Ένα ακόμη σοβαρό σκάνδαλο δεκάδων εκατομμυρίων στις τάξεις της ελληνικής επιχειρηματικότητας και του τραπεζικού συστήματος έφεραν στο φως κινεζικές αρχές, με την εμπλοκή στελεχών τριών εκ των τεσσάρων συστημικών τραπεζών και της Jumbo, καθώς ο επί εικοσαετίας αντιπρόεδρος της εταιρείας, Ευάγγελος Παπαευαγγέλου φέρεται να πωλούσε ακίνητα σε Κινέζους επενδυτές για να λάβουν άδεια παραμονής στην Ελλάδα (Golden Visa), μέσω μηχανημάτων POS και παραβιάζοντας ελληνική και κινεζική νομοθεσία. Εκτός Jumbo ο αντιπρόεδρος, με την εταιρεία του Απόστολου Βακάκη να διαμηνύει πως δεν έχει καμία σχέση με την απάτη, ενώ έκθετη παραμένει η Εθνική Τράπεζα. Στο μικροσκόπιο της οικονομικής εισαγγελίας η υπόθεση, παρακολουθεί η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.
fosphotos/Αλέξανδρος Κατσής
Σύμφωνα με τον οικονομικό τύπο, ο αντιπρόεδρος της Jumbo και σημαίνον στέλεχος της εταιρείας από το 1995, Ευάγγελος Παπαευαγγέλου, φέρεται να είχε συστήσει εταιρεία real estate μέσω της οποίας πωλούσε ακίνητα αξίας μεγαλύτερης των 250.000 ευρώ σε Κινέζους, οι οποίοι με τη σειρά τους εξασφάλιζαν την Golden Visa που προβλέπει η ελληνική νομοθεσία για εύπορους αλλοδαπούς. Σύμφωνα με εκτιμήσεις, ο όγκος των χρημάτων που διακινήθηκαν παράνομα ήταν τουλάχιστον 40-50 εκατ. ευρώ, ενώ κατά άλλες εκτιμήσεις φτάνουν έως και τα 100 εκατ. ευρώ.
Για να το κάνει αυτό, είχε εξασφαλίσει τερματικά αποδοχής καρτών (POS) από την Εθνική Τράπεζα, τη Eurobank και την Τράπεζα Πειραιώς, δίνοντας την ευκαιρία στους «επενδυτές» να ξεπερνούν τους περιορισμούς των capital controls που ισχύουν στην Κίνα. Όπως αναφέρει δημοσίευμα του CNN, ουσιαστικά η εταιρεία του Ευ. Παπαευαγγέλου χρησιμοποιούσε την ίδια τακτική που χρησιμοποιείται -επίσης παράνομα- από επιχειρηματίες που για να παραβιάσουν τα ελληνικά capital controls και να στέλνουν χρήματα στο εξωτερικό, εγκατέστησαν στις επιχειρήσεις τους κυπριακά και βουλγαρικά POS.
Έτσι, η επίμαχη εταιρεία κατάφερνε μέσα από τα τερματικά αυτά να μεταφέρει μεγάλα ποσά από την Κίνα στους ελληνικούς λογαριασμούς, τα οποία στη συνέχεια χρησιμοποιούνταν για την αγορά ακινήτων, τα οποία και εξασφάλιζαν την πολυπόθητη Golden Visa στους Κινέζους.
Παραβιάσεις ελληνικής και κινεζικής νομοθεσίας
Σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, η πρακτική αυτή παραβίαζε την νομοθεσία της Κίνας, η καθώς το Πεκίνο έχει επιβάλει capital controls, εμποδίζοντας την άμεση εξαγωγή συναλλάγματος τέτοιων μεγεθών.
Παράλληλα, η πρακτική αυτή παραβίαζε και την ελληνική νομοθεσία για την Χρυσή Βίζα, αφού όπως αναφέρεται στον νόμο, η καταβολή του τιμήματος πρέπει να γίνει αποκλειστικά με δίγραμμη τραπεζική επιταγή ή με τραπεζικό έμβασμα στο λογαριασμό του δικαιούχου, ενώ ο λογαριασμός αυτός θα πρέπει να τηρείται σε τραπεζικό ίδρυμα στην Ελλάδα ή σε πιστωτικό ίδρυμα που τελεί υπό την εποπτεία της τράπεζας Ελλάδος.
Μάλιστα, σχετική εγκύκλιος του υπουργείου Μεταναστευτικής Πολιτικής σε συνεργασία με την Τράπεζα της Ελλάδας, προβλέπει ρητά ότι η μεταφορά κεφαλαίου από λογαριασμό του αγοραστή σε λογαριασμό του δικαιούχου αποτελεί αποδεκτό τρόπο πληρωμής εάν γίνεται μέσω eBanking, ενώ ξεκαθαρίζει πως ημεταφορά κεφαλαίου πρέπει να διακριθεί από την καταβολή χρημάτων με μέσα πληρωμής που εκδίδονται από πιστωτικό ίδρυμα (χρεωστικές, πιστωτικές, προπληρωμένες κάρτες) και συνακόλουθα την καταβολή τιμήματος μέσω τερματικού μηχανήματος POS.
Εισαγγελική έρευνα για τις πωλήσεις ακινήτων
Το απόγευμα της Τετάρτης, η Εισαγγελέας του Αρείου Πάγου, Ξένη Δημητρίου, διέταξε τη διενέργεια προκαταρκτικής εξέτασης για να διερευνηθούν τυχόν αξιόποινες πράξεις και στη χώρα μας από τον τέως αντιπρόεδρο της Jumbo.
Όπως αναφέρει δημοσίευμα της Εφημερίδας των Συντακτών, η παραγγελία δόθηκε στον οικονομικό εισαγγελέα, με την προοπτική να εξεταστούν οι πωλήσεις ακινήτων σε Κινέζους από τον Ευ. Παπαευαγγέλου.
Ο νο2 της Jumbo
Ένα ακόμη στοιχείο που αξίζει να σημειωθεί για το πάλαι ποτέ δεύτερο τη τάξει στέλεχος της Jumbo και για πολλούς ο εξ απορρήτων του Απ. Βακάκη, Ευ. Παπαευαγγέλου, είναι το γεγονός πως εμφανιζόταν το τελευταίο διάστημα να προχωράει σε αγορά σειράς ακινήτων που έχουν βγει σε πλειστηριασμό. Συγκεκριμένα, κατά το δημοσίευμα του Capital.gr, ο επιχειρηματίας απέκτησε τέσσερις οικίες της εταιρείας Koumbas Development, ενώ τον περασμένο Ιούνιο αγόρασε και τη βίλα του πρώην εκδότη και τηλεπερσόνας, Πέτρου Κωστόπουλου, έναντι 4,7 εκατ. ευρώ. Σημειώνεται επίσης πως, σύμφωνα με πληροφορίες του οικονομικού Mononews, ο ίδιος έχει υπάρξει στο παρελθόν μέτοχος και μέλος του ΔΣ της Proton Bank, επί εποχής Λαυρέντη Λαυρεντιάδη.
Αξίζει να σημειωθεί πως ο εν λόγω επιχειρηματίας ήταν μέλος του διοικητικού συμβουλίου της Jumbo από το 1995, ενώ από το 1992 είναι Πρόεδρος Ελλήνων Κατασκευαστών και Εμπόρων Παιχνιδιών, από το 2006 είναι μέλος του Δ.Σ. του ΕΒΕΑ (Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Αθηνών) και μέλος του Δ.Σ. του ΣΕΛΠΕ (Σύνδεσμος Επιχειρήσεων Λιανικής Πωλήσεως Ελλάδος).
Η εμπλοκή των τραπεζών
Όπως έχει γίνει γνωστό, για να μπορέσει η εταιρεία του Ευ. Παπαευαγγέλου να πραγματοποιήσει αυτού του είδους τις παράνομες συναλλαγές χρειαζόταν την συμβολή των τραπεζών, των οποίων τα POS χρησιμοποιούσε.
Σύμφωνα με το ίδιο δημοσίευμα του CNN.gr, την «περίεργη» δραστηριότητα των τερματικών και της διοχέτευσης μεγάλων ποσών μέσω των POS παρατήρησε η Eurobank, η οποία και αρχικά συνεργάστηκε με την China Union Pay για να διαπιστώσει κατά πόσο αυτές οι συναλλαγές ήταν νόμιμες. Ακολούθως, η ίδια τράπεζα, αφού έκλεισα τα POS και σταμάτησε τη συνεργασία με τον επιχειρηματία, έκανε αναφορά στις ελληνικές αρχές. Σύμφωνα με την ανακοίνωσή της, και η Εθνική Τράπεζα είχε ενημερώσει τις αρχές.
Σημειώνεται σύμφωνα με τις πληροφορίες που έχουν γίνει γνωστές μέχρι στιγμής, Eurobank και Τράπεζα Πειραιώς διέκοψαν τις συναλλαγές όταν διαπιστώθηκαν οι ασυνήθιστες συναλλαγές, ενώ η Εθνική συνέχισε, με τα χρήματα που φέρονται να «πέρασαν μέσω των τερματικών της να εκτιμώνται τουλάχιστον στα 40 εκατ. ευρώ.
Σε αναμμένα κάρβουνα Jumbo και Εθνική Τράπεζα
Οι παραπάνω πληροφορίες που είδαν το φως της δημοσιότητας το βράδυ της Τρίτης προκάλεσαν έντονη κινητικότητα τις διοικήσεις της εταιρείας και της τράπεζας, με τα άμεσα εμπλεκόμενα στελέχη να απομακρύνονται την Τετάρτη.
Συγκεκριμένα, η Jumbo ΑΕΕ έσπευσε να διαμηνύσει σε όλους τους τόνους πως η εταιρεία είχε την οποιαδήποτε εμπλοκή στο σκάνδαλο δεκάδων εκατομμυρίων, ενώ το μεσημέρι της Τετάρτης, το διοικητικό συμβούλιο της εταιρείας έκανε αποδεκτή την παραίτηση του Ευ. Παπαευαγγέλου.
Η ανακοίνωση της Jumbo:
«H Jumbo AEE, σε απάντηση σημερινού σχετικού ερωτήματος της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς, προς άμεση και πλήρη ενημέρωση του επενδυτικού κοινού, διαψεύδει ρητά και κατηγορηματικά, ως αναληθή και αβάσιμα, σημερινά δημοσιεύματα του Τύπου περί ενδεχόμενης εμπλοκής της, με οποιονδήποτε άμεσο ή έμμεσο τρόπο, σε φερόμενες ως παράνομες δραστηριότητες προσωπικής εταιρείας του ήδη παραιτηθέντος μικρομετόχου (5%), αναπληρωτή Αντιπροέδρου και Εκτελεστικού Μέλους του Διοικητικού Συμβουλίου κ. Ευάγγελου Παπαευαγγέλου. Ειδικότερα:1. Η εταιρεία ουδεμία απολύτως γνώση ή σχέση ή σύνδεση έχει με τις προσωπικές επιχειρηματικές δραστηριότητες του ανωτέρω στον τομέα των ακινήτων ή άλλες.2. Ουδεμία συναλλαγή έχει πραγματοποιηθεί οποτεδήποτε μέσω των τραπεζικών λογαριασμών και των συστημάτων πληρωμών της εταιρείας, πλην αποκλειστικά και μόνον όσων αφορούν στην καθημερινότητα της πραγματικής εμπορικής δραστηριότητα αυτής.Σε κάθε περίπτωση ο κ. Παπαευαγγέλου δεν είχε καμία απολύτως υπογραφή ή εξουσία σε σχέση με τις οικονομικές συναλλαγές της εταιρείας, καθώς η μόνη του αρμοδιότητα ήταν αγορανομικώς υπεύθυνος και αρμόδιος για τις καθημερινές τρέχουσες συναλλαγές με δημόσιες υπηρεσίες, αρχές και οργανισμούς».
Η υπόθεση έφερε αναστάτωση και στην Εθνική Τράπεζα, καθώς την ίδια ώρα, έχει τεθεί στο στόχαστρο η επικεφαλής λιανικής τραπεζικής της Εθνικής, Νέλλη Τζάκου Λαμπροπούλου, καθώς και ο διευθυντής διεύθυνσης καρτών, Γιώργος Χατζανδρέου, με τις πληροφορίες να θέλουν την τράπεζα να εξετάζει την καρατόμησή τους. Σύμφωνα με πληροφορίες του Euro2day, η πρώτη είχε ενημερωθεί από τις κινεζικές αρχές για την παραβίαση των περιορισμών μέσω POS, χωρίς να λάβει τα απαραίτητα μέτρα, ούτε και να ενημερώσει τη διοίκηση της τράπεζας.
Πάντως, η τράπεζα στην ανακοίνωση που εξέδωσε υποστηρίζει πως είχε και εκείνη ενημερώσει τις ελληνικές αρχές όταν διαπίστωσε τη διενέργεια «ασυνήθιστων συναλλαγών με χρήση πιστωτικών καρτών», ενώ το διοικητικό της συμβούλιο αποφάσισε την άμεση λήψη μέτρων».
Αναλυτικά η ανακοίνωση της ΕΤΕ έχει ως εξής:
«Η Τράπεζα μετά τη διαπίστωση από τους μηχανισμούς εσωτερικού ελέγχου και κανονιστικής συμμόρφωσης διενέργειας ασυνήθιστων συναλλαγών με χρήση πιστωτικών καρτών, προέβη άμεσα στις απαιτούμενες ενέργειες για τη διακοπή τους. Στο πλαίσιο αυτό προέβη εγκαίρως σε ενημέρωση των αρμόδιων Αρχών.Περαιτέρω, σε εφαρμογή των κανόνων εταιρικής διακυβέρνησης και επιχειρηματικής ηθικής, ενημερώθηκαν τα αρμόδια όργανα της Τράπεζας και αποφασίστηκε από το Διοικητικό της Συμβούλιο η άμεση λήψη μέτρων από τη Διοίκηση».