«Ελένη» γράφει ο λαϊκός τροβαδούρος «εκεί που πας κοίτα να είσαι ευτυχισμένη, σ’ αυτή τη γη η μοίρα σου ήταν γραμμένη, σ’ άσπρο χαρτί με ένα κίτρινο στυλό». Μόνο που το εκεί που πήγε η Ελένη μάλλον δεν υπάρχει. Και σίγουρα δεν ήταν ευτυχισμένη πριν να πάει εκεί που πήγε. Σ’ αυτή τη γη, η μοίρα της ήταν όντως γραμμένη, όχι με κίτρινο στυλό, αλλά με το αίμα των 12 γυναικών που δολοφονούνται κατά μέσο όρο κάθε μέρα στην Ευρώπη από κάποιον άντρα τον οποίο γνώριζαν. 12 γυναίκες. Κάθε μέρα. Στην Ευρώπη. Από κάποιον άντρα. Τον οποίο γνώριζαν.
Όπως αποκαλύπτεται από την εν εξελίξει έρευνα της αστυνομίας, στην περίπτωση της Ελένης, οι θύτες ήταν δύο άντρες. Τα ονόματά τους Μανώλης Κούκουρας και Αλέξανδρος Λουτσάι. Οι θύτες δυο άντρες. Η ηλικία τους 23 και 19 ετών. Οι θύτες δυο άντρες. Η καταγωγή του ενός ελληνική και του άλλου αλβανική. Οι θύτες δυο άντρες. Ο ένας «γόνος καλής οικογενείας», ο άλλος «μετανάστης». Οι θύτες δυο άντρες. Ο τόπος του εγκλήματος το εξοχικό του ενός στη Λίνδο της Ρόδου. Οι θύτες δύο άντρες. Ο χρόνος η νύχτα της 27ης προς 28ης Νοεμβρίου 2018. Οι θύτες δυο άντρες. Η ομολογία του ενός πως όταν η Ελένη αρνήθηκε τη συνεύρεση, άρχισαν να τη χτυπάνε μέχρι που την αναισθητοποίησαν με ένα χτύπημα από αμβλύ αντικείμενο, μάλλον σίδερο σιδερώματος, και μετά την πέταξαν στη θάλασσα ενώ ήταν ακόμα ζωντανή, όπου επήλθε και ο πνιγμός της. Οι θύτες δυο άντρες. Η διαφαινόμενη κατηγορία απόπειρα βιασμού ή και βιασμός, επικίνδυνη ή θανατηφόρα σωματική βλάβη, ανθρωποκτονία από πρόθεση σε ήρεμη ψυχική κατάσταση. Οι θύτες δυο άντρες.
Οι θύτες δυο άντρες. Οι θύτες δυο άντρες. Οι θύτες δυο άντρες. Μέχρι να το εμπεδώσουμε. Γιατί στις περισσότερες περιπτώσεις γυναικοκτονιών και σίγουρα στις περισσότερες περιπτώσεις βιασμών και σεξουαλικής κακοποίησης, ο ηγεμονικός λόγος, όπως εκφράζεται μέσα από τα χείλη των δημοσιογράφων, των δικαστών, των συνηγόρων υπεράσπισης των θυτών, των συνδαιτημόνων καφενείων, καφέ, μπαρ, καφέ-μπαρ, κυλικείων, κυλικείων της Βουλής των Ελλήνων, συνελεύσεων, πρωινάδικων, μεσημεριανάδικων, βραδινών τοκ-σοου, προποτζίδικων, σαλονιών, αλωνιών, βραδιών ποίησης, μεγάρων μουσικής, μέταλ συναυλιών, σκυλάδικων στην Εθνική, σκυλάδικων στην Ιερά Οδό, ουρών στον ΕΦΚΑ, press-room, νοσοκομείων, σχολείων, πανεπιστημίων, οικογενειακών τραπεζιών γύρω από τη γαλοπούλα, οικογενειακών τραπεζιών γύρω από το αρνί, οικογενειακών τραπεζιών γύρω από το μέλος εκείνο της οικογένειας που θα τολμήσει να φέρει τον φεμινιστικό αντίλογο, επιτάσσει να μιλάμε για το θύμα. Πόσο ήσυχη ήταν; Τι δικαιώματα έδωσε; Κυκλοφορούσε μόνη της; Γιατί κυκλοφορούσε μόνη της; Τι ώρα κυκλοφορούσε μόνη της; Πόσο κοντή ήταν η φούστα της; Πόσο στενό ήταν το παντελόνι της; Ήταν τόσο στενό ώστε να διαγράφει το σώμα της και να προκαλεί τα βλέμματα; Μήπως ήταν τόσο χαλαρό ώστε να βγαίνει εύκολα; Τι βρακί φόρεσε το πρωί της ημέρας που κατέληξε στον βιασμό της, τον οποίο εννοείται και ήθελε για να φορέσει το συγκεκριμένο βρακί; Είχε πιει; Γιατί είχε πιει; Κάπνιζε; Έκανε ναρκωτικά; Πόσους συντρόφους είχε; Ήταν παρθένα; Είχε τατουάζ; Πού ήταν το τατουάζ; Τι σήμαινε το τατουάζ; Είχε και τίποτα piercing; Σπούδαζε; Τι σπούδαζε; Ήταν έξυπνη; Μήπως παραήταν έξυπνη; Μήπως ήταν χαζή; Είπε όχι; Μα σίγουρα; Είχε κάνει μαθήματα αυτοάμυνας; Γιατί δεν είχε κάνει; Γιατί δεν απέτρεψε τον βιασμό της; Γιατί δεν απέτρεψε τη δολοφονία της;
Πάντα για κάτι θα φταίει το θύμα. Που γεννήθηκε, που γεννήθηκε γυναίκα ή αυτοπροσδιορίζεται ως γυναίκα, που βρέθηκε στο λάθος μέρος τη λάθος στιγμή. Α, ναι, βέβαια, φταίει και η κακιά η ώρα. Ίσως πάλι να φταίει και η θέση των αστεριών στον ουρανό. Το φενγκ σούι του πάρκου, του πεζοδρομίου, της φοιτητικής εστίας. Σίγουρα πάντως ποτέ δεν φταίει ο θύτης ή οι θύτες. Αυτούς είτε τους προκάλεσε το θύμα με την εμφάνιση και τη συμπεριφορά της, είτε τους παρέσυρε κάποιος άλλος, είτε, ε δεν είπαμε, η κακιά η ώρα.
Και όταν μιλάμε για τους άντρες-θύτες, πώς συμβαίνει πάντα και καταλήγουμε να μιλάμε για χαρακτηριστικά από περιφερειακά έως και εντελώς άσχετα με την πράξη τους; Στην περίφημη περίπτωση του Brock Turner, π.χ., ο οποίος καταδικάστηκε σε μόνο 6 μήνες φυλάκιση για τον βιασμό μιας συμφοιτήτριάς του στο πανεπιστήμιο του Stanford στις ΗΠΑ το 2015, η συζήτηση στο δικαστήριο κινήθηκε γύρω από το ότι ήταν κολυμβητής και εξαίρετος αθλητής και ότι δεν γίνεται 20 λεπτά να καταστρέψουν ολόκληρη τη ζωή του. (Κι όμως γίνεται, 20 λεπτά μπορεί να καταστρέψουν τη ζωή μιας γυναίκας που βιάστηκε χωρίς να το επιλέξει, γιατί να μην ισχύει το ίδιο για εκείνον που έχει την ευθύνη της πράξης του;)
Τώρα στην περίπτωση της δολοφονίας της Ελένης, μας απασχολεί, λέει, αν ο θύτης είναι «Έλληνας, γόνος καλής οικογένειας επιχειρηματιών της Ρόδου» ή «Αλβανός μετανάστης». Οι μεν ντουντούκες με τις ακροδεξιές κορώνες έσπευσαν να υποστηρίξουν ότι το «παιδί καλής οικογένειας» το παρέσυρε ο άλλος ο κακός μη Έλληνας. Οι δε με τις αντιρατσιστικές ευαισθησίες να επιχειρηματολογήσουν γιατί δεν τον λένε «Βορειοηπειρώτη» τον Αλβανό όπως λέγανε τον Κατσίφα. Εγώ ξέρω ότι καλές οικογένειες είναι αυτές που μεγαλώνουν τους γιους τους με τέτοιο τρόπο ώστε να σέβονται όταν μια γυναίκα τους πει όχι, να κατανοούν τι σημαίνει συναίνεση στο σεξ, να μη δέρνουν, να μη βιάζουν, να μη δολοφονούν, να μην πετάνε το σώμα μιας γυναίκας στη θάλασσα. Ξέρω ότι κανείς δεν μπορεί να «παρασύρει» κάποιον που δεν θέλει να κάνει τόσα εγκλήματα, το ένα πάνω στο άλλο. Ούτε καν η κακιά η ώρα. Ξέρω, επίσης, ότι αν τα αντιρατσιστικά μας αντανακλαστικά ενεργοποιούνται – και δικαίως γιατί κυκλοφορούν πολλά fake news – προς υπεράσπιση ενός μετανάστη, αυτό δεν πρέπει να μας κάνει να αποκλείουμε το ενδεχόμενο να έχει όντως βιάσει και δολοφονήσει ένας μετανάστης.
Γιατί τόση εμμονή με τους άντρες θύτες και τις γυναίκες θύματα όμως; Γιατί σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσίευσε η Eurostat το 2017, όσον αφορά την Ευρώπη, το 96,5% των υπόπτων και το 98,3% των καταδικασμένων για εγκλήματα σεξουαλικής βίας είναι άντρες και το 85,8% των θυμάτων σεξουαλικής βίας είναι γυναίκες. Γι’ αυτό τόση εμμονή με τους άντρες θύτες και τις γυναίκες θύματα. Δεν είναι όλοι οι άντρες βιαστές και δολοφόνοι γυναικών θα μου πείτε, συμφωνώντας με το γνωστό hashtag στο Twitter #NotAllMen. Φυσικά και δεν είναι όλοι οι άντρες βιαστές. Σχεδόν όλοι οι βιαστές, όμως, είναι άντρες. Και αυτό δεν μπορούμε να το αφήσουμε στην τύχη, ούτε στη φύση, ούτε, βέβαια, στην κακιά την ώρα. Αν θέλουμε να ονομαζόμαστε άνθρωποι πρέπει να μιλήσουμε για τους άντρες θύτες. Για τη βία και το μίσος στα οποία γαλουχήθηκαν. Για την κουλτούρα βιασμού που τους κάνει να νιώθουν ότι το σεξ είναι δικαίωμά τους και υποχρέωση των γυναικών. Για τη ματσό συμπεριφορά που επιβραβεύεται από μια κοινωνία που λοιδορεί τη συστολή, την τρυφερότητα, τον σεβασμό και την ευαλωτότητα των αντρών.
Η Ελένη έφυγε. Είμαστε κατά μία λιγότερες. Αν θέλουμε να μη θρηνήσουμε κι άλλες από μας, ας σταματήσουμε να μιλάμε για τις γυναίκες θύματα με τα ρούχα και τα τατουάζ τους και ας αρχίσουμε να κατανοούμε τι είναι αυτό που κάνει τους άντρες θύτες, μέχρις ότου σ’ αυτή τη γη η μοίρα των γυναικών να μην είναι γραμμένη πια με αίμα.