Σύμφωνα με τα όσα έχουν γίνει γνωστά μέχρι στιγμής από το διαβιβαστικό των εισαγγελικών αρχών που κατατέθηκε στη Βουλή για την υπόθεση Novartis, οι μίζες που φέρονται να διακινήθηκαν σε πολιτικά πρόσωπα ξεπερνούν τα 50 εκατ. ευρώ.

Κατά τη δικογραφία που εστάλη στη Βουλή από τους εισαγγελείς, συναντώνται τα ονόματα των πρώην πρωθυπουργών, Παναγιώτης Πικραμένος (7/2009-5/2012) και του Αντώνη Σαμαρά (6/2012-1/2015), καθώς και αρκετών υπουργών. Συγκεκριμένα, του Γιάννη Στουρνάρα, Ευάγγελου Βενιζέλου, Δημήτρη Αβραμόπουλου, Αλέξανδρου Λυκουρέντζου, Γιώργου Κουτρουμάνη, Άδωνι Γεωργιάδη, Μάριου Σαλμά και Ανδρέα Λοβέρδος.

Μάλιστα, σύμφωνα με το δημοσίευμα της Εφημερίδας των Συντακτών, οι καταθέσεις της δικογραφίας είναι περίπου είκοσι, ενώ τρεις είναι από προστατευόμενους μάρτυρες. Σύμφωνα δε με τις καταθέσεις τους, από το σύνολο της μίζας 50 εκατ. ευρώ, τα 40 φέρονται να διακινήθηκαν πριν την εποχή του πρώτου μνημονίου.

Υπενθυμίζεται πως σε θέσεις υπουργού πριν το πρώτο μνημόνιο τον Μάιο του 2010 χρημάτισαν οι Ευάγγελος Βενιζέλος, Γιώργος Κουτρουμάνης, Ανδρέας Λυκουρέτζος, ενώ οι Δημήτρης Αβραμόπουλος, Μάριος Σαλμάς και Ανδρέας Λοβέρδος βρέθηκαν στην ηγεσία του υπουργείου Υγείας εκείνη την περίοδο.

Όπως αναφέρεται, από τις καταθέσεις προκύπτει η εμπλοκή συνολικά 30 προσώπων, εκτός των πολιτικών, που έχουν βρεθεί σε θέσεις γενικών γραμματέων, μελών επιτροπών τιμών φαρμάκων και συμβούλων ή συνεργατών υπουργών.

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις που μεταφέρονται, η συνολική ζημιά του Δημοσίου από τις παράνομες πρακτικές που χαρακτηρίζουν τις φαρμακευτικές εταιρείες αγγίζει τα 23 δισ. ευρώ για την περίοδο 2000-2015, ενώ αναφορικά με την υπόθεση της Novartis, η ζημιά φτάνει την ίδια περίοδο τα 3 δισ. ευρώ.

Από που έρχονταν τα εκατομμύρια κερδών της Novartis

Στον κομβικό ρόλο που κατέχει η χώρα μας στον χώρο του φαρμάκου πανευρωπαϊκά χρωστά η Novartis και άλλες φαρμακευτικές τα υπέρογκα κέρδη που σημείωσαν κατά τα προηγούμενα χρόνια, καθώς οι τιμές που είναι πατενταρισμένες διαμορφώνονται με βάση τον μέσο όρο των τριών πιο φθηνών χωρών της ΕΕ των 27, με την Ελλάδα να δεσπόζει ανάμεσά τους.

Έτσι, κάθε φορά που η τιμή ενός φαρμάκου έπαιρνε την ανιούσα στη χώρα μας, οι τιμές του ίδιου φαρμάκου σε άλλες χώρες της ΕΕ ανέβαιναν ανάλογα. Σύμφωνα με παλαιότερο δημοσίευμα της εφημερίδας Documento, η μητρική εταιρεία κυκλοφορούσε πρώτα τα σκευάσματα σε κάποιες από τις λεγόμενες ακριβές αγορές, και ακολούθως, αφού είχε εξασφαλίσει υψηλή τιμή, συμπαρέσυρε προς τα πάνω τις αντίστοιχες τιμές στις υπόλοιπες χώρες.

Επί παραδείγματι, το ίδιο δημοσίευμα αναφέρεται στις τιμές ορισμένων φαρμάκων στη χώρα μας τον Μάιο του 2013 σε σχέση με τον Αύγουστο του ίδιου έτους. Όπως αναφέρεται, παρά το γεγονός πως επί τριάμισι χρόνια δεν είχε κυκλοφορήσει κανένα καινούριο φάρμακο στην Ελλάδα, με υπουργική απόφαση εισήχθη τον Αύγουστο του 2013 μία σειρά από φάρμακα της εταιρείας Novartis σε υψηλότατες τιμές.

Έτσι, φάρμακα όπως το Copalia (5+80)MG, του οποίου η τιμή ανερχόταν σε 14,93 ευρώ τον Μάιο του 2013, λίγους μήνες αργότερα, τον Αύγουστο, είχε τιμή 16,06, δηλαδή αύξηση της τάξης του 7,57%. Ομοίως, το φάρμακο Sandostatin LAR 10mg, με τιμή από 483,67 ευρώ τον Μάιο του 2013 που ανήλθε σε 493,76 τον Αύγουστο του ίδιου έτους, με αύξηση 2,09%, καθώς και για το φάρμακο Cubicin 500mg από 100,58 ευρώ σε 103,10, δηλαδή αύξηση της τάξεως του 2,51%.

Παράλληλα η ίδια εικόνα και στα ακριβά φάρμακα, με περιπτώσεις όπως το φάρμακο Votubia 5mg, το οποίο εισήχθη τον Αύγουστο του 2013 σε τιμή 2.771,29 ευρώ. Αντίστοιχα, με την ίδια υπουργική απόφαση εισήχθηκαν το Jakavi 15mg δισκία φιάλη με 4.236, 61 ευρώ, το Signifor 0,3mg με 3.314,92 ευρώ και το Signifor 0,9 Mg με 3.990, 21 ευρώ.

Ένα ακόμα στοιχείο που προκύπτει από το ρεπορτάζ της εφημερίδας, είναι η ευνοϊκή κατάσταση που απήλαυσε η εταιρεία και αναφορικά με τη διανομή και κυκλοφορία φαρμάκων στη χώρα μας. Συγκεκριμένα, αναφέρεται στο φάρμακο Lucentis, το οποίο χορηγείται σε ασθενείς με οφθαλμολογικές παθήσεις (ωχρά κηλίδα), όπως κατά δημοσιεύματα, οι ασθενείς της Ελλάδας εκτιμώνται σε 50.000, αριθμός πέντε φορές μεγαλύτερος από τον μέσο όρο στην Ευρώπη.

Υψηλές γνωριμίες

Υπενθυμίζεται πως τον Μάρτιο του 2017 ήρθε στη δημοσιότητα από την ίδια εφημερίδα, βίντεο στο οποίο ο αντιπρόεδρος της Novartis, Κώστας Φρουζής, μιλάει στα στελέχη της εταιρείας και τα ενημερώνει για τη στάση της, στην τεταμένη περίοδο του 2012, καθώς τους εκμυστηρεύεται τόσο πως βρίσκεται σε στενή επαφή με υπουργούς, όσο και το «ουσιαστικό ενδιαφέρον» του τότε υπηρεσιακού πρωθυπουργού, Παναγιώτη Πικραμένου, για την αγορά του φαρμάκου. 

Κατά τη διάρκεια του βίντεο που δημοσίευσε το documentonews.gr, ο αντιπρόεδρος της Novartis Κ. Φρουζής εμφανίζεται να μιλάει σε στελέχη της εταιρείας αναφορικά με τις τότε εξελίξεις, καθώς και για την ετοιμότητα της εταιρείας σε περίπτωση «απρόοπτων» εξελίξεων στην ελληνική οικονομία.

Εκείνο που παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον, είναι η ομολογία του ηγετικού στελέχους της εταιρείας πως βρίσκεται καθημερινά σε επαφή με στελέχη της υπηρεσιακής κυβέρνησης, καθώς και της προηγούμενης του Παπαδήμου. «Εμείς είμαστε -γιατί μιλάω και σαν Novartis και σαν βιομηχανία γιατί μέρος της βιομηχανίας-, κοντά στις διαπραγματεύσεις που γίνονται σχεδόν καθημερινά, είτε στο τηλέφωνο είτε face to face με Κητά, Ρουπακιώτη, Ζανιά» υποστηρίζει ο Κ. Φρούζας.

Ακολούθως, ο ίδιος εξομολογείται πως διατηρεί στενές σχέσεις και με τον υπηρεσιακό πρωθυπουργό εκείνης της περιόδου, και πρώην Πρόεδρο του Συμβουλίου της Επικρατείας, «ασχολείται προσωπικά με τα θέματα αυτά των φαρμάκων όχι μόνο για πολιτικούς λόγους, γιατί δεν τον ενδιαφέρει αυτό, αλλά και για ουσιαστικούς».

Λίγο νωρίτερα, ο αντιπρόεδρος της Novartis δίνει συμβουλές στα στελέχη για το τι θα λένε εκτός εταιρείας για την οικονομική της κατάσταση, καθώς και για το πως θα κινούνται ώστε να πιέζουν καθημερινά τα εκάστοτε υπουργεία.