Οι συστημικοί πανηγυρισμοί για την άρση του εμπάργκο πώλησης μη θανατηφόρων όπλων από τις ΗΠΑ προς την Κυπριακή Δημοκρατία, ένα εμπάργκο που κρατoύσε από το 1987, είναι σε ένα βαθμό λογικοί, παρ’ ότι η πρόβλεψη αφορά σε ένα μόνο έτος και προβλέπει επανεξέταση. Ήταν κάτι για το οποίο είχε αγωνιστεί το Ελληνικό Λόμπυ στην Ουάσιγκτον, σε αγαστή συνεργασία, εδώ και κάποιο καιρό, με το, ισχυρότατο, Εβραϊκό Λόμπυ – και τα δύο εξέφρασαν την απόλυτη ικανοποίησή τους για το γεγονός. Και είναι κάτι που, λογικά, ικανοποιεί όλες τις φιλοαμερικανικές και φιλοϊσραηλινές φωνές.

Επισήμως, η απόφαση, του 1987, να μην δίνουν όπλα, ούτε καν αμυντικά (μια πιο σωστή μετάφραση του αόριστου και γενικόλογου non lethal, κατά την άποψή μου) στην Κύπρο οι ΗΠΑ, υποτίθεται ότι ήταν αποτέλεσμα της αμερικάνικης προσπάθειας να μην υπάρξει εξοπλιστικός ανταγωνισμός στο νησί, ώστε να διευκολυνθούν οι συνομιλίες μεταξύ των εμπλεκομένων πλευρών προς λύση του Κυπριακού. Στην πραγματικότητα, αυτό που συνέβη ήταν η μεν Κυπριακή Δημοκρατία να μην μπορεί να εξοπλισθεί για την άμυνά της, η δε Τουρκία όχι μόνο να εξοπλίζεται ως Τουρκία αλλά να μπορεί να μεταφέρει και όπλα στα κατεχόμενα – αμερικάνικα όπλα, φυσικά.

Το καθεστώς αυτό αλλάζει λοιπόν, τόσο όσο. Τόσο όσο να προειδοποιεί την Τουρκία και να μην αφήνει ελεύθερη την Κύπρο. Και οι λόγοι δεν είναι ο ξαφνικός πόνος που έπιασε τις ΗΠΑ για το δίκαιο. Γιατί, ακριβώς, η συγκεκριμένη απόφαση δεν ήλθε ούτε μόνη, ούτε ασυνόδευτη, και τα άρθρα που την ακολουθούν είναι πολύ πιο αποκαλυπτικά.

Ο Νόμος της Συνεργασίας Ασφαλείας και Ενέργειας στην Ανατολική Μεσόγειο (The Eastern Mediterranean Security and Energy Partnership Act of 2019), που κατατέθηκε ως σχέδιο από εκπροσώπους και των δύο κομμάτων των ΗΠΑ το 2019, ψηφίστηκε στο πλαίσιο του πολεμικού προϋπολογισμού των ΗΠΑ (National Defence Authorization Act 2021), και με τον οποίο ήρθη το εμπάργκο αγοράς μη θανατηφόρων όπλων (non- lethal weapons), προβλέπει επίσης:

Την ίδρυση ενός Κέντρου Ενέργειας Ανατολικής Μεσογείου – ΗΠΑ (United States-Eastern Mediterranean Energy Center), «για τη διευκόλυνση της συνεργασίας μεταξύ ΗΠΑ, Ισραήλ, Ελλάδας και Κύπρου»

Στρατιωτική Οικονομική Βοήθεια τριών εκατομμυρίων δολλαρίων προς την Ελλάδα

Στρατιωτική εκπαδευτική βοήθεια  (International Military Education and Training, IMET) αξίας δύο εκατομμυρίων δολλαρίων προς την Ελλάδα και ακόμη δύο εκατομμυρίων δολλαρίων προς την Κύπρο

Mη παράδοση των αεροσκαφών F35 στην Τουρκία, αν η Άγκυρα  αγοράσει το ρωσικό σύστημα S-400,

Και

«Απαιτεί από την κυβέρνηση [Τραμπ] να υποβάλλει στο Κογκρέσο στρατηγική ενίσχυσης της συνεργασίας στους τομείς της ασφάλειας και της ενέργειας, με τις χώρες της Ανατολικής Μεσογειου, όπως και να υποβάλλει έκθεση για τις κακόβουλες Ρωσικές δραστηριότητες ή αντίστοιχες δραστηριότητες άλλων κρατών».

Κι εδώ, στην τελευταία αυτή παράγραφο, είναι το «ζουμί». Οι ΗΠΑ εμπλέκονται πλέον ανοικτά στην Ανατολική Μεσόγειο, απαιτούν τον πρώτο και αυτοκρατορικό ρόλο και παράλληλα και ταυτόχρονα ζητούν τον περιορισμό (μέχρι εξαφανίσεως;) της Ρωσικής παρουσίας στην περιοχή – και των συμμάχων της Ρωσίας. Η Ανατολική Μεσόγειος προορίζεται, λοιπόν, να περιέλθει στην αποκλειστική επιρροή των ΗΠΑ, με βάση τις προβλέψεις του νόμου. Και αυτό αποτελεί ουσιαστική εντολή προς την κυβέρνηση της Κύπρου, πρώτα και κύρια, η οποία και είχε και έχει ακόμη σχέσεις με τη Ρωσία, σε πολλά επίπεδα.

Ο ένας χρόνος που δίδεται στην Κυπριακή Δημοκρατία, λοιπόν, για να αποκτήσει αμυντικά οπλικά συστήματα, δίνεται ώστε η Κυπριακή Δημοκρατία να αποδείξεις τις προθέσεις της, για πλήρη πρόσδεση στο άρμα των ΗΠΑ και εμφανές γύρισμα πλάτης – τουλάχιστον, αν όχι και κάτι παραπάνω- στη Ρωσία. Οι πιο νηφάλιες φωνές στην Κύπρο το καταγράφουν και τονίζουν επίσης ότι η πρόβλεψη για «μη θανάσιμα όπλα» είναι πολύ μικρό αντάλλαγμα για όσα ζητούνται. Άλλωστε, οι ΗΠΑ δεν υπήρξαν ποτέ συνεπής σύμμαχος κανενός, η πολιτική τους καθορίζεται απολύτως από τα συμφέροντά τους και η επιβολή της πολιτικής τους δεν κρατά, εδώ και καιρό, κανένα πρόσχημα. Οι δηλώσεις Πομπέο περί αναγνώρισης των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κύπρου και ανάγκη επιβολής του Διεθνούς Δικαίου, ώστε να «εδραιωθούν συνθήκες σταθερότητας και ειρήνης» στην Ανατολική Μεσόγειο, σημαίνουν πολύ απλά ότι οι αποφάσεις των ΗΠΑ έχουν ληφθεί και η Ανατολική Μεσόγειος θέλουν να μετατραπεί, και σύντομα, σε μάρε αμερικάνα, στο πλαίσιο της παξ αμερικάνα.

Τα παραλειπόμενα

Στη τηλε-συνέντευξη Τύπου που δόθηκε στην Ουάσιγκτον, για να συνεχιστούν οι πανηγυρισμοί, οι αμερικανοί αξιωματούχοι που μίλησαν έκαναν λόγο για «βήμα βήμα» προσέγγιση και διευκρίνησαν ότι «η θέση των ΗΠΑ στο Κυπριακό δεν αλλάζει». Και η Ιστορία δεν αλλάζει, ευτυχώς, οπότε η σχέση των ΗΠΑ με τη δημιουργία του Κυπριακού επίσης δεν αλλάζει.

Οι δύο αξιωματούχοι που μίλησαν με τους δημοσιογράφους, μέσω τηλεδιάσκεψης, είναι ο βοηθός Υφυπουργός Εξωτερικών για ευρωασιατικές υποθέσεις, Μάθιου Πάλμερ, και ο βοηθός Υφυπουργός Εξωτερικών για τα στρατιωτικά, Μάικ Μίλερ. Όταν ερωτήθηκαν, από το Κυπριακό Πρακτορείο Ειδήσεων, ποιά είναι τα μη θανατηφόρα όπλα και ποιά τα θανατηφόρα, δήλωσαν ότι σαφής διαχωρισμός δεν υπάρχει και «κάθε αίτημα της Κύπρου για προμήθεια αμερικανικών συστημάτων θα εξετάζεται χωριστά». Ο δε κ. Πάλμερ είχε την ευγενή καλοσύνη να μας ενημερώσει ότι «είναι προς το συμφέρον της εθνικής ασφάλειας των ΗΠΑ να άρει προσωρινά το βέτο στην εμπορική πώληση μη φονικών αμυντικών συστημάτων και υπηρεσιών στην Κυπριακή Δημοκρατία, στο οικονομικό έτος 2020-21». Τα συμφέροντα της Κυπριακής Δημοκρατίας δε μπορεί να τους απασχολούν, και πολύ λογικά. Και βεβαίως, πρέπει να σημειωθεί πρόοδος «στο ξέπλυμα βρώμικου χρήματος και τις επισκέψεις ρωσικών πλοίων σε κυπριακά λιμάνια», και «ελπίζουν η Κύπρος να είναι σε θέση να σημειώσει πρόοδο στους τομείς αυτούς».

Σε άλλη ερώτηση του Κυπριακού Πρακτορείου Ειδήσεων, ο κ. Μίλερ είπε πως «ο προσωρινός χαρακτήρας της άρσης και ο περιορισμός σε μη φονικά αμυντικά συστήματα δεν έχει καμιά σχέση με τη Ρωσία» ούτε με «την Τουρκία, την Ελλάδα, ή το Αιγαίο, αλλά την Κύπρο και την εταιρική της σχέση με τις ΗΠΑ».

Όπερ έδει δείξαι…