Νέα δέσμη έξι μέτρων για την προστασία από τον κορονοϊό στα Κέντρα Υποδοχής και Ταυτοποίησης των νησιών και τις δομές φιλοξενίας στην ενδοχώρα, ανακοίνωσε το υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου, περιλαμβάνοντας σε αυτή την αναβολή του μικρού χρηματικού βοηθήματος που λαμβάνουν κάθε μήνα.
Συγκεκριμένα, το υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου:
1. Αναβάλλει την καταβολή του μηνιαίου χρηματικού βοηθήματος που χορηγείται στους αιτούντες άσυλο για σύντομο χρονικό διάστημα, έως την τοποθέτηση ΑΤΜ εντός των δομών.
2. Με διάταξη, προβλέπει την άμεση λειτουργία χώρων εντός δομών, για την πώληση από τοπικές επιχειρήσεις, ειδών πρώτης ανάγκης στους διαμένοντες. Στόχος της διάταξης είναι ο περαιτέρω περιορισμός των μετακινήσεων.
3. Προχώρησε στην εγκατάσταση δώδεκα ιδιόκτητων οικίσκων εντός της περιμέτρου που οριοθέτησε η Ελληνική Αστυνομία στα Κέντρα Υποδοχής και Ταυτοποίησης της Λέσβου, της Χίου και της Σάμου, με σκοπό την στέγαση υγειονομικών σταθμών ελέγχου για τον κορονοϊό. Για τη μεταφορά τους στα προαναφερθέντα νησιά μερίμνησε ο στρατός, όπως και για την διασύνδεση τους με τα δίκτυα κοινής ωφελείας. Επιπλέον, η Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου έχει ήδη προσφέρει εξοπλισμό και θα διαθέσει και το προσωπικό για την στελέχωση τους. Αντίστοιχα, προβλέπεται η εγκατάσταση δύο οικίσκων στην Κω και δύο στη Λέρο, καθώς και απαραίτητων σκηνών για την κάλυψη αναγκών απομόνωσης.
4. Το υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου αναπτύσσει κοινό επιχειρησιακό σχέδιο με τον Εθνικό Οργανισμό Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ), για την περαιτέρω ενίσχυση των υγειονομικών σταθμών με εξοπλισμό και ανθρώπινο δυναμικό.
5. Πέραν των ιατρείων, έχουν προβλεφθεί ειδικοί χώροι αυτοπεριορισμού, προκειμένου να χρησιμοποιηθούν σε περίπτωση εμφάνισης κρουσμάτων κορονοϊού.
6. Μετακινήσεις εκτός των δομών φιλοξενίας και των προγραμμάτων ΕΣΤΙΑ, λόγω της έκδοσης οριστικής απόφασης ασύλου, θα εκτελεστούν στις 31 Μαΐου για όσες περιπτώσεις προβλεπόταν νωρίτερα.
Στην ανακοίνωση του υπουργείου τονίζεται ότι ήδη εφαρμόζονται, με ευθύνη της Ελληνικής Αστυνομίας, αυστηρά μέτρα περιορισμού των μετακινήσεων των διαμενόντων σε δομές φιλοξενίας.
Στον αέρα οι κλειστές δομές Χίου και Λέσβου
Αυστηρότεροι κανόνες περιορισμού κυκλοφορίας από αυτούς που ισχύουν για τις τοπικές κοινωνίες εφαρμόζονται στις δομές φιλοξενίας, όπως υπογράμμισε ο υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου, Νότης Μηταράκης, σε αποψινή συνέντευξή του στο δελτίο ειδήσεων της ΕΡΤ1. Ο κ. Μηταράκης επισήμανε ότι «έχουμε πάρει έκτακτα μέτρα υγειονομικής προστασίας και καθαριότητας στις δομές και έχουμε ενισχύσει και την ενημέρωση των διαμενόντων στις γλώσσες που κατανοούν, ώστε να καταλάβουν τις έκτακτες συνθήκες που επικρατούν για τον κορονοϊό».
Στην προσπάθεια προστασίας της χώρας, συνέχισε ο υπουργός, «σημαντικότατο ρόλο παίζει η πράξη νομοθετικού περιεχόμενου, η οποία ουσιαστικά έχει σφραγίσει τα σύνορα της χώρας μας και έχουμε πλέον αισθητά μειωμένες ροές και στα νησιά και στον Έβρο». Ο ίδιος διευκρίνισε ότι οι νεοεισερχόμενοι «μένουν ξεχωριστά στα σημεία που εισήλθαν σε καραντίνα και μετά που παρέρχεται το επαρκές χρονικό διάστημα, μεταφέρονται και επανεξετάζονται σε αυτές τις ειδικές κλειστές δομές που έχουν δημιουργηθεί για τις αφίξεις μετά την 1η Μαρτίου».
Σχετικά με το χρονοδιάγραμμα για τις κλειστές δομές στα νησιά, ο Ν. Μηταράκης εξήγησε ότι «καταφέραμε τις κλειστές δομές στη Μαλακάσα και στις Σέρρες σε 15 ημέρες, από το μηδέν να τις κάνουμε λειτουργικές. Θα προσπαθήσουμε σε αντίστοιχους χρόνους στη Λέρο, στην Κω και στη Σάμο, όπου υπάρχει θετική απόφαση του δημοτικού συμβουλίου, να προχωρήσουμε σε ανάλογες ενέργειες». Συμπλήρωσε ότι «είμαστε ακόμα σε ανοιχτή γραμμή επικοινωνίας με την περιφερειακή διοίκηση και τους δήμους και στη Λέσβο και στη Χίο. Ακόμα δεν έχουμε καταλήξει σε ένα σχέδιο το οποίο τυγχάνει γενικής αποδοχής» και παραδέχτηκε ότι το θέμα των κλειστών δομών στα δύο αυτά νησιά «είναι στον αέρα».
Το υπουργείο, διευκρίνισε πάντως, κάνει προσπάθεια ώστε στις υπάρχουσες δομές της Μόριας και της ΒΙΑΛ να ληφθούν τα απαραίτητα υγειονομικά μέτρα για τη θωράκισή τους. «Έχουμε μεταφέρει οικίσκους, έχουμε δημιουργήσει περίμετρο. Θα εγκατασταθούν γιατροί, οι οποίοι θα έρθουν από την Περιφέρεια και θα προσλάβουμε και εμείς όπου χρειάζεται έκτακτο προσωπικό ώστε ό,τι συμπτώματα υπάρχουν να εξετάζονται στη δομή, όπως στη δομή πρέπει να εξετάζονται και οι λίγοι εργαζόμενοι που ακόμα έχουν δικαίωμα πρόσβασης στις δομές ώστε να μην μεταφερθεί μέσα και έξω από τις δομές ο κορονοϊός».
Προχωρούν με το πρόγραμμα εθελούσιων επιστροφών
Τριμερής επιτροπή συγκροτείται για την προετοιμασία του προσωρινού μηχανισμού εθελούσιων επιστροφών μεταναστών στις πατρίδες τους. Η πρώτη της συνάντηση έχει προγραμματιστεί να γίνει αύριο με τηλεδιάσκεψη.
Την τριμερή επιτροπή θα απαρτίζουν εκπρόσωποι των υπουργείων Μετανάστευσης και Ασύλου και Προστασίας του Πολίτη, καθώς και του Διεθνούς Οργανισμού Μετανάστευσης. Στόχος της σύγκλισής της είναι να καθοριστούν οι τεχνικές λεπτομέρειες για το πρόγραμμα εθελούσιων επιστροφών που ανακοίνωσε πρόσφατα από την Αθήνα η επίτροπος Εσωτερικών Υποθέσεων της ΕΕ, Ίλβα Γιόχανσον, έπειτα από συνάντηση που είχε με τον υπουργό Μετανάστευσης και Ασύλου, Νότη Μηταράκη και τον αναπληρωτή υπουργό, Γιώργο Κουμουτσάκο.
Η εφαρμογή του προγράμματος έχει «παγώσει» λόγω της πανδημίας του κορονοϊού και των έκτακτων συνθηκών που έχει προκαλέσει (αναστολή πτήσεων και κλείσιμο συνόρων από πλήθος χωρών), ωστόσο οι συναρμόδιοι φορείς στοχεύουν στο να είναι έτοιμες όλες οι παράμετροι του προγράμματος, προκειμένου αυτό να εφαρμοστεί μόλις περάσει η κρίση.
Η επιτροπή θα εξετάσει την τροποποίηση του υπάρχοντος προγράμματος Υποβοηθούμενων Εθελούσιων Επιστροφών και Επανένταξης (AVRR), που ήδη «τρέχει» ο Διεθνής Οργανισμός Μετανάστευσης από τον Σεπτέμβριο 2019 και το οποίο είχε προγραμματιστεί να έχει τριετή διάρκεια, προκειμένου στο πλαίσιο αυτού να λειτουργήσει μόνο για μία φορά ο προσωρινός μηχανισμός εθελοντικής επιστροφής 5.000 μεταναστών στις χώρες καταγωγής τους.
Όπως είχε ανακοινώσει η κ. Γιόχανσον, επιλέξιμοι για το πρόγραμμα αυτό θα είναι μετανάστες και αιτούντες άσυλο που έχουν αφιχθεί στη χώρα πριν από την 1η Ιανουαρίου 2020 και σήμερα βρίσκονται στα ελληνικά νησιά. Ωστόσο, απαραίτητη προϋπόθεση του AVRR είναι οι αιτούντες να αποσύρουν το αίτημα για άσυλο που έχουν υποβάλει στις ελληνικές αρχές. Η περίοδος υποβολής αιτήσεων θα είναι σύντομη (είχε ανακοινωθεί ότι θα διαρκέσει μόλις 20 ημέρες) και όσοι επιλεγούν θα λάβουν το ποσό των 2.000 ευρώ ο κάθε ένας (κανονικά το ποσό που λαμβάνουν στο πρόγραμμα εθελούσιων επιστροφών ανέρχεται σε 370 ευρώ ανά άτομο).
Πηγές από το υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου αναφέρουν στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ότι παρόλο που δεν υπάρχει ακόμα επίσημη ενημέρωση των αιτούντων άσυλο και μεταναστών στο πεδίο, ωστόσο από την προφορική άτυπη ενημέρωση που λαμβάνουν από δημοσιεύματα και οργανώσεις, έχουν εκδηλώσει πάρα πολλοί ενδιαφέρον για να επιστρέψουν στις πατρίδες τους.
Σημειώνεται ότι το πρόγραμμα AVRR προσφέρει υπηρεσίες συμβουλευτικής πριν από την αναχώρηση καθώς και υποστήριξη των ωφελούμενων στην έκδοση των απαραίτητων ταξιδιωτικών εγγράφων, ενώ παράλληλα υποστηρίζει την προετοιμασία του ταξιδιού τους στη χώρα καταγωγής και παρέχει στήριξη μετά την άφιξη στον τελικό προορισμό τους. Ο ΔΟΜ Ελλάδας υλοποιεί αντίστοιχα προγράμματα από το 2010 έχοντας βοηθήσει περισσότερους από 45.000 υπηκόους τρίτων χωρών να επιστρέψουν εθελοντικά στην πατρίδα τους.