του Γιάννη Μακριδάκη

Η είδηση όμως δεν είναι εδώ. Η είδηση είναι στο γεγονός ότι για πρώτη φορά μέρος των διεθνών αλλά και των ελληνικών μμε, τα οποία φυσικά εκφράζουν και στηρίζουν εδώ και χρόνια το καθεστώς της άκρατης ανάπτυξης και του γιγαντισμού, υποδέχτηκαν την ύπαρξη του γιγάντιου αυτού πλοίου, όχι απλά με σκεπτικισμό αλλά αφοριστικά και με τρόμο.

Το γιγάντιο κρουαζιερόπλοιο με μήκος 362μ, πλάτος 66μ. και ύψος 70μ, η κατασκευή το οποίου απαίτησε μεταξύ άλλων και την τοποθέτηση 3.600 χιλιομέτρων καλωδίων, τη χρήση 500.000 λίτρων μπογιάς, 90.000 τετραγωνικών μέτρων μοκέτας και 8.000 τετραγωνικών μέτρων τζαμαριών, έχει περί τα 2.000 άτομα πλήρωμα και μπορεί να φιλοξενήσει περίπου 6.000 επιβάτες, καταναλώνει δε για να κινηθεί τόσα καύσιμα, όσα θα χρειαζόταν 5.000.000 αυτοκίνητα για να διανύσουν την ίδια απόσταση.

Το κόστος της κατασκευής του αποτιμήθηκε στο χρηματοοικονομικό σύστημα με το ποσό του 1 δις ευρώ, αλλά φυσικά στο οικοσύστημα είναι πολύ μεγαλύτερο αφού οι φυσικοί πόροι και η ενέργεια που καταναλώθηκαν, πόσω μάλλον αυτοί που θα καταναλωθούν από δω και μπρος με την λειτουργία του, είναι αδύνατο να μετρηθούν με την χρηματοοικονομική μονάδα.

Το γιγάντιο κρουαζιερόπλοιο λοιπόν που φέρει σημειολογικά το όνομα “Αρμονία των Θαλασσών” αποτελεί ίσως το μέγιστο ακρότατο της σύγχρονης καταναλωτικής ιστορικής περιόδου της ανθρωπότητας και το πρώτο ταξίδι του είναι πιθανόν το σημείο καμπής (για να μιλήσω με μαθηματικούς όρους) της αναπτυξιακής της συνάρτησης, σηματοδοτεί δηλαδή την έναρξη της μετακαταναλωτικής περιόδου της, αφού και οι ίδιοι οι άνθρωποι, όπως δείχνουν πλέον για πρώτη φορά και τα δημοσιεύματα, φαίνεται να έχουν τρομάξει από τον γιγαντισμό των επιτευγμάτων τους, κυρίως όμως να έχουν αγανακτήσει από τις καταστροφικές συνέπειες αυτών των επιτευγμάτων στην ποιότητα της ζωής τους και από τις ανυπέρβλητες δυσκολίες διαχείρισης τέτοιων μεγεθών, που καθιστούν τα γιγάντια αυτά επιτεύγματα κατ' ουσίαν άχρηστα για την λεγόμενη “ανάπτυξη”.

Αλλιώς δεν μπορούν να εκληφθούν τα δημοσιεύματα που περιγράφουν π.χ. την ανακούφιση των κατοίκων του Σαουθάμπτον όταν το ρυπογόνο και ψυχοπλακωτικό “τέρας” αναχώρησε από το λιμάνι τους και την με κάθε τρόπο έκφραση της επιθυμίας τους να μην ξαναγυρίσει ή τα δημοσιεύματα περί κάποιας μη ευκταίας υποτιθέμενης μελλοντικής επίσκεψης αυτού στα νερά και στα νησιά του Αιγαίου (πώς θα μπορέσουν να εξυπηρετηθούν και να ευχαριστηθούν τόσοι πολλοί επισκέπτες ταυτόχρονα και πώς θα μπορέσουν οι υποδομές των νησιών να αντέξουν τέτοια μαζική επέλαση καταναλωτών εικόνων, ήχων, τροφίμων, νερού, θάλασσας και γενικά ατμόσφαιρας των νησιών μας;)

Το ότι η ανθρωπότητα έχει προ πολλού ξεπεράσει την κλίμακά της και έχει φτάσει στην ύβρη, έχοντας ορίσει λάθος την ανάπτυξη ως μεγέθυνση, με αποτέλεσμα να απομυζεί και να εξαντλεί τους φυσικούς πόρους, να ρυπαίνει και να μολύνει το οικοσύστημα, να αφανίζει δια παντός έμβια είδη και να αυτοκτονεί ασθενώντας αλλά βαυκαλιζόμενη την ανεπτυγμένη και πολιτισμένη είναι ήδη γνωστό, αλλά όσοι κατά καιρούς τολμούσαν να εκφράσουν αυτό το αδιέξοδο ως πρόβλημα, αντιμετωπίζονταν από το μέγα πλήθος των αδαών πειναλέων πολιτικών, πελατών και επιστημόνων της “ανάπτυξης” αφοριστικά.

Τώρα φαίνεται ότι ήρθε μάλλον η στιγμή να κατανοήσουν ολοένα και περισσότεροι, τουλάχιστον στην “ανεπτυγμένη και πολιτισμένη” δύση, ότι ο γιγαντισμός και η ανεξέλεγκτη κατανάλωση δεν φέρνουν κέρδος αλλά ζημία όχι μόνον πια μακροπρόθεσμη αλλά και πολύ άμεση.

Η αλλαγή αξιακού συστήματος, η στροφή δηλαδή στις αξίες που προσδιορίζουν και αποτελούν τον μόνον αληθινό πλούτο των φυσικών πόρων, η ορθή επαναδιατύπωση και υιοθέτηση του ορισμού της ανάπτυξης ως φυσική διαδικασία εξέλιξης και παραγωγής πλούτου, η μη εκβίαση των φυσικών ρυθμών, μέτρων και νόμων, η συνειδητοποίηση και η προστασία της φυσικής υπόστασης των ανθρώπων και των άλλων πλασμάτων που συναποτελούν αδιάρρηκτα το οικοσύστημα, η μη παραγωγή απορριμμάτων και ρύπων αλλά και η συνεχής μέριμνα για εξοικονόμηση και αναπλήρωση των φυσικών πόρων που “καταναλώνουμε” καθημερινά ως φυσικά όντα για να ζήσουμε, είναι οι βασικές παράμετροι της μετακαταναλωτικής εποχής που έχει ήδη ανατείλει στην ανθρωπότητα και που καθημερινά την συνειδητοποιούν και την αντιλαμβάνονται ολοένα και περισσότερα μέλη της.