Της Χριστίνας Βασιλάκη
Ανταποκρίτριας του TPP στις Βρυξέλλες
Μετά από τρεις ακροάσεις αυτήν την εβδομάδα με εκπροσώπους της Τρόικας (Olli Rehn και Jean-Claude Trichet) και τον επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Στήριξης (Klaus Regling), οι ευρωβουλευτές τόνισαν την ανάγκη αντικατάστασης στο μέλλον του τριμελούς σώματος από έναν περισσότερο νομιμοποιημένο μηχανισμό, ο οποίος θα λογοδοτεί στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
«Υπάρχουν τρεις επιλογές στο τραπέζι. Είτε το ΔΝΤ θα εργάζεται μόνο του στο μέλλον ή η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα αναλάβει εξ ολοκλήρου τις ενδεχόμενες διασώσεις ή ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Στήριξης (EΜΣ) θα πρέπει να μετατραπεί σε Ευρωπαϊκό Νομισματικό Ταμείο», δήλωσε ο Othmar Karas την Πέμπτη το πρωί μετά από συνεδρίαση της Επιτροπής Οικονομικών Υποθέσεων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στο Στρασβούργο. Ξεκαθάρισε μάλιστα ότι ο ίδιος θα προτιμούσε την τρίτη επιλογή, αλλά θα χρειαστούν σίγουρα περαιτέρω συζητήσεις.
Ο Karas μαζί με το Γάλλο σοσιαλιστή συνάδελφό του, Liem Hoang-Ngoc είναι οι δύο συν-εισηγητές της έρευνας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για τις εργασίες στις χώρες διάσωσης της τρόικας των δανειστών, ΕΚΤ / ΔΝΤ / ΕΕ.
Την Τετάρτη οι ευρωβουλευτές «ανέκριναν» και τον Klaus Regling, τον επικεφαλής του ταμείου διάσωσης της ΕΕ (ΕΜΣ).
Συνολικά, ο Regling υπερασπίστηκε ότι υπάρχουν σαφείς ενδείξεις ότι η στρατηγική της τρόικας λειτουργεί . «Ακόμη και πριν από λίγους μήνες μόνο λίγοι άνθρωποι θα πίστευαν ότι από τις πέντε χώρες που ήταν σε πρόγραμμα του Ευρωπαϊκού Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΕΤΧΣ) ή του EMΣ, η Ιρλανδία και η Ισπανία θα είναι σε θέση να έχουν πραγματοποιήσει “καθαρή έξοδο”. Αλλά και για τις υπόλοιπες τρεις χώρες του προγράμματος -την Πορτογαλία, την Κύπρο και την Ελλάδα – είναι απολύτως δικαιολογημένη η συγκρατημένη αισιοδοξία», ανέφερε ο Regling.
«Η τρόικα ήταν απολύτως αναγκαία. Αν δεν ήταν η Τρόικα, η Ελλάδα, η Κύπρος, η Πορτογαλία και η Ιρλανδία θα είχαν πτωχεύσει και ο κοινωνικός αντίκτυπος θα ήταν ακόμη πιο μαζικός. Όμως, η Τρόικα ήταν μια ενδιάμεση λύση, η οποία θα πρέπει να τεθεί τώρα σε μια υγιή βάση που θα υπόκειται στο δίκαιο της ΕΕ», δήλωσε ο Karas , αναγνωρίζοντας παράλληλα ότι κανείς δεν ήταν προετοιμασμένος γι' αυτήν την κρίση, ούτε οικονομικά, ούτε πολιτικά, ούτε δομικά.
Ο Regling εξέφρασε επίσης αμφιβολίες για το δημοκρατικό έλλειμμα στη λειτουργία της Τρόικας, υποστηρίζοντας ότι ο ρόλος της περιορίζεται στην παροχή συμβουλών. «Δεν λάμβάνει τις τελικές πολιτικές αποφάσεις η Τρόικα. Οι πολιτικές αποφάσεις λαμβάνονται από δημοκρατικά εκλεγμένες κυβερνήσεις της ζώνης του ευρώ», είπε χαρακτηριστικά. Οι ευρωβουλευτές αντέδρασαν σε αυτήν του την τοποθέτηση με το επιχείρημα ότι, εφόσον οι κυβερνήσεις των χωρών του προγράμματος δεν διέθεταν κανένα περιθώριο να παρεκκλίνουν από αυτή τη συμβουλή, η Τρόικα είχε ουσιαστικά καταστεί εφαρμοστής των μεταρρυθμίσεων, χωρίς όμως τις κατάλληλες δημοκρατικές εγγυήσεις.
Ερωτηθείς αν θα υπήρχε καμία διαφορά εάν το ευρωκοινοβούλιο είχε εμπλακεί στις διασώσεις από την αρχή, ο Hoang-Ngoc, απάντησε: «Ίσως τίποτα, γιατί η σημερινή πλειοψηφία θα ψήφιζε κατά πάσα πιθανότητα υπέρ των μέτρων λιτότητας. Ωστόσο θα υπήρχε δημοκρατική νομιμοποιήση».
Όσο για το μέλλον, ο Regling πρότεινε ότι πρέπει να αξιοποιηθεί περισσότερο η εμπειρογνωμοσύνη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Ανέφερε επίσης, ότι το ταμείο διάσωσης (ΕΜΣ) πρέπει να αποκτήσει περισσότερη δύναμη μέσα από μια αλλαγή της Συνθήκης έτσι ώστε να υπάρχει μόνο ένα Ευρωπαϊκό σώμα που θα χειρίζεται τις ενδεχόμενες μέλλουσες κρίσεις, χωρίς τη συμμετοχή του ΔΝΤ.
Ο Hoang-Ngoc συμφώνησε ότι ο ρόλος του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας θα πρέπει να ενισχυθεί, προσθέτοντας όμως ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θα πρέπει να έχει μεγαλύτερο λόγο στη λήψη αποφάσεων, ιδίως όσον αφορά τους όρους που θα συνοδεύουν την οικονομική βοήθεια. «Η αντιπαράθεση μεταξύ της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του ΔΝΤ σχετικά με τη χρήση της δημοσιονομικής εξυγίανσης ή της υποτίμησης οδήγησε στην εφαρμογή και των δύο, προκαλώντας τεράστια ζημιά», τόνισε.
Aντιπροσωπεία του ΕΚ έχει ήδη πραγματοποιήσει διερευνητικές επισκέψεις στη Λισαβόνα και τη Λευκωσία, ενώ αυτήν την εβδομάδα επισκέπτεται το Δουβλίνο και στις 29-30 Ιανουαρίου την Αθήνα.
Το ευρωκοινοβούλιο αναμένεται να εγκρίνει τα τελικά πορίσματα της έρευνας για την Τρόικα σε ψηφοφορία στην ολομέλεια του Απριλίου.