Σε μία ιδιότυπη ισορροπία επιχειρούν οι επικεφαλής των σημαντικότερων πολιτικών ομάδων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, που ζητούν μόνο το «προσωρινό πάγωμα των διαπραγματεύσεων για την ενταξιακή πορεία της Τουρκίας», τονίζοντας πως δεν αναφέρονται σε καμία άλλη συμφωνία, όπως αυτή για το μεταναστευτικό ή την τελωνειακή ένωση, διευκρίνισαν οι επικεφαλής των πολιτικών ομάδων, σε συνεντεύξεις που έδωσαν την Τρίτη στο πλαίσιο των εργασιών του ΕΚ στο Στρασβούργο, ενώ προωθούνται οκτώ προτάσεις ψηφισμάτων για την αντιμετώπιση της κατάστασης.
Με οκτώ προτάσεις ψηφισμάτων, οι πολιτικές ομάδες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου επιδιώκουν να πετύχουν ένα «προσωρινό πάγωμα» των ενταξιακών διαπραγματεύσεων της Τουρκίας προς την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Οι πολιτικές ομάδες έχουν έως την Πέμπτη να καταλήξουν σε μια συναίνεση, ώστε στην ψηφοφορία της Πέμπτης, να έλθει μια κοινή πρόταση ψηφίσματος. Οι συζητήσεις ανάμεσα στις ομάδες έχουν ήδη ξεκινήσει από σήμερα.
Σύμφωνα με κάποιες πρώτες πληροφορίες, τα βασικά σημεία που καταγράφονται στην πλειοψηφία των οκτώ προτάσεων είναι:
- Η θανατική ποινή αποτελεί κόκκινη γραμμή για όλους, η επαναφορά της στην Τουρκία θα σημάνει απολύτως το τέλος των ενταξιακών διαπραγματεύσεων.
- Το προσωρινό πάγωμα των ενταξιακών διαπραγματεύσεων είναι επίσης, αίτημα και στα οκτώ ψηφίσματα.
- Σε ότι αφορά στην τελωνειακή ένωση οι συντηρητικοί του ΕΛΚ υπογραμμίζουν ότι μια πιθανή αναστολή της θα έχει σημαντικές οικονομικές συνέπειες για τον τουρκικό λαό.
Αντίθετα, οι Πράσινοι και η Ενωτική Αριστερά υπογραμμίζουν ότι δεν θα πρέπει να υπάρξει οποιαδήποτε περαιτέρω ανάπτυξη της τελωνειακής ένωσης, χωρίς να ζητούν την αναστολή της.
- Για τους Σοσιαλιστές, η επανεκκίνηση των συνομιλιών μετά το «πάγωμα» θα πρέπει να γίνει εφ’ όσον αρθεί η κατάσταση έκτακτης ανάγκης, η Ενωτική Αριστερά ζητά και την αποκατάσταση του κράτους δικαίου.
- Η Ενωτική Αριστερά προχωρά μάλιστα ζητώντας να ληφθούν μέτρα εναντίον των τουρκικών αρχών για την καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Ζητά επίσης της αποστολή ειδικής επιτροπής του ΕΚ στην Τουρκία για δε το προσφυγικό σημειώνει το σεβασμό του διεθνούς δικαίου για μετανάστες και πρόσφυγες και να σταματήσει οι επιστροφή των προσφύγων στην Τουρκία βάσει της συμφωνίας ΕΕ – Τουρκίας.
- Η αναστολή της χρηματοδότησης που δίνεται στην Τουρκία για την ενταξιακή της πορεία, είναι τέλος ένα κοινό αίτημα.
Ορισμένοι μάλιστα ζητούν να χρησιμοποιηθούν επισήμως τα χρήματα αυτά για τους μετανάστες.
Σοσιαλιστές κατά Ερντογάν
«Η Τουρκία του Ερντογάν βυθίζεται όλο και πιο πολύ σε ένα αυταρχικό σύστημα, και εμείς δεν μπορούμε να παραμείνουμε παθητικοί», δήλωσε ο επικεφαλής των Σοσιαλιστών Τζιάνι Πιτέλα, ανοίγοντας τη σειρά των συνεντεύξεων των ομολόγων του.
«Ζητούμε με ψήφισμα να συζητήσουμε για τις διαπραγματεύσεις με την Τουρκία και τη δυνατότητα διακοπής τους. Το πολιτικό μας μήνυμα στον Ερντογάν είναι ότι θα πρέπει να καταλάβει ότι για να γίνει μέλος της ευρωπαϊκής οικογένειας, είναι απαραίτητη στη χώρα του η δημοκρατία, το κράτος δικαίου, το δίκαιο των μειονοτήτων. Θέλουμε την Τουρκία προσαρτημένη στην Ευρώπη, η πόρτα του διάλογου με τους πολίτες είναι ανοιχτή, η πόρτα ένταξης κινδυνεύει να παραμείνει κλειστή τουλάχιστον έως ότου η Τουρκία βρει το δρόμο της δημοκρατίας και του κράτους δικαίου.
Σε διευκρινιστικές ερωτήσεις, τόσο ο Τζάνι Πιτέλα όσοι και οι άλλοι συνάδελφοί του εξήγησαν ότι «το πάγωμα αφορά αποκλειστικά τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις, δεν αφορά τη συμφωνία για το μεταναστευτικό, ούτε την τελωνειακή σχέση».
«Εμείς θέλουμε ένα προσωρινό πάγωμα γιατί δεν είναι γραμμή μας να αφήσουμε τα πράγματα ως έχουν. Θέλουμε να γίνει κατανοητό το μήνυμα, δεν θέλουμε να χειροτερεύσουν οι σχέσεις μας με την Τουρκία» εξήγησε ο κ. Πιτέλα.
Στην ίδια γραμμή και το ΕΛΚ
«Έχουμε ανάγκη σαφών απαντήσεων για να ξέρουμε τι γίνεται στα σύνορά μας τόσο για τα άτομα όσο και για το μέλλον της Ένωσης», δήλωσε από την πλευρά του ο Μάνφρεντ Βέμπερ, επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος. «Δυστυχώς δεν υπάρχει εβδομάδα, μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα, που να μην έχουμε δυσάρεστα και σκληρά γεγονότα για τον τουρκικό λαό. Ο στόχος ήταν η προάσπιση των πολιτών, ενώ σήμερα, με φυλακίσεις, περιορισμούς στην ελευθερία, περιορισμούς στον Τύπο και με ένα ανύπαρκτο κράτος δικαίου, είναι το ακριβώς αντίθετο», σημείωσε.
Επιπλέον, πρόσθεσε ο κ. Βέμπερ, έχουμε μια σειρά απειλών της Τουρκίας προς τους εταίρους της, για αυτό και η ΕΕ θα πρέπει να δώσει απαντήσεις.
«Ζητούμε από τα κράτη- μέλη της Ένωσης να στείλουν ένα σαφές μήνυμα στον Ερντογάν και το ΕΛΚ ζητά το πάγωμα των ενταξιακών διαπραγματεύσεων» υπογράμμισε ο κ. Βέμπερ και προσέθεσε: «Ανέκαθεν το ΕΛΚ έλεγε ότι δεν μπορεί να υπάρξει μια εξ ολοκλήρου ένταξη της Τουρκίας, αντίθετα είναι δυνατόν να υπάρξουν πολλαπλές εταιρικές σχέσεις σε διάφορους τομείς, όπως έχει γίνει για το θέμα του προσφυγικού».
Αναστολή ζητούν και οι Αυστριακοί ευρωβουλευτές
Υπέρ της αναστολής των ενταξιακών διαπραγματεύσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης με την Τουρκία τάσσονται στο σύνολό τους και οι Αυστριακοί ευρωβουλευτές με σημερινή ανακοίνωσή τους, στην οποία ωστόσο αναφέρουν πως, ακόμη και σε περίπτωση πλήρους διακοπής των διαπραγματεύσεων, δεν θα πρέπει να διακοπεί ο διάλογος με την Άγκυρα, ενώ οι ίδιοι δεν αναμένουν επιπτώσεις στη συμφωνία ΕΕ-Τουρκίας για το προσφυγικό, καθώς, όπως επισημαίνουν, «και η Τουρκία χρειάζεται την Ευρώπη».
Η συζήτηση διεξάγεται στα πλαίσια του ψηφίσματος στο οποίο θα ζητείται αναστολή των ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την Τουρκία, εξαιτίας της επιδείνωσης της κατάστασης των θεμελιωδών δικαιωμάτων στη χώρα αυτή, το οποίο αναμένεται ότι θα συγκεντρώσει πλειοψηφία κατά τη σχετική ψηφοφορία την Πέμπτη στο Στρασβούργο.
Παρά το γεγονός πως ένα ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου δεν είναι δεσμευτικό για τις χώρες-μέλη της ΕΕ και πως για την πλήρη διακοπή των ενταξιακών διαπραγματεύσεων απαιτείται η ομοφωνία των χωρών-μελών, ωστόσο θεωρείται πως ένα τέτοιο ψήφισμα του Ευρωκοινοβουλίου θα αποτελούσε ένα ισχυρό πολιτικό μήνυμα.
Μία πλήρης διακοπή των διαπραγματεύσεων, είναι κάτι το διαφορετικό από μία αναστολή τους, δηλαδή μία αναβολή τους ή ένα πάγωμα τους για ένα ορισμένο χρονικό διάστημα, για την οποία αρκεί μία απόφαση με πλειοψηφία των χωρών-μελών της ΕΕ, χωρίς να απαιτείται ομοφωνία.
Σε σημερινές δηλώσεις της η αντιπρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και επικεφαλής των ευρωβουλευτών των Πράσινων της Αυστρίας, Ουλρίκε Λούνατσεκ, ζητά επίσης από τις χώρες-μέλη της ΕΕ να διακόψουν την προμήθεια όπλων προς την Τουρκία, ενώ επισημαίνει πως ένα μέρος της προενταξιακής βοήθειας προς την Άγκυρα ρέει σε οργανώσεις προσκείμενες στον Τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.
Μόλις πριν δύο εβδομάδες και σε σχετική διακήρυξή της, η αυστριακή Βουλή ομόφωνα καταδίκαζε το κύμα συλλήψεων στην Τουρκία, υποστήριζε τη διακοπή των ενταξιακών διαπραγματεύσεων και ζητούσε την επανενεργοποίηση της ειρηνευτικής διαδικασίας για το Κουρδικό.
Στη Διακήρυξη, που υπογραφόταν από τους κοινοβουλευτικούς εκπροσώπους και των έξι κομμάτων της αυστριακής Βουλής, οι Αυστριακοί βουλευτές επισήμαναν πως τα γεγονότα στην Τουρκία εξελίσσονται σε μία ολοένα πιο ανησυχητική κατεύθυνση, και οι ίδιοι ζητούσαν από την αυστριακή ομοσπονδιακή κυβέρνηση, σε περίπτωση περαιτέρω κλιμάκωσης, να απαιτήσει στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο τη διακοπή των ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την Άγκυρα.