσή τους όλα τα απαραίτητα παιδαγωγικά εργαλεία, ώστε κανένα παιδί να μην υπολείπεται της απαραίτητης εκπαίδευσης».

Εξηγώντας αυτά τα παιδαγωγικά εργαλεία, ο δάσκαλος αναφέρεται στο τι σημαίνει η εξατομικευμένη εκπαίδευση και πώς τα προσφυγόπουλα θα έχουν ένα δικό τους πρόγραμμα, χωρίς να «εμποδίζουν» τα ελληνόπουλα. «Μέχρι πέρσι το ζήτημα αντιμετωπιζόταν με τις λεγόμενες Ζώνες Εκπαιδευτικής Προτεραιότητας, τα ΖΕΠ. Αυτά δεν είναι ένας καινούριος θεσμός, είναι ένας θεσμός που υπάρχει εδώ και παραπάνω από δέκα χρόνια στη χώρα μας. Δηλαδή τα παιδιά, είτε είναι από Αλβανία, είτε είναι από Ουκρανία, Γεωργία, Σερβία Συρία, Ιράν κλπ, παρακολουθούν κάποιες ώρες, στην πρωινή πάντα ζώνη, οι οποίες αφορούν την ελληνική γλώσσα και τα μαθηματικά και τις άλλες ώρες μπαίνουν μέσα στις τάξεις και παρακολουθούν το μάθημα της τάξης, είτε είναι μουσική, είτε καλλιτεχνικά. Επίσης, υπάρχουν τα ΔΥΕΠ, οι Δομές Υποστήριξης Εκπαίδευσης Προσφύγων, που είναι καθημερινά 2 με 6. Έχουν άλλα χαρακτηριστικά, είναι κάπως «ξεκομμένα» από την πρωινή ζώνη, αλλά είναι και πάλι στο σχολικό περιβάλλον, τα παιδιά έρχονται σε επαφή με σχολικό χώρο και όχι με έναν γκετοποημένο χώρο, παρακολουθούν 6 ώρες ελληνικά, 3 ώρες μαθηματικά, 4 ώρες αγγλικά, 2 ώρες υπολογιστές κλπ».

Παράλληλα, «υπάρχουν ειδικά βιβλία, για μετανάστες ή παλιννοστούντες, υπάρχει το Τμήμα ένταξης και το Τμήμα Ενισχυτικής Διδασκαλίας και υπάρχουν  εκπαιδευτικοί που έχουν λίγες ώρες χρόνο να διαθέσουν επιπλέον» προσθέτει, ενώ βεβαιώνει επίσης ότι υπάρχει το απαραίτητο προσωπικό για να αναλάβει να επιτελέσει αυτό το έργο, παρά το γεγονός ότι αυτό γίνεται με τη βοήθεια 20.000 αναπληρωτών καθηγητών, που αποτελούν «ανακυκλούμενο προσωπικό».

Εκτός όμως από τα επιμέρους ζητήματα, ο Μάρκος Σκούφαλος εξήγησε, σε μερικές γλαφυρές φράσεις, τον ρόλο και το καθήκον του εκπαιδευτικού:

«Αν σε όλους τους ανθρώπους, ανεξαρτήτως εθνότητας, θρησκείας κλπ., αρέσει η ζωή, αυτό οφείλεται στην ποικιλία της. Μια ποικιλία χρωμάτων, έμβιων όντων, άβιων όντων. Από αυτήν την άποψη, το να βρίσκονται τα παιδιά μας μέσα σε μια ποικιλία ανθρώπων, για μας είναι υγεία. Δεύτερον, το καθήκον ενός εκπαιδευτικού δεν είναι να χωρίζει, είναι να ενώνει. Από αυτήν την άποψη, όταν εκπαιδευτικός λέει, αυτά είναι τα παιδιά μου, δεν τα διαχωρίζει σε άσπρα μαύρα κίτρινα, τα χαρακτηρίζει παιδιά του και οφείλει να τα διδάξει. Για μας, είτε διδάσκουμε ελληνόπουλα είτε προσφυγόπουλα ή οτιδήποτε άλλο, δεν είναι παιδιά ενός  κατώτερου θεού. Είναι παιδιά, αν μιλήσουμε με θρησκευτικούς όρους, του μοναδικού θεού, αν μιλήσουμε με υλιστικούς όρους, είναι παιδιά της ίδιας ζωής και ανθρωπιάς.

Εμείς θα δώσουμε τον καλύτερο μας εαυτό για να υπερασπίσουμε και αυτά τα παιδιά και τα δικά μας παιδιά, έναντι όλων των προβλημάτων που αντιμετωπίζουμε. Θέλουμε να διαβεβαιώσουμε τους γονείς ότι παλεύουμε για όλα τα παιδιά και δεν αρχίσαμε να παλεύουμε τώρα, έχουμε χάσει πάρα πολλά μεροκάματα σε απεργιακούς αγώνες, ακριβώς για να παρέχουμε στα παιδιά την παιδία που τους αξίζει.»