του Μηνά Κωνσταντίνου

Ο νέος υπουργός Ανάπτυξης, Δημήτρης Παπαδημητρίου, κλήθηκε εσπευσμένα από τις ΗΠΑ για να αναλάβει το υπουργείο που «θα φέρει την ανάπτυξη». Μάλιστα, κατά τον ίδιο «δεν θα είναι και πολύ δύσκολο να επιτευχθεί».

Ο πρόεδρος του οικονομικού ινστιτούτου Levy, που τα τελευταία χρόνια έχει δώσει ουκ ολίγα επιχειρήματα στους πολέμιους της λιτότητας και του μηχανισμού του ευρώ, κλήθηκε τόσο εσπευσμένα που δεν πρόλαβε ούτε να προσαρμόσει το έργο του στα νέα του καθήκοντα. Αντίθετα, αρκέστηκε κατά την ανάληψη των καθηκόντων του να δηλώσει πως «ήταν λάθος μου όσα είπα για το παράλληλο νόμισμα», παρά το ότι στην ανάλυση του ο καθηγητής τονίζει πως η παρούσα κυβέρνηση έχει συμφωνήσει σε νέο γύρο μέτρων δημοσιονομικής λιτότητας.

«Όταν είσαι ακαδημαϊκός, λες πολλά»

«Η ελληνική κυβέρνηση έχει συμφωνήσει σε ένα νέο γύρο μέτρων δημοσιονομικής λιτότητας, που αποτελείται από μία απότομη αύξηση στους φόρους εισοδήματος και περιουσίας, με περαιτέρω μειώσεις σε συντάξεις και άλλες κοινωνικές δαπάνες» υπέγραφε πριν από λιγότερο από έναν μήνα ο, ακαδημαϊκός ακόμη τότε, Δ. Παπαδημητρίου, μαζί με τους οικονομολόγους του ινστιτούτου Levy, Μιχάλη Νικηφόρο και Gennaro Zezza.

Κατά τους τρεις αναλυτές, η στρατηγική της τρόικα να αυξήσει τις καθαρές εξαγωγές για την επανεκκίνηση της οικονομίας «έχει αποτύχει», μιλώντας μεταξύ άλλων για χαμηλό αντίκτυπο της πτώσης μισθών και τιμών. Μάλιστα, για να αντιμετωπιστεί η πτώση των ονομαστικών αξιών σε μισθούς και συντάξεις, οι τρεις πρότειναν την καθιέρωση ενός φορολογικού νομίσματος, του Geuro (νέα δραχμή), το οποίο θα έδινε τη δυνατότητα στην κυβέρνηση να χρηματοδοτήσει ένα πρόγραμμα για την απασχόληση.

Αυτή άλλωστε ήταν και η αιτία που τα κυρίαρχα ΜΜΕ έσπευσαν να δουν τον «ριζοσπαστισμό» του ακαδημαϊκού, ταυτίζοντας αυτή την πρότασή του για παράλληλη κυκλοφορία δραχμής και ευρώ, με την περσινή πρόταση Βαρουφάκη, κάνοντας λόγο για την «παρέα της Αίγινας».

Ωστόσο, η παράλληλη κυκλοφορία δύο νομισμάτων (ευρώ και νέας δραχμής) του Παπαδημητρίου, κάθε άλλο παρά ίδια με την πρόταση του πρώην υπουργού Οικονομικών είναι, αφού ο δεύτερος πρότεινε ουσιαστικά ένα παράλληλο σύστημα πληρωμών, ηλεκτρονικό και με στόχο την δημιουργία λογιστικής ρευστότητας, ενώ ο πρώτος ένα νόμισμα εσωτερικής κατανάλωσης με την παράλληλη κυκλοφορία του ευρώ και την καταβολή μισθών και συντάξεων μισά-μισά.

Όταν είσαι υπουργός, λες λιγότερα

Ότι και να εννοούσε πάντως ο νυν υπουργός Οικονομίας στην τελευταία του ανάλυση για το Ινστιτούτο Levy, φρόντισε να το ακυρώσει με το «καλημέρα» της ανάληψης των καθηκόντων του. 

«Ίσως να ήταν λάθος» δήλωσε λίγες ώρες μετά την ανακοίνωση της σύνθεσης της νέας κυβέρνησης στην κρατική τηλεόραση, σημειώνοντας πως τώρα «δεν είναι ρεαλιστικό» να συζητάει κανείς για κάτι τέτοιο, χωρίς ωστόσο να τον ρωτήσει κανείς για το έτερο συμπέρασμα της ανάλυσής του. Για τον «νέο γύρο μέτρων δημοσιονομικής λιτότητας», που θα βασίζεται στην αύξηση της φορολογίας, τις μειώσεις συντάξεων και την περικοπή κοινωνικών δαπανών, όπως προβλέπει.

Ίσως αυτή του η «απαισιόδοξη» άποψη που εξέφρασε σε ουδέτερο, κατά τα φαινόμενα, χρόνο για το τρίτο μνημόνιο, να ήταν η αιτία που στην συνέντευξή του στην ΕΡΤ παρουσιάστηκε κάτι παραπάνω από φειδωλός όσον αφορά τη διαπραγμάτευση και τις επιδιώξεις της κυβέρνησης.

Έτσι, ο Πάνος Χαρίτος δεν πήρε ποτέ απαντήσεις στις απανωτές ερωτήσεις του για τον εξωδικαστικό συμβιβασμό για τα κόκκινα δάνεια, για τις ομαδικές απολύσεις, για την απελευθέρωση επαγγελμάτων και άλλα σημαντικά ζητήματα.

Μονότονα και επίμονα, ο υπουργός Οικονομίας απαντούσε στον δημοσιογράφο πως «για αυτά που με ρωτάτε δεν μπορώ να σας πω, επειδή έχουμε τη διαπραγμάτευση». Μάλιστα, αυτή του η στάση οδήγησε τον δημοσιογράφο του κρατικού καναλιού να του εξηγήσει πως «οι ερωτήσεις, γίνονται για να δοθούν απαντήσεις, τουλάχιστον για το τι στοχεύει η κυβέρνηση να επιτύχει κατά τη διαπραγμάτευση».

«Το καλύτερο δυνατόν» του απάντησε τότε ο αντικαταστάτης του Γιώργου Σταθάκη, με απόλυτη φυσικότητα.

Απολύτως φυσικά όμως, έδωσε απαντήσεις σε άλλα ζητήματα, που προφανώς δεν άπτονται της διαπραγμάτευσης. Έτσι, ο Δ. Παπαδημητρίου αποκάλυψε πως θεωρεί πολύ εφικτό τον στόχο της ανάπτυξης του 2,7%, ενώ υποστήριξε με βεβαιότητα πως θα απλοποιήσει την διαδικασία σύστασης επιχειρήσεων, πως θα καταπολεμηθεί η διαφθορά και, βέβαια, πως δεν αναμένεται να υπογραφεί τέταρτο μνημόνιο. Ακόμη, τόνισε πως είναι σίγουρος πως στις 21 Νοεμβρίου θα υπάρχει συμφωνία με την τρόικα. Αλίμονο.

Παπαδήμος και Πάγκαλος σε συσκευασία ενός για τον ΣΥΡΙΖΑ

Στις 23 Οκτωβρίου του 2011, ο κορυφαίος σύµβουλος επί των οικονοµικών του Γιώργου Παπανδρέου και πρώην αντιπρόεδρος της ΕΚΤ, Λουκάς Παπαδήμος, προειδοποιούσε για ενδεχόμενες σοβαρές επιπτώσεις ενός µεγάλου µη εθελοντικού κουρέµατος του χρέους για τις ελληνικές τράπεζες, τα ασφαλιστικά ταµεία, την πραγματική οικονοµία και τελικά τον Έλληνα φορολογούμενο, με άρθρο του στους Financial Times.

Αυτή του η δραματική προειδοποίηση, σε τίποτα δεν τον εμπόδισε να αναλάβει την διακυβέρνηση της χώρας μόλις μετά από τρεις εβδομάδες, για να εφαρμόσει το εγκληματικό PSI, που κόστισε περισσότερα από 12 δισ. ευρώ στα ασφαλιστικά Ταμεία. Τα ίδια Ταμεία των οποίων τα αποθεματικά κρούουν ακόμα και σήμερα τον κώδωνα κινδύνου. Τα ιδια Ταμεία τα οποία δίνουν σήμερα όλο και μικρότερες συντάξεις.

Σήμερα, ο άνθρωπος που κάθεται στο τιμόνι της εθνικής οικονομίας έχει προειδοποιήσει πως το πρόγραμμα που εφαρμόζεται συνεχίζει να οδηγεί στο σπιράλ θανάτου που επιβάλει η λιτότητα. Και ως είθισται στη μνημονιακή Ελλάδα, οι απόψεις του αυτές, διόλου τον εμποδίζουν να αναλάβει να το εφαρμόσει.

Ίσως η αιτία αυτής της ευκολίας, να απεκδυθεί το πρόσφατο ακαδημαϊκό του έργο, να κρύβεται πίσω από την αντίληψη που έχει ο ίδιος για την ελληνική κοινωνία και τα όσα βιώνει αυτά τα χρόνια.

«Υπάρχει και ζήτημα νοοτροπίας στην Ελλάδα. Το πιστεύω απόλυτα. Πάντοτε περιμέναμε από κάποιον άλλο να μας λύσει τα προβλήματα. Το κράτος ήταν για όλους μας αυτό από το οποίο θα γαντζωθούμε και κάποιος άλλος θα πληρώσει γι’ αυτό. Συμβάλαμε όλοι στο πελατειακό σύστημα. Και τώρα ήρθε ο λογαριασμός» δήλωνε στην Καθημερινή στις 27/1 του 2013 ο Δ. Παπαδημητρίου.

Δήλωση που μάλλον θα επαναλάμβανε και σήμερα, ενώ στην ΕΡΤ υποστήριξε πως «οι Έλληνες, οι Ιταλοί και οι Πορτογάλοι ξοδεύουμε περισσότερα». Ξέχασε μόνο  να προσθέσει την Ισπανία για να συμπληρωθεί το καρέ των «PIGS» που πρόσδωσαν οι Ευρωπαίοι στις αρχές της κρίσης στον ευρωπαϊκό Νότο.

Ο νέος υπουργός, είτε ως υπουργός, είτε ως ακαδημαϊκός, δείχνει να ταυτίζεται με το, περιβόητο πλέον, θεώρημα Πάγκαλου πως «όλοι μαζί τα φάγαμε». Γι' αυτό και στην πρόσκληση του πρωθυπουργού δεν δίστασε να απαντήσει αμέσως θετικά.

Άλλωστε, όπως προκύπτει από τα παραπάνω και υποστηρίζει ο ίδιος, «δεν θα άφηνα μια πολύ καλή δουλειά που είχα, εάν δεν πίστευα πως μπορώ να κάνω αυτό που μου ζήτησε ο πρωθυπουργός». Το τι του ζήτησε ο πρωθυπουργός, σίγουρα θα το βιώσουμε σύντομα.