Κατά πλειοψηφία εγκρίθηκε επί της αρχής το νομοσχέδιο για το επιτελικό κράτος, με τις ψήφους ΝΔ και Ελληνικής Λύσης να «περνούν» το νομοσχέδιο από την αρμόδια κοινοβουλευτική επιτροπή. Κατά του νομοσχεδίου τάχθηκαν ΣΥΡΙΖΑ, ΚΙΝΑΛ, ΚΚΕ και ΜέΡΑ25. «Η δημοκρατία λειτουργεί με κανόνες», ανέφερε κατά τη συζήτηση των άρθρων του νομοσχεδίου ο εισηγητής της ΝΔ Στ. Κελέτσης, συμπληρώνοντας πως «ο πρωθυπουργός λειτουργεί με κανόνες και δεσμεύσεις που του θέτει ο νόμος». Ο βουλευτής της ΝΔ υποστήριξε πως «δεν έχει καμία βάση η αιτίαση περί αυταρχισμού και συγκεντρωτισμού. Ο νόμος βάζει κανόνες στο γραφείο του πρωθυπουργού και στον ίδιο τον πρωθυπουργό».
Για τον τρόπο λειτουργίας των υπουργείων, ο εισηγητής της ΝΔ δήλωσε ότι «και εκεί πλέον μπαίνουν κανόνες, μπαίνει τέλος στο μπάχαλο που επικρατεί μέχρι σήμερα, και μπαίνουν κανόνες και αρχές βάσει των οποίων λειτουργούν τα υπουργεία». Αναφερόμενος στον μόνιμο υπηρεσιακό γραμματέα που θα υπάρχει σε κάθε υπουργείο, ο Στ. Κελέτσης επισήμανε ότι θα προέρχεται από τα σπλάχνα της δημόσιας διοίκησης, θα έχει περάσει από το ΑΣΕΠ και θα έχει σημαντικές αρμοδιότητες και «αυτό συνιστά τομή».
Τομή χαρακτήρισε και τις διατάξεις για το επιτελικό κράτος καθώς για πρώτη φορά τίθενται, όπως είπε, συγκεκριμένοι κανόνες για το κυβερνητικό έργο και την παρακολούθηση υλοποίησης των στόχων της κυβερνητικής πολιτικής.
Γεραπετρίτης: «Δεν πιστεύω στους Μεσσίες, πιστεύω στις διαδικασίες»
«Ο πρωθυπουργός θα πρέπει στο εξής να κινηθεί μέσα σε ένα εξαιρετικά αυστηρό πλαίσιο, με συγκεκριμένους κανόνες» ανέφερε ο υπουργός Επικρατείας Γ. Γεραπετρίτης, μιλώντας στη Βουλή. Απαντώντας στην κριτική η οποία ασκείται από την αντιπολίτευση περί υπερσυγκέντρωσης αρμοδιοτήτων είπε χαρακτηριστικά πως «ένας πρωθυπουργός, ο οποίος θα κινείται μέσα σε ένα εξαιρετικά αυστηρό πλαίσιο που καθορίζει ο νόμος, έχει πολύ λιγότερα περιθώρια να μπορέσει να αυθαιρετήσει και να δημιουργήσει συγκεντρωτικές δομές. Εγώ δεν πιστεύω στους Μεσσίες, πιστεύω πρώτα απ’ όλα στις διαδικασίες».
Για την κριτική περί υπερσυγκέντρωσης σε σχέση με τις δομές που δημιουργούνται, ο Γ. Γεραπετρίτης υποστήριξε ότι «δεν υφαρπάζεται ούτε μια αρμοδιότητα υπουργού» χαρακτηρίζοντας λανθασμένο το μοντέλο διακυβέρνησης και προσθέτοντας πως «ήταν εκτός του Συντάγματος, διότι ο πρωθυπουργός διασφαλίζει την ενότητα της κυβέρνησης, εγγυάται και συντονίζει την κατεύθυνση και υλοποίηση της πολιτικής, αυτό προβλέπει το Σύνταγμα και αυτό αποκαθιστούμε σήμερα».
«Το επιτελικό κράτος θα είναι μόνο συντονισμός και παρακολούθηση, προγραμματισμός εκ των προτέρων, παρακολούθηση εκ των υστέρων, με τυποποιημένες αυστηρές διαδικασίες επί τη βάση ενός και μόνο εγχειριδίου», ανέφερε χαρακτηριστικά ο υπουργός Επικρατείας.
ΣΥΡΙΖΑ: Ο δεκάλογος της αντιμεταρρύθμισης του ν/σ για το «επιτελικό κράτος»
Επίθεση εξαπέλυσε ο εισηγητής του ΣΥΡΙΖΑ, Χρήστος Σπίρτζης, χαρακτηρίζοντας το νομοσχέδιο για το «επιτελικό κράτος» δεκάλογο της αντιμεταρρύθμισης. Η κριτική του επικεντρώθηκε σε συγκεκριμένα σημεία και ανέφερε πως με τις προωθούμενες διατάξεις επέρχεται:
- κατάργηση του μητρώου επιτελικών στελεχών
- κατάργηση διοικητικών και τομεακών γραμματέων
- κατάργηση πολυετούς προγραμματισμού προσλήψεων
- κατάργηση παρατηρητηρίου για τη δημόσια διοίκηση
- άμβλυνση των ασυμβιβάστων υπουργών-υφυπουργών
- άμβλυνση τυπικών προσόντων μετακλητών
- αύξηση κόστους μετακλητών, κατάργηση ΕΣΚΑΕΝ-ΚΕΝΕ-πρόσφατου νόμου για κωδικοποίηση
- κατάργηση Γενικού Επιθεωρητή Δημόσιας Διοίκησης-Ελεγκτικών Σωμάτων
- υποβάθμιση ΣΕΠΕ/ΣΔΟΕ.
Στο ίδιο μήκος κύματος και η γραμματέας της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΣΥΡΙΖΑ, Όλγα Γεροβασίλη, η οποία κατηγόρησε τη ΝΔ πως «υιοθετεί στην πραγματικότητα μεγάλο μέρος από τις μεταρρυθμίσεις τις οποίες συκοφάντησε με τόσο έντονο τρόπο κατά τη διάρκεια της αντιπολιτευτικής της θητείας». Η Ο. Γεροβασίλη αναφέρθηκε και στο καταργούμενο μητρώο επιτελικών στελεχών, την κινητικότητα, το σύστημα επιλογής προϊσταμένων και τον πολυετή προγραμματισμό προσλήψεων, ενώ χαρακτήρισε υποκριτική και λαϊκίστικη τη στάση της Νέας Δημοκρατίας για το ζήτημα των μετακλητών.
Από την πλευρά της η βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ, Μαριλίζα Ξενογιαννακοπούλου, υπενθύμισε πως «ο υπουργός έχει λάβει την εμπιστοσύνη της Βουλής, είναι υπόλογος στον λαό και στη Βουλή και πρέπει να έχει την ευθύνη και για τον κοινοβουλευτικό έλεγχο και συνολικά για το υπουργείο». Κάλεσε την κυβέρνηση, ιδίως για το ζήτημα της Εθνικής Αρχής Διαφάνειας, να μην αξιοποιήσει μεταβατικές διατάξεις, για να μην υπάρχουν σκοπιμότητες με στόχο να μπουν στο συρτάρι συγκεκριμένες υποθέσεις που βρίσκονται υπό έλεγχο σήμερα. Η Μ. Ξενογιαννακοπούλου επισήμανε ότι δεν μπορεί να προβλέπονται ιδιώτες προϊστάμενοι σε μια τέτοια Αρχή, τονίζοντας ότι «θα έχει προανακριτικά καθήκοντα σε υποθέσεις δημοσίου συμφέροντος και ελέγχου ιδιωτικών συμφερόντων».