2.4 Διαχείριση των Δημόσιων Οικονομικών και Δημόσιες Συμβάσεις

2.4.1. Διαχείριση των δημοσίων οικονομικών

Οι αρχές δεσμεύονται να συνεχίσουν τις μεταρρυθμίσεις που αποσκοπούν στη βελτίωση της διαδικασίας του προϋπολογισμού και των ελέγχων των δαπανών, στην εκκαθάριση καθυστερημένων οφειλών και στην ενίσχυση της υποβολής εκθέσεων για τον προϋπολογισμό και της διαχείρισης των ταμειακών διαθεσίμων. Οι αρχές θα εκδώσουν νομοθεσία έως τον Οκτώβριο του 2015 (βασικό παραδοτέο) για την αναβάθμιση του οργανικού νόμου για τον προϋπολογισμό με σκοπό: α) να θεσπιστεί ένα πλαίσιο για τους ανεξάρτητους φορείς, β) να καταργηθούν σταδιακά οι εκ των προτέρων έλεγχοι από το ελληνικό Ελεγκτικό Συνέδριο και τους υπολόγους, γ) να δοθούν στις ΓΔΟΥ αποκλειστικές αρμοδιότητες οικονομικής υπηρεσίας και στο ΓΛΚ εξουσίες για την εποπτεία των οικονομικών του δημόσιου τομέα, και δ) να καταργηθούν σταδιακά οι υπηρεσίες δημοσιονομικού ελέγχου, έως τον Ιανουάριο του 2007. Οι αρχές θα εκδώσουν δευτερογενή νομοθεσία για τον προσδιορισμό των μεταβατικών διατάξεων της μεταρρύθμισης του οργανικού νόμου για τον προϋπολογισμό έως τα τέλη Δεκεμβρίου 2015, και την ολοκλήρωση της μεταρρύθμισης έως τα τέλη Δεκεμβρίου 2016.

Η ελληνική κυβέρνηση δεσμεύεται να καταστήσει λειτουργικό το Δημοσιονομικό Συμβούλιο πριν την οριστικοποίηση του Μνημονίου. Προς τούτο, η κυβέρνηση εξέδωσε Υπουργική Απόφαση για την έναρξη ανοικτής διαδικασίας επιλογής των μελών του. Μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας διορισμού των μελών του Δημοσιονομικού Συμβουλίου, η κυβέρνηση θα εκδώσει έως τον Σεπτέμβριο του 2015, την απαιτούμενη δευτερογενή νομοθεσία για να καταστεί πλήρως λειτουργικό το Συμβούλιο (περιλαμβανομένου του προϋπολογισμού και του προσωπικού του) έως τον Νοέμβριο του 2015. Οι αρχές θα ολοκληρώσουν την επανεξέταση των εργασιών του Δημοσιονομικού Συμβουλίου με τεχνική συνδρομή από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή έως τον Δεκέμβριο του 2016 και θα εκδώσουν την απαιτούμενη νομοθεσία (Μάρτιος του 2017).

Βάσει του Δημοσιονομικού Συμφώνου, η ελληνική κυβέρνηση υποβάλλει τα βασικά χαρακτηριστικά των μεσοπρόθεσμων χρηματοδοτικών της σχεδίων στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή και στο Συμβούλιο ECOFIΝ την άνοιξη εκάστου έτους και επικαιροποιεί την μεσοπρόθεσμη δημοσιονομική στρατηγική της πριν από τα τέλη Μαΐου εκάστου έτους σύμφωνα με τους στόχους του προγράμματος. Εκτός αυτού, ως μέρος του κοινού δημοσιονομικού χρονοδιαγράμματος, η Ελλάδα υποβάλλει στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή το σχέδιο προϋπολογισμού για το επόμενο έτος έως τις 15 Οκτωβρίου εκάστου έτους μαζί με τις ανεξάρτητες μακροοικονομικές προβλέψεις στις οποίες βασίστηκε. Η κυβέρνηση θα καταρτίσει νέα κρατική διάρθρωση της ονοματολογίας του προϋπολογισμού, καθώς και λογιστικό σχέδιο (Σεπτέμβριος 2016) ήτοι εγκαίρως για την κατάρτιση του προϋπολογισμού του 2018.

Οι αρχές θα παρουσιάσουν έως τον Σεπτέμβριο του 2015 σχέδιο για την εκκαθάριση των καθυστερούμενων οφειλών, καθώς και των αιτήσεων επιστροφής φόρου και συνταξιοδότησης, το οποίο θα θέσουν αμέσως σε εφαρμογή. Στη συνέχεια οι αρχές θα προβούν σε εκκαθάριση του υπολοίπου των καθυστερήσεων στις δαπάνες ύψους 7,5 δισεκατομμυρίων έως τα τέλη Δεκεμβρίου 2016 αφού ολοκληρωθεί λεπτομερής έλεγχος έως τα τέλη Ιανουαρίου 2016, και θα προβούν σε εκκαθάριση των καθυστερημένων αιτήσεων επιστροφής φόρου και συνταξιοδότησης έως τα τέλη Δεκεμβρίου 2016. Η κυβέρνηση θα εξασφαλίσει τη μεταφορά των εγγεγραμμένων στον προϋπολογισμό εισφορών κοινωνικής ασφάλισης από τα ταμεία κοινωνικής ασφάλισης προς τα ταμεία προνοίας και τα νοσοκομεία, ώστε να εκκαθαριστεί το σύνολο των σχετικών με την υγεία καθυστερούμενων οφειλών.

Η κυβέρνηση θα παρουσιάσει έως τον Νοέμβριο του 2015 μεσοπρόθεσμο σχέδιο δράσης για να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις της οδηγίας για τις καθυστερήσεις πληρωμών, περιλαμβανομένων συγκεκριμένων μέτρων και εξασφαλίσεων ούτως ώστε να διασφαλιστεί η μεταβίβαση υποχρεώσεων του ΙΚΑ (μεταφορές μετρητών και δαπάνες) στον ΕΟΠΠΥ εντός της αντίστοιχης περιόδου. Έως τον Ιανουάριο του 2016, οι αρχές θα ολοκληρώσουν εξωτερικό έλεγχο των λογαριασμών πληρωτέων του ΕΟΠΠΥ και θα εξορθολογίσουν τη διαδικασία πληρωμών στο σύστημα κοινωνικής ασφάλισης και υγείας έως τον Ιούνιο του 2016 (βασικό παραδοτέο). Οι αρχές θα συνεχίσουν να βελτιώνουν την επιχειρησιακή λειτουργία χρησιμοποιώντας βασικούς δείκτες επιδόσεων.

Για να βελτιωθεί το κατακερματισμένο σύστημα διαχείρισης μετρητών, η κυβέρνηση θα συμπεριλάβει όλες τις οντότητες της κεντρικής κυβέρνησης στον ενιαίο λογαριασμό του δημόσιου ταμείου έως τα τέλη Δεκεμβρίου 2015. Μετά την εφαρμογή της μεταρρύθμισης της διαχείρισης μετρητών οι αρχές θα κλείσουν τους αντίστοιχους λογαριασμούς της γενικής κυβέρνησης σε εμπορικές τράπεζες και θα τους ενοποιήσουν στον ενιαίο λογαριασμό του δημόσιου ταμείου. Ως προαπαιτούμενο το Υπουργείο Οικονομικών θα οριοθετήσει τον λογαριασμό για τη διαχείριση των μέσων που προέρχονται από τα διαρθρωτικά ταμεία της ΕΕ και των εθνικών εισφορών της Ελλάδας. 

2.4.2 Δημόσιες συμβάσεις

Η Ελλάδα χρειάζεται να λάβει περαιτέρω μέτρα στον τομέα των δημόσιων συμβάσεων για την αύξηση της αποτελεσματικότητας και της διαφάνειας του ελληνικού συστήματος δημοσίων συμβάσεων, την πρόληψη ανάρμοστων συμπεριφορών και την εξασφάλιση μεγαλύτερης λογοδοσίας και έλεγχου. Έως τον Σεπτέμβριο του 2015, οι αρχές θα συμφωνήσουν με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία θα συνδράμει στην εφαρμογή, ένα σχέδιο δράσης που θα αναφέρει αναλυτικά τις λεπτομέρειες των παρακάτω ενεργειών (βασικό παραδοτέο). • Έως τον Ιανουάριο του 2016, θα αρχίσει να ισχύει ένα ενοποιημένο, ολοκληρωμένο και απλουστευμένο νομοθετικό πλαίσιο (πρωτογενής και δευτερογενής νομοθεσία) για τις δημόσιες συμβάσεις και τις συμβάσεις παραχώρησης, συμπεριλαμβανομένης της μεταφοράς των νέων οδηγιών της ΕΕ για τις δημόσιες συμβάσεις και τις συμβάσεις παραχώρησης (2014/23, 2014/24, 2014/25).

• Έως τον Δεκέμβριο του 2016, θα αρχίσει να ισχύει η μεταρρύθμιση του συστήματος των μη ένδικων / διοικητικών μέσων. Οι αρχές θα υποβάλουν λεπτομερή πρόταση για τη μεταρρύθμιση αυτή στην Επιτροπή μέχρι τον Οκτώβριο του 2015.

• Έως τον Φεβρουάριο του 2017, οι αρχές θα εγκρίνουν μέτρα για τη βελτίωση του συστήματος ένδικων μέσων. Στο πλαίσιο της προετοιμασίας, οι αρχές θα διενεργήσουν, έως τον Σεπτέμβριο του 2016, σε συνεργασία με την Επιτροπή, συνολική αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας του υπάρχοντος δικαστικού συστήματος ένδικων μέσων, εντοπίζοντας τα προβλήματα (π.χ. έλλειψη αποτελεσματικών και ταχέων ένδικων μέσων, καθυστερήσεις, δυσκολία λήψης αποζημίωσης, δικαστικά έξοδα).

• Οι αρχές θα συνεχίσουν να εφαρμόζουν το σχέδιο δράσης για τις ηλεκτρονικές δημόσιες συμβάσεις (eprocurement), όπως συμφωνήθηκε με την Επιτροπή.

• Έως τον Μάιο του 2016, θα αρχίσει να ισχύει ένα νέο κεντρικό σύστημα προμηθειών, που θα θεσπιστεί σε συνεργασία με την Επιτροπή και τον ΟΟΣΑ, το οποίο θα τεθεί σε εφαρμογή για τις ανάγκες του 2017.

Οι αρχές θα διασφαλίσουν ότι η ΕΑΔΣ θα παραμείνει ο κύριος φορέας στον τομέα των δημοσίων συμβάσεων στην Ελλάδα· η ΕΑΔΣ θα συνεργαστεί με άλλους ελληνικούς φορείς και την Επιτροπή για να εκπονήσει, μέχρι τον Μάρτιο του 2016, μια εθνική στρατηγική, να προσδιορίσει συστημικές ελλείψεις του εθνικού συστήματος δημοσίων συμβάσεων και να προτείνει ρεαλιστικές λύσεις που θα εφαρμοστούν από τις αρχές μέσω ενός σχεδίου δράσης.