του Κώστα Εφήμερου

Σήμερα, 21 μήνες μετά, θα μου επιτρέψετε να καταγράψω μερικές σκέψεις, όχι επειδή πιστεύω ότι έχουν κάποια δημόσια αξία αλλά επειδή νιώθω την ανάγκη να το κάνω, εν είδει κατακλείδας σε μια ιστορία που με σημάδεψε όσο λίγες.

Η προσωπική μου ανάμιξη ξεκίνησε το απόγευμα της 11ης Ιουνίου όταν και συνειδητοποίησα ότι η κυβέρνηση Σαμαρά είχε το θράσος να κατεβάσει τον διακόπτη της δημόσιας τηλεόρασης (ακόμα και αυτής της κάκιστης κρατικής εκδοχής της). Βρέθηκα για πρώτη φορά στο δαιδαλώδες κτήριο της Αγίας Παρασκευής και κλείστηκα σε ένα στούντιο της ραδιοφωνίας. Εκεί έστησα τα ταπεινά μου μηχανήματα μετάδοσης με την βοήθεια του Γιάννη, του πιο τίμιου, άξιου και φιλότιμου τεχνικού της ΕΡΤ. Σε αυτό το μικρό στούντιο ηχοληψίας πέρασα σχεδόν ένα μήνα. Σήμερα, λίγες ημέρες πριν την εξαγγελθείσα επαναλειτουργία της ΕΡΤ, δεν έχει και πολλή σημασία ποιος ήταν ο ρόλος του TPP. Υπήρχε όμως και χαίρομαι πολύ για αυτό.

Το πρώτο βράδυ, περίπου στις 2 τα χαράματα γνώρισα και τον Νίκο Μιχαλίτση, τον πρώην τεχνικό διευθυντή της ΕΡΤ. Είναι ο άνθρωπος που έφερε την ψηφιακή τηλεόραση στην Ελλάδα κόντρα στις επιθυμίες των καναλαρχών, που έφερε την μετάδοση σε σήμα High Defintion και που εξαιτίας της επιμονής του τελικά καρατομήθηκε. Ο Νίκος ανήκει σε αυτό το σπάνιο δείγμα ανθρώπων που βρέθηκε στην κατάλληλη θέση την κατάλληλη στιγμή, που πέρασαν από τα χέρια του συμβάσεις εκατομμυρίων και όχι μόνο δεν έβαλε το δάχτυλό του στο μέλι αλλά αντίθετα έκοψε και μερικά δάχτυλα. Νιώθω πολύ τυχερός που τον γνώρισα, έκανα παρέα μαζί του και τελικά τον έπεισα να συνεισφέρει και στο TPP γράφοντας μερικά πολύ ουσιαστικά editorial.

Αυτές τις ημέρες διαβάζω μερικά φαιδρά σχόλια εναντίον του και θλίβομαι για την ποιότητα των ανθρώπων που τα γράφουν. Ο Νίκος ήταν ο συνδετικός κρίκος που κράτησε την αλυσίδα ενωμένη, άλλοτε παίρνοντας θέση και άλλοτε κάνοντας πίσω. Όσοι μιλάτε ή γράφετε για αυτόν θα έπρεπε να το γνωρίζετε, να το αναγνωρίζετε και να το σέβεστε.

Εκεί γνώρισα επίσης τον Γιάννη και την Μάχη, την Αγλαΐα που σήμερα είναι βουλευτής της κυβέρνησης, τον Νίκο που είναι πιο ψηλός απ’ ό,τι πρέπει και τον άλλο Νίκο που είναι πιο γρήγορος απ’ ό,τι πρέπει, τον άλλο-άλλο Νίκο (τι στο διάβολο με βάση το όνομα τους προσελάμβαναν) που ήταν στην πραγματικότητα ο πρώτος άνθρωπος που εξέπεμψε μπροστά από τα ΜΑΤ το πρωί της 7ης Νοεμβρίου, τον Ανδρέα που δεν το θυμόταν αλλά είχαμε γνωριστεί πριν καμιά δεκαριά χρόνια σε ένα στούντιο στα υπόγεια της ΕΡΤ και καμιά 100 ακόμα ανθρώπους που δεν τους γράφω εδώ για να μην σας κουράσω αλλά ξέρουν ποιοι είναι και πόσο τους σέβομαι για αυτό που έκαναν.

Εκεί γνώρισα για πρώτη φορά ανθρώπους με το κεφάλι ψηλά, έτοιμους για όλα, αμφισβητίες και ταυτόχρονα οραματιστές μιας νέας ουσιαστικής δημόσιας τηλεόρασης. Που θα έβαζαν πλάτη για να γυρίσει ο ήλιος –και έβαλαν- ευγενείς και ταυτόχρονα οργισμένους.

Θα μου επιτρέψετε έναν συναισθηματισμό και μια πολυλογία -όπως σας είπα το κείμενο αυτό γράφεται περισσότερο από εσωτερική ανάγκη- αλλά δεν μπορώ να σας περιγράψω το συναίσθημα που ένιωσα όταν αργά το βράδυ της 11ης Ιουνίου και μετά από ώρες μάχης για να μείνει το σήμα στον αέρα έκανα 20 βήματα και έφτασα σε ένα παράθυρο του 3ου ορόφου. Έβλεπα και πριν τις εικόνες του πλήθους μέσω των τηλεοράσεων αλλά δεν υπάρχουν λόγια που να περιγράφουν τα συναισθήματα εκείνης της πρώτης επαφής με μια άλλη Ελλάδα.

Σε αυτό το κτήριο -που τώρα ξέρω πια να το περπατάω- γνώρισα την γέννηση του πιο ελπιδοφόρου αυτοδιαχειριζόμενου εγχειρήματος το οποίο εξαπλώθηκε μέσω του δικτύου της ΕΡΤ και της ΕΡΑ σε όλες τις γωνιές της χώρας.

Έζησα από μέσα παρακολουθώντας τις συνελεύσεις το ξεπούλημα του αγώνα από τους πρώτους καλοθελητές. Θύμωσα και εγώ μαζί με όσους έμειναν στη θέση τους -παρόλο που δεν ήμουν τίποτα περισσότερο από ένας αλληλέγγυος παρατηρητής- ξέχασα το σπίτι μου και το γραφείο. Έλεγα στη γυναίκα μου ότι παρόλο που έχανα τα πρώτα βήματα του νεογέννητου γιού μας έφτιαχνα μια ιστορία για να του πω όταν μεγαλώσει.

Πριν προχωρήσω στις επόμενες γραμμές θέλω να ζητήσω συγνώμη από τους ανθρώπους που θα στεναχωρήσω. Αυτούς που επί μήνες τώρα με συμβούλεψαν να μην προκαλέσω ρήγματα στην μάχη για μια ελεύθερη ΕΡΤ. Τους οποίους αυτή τη φορά θα αγνοήσω. Τώρα πια που ο αγώνας τους δικαιώθηκε έχει ιδιαίτερη σημασία για μένα να πω και τα υπόλοιπα πράγματα που έζησα.

Η αλήθεια είναι ότι η ελεύθερη ΕΡΤ δεν είναι και τόσο ελεύθερη όσο θα θέλαμε όλοι να είναι. Σε ένα βαθμό ελέγχεται από την ΠΟΣΠΕΡΤ και τον «πρόεδρό» της, τον Παναγιώτη Καλφαγιάννη που υποτίθεται ότι κινείται από ευγενή και αγωνιστικά αισθήματα. Επειδή όμως εκ φύσεως έχω έλλειμμα υποχρεωτικού σεβασμού θα έλεγα ότι εξαιτίας του αυτή η φλόγα δεν έγινε πυρκαγιά. Δεν σκοπεύω να βγάλω τη χολή μου εδώ, παρόλο που ο ίδιος με έχει κατηγορήσει δημόσια ότι εκμεταλλεύτηκα την ΕΡΤ, ότι πήρα χρήματα από την EBU, ότι έχω στήσει παραμάγαζο, με έχει βρίσει χυδαία μπροστά σε δικούς μου ανθρώπους και γενικά έχει πει ένα σωρό καταγεγραμμένα ψέματα με τα οποία θα μπορούσα να περνάω τα επόμενα χρόνια μου γλεντώντας τον στα δικαστήρια (αν δεν με έδερνε στο μεταξύ γιατί είναι και μάτσο τύπος και έχει δώσει και μερικά χέρια ξύλο σε διάφορους).  

Το πρόβλημα όμως είναι ότι τέτοιοι άνθρωποι μπορούν να μικρύνουν τα αυτοδιαχειριζόμενα πειράματα. Είναι το άχαρο μάθημα του θράσους που κερδίζει την ευγένεια. Που εκβιάζει τη συναίνεση σπρώχνοντας τον συνομιλητή του μέχρι να παραιτηθεί από κάθε προσπάθεια. Είναι, για να μην μακρηγορώ, το καρκίνωμα κάθε φιλόδοξης προσπάθειας. Και μη νομίζετε ότι το προσωποποιώ, έχω δει ανάλογες προσωπικότητες και σε άλλα εγχειρήματα, απλά ο Παναγιώτης είναι ένα βήμα πιο μπροστά στην παράνοια από οποιονδήποτε άλλο.

Ήταν νομίζω στις πρώτες ημέρες του Αυγούστου που αφού είχα παρακολουθήσει αρκετές συνελεύσεις στην ΕΡΤ τόλμησα να προτείνω μια ενημέρωση προκειμένου να συνεισφέρω με τις ιδέες μου για την επόμενη ημέρα. Μίλησα λίγο για την επερχόμενη έφοδο των ΜΑΤ στο Ραδιομέγαρο και πρότεινα να γίνει μια προετοιμασία για την περίπτωση αυτή. Να ετοιμαστεί ένα άλλο studio που θα μπορούσε να συνεχίσει τη μετάδοση της ελεύθερης ΕΡΤ σε περίπτωση που η κυβέρνηση θα κλιμάκωνε την επίθεσή της. Τα μέλη της ΠΟΣΠΕΡΤ με προεξέχοντα τον πρόεδρό τους με διέκοψαν φωνάζοντας «κανείς δεν θα φύγει από εδώ», «με αίματα θα μας βγάλουν έξω» και άλλα τέτοια γραφικά και ωραία. «Δεν υπάρχει Plan B» (συριζαικό κόλλημα λέγεται αυτό), «ήρθες να μας μετατρέψεις σε παραμάγαζό σου» κ.ο.κ.

Ήταν ουσιαστικά η τελευταία ημέρα που περπάτησα στους διαδρόμους της ΕΡΤ. Από εκεί και έπειτα πέρναγα πότε-πότε ίσα για να ελέγξω τα μηχανήματα μετάδοσης.

Η ελεύθερη ΕΡΤ ξεκίνησε με 4.5 εκατομμύρια τηλεθεατές μέσω του διαδικτύου και κατέληξε σε κάτι αρκετά μικρότερο. Μπορεί το ηθικό αποτέλεσμα να είναι ευγενές και για αυτό και νικηφόρο αλλά θα μπορούσε να είναι κάτι άλλο. Την ημέρα της ψήφου εμπιστοσύνης της νέας κυβέρνησης το επιτελείο της ΠΟΣΠΕΡΤ ήταν μέσα στη Βουλή, τους είδα όταν έφτασα εκεί ως προσκεκλημένος. Είχα μάθει από μέρες ότι βρίσκονταν καθημερινά εκεί και έκαναν «μασάζ» στους βουλευτές. Ελπίζω χωρίς ανταπόκριση.

Η νέα ΕΡΤ που ονειρεύομαι είναι απαλλαγμένη από όλα τα βαρίδια μιας άλλης εποχής. Δεν είναι κρατική, δεν ανήκει σε συνδικαλιστές, δεν ανήκει σε κανέναν άλλο πέραν των πολιτών και δεν εναντιώνεται στα συμφέροντά του. Φυσικά οι συνδικαλιστές πρέπει να έχουν τη θέση τους, αλλά τη θέση του συνδικαλιστή και όχι του προεδρεύοντος. Η νέα ΕΡΤ θα σέβεται τα χρήματά μου και θα τα διαθέτει για ένα δημόσιο πρόγραμμα, με ανοιχτά μικρόφωνα και κάμερες, υπηρετώντας τον πολιτισμό και την ανάγκη για γνήσια ενημέρωση. Η νέα ΕΡΤ που θα ιδρυθεί πρέπει να εκμεταλλευτεί τα καλά της αυτοδιαχείρισης και να αφήσει πίσω της τα κακά.

Η νέα ΕΡΤ θα πρέπει να λύσει έναν από τους πιο περίπλοκους γρίφους: της επανασύνδεσης δύο εργατικών ομάδων που επέλεξαν τελείως διαφορετικούς δρόμους. Θέλω και εύχομαι να βρεθούν οι ισορροπίες άμεσα και αποτελεσματικά γιατί όλοι μαζί πρέπει να υπηρετήσουν τον πολίτη. Η αισχρή κρατική ΝΕΡΙΤ πρέπει άμεσα να μεταλλαχθεί σε όργανο δημοκρατίας.

Αυτές ήταν μερικές σκέψεις, που όσοι με ξέρουν γνωρίζουν ότι δεν είναι καινούργιες. Αυτό ήταν και το τελευταίο συναισθηματικό κείμενο που σχετίζεται με την ΕΡΤ. Από εδώ και πέρα θα κάνουμε μόνο ρεπορτάζ.

Θέλω όμως πριν σας αποχαιρετήσω να ζητήσω από τους φίλους μου όταν θα ανοίξει και πάλι τις πύλες του το Ραδιομέγαρο να με καλέσουν για ένα καφέ στο ίδιο στούντιο που πέρασα 20 μέρες μέχρι στο τέλος να πάθω ισχαιμικό επεισόδιο από την εξάντληση.

Αυτή η μάχη ήταν η πιο υπέροχη που έζησα μέχρι σήμερα. Σας σέβομαι (σχεδόν) όλους. Είστε τα πρότυπα με τα οποία θέλω να μεγαλώσω τα παιδιά μου. Σας ευχαριστώ που μου δώσατε την ευκαιρία να την ζήσω από κοντά.