Άρθρο της Δρ. Μάρουα Οσμάν

 

«Αυτοί που σιωπούν όταν άλλοι καταπιέζονται, είναι οι ίδιοι ένοχοι της καταπίεσης»

Ιμάμης Χουσεϊν ιμπν Αλί

 

Κάθε χρόνο, εκατομμύρια συγκεντρώνονται, για τουλάχιστον δέκα μέρες, να τιμήσουν την τραγωδία της Καρμπάλα, στο Ιράκ: τον αποκεφαλισμό του εγγονού του προφήτη Μωάμεθ, Ιμάμη Χουσεϊν ιμπν Άλι (10 Οκτωβρίου 680 μΧ / 10 Μουχαράμ 61 Εγίρας). Ειδικά οι Σιίτες θυμούνται αυτή την τραγωδία, ψέλνουν και επαναλαμβάνουν ένα επικό ποίημα που σου σκίζει την καρδιά, κάθε χρόνο.

Χουσεϊν ιμπν Αλί, ένα όνομα που εμπνέει εκατομμύρια μουσουλμάνους σε ολόκληρο τον κόσμο, και δε θα χάσει ούτε θα δει να ξεθωριάζει ποτέ η δόξα του. Μια μαζική θυσία, τόσο μεγάλη, τόσο σημαντική, που ο κόσμος ακόμη μιλά για τον Ιμάμη Χουσεϊν με μέγα δέος που έρχεται από τα βάθη της καρδιάς του. Δεν υπάρχει μουσουλμάνος που να μπορεί να αρνηθεί την ευγενή θυσία του Ιμάμη Χουσεϊν στην Καρμπάλα. Όταν το Ισλάμ χρειάστηκε σωτήρα, ο γιός του Αλί Ιμπν Αμπι Ταλίμπ όρθιος προσέφερε 72 ζωές της οικογένειάς του, για να σώσει την πίστη. Η Καρμπάλα έκανε τον Χουσεϊν υπόδειγμα για τους μουσουλμάνους αλλά και για τον υπόλοιπο κόσμο.

Αιώνες πέρασαν και άνθρωποι από κάθε μετερίζι – μουσουλμάνοι, χριστιανοί ή, πολύ απλά, όσοι στέκονται στο πλευρό των καταπιεσμένων ενάντια στον καταπιεστή – ακόμη θρηνούν τον Ιμάμη Χουσεϊν. Ωστόσο, κάποιος που κοιτά από έξω, μάλλον χρειάζεται να αντιληφθεί τη σημασία του γεγονότος και τα μηνύματα που έρχονται από το μαρτύριο του Ιμάμη Χουσεϊν.

Διαβάζοντας τη θυσία ως μάθημα Ιστορίας, βλέπει κανείς ότι ο Ιμάμης Χουσεϊν εγκατέλειψε τη Σαουδική Αραβία, μαζί με την οικογένειά του, λόγω των συνεχών απειλών από τον τύραννο Γιαζίντ A’ των Ομεϋαδών, που του ζητούσε να υποταχθεί. Επιπρόσθετα, αποφάσισε να φύγει και γιατί λάμβανε γράμματα από τους κατοίκους της Κούφα, στο Ιράκ, που του ζητούσαν να έρθει και να τεθεί επικεφαλής στον αγώνα τους ενάντια στο Γιαζίντ.

Όμως, αυτό από μόνο του δεν μπορεί να εξηγήσει τα τεράστια πλήθη μαυροντυμένων Σιιτών μουσουλμάνων που συνωθούνται στην ιερή Ιρακινή πόλη της Καρμπάλα κάθε χρόνο, για την Ασούρα, θρηνώντας και χτυπώντας το στήθος τους, πενθούντες για τη δολοφονία του εγγονού του προφήτη τον 7ο αιώνα. Είναι λογικό το ερώτημα: γιατί οι άνθρωποι θρηνούν για κάποιον που πέθανε πριν αιώνες και γιατί ακόμη διηγούνται την ιστορία του θανάτου του;

Ένας πολυπληθής στρατός, που κινητοποίησε το καθεστών των Ομεϋαδών, πολιόρκησε μια ομάδα ανθρώπων, λιγότερων από 100, και απαίτησε να δώσουν όρκο υποταγής στον χαλίφη [Γιαζίντ Α’]. Η ομάδα, που περιελάμβανε μωρά, γέροντες, ηλικιωμένες γυναίκες, αρνήθηκε να παραδοθεί και, μετά από μια σύντομη μάχη, όλοι τους δολοφονήθηκαν άγρια. Aν και παρόμοια και το ίδιο σημαντικά γεγονότα έχουμε σε όλη την ανθρώπινη ιστορία, το συγκεκριμένο δεν επρόκειτο ούτε πρόκειται να ξεχαστεί.

Η Ασούρα ήταν κάτι πολύ χειρότερο από μια τραγική στιγμή,  από μια μαζική δολοφονία, μια σειρά φόνων ή μια σφαγή. Ο Ιμάμης Χουσεϊν μεγάλωσε υπό την επίβλεψη του Προφήτη, ανατράφηκε ευθέως από τον Προφήτη. Η ατμόσφαιρα μέσα στην οποία μεγάλωσε, με τον παππού του, τον πατέρα και τη μητέρα του και το μεγαλύτερο αδελφό του, ήταν ειδυλλιακή, η προσοχή που δόθηκε στην ανατροφή του τεράστια. Φρόντισαν λοιπόν και απέκτησε σοφία, γενναιοδωρία, γενναιότητα και ευσέβεια. Όσο ο πατέρας του βασίλευε στο Ισλαμικό κράτος, έλαβε μεγάλα αξιώματα. Κατά τη διάρκεια του τρόμου και της διαφθοράς που σάρωσε το μουσουλμανικό κόσμο στα χέρια των Ομεϋαδών, ήταν η μόνη ελπίδα των μουσουλμάνων για την επανεγκαθίδρυση των μουσουλμανικών νόμων που θα τους έφερναν ειρήνη και ευημερία. Και όχι μόνον δεν τους απογοήτευσε ποτέ, αλλά έδρασε πάντα όπως περιμένεις από έναν μεγάλο ιδεολογικό ηγέτη, κάνοντας το καθήκον του στο έπακρον.

Ο Ιμάμης Χουσεϊν έκανε ότι κανείς άλλος δε θα έκανε: θυσίασε το σπίτι του, την ασφάλειά του, τη ζωή του και όλη του την οικογένεια για ένα μήνυμα. Είναι λογικό πως οι μουσουλμάνοι και οι πιστοί σε όλο τον κόσμο, από τότε, συνεχίζουν να θρηνούν την απώλειά του την ημέρα της Ασούρα.

Το μήνυμα που άξιζε τη θυσία και τον αποκεφαλισμό ενός από τους πολύτιμους εγγονούς του προφήτη, ήταν ένα μήνυμα ανθρωπιάς, ειρήνης και δικαιοσύνης, μήνυμα του Ισλάμ και του Θεού. Ήταν ένα μήνυμα που ενέπνευσε όλη την ανθρωπότητα. Η Επανάσταση του Ιμάμη Χουσεϊν είχε ως στόχο να σώσει το λαό από τη διαφθορά, την ταπείνωση, τον εξευτελισμό και την άγνοια.

Ο τόσο μεγάλος χρόνος που μας χωρίζει από την εποχή του Ιμάμη Χουσεϊν δεν μπορεί να μας εμποδίσει να διδαχθούμε από την άχρονη ηθική του στάση και την τον υποδειγματικό χαρακτήρα του. Ανακαλύπτοντας την ουσία της διδασκαλίας του, μαθαίνουμε πως να συμπεριφερόμαστε με τις ίδιες, δικές του, αξίες, στο σύγχρονο κόσμο.

Ο Ιμάμης Χουσεϊν πολέμησε ενάντια στη δικτατορία, την αδικία, την οικονομική διαφθορά, την απουσία πολιτικών ελευθεριών, προβλήματα που ταλανίζουν και το σύγχρονο κόσμο μας. Ακόμη και ο Μαχάτμα Γκάντι, ο πιο διακεκριμένος ηγέτης κινήματος ανεξαρτησίας στον 20ο αιώνα, δήλωσε πως από κει εμπνεύστηκε για να ελευθερώσει το λαό του: «Έμαθα από το Χουσεϊν πως να κατορθώνω να νικώ, όντας ο καταπιεζόμενος».

Αναντίρρητα, το αποκορύφωμα της επιρροής του Ιμάμη Χουσεϊν ήταν κατά την Ασούρα. Η ακεραιότητα και οι αρχές του τον εμπόδισαν να συρθεί σε μια εξαναγκαστική συμμαχία με έναν διεφθαρμένο δικτάτορα, ακατάλληλο ως ηγέτη, και προτίμησε να θυσιάσει τη ζωή του για να καταδείξει την αντίθεσή του στην τυραννία.

Το διαρκές μάθημα του Ιμάμη Χουσεϊν προς τους μουσουλμάνους είναι πως, είναι ευθύνη τους να αντιστέκονται σε δικτατορίες που χρησιμοποιούν την πίστη και παριστάνουν ότι δρουν εν ονόματί της, όπως και να αντιστέκονται σε εκείνους που επιδιώκουν να μειώνουν τη δυνατότητα του λαού να αποφασίσει για τις δικές του κοινωνικές και πολιτικές υποθέσεις. Η στάση του Ιμάμη Χουσεϊν κατά της τυραννίας μιας από τα πάνω επιβεβλημένης εξουσίας τονίζει τη σημασία του δικαιώματός μας σε μια αξιοπρεπή ζωή, με σεβασμό στα αδιαπραγμάτευτα πολιτικά και ανθρώπινα δικαιώματά μας.

Συνεπώς, η μνήμη των γεγονότων της Ασούρα, οφείλει να είναι αντίστοιχη και ισότιμη με το πλάτος και την ομορφιά της. Πρέπει να μελετάται με στόχο την κατανόηση και δίκαιη ανάλυση τόσο του γεγονότος αυτού καθ΄αυτού όσο και των λογικών του στόχων.

Τόσο τα λογικά όσο και τα συναισθηματικά δεδομένα του γεγονότος, πρέπει να εξετάζονται μαζί. Δυστυχώς, κατά τη μνήμη της Ασούρα, το συναισθηματικό στοιχείο είναι τόσο έντονο, ώστε το ρεαλιστικό, ανθρώπινο και ορθολογικό στοιχείο καταλήγουν στο περιθώριο. Κάποιες φορές, οι προλήψεις και οι μύθοι για την Ασούρα, που πολλοί μελετητές χαρακτηρίζουν απαγορευμένα, προωθούνται σε τέτοιο βαθμό που καταλαμβάνουν κεντρική θέση στις εκδηλώσεις. Κάτι που μειώνει την πραγματική αηία της εξέγερσης του Ιμάμη Χουσεϊν.

Από την άλλη, υπερμυνόμενοι της ορθολογικής πλευράς της Ασούρα, δεν πρέπει να ξεχνάμε τα αγνά και αληθινά αισθήματα των μουσουλμάνων, που αγαπούν την Αχλουλ Μπάυτ, την οικογένεια του Προφήτη. Είναι απολύτως αναμενόμενο να εκφραστούν θλίψη, θρήνος, να χυθούν δάκρυα από το πένθος για την απάνθρωπη μεταχείρση ενός ιστορικού ηγέτη, όπως ο Ιμάμης Χουσεϊν, η οικογένειά του και οι ακόλουθοί του.

Κι έτσι, όταν τιμούμε τα γεγονότα της Ασούρα, υπενθυμίζουμε ότι οφείλουμε να θυμόμαστε και να αγωνιζόμαστε για τους ίδιους στόχους για τους οποίους αγωνίστηκαν ο Ιμάμης Χουσεϊν και οι αγνοί του ακόλουθοι.

 

To άρθρο της Δρ. Μάρουα Οσμάν μεταφράστηκε από τα αγγλικά από τη Λαμπρινή Θωμά. Το πρωτότυπο μπορείτε να το βρείτε εδώ. Η εικόνα που στολίζει το άρθρο είναι απεικόνιση της Μάχης της Καρμπάλα.