Το Eurogroup της Τρίτης στις Βρυξέλλες αναμένεται να είναι καθοριστικό σε ό,τι αφορά τη λήψη αποφάσεων για την αντιμετώπιση της κρίσης χρέους στην ευρωζώνη.

Ο ρυθμός επέκτασης της κρίσης αναγκάζει τους υπουργούς Οικονομικών της ευρωζώνης να επισπεύσουν τις κινήσεις τους. Σε αυτό το πλαίσιο τόσο η έκδοση ευρωομολόγων όσο και η ανάληψη ενεργότερου ρόλου από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα στη χρηματοδότηση ή την παροχή εγγυήσεων στα κράτη που αντιμετωπίζουν έντονα προβλήματα.

Σε ό,τι αφορά ειδικά την Ελλάδα, εφόσον η Κομισιόν εισηγηθεί ότι, με βάση τα στοιχεία της, η επιδείνωση των δημοσιονομικών μεγεθών υποδεικνύουν «διόρθωση» του ελλείμματος –ίσως και στο 10,75– για το τρέχον έτος, δεν αποκλείεται η άσκηση πιέσεων προς την ελληνική πλευρά προκειμένου ανάλογη… διόρθωση να υπάρξει και στα μέτρα που έχουν εξαγγελθεί για το 2012.

Κεντρικό πρόβλημα η αναχρηματοδότηση του χρέους

Με βάση, άλλωστε όσα μεταδίδει το Reuters, αναμένεται να υπάρξει συμφωνία για τους κανόνες που θα διέπουν το EFSF, τη μόχλευση των κεφαλαίων του, την πίστωση των κρατών-μελών της ευρωζώνης και τη δυνατότητα παρέμβασης στην πρωτογενή και τη δευτερογενή αγορά.

Το πρακτορείο ισχυρίζεται ότι τα σχετικά έγγραφα της συμφωνίας είναι έτοιμα και αναμένεται να επικυρωθούν στη συνάντηση της Τρίτης ανοίγοντας τον δρόμο στο EFSF να διεκδικήσει κεφάλαια από ιδιώτες επενδυτές.

Ωστόσο, επισημαίνει, προς το παρόν οι επενδυτές δεν έχουν δείξει ισχυρό ενδιαφέρον για να επενδύσουν στο Ταμείο. Καθώς είναι τέτοια η πολυπλοκότητα του μηχανισμού που δεν πρέπει να αναμένεται ότι θα τεθεί σε λειτουργία πριν από τον Ιανουάριο, εξηγεί.

Προς επίσπευση των κινήσεων

Κομβική για τη λήψη αποφάσεων φαίνεται ότι είναι η σύμπλευση Γερμανίας και Γαλλίας που επετεύχθη την περασμένη εβδομάδα. Τόσο αυτή όσο και οι συναντήσεις που έγιναν μέσα στο Σαββατοκύριακο και οι άτυπες τηλεσυνδιασκέψεις των ηγετών της ευρωζώνης φαίνεται να καταλήγουν σε συμφωνία για την ενεργοποίηση διμερών, στη βάση της οποίας θα κινητοποιηθούν δρακόντεια δημοσιονομικά μέτρα που θα επιτρέψουν τη δημιουργία εργαλείων χρηματοδότησης όπως το ευρωομολόγο, αλλά και την ελαστικοποίηση του ρόλου της ΕΚΤ ως τελικού χρηματοδότη του EFSF και του κρατικού χρέους.

Κάποιες από τις λύσεις που προτείνονται και αναμένεται να συγκεκριμενοποιηθούν είναι η έκδοση εγγυήσεων από το EFSF, που θα καλύπτουν το 20- 30% των εκδόσεων κρατικού χρέους, η εμπλοκή του ΔΝΤ με δάνεια κατευθείαν στις ενδιαφερόμενες χώρες, καθώς και η περαιτέρω ελαστικοποίηση των όρων χρηματοδότησης των ευρωπαϊκών τραπεζών (και μέσω αυτών των κρατών) από την ΕΚΤ με δάνεια διάρκειας 2 ή τριών ετών.

Στο τραπέζι και η ελεγχόμενη χρεοκοπία

Όσον αφορά πιο μακροπρόθεσμα μέσα, και με δεδομένη την εκπεφρασμένη βούληση για αλλαγή στις Ευρωπαϊκές Συνθήκες, πιθανότατα για επόμενο Eurogroup φαίνεται ότι μετατίθεται η θέσπιση του μόνιμου μηχανισμού διάσωσης του ESM, που επιδιώκεται να λειτουργήσει εντός του 2012, και  στο πλαίσιο του οποίου θα είναι δυνατή η ελεγχόμενη χρεοκοπία κρατών-μελών της ευρωζώνης.

Μάλιστα, σε σχέση με τη δυνατότητα εξώθησης ενός κράτους σε ελεγχόμενη πτώχευση, το Βερολίνο ζητεί επιτακτικά, το τελευταίο διάστημα, αναθεώρηση της Συνθήκης, ώστε να εισαχθούν αυστηροί κανόνες δημοσιονομικής πειθαρχίας και να προβλέπονται δραστικές κυρώσεις στις χώρες – παραβάτες, δηλαδή αυτές που δεν τηρούν τους κανόνες του ελλείμματος και του χρέους ή εμφανίζουν σημαντικές μακροοικονομικές ανισορροπίες.

Κατά καιρούς, οι Γερμανοί ζητούν να μπορούν αυτές οι χώρες να παραπέμπονται στο δικαστήριο, να τους επιβάλλονται σε αρχικό στάδιο οι χρηματικές κυρώσεις ή ακόμη να υπάρξει αποτελεσματικός μηχανισμός για μια συντεταγμένη χρεοκοπία μιας χώρας.