του Βασίλη Ξυδιά*
Θα μπορούσε να πει κανείς ότι αυτοδιοίκηση υπάρχει και στα Πανεπιστήμια και στους Δήμους κλπ. Εκεί όμως επικρατεί πολλές φορές ένας ιδιοτελής συντεχνιασμός (στην καλύτερη περίπτωση), ή ο σφετερισμός των συλλογικών δομών από τους διοικούντες για χάρη του δικού τους ίδιου συμφέροντος είτε του προσωπικού τους ναρκισσισμού (στη χειρότερη). Και η κατάληξη είναι συνήθως καταστροφική για τις ίδιες αυτές τις αυτοδιοικούμενες δομές, καθώς και γι’ αυτό που υποτίθεται εκπροσωπούν.
Το ΚΕΘΕΑ είναι η μοναδική ίσως περίπτωση συλλογικής δομής που η διοικητική και λειτουργική ιεραρχία κυριαρχείται σε όλα της τα επίπεδα από διάθεση πραγματικής προσφοράς, απαλλαγμένης – όσο είναι ανθρωπίνως δυνατόν – από όλα τα παραπάνω. Και αυτό συμβαίνει επειδή κινητήρια δύναμη και συγκολλητική ουσία της διοικητικής δομής είναι ο βαθύς πόνος από τη συνειδητοποίηση του υπαρξιακού αδιεξόδου, και η ακόμα πιο βαθειά αίσθηση χαράς, ευγνωμοσύνης και ανταπόδοσης που νιώθει κανείς όταν κάνει βήματα θεραπείας, όταν αλλάζει προς το καλύτερο ο ίδιος και οι αγαπημένοι του.
Απέναντι σ’ αυτό το βαθειά ανθρώπινο όφελος, οντολογικού χαρακτήρα (αν μου επιτρέπεται η έκφραση), αυτό δηλαδή που κερδίζει κάποιος όταν κερδίζει την ίδια τη ζωή, χάνουν το λούστρο τους όλα τα άλλα, τα συνήθως λογιζόμενα σαν οφέλη (χρήμα, δόξα κτό). Και είναι αυτό που οδηγεί πολλούς απ’ τους γονείς και τους θεραπευόμενους του ΚΕΘΕΑ να θέλουν να βοηθήσουν συμμετέχοντας στη λειτουργία του με όποιον τρόπο μπορεί ο καθένας. Και αυτή είναι η πιο ουσιαστική εγγύηση πραγματικής αποτελεσματικότητας και χρηστής διοίκησης (θυμίζοντας εδώ τον ύμνο στη δημοκρατία στον θουκυδίδειο Επιτάφιο του Περικλή). Θα έπρεπε, επομένως, αυτό το μοντέλο διοίκησης και λειτουργίας να είναι μοντέλο και πρότυπο για όλη την κοινωνία και βάση του εκπαιδευτικού μας συστήματος (για να μην επεκταθώ σε περισσότερα).
Φαίνεται όμως ότι αυτό ακριβώς είναι που ενοχλεί. Ενοχλεί όσους δεν μπορούν να κατανοήσουν ό,τι υπερβαίνει, έστω και οριακά, την καπιταλιστική αντίληψη ζωής. Και προφανώς ενοχλεί όσους έχουν αντίθετα συμφέροντα, όσους δηλαδή συνδέουν το δικό τους όφελος μ’ αυτή την καπιταλιστική αντίληψη ζωής. Δεν ξέρουν να ζουν. Και γι’ αυτό φοβούνται τη ζωή και προσπαθούν να την καταστρέψουν – όπως μπορούν, και όπου τη συναντούν.
Ας ευχηθούμε και ας προσπαθήσουμε αυτή τη φορά να μην τους περάσει!
* Ο Βασίλης Ξυδιάς είναι θεολόγος-εκπαιδευτικός. Συμμετείχε πρόσφατα στις ομάδες υποστήριξης του ΚΕΘΕΑ.