Ολοκληρωμένη πρόταση για τους όρους της εξόδου της Βρετανίας από την Ευρωπαϊκή Ένωση παρουσίασε η πρωθυπουργός Τερέζα Μέι την Πέμπτη στο Βρετανικό Κοινοβούλιο. Το έγγραφο 104 σελίδων περιλαμβάνει προτάσεις που καλύπτουν τις εμπορικές σχέσεις με την ΕΕ, μέχρι και την μετανάστευση.
 
Σύμφωνα με τον Guardian, η «Λευκή Βίβλος» κάνει έκκληση προς τις Βρυξέλλες για «διπλασιασμό των προσπαθειών των δύο πλευρών στις διαπραγματεύσεις», ενώ η τελική απόφαση θα πρέπει να «σέβεται το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος της Βρετανίας, αλλά και την απόφαση των πολιτών της να αναλάβουν τον έλεγχο των νόμων, των συνόρων και των χρημάτων της χώρας».

Στο έγγραφο αναφέρεται ότι η νέα σχέση με την ΕΕ θα πρέπει να είναι «ευρύτερη συγκριτικά με τις σχέσεις της Ένωσης με μία τρίτη χώρα». Επιπλέον, στόχος της Βρετανίας είναι ο «τακτικός» διάλογος με την Ευρώπη, ώστε να υπάρξει εμπιστοσύνη στις δεσμεύσεις των δύο πλευρών, ενώ αναφορά γίνεται και σε ενδεχόμενη διαιτησία από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο για την επίλυση τυχόν διαφορών.

 
Η «Λευκή Βίβλος» εστιάζει στους τομείς της οικονομίας, της κοινότητας, της ένωσης, της δημοκρατίας και της θέσης της Βρετανίας στον κόσμο. Για την οικονομία αναφέρεται ένα μοντέλο «βαθιάς» οικονομικής σχέσης με την ΕΕ, το οποίο θα μεγιστοποιεί τη μελλοντική ευημερία και θα ελαχιστοποιεί τις διαταραχές στο εμπόριο. Ταυτόχρονα, θα προστατεύει τις θέσεις εργασίας και τα μέσα διαβίωσης των πολιτών.
 
Για την κοινότητα τονίζεται ο τερματισμός της ελεύθερης κυκλοφορίας με ένα νέο σύστημα μετανάστευσης, αλλά και ο περιορισμός του κινδύνου να επανέλθει ένα «σκληρό σύνορο» ανάμεσα στη Βόρεια και στην ανεξάρτητη Ιρλανδία, κάτι που απειλεί να εκτροχιάσει την ειρηνευτική διαδικασία για το Ιρλανδικό. Αν οι Βρυξέλλες συμφωνήσουν, κάθε προϊόν που περνάει το ιρλανδικό σύνορο θα φορολογείται αυτομάτως, ανάλογα με τον προορισμό του – αν, δηλαδή, κατευθύνεται προς τη Βρετανία ή προς την ηπειρωτική Ευρώπη. Ωστόσο, προβλέπει ειδικές ρυθμίσεις που θα διευκολύνουν τους φοιτητές και τους εργαζομένους υψηλής ειδίκευσης να συνεχίσουν απρόσκοπτα την παραμονή τους στη χώρα.
 
Τέλος, επισημαίνεται ότι αφήνοντας τα θεσμικά όργανα της ΕΕ η Βρετανία θα αποκτήσει την εθνική κυριαρχία της και θα εξασφαλίσει την θέσπιση νόμων εντός της χώρας, ενώ ως γενικές αρχές τίθενται η εξωστρέφεια και η ελευθερία του Ηνωμένου Βασιλείου.
 

Διαφορετικοί κανόνες στο εμπόριο για υπηρεσίες και προϊόντα

 
Πιο συγκεκριμένα, προτάσσεται μία ζώνη ελευθέρου εμπορίου με την ηπειρωτική Ευρώπη σε ό,τι αφορά τα βιομηχανικά και τα αγροτικά προϊόντα, όχι όμως και για τον τομέα των υπηρεσιών, που αντιστοιχούν στο 80% της βρετανικής οικονομίας. Με τον τρόπο αυτό δεν θα είναι τόσο ακριβές οι δαπάνες για τα τέλη των προϊόντων, ενώ το σύστημα για τις υπηρεσίες δίνει στη Βρετανία την επιλογή «να χαράξει δικό της δρόμο σε πλευρές της οικονομίας που έχουν μεγαλύτερο βάρος για αυτή».

Ουσιαστικά πρόκειται για ένα «τελωνειακό έδαφος» μεταξύ των δύο πλευρών, στο οποίο η Βρετανία μπορεί να επιβάλλει την εμπορική λογική της ΕΕ για προϊόντα προς την Ένωση, ενώ για τη Βρετανία θα επιβάλλονται εσωτερικά τιμολόγια για τα εμπορεύματα. Εάν ο προορισμός του προϊόντος δεν μπορεί να αποδειχθεί, θα εφαρμοστεί το υψηλότερο από τα δύο τιμολόγια.

 
Όσον αφορά τις υπηρεσίες, θα υπάρξουν νέες ρυθμίσεις για το ψηφιακό εμπόριο, επιτρέποντας στο Ηνωμένο Βασίλειο και την ΕΕ «να ανταποκριθούν σθεναρά στις νέες ευκαιρίες και προκλήσεις που παρουσιάζουν οι αναδυόμενες τεχνολογίες». Οι λεπτομέρειες των νέων συμφωνιών παροχής υπηρεσιών παραμένουν ασαφείς, αλλά θα βασίζονται στις «αρχές του διεθνούς εμπορίου και των προηγούμενων υφιστάμενων εμπορικών συμφωνιών με την ΕΕ», αναφέρει το έγγραφο.
 
Η «Βίβλος» καταλήγει απαιτώντας την επιτάχυνση των διαπραγματεύσεων ώστε να δοθεί αρκετός χρόνος στα αντίστοιχα κοινοβούλια, για να δώσουν την έγκρισή τους πριν το Ηνωμένο Βασίλειο εγκαταλείψει την ΕΕ στις 29 Μαρτίου 2019. Ο Ευρωπαίος διαπραγματευτής Μισέλ Μπαρνιέ δήλωσε ότι η ΕΕ θα μελετήσει τις προτάσεις Μέι, ενώ θετική ήταν η αντίδραση της Ιρλανδίας.
 
Υπενθυμίζεται ότι συνεχίζεται το ντόμινο παραιτήσεων από το συντηρητικό κόμμα της Τερέζα Μέι στον απόηχο των διαπραγματεύσεων για το Brexit, με την παραίτηση των Μπόρις Τζόνσον και Ντέιβιντ Ντένις, το όνομα της Μαρία Κόφιλντ και του Μπεν Μπράντλει ήρθαν να προστεθούν στη λίστα των απογοητευμένων με τις ενέργειες της Βρετανίδας πρωθυπουργού.

«Προς την αντίθετη κατεύθυνση η Μέι»

 
«Λοιπόν, νομίζω ότι η συμφωνία που πάει να κλείσει δεν είναι η συμφωνία που ψήφισε ο (βρετανικός) λαός, δεν είναι η συμφωνία για την οποία έγινε το δημοψήφισμα» είχε σχολιάσει ο Αμερικανός πρόεδρος, Ντόναλντ Τραμπ, τονίζοντας ότι «είχα πει στην Τερέζα, την οποία συμπαθώ, της είχα πει τις απόψεις μου για το τι έπρεπε να κάνει, το πώς έπρεπε να διαπραγματευθεί. Θα έλεγα ότι πιθανόν πήγε προς την αντίθετη κατεύθυνση».
 
Ο Τραμπ σημείωσε πως θεωρεί ότι ο Μπόρις Τζόνσον, ο πρώην υπουργός Εξωτερικών της Βρετανίας -και ο ένας από τους δύο διαφωνούντες υπουργούς που παραιτήθηκαν- θα γινόταν σπουδαίος πρωθυπουργός. Ωστόσο, εξήγησε ότι «δεν προσπαθώ να βάλω τον έναν να συγκρουστεί με την άλλη. Απλά λέω πως νομίζω ότι θα γινόταν σπουδαίος πρωθυπουργός. Νομίζω ότι έχει αυτό που χρειάζεται».

Τέλος, ο Τραμπ είχε σχολιάσει ότι η εμπορική συμφωνία με τη Βρετανία δεν θα μπορέσει να προσωρήσει λόγω του εγγράφου, και ότι «το πιο πιθανό είναι να διαπραγματευόμαστε με την Ε.Ε. αντί με τη Βρετανία, επομένως αυτό μάλλον θα σκοτώσει τη συμφωνία».

Εκπρόσωπος της Βρετανίδας πρωθυπουργού δήλωσε ότι η Μέι «ανυπομονεί να κάτσει με τον πρόεδρο και να του εξηγήσει τη Λευκή Βίβλο».