Με την έλευση της νέας χρονιάς, η Πορτογαλία διαδέχεται τη Γερμανία στην εκ περιτροπής προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ, η οποία ξεκινά από την 1η Ιανουαρίου του 2021 και λήγει στις 30 Ιουνίου του ίδιου έτους. Η περίοδος αυτή όμως φαίνεται να είναι αρκετά απαιτητική καθώς η πανδημία προχωρά, με τους ειδικούς να προειδοποιούν για ένα σφοδρό τρίτο κύμα της εξάπλωσης του κορονοϊού και τις επιπτώσεις στην οικονομία να είναι ήδη πολύ μεγάλες για πολλές χώρες της ΕΕ και τις προβλέψεις να είναι κάθε άλλο παρά ευοίωνες.

Ο Πορτογάλος πρωθυπουργός Αντόνιο Κόστα, με μήνυμά του στο twitter τη Τετάρτη, είχε σημειώσει πως «η Πορτογαλική προεδρία στην ΕΕ, ξεκινάει υπό το μότο “Ώρα για δράση: για μια δίκαιη, πράσινη και ψηφιακή ανάκαμψη”. Είναι τιμή και μεγάλη ευθύνη για την Πορτογαλία να παραλαμβάνει τη σκυτάλη από τη Γερμανία και τη καγκελάριο Άνγκελα Μέρκελ».

Μιλώντας στην εφημερίδα Expresso, ο Α. Κόστα υπογράμμισε ότι «έχει έρθει η ώρα να περάσουμε στη δράση, να διαθέσουμε τα εργαλεία που αποκτήσαμε: το πρόγραμμα εμβολιασμού σε ευρωπαϊκό επίπεδο και τα σχέδια εθνικής ανάκαμψης».

Η πορτογαλική προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ θα πρέπει να καταβάλει μεγάλες προσπάθειες ούτως ώστε να αντιμετωπιστεί η κρίση της Covid-19 αλλα και να συντονιστούν μεταξύ τους τα κράτη-μέλη που ως επί το πλείστον μέχρι στιγμής λειτουργούν αποσπασματικά και μεμονωμένα.

Όπως αναφέρει στους στόχους για την προεδρία της η Πορτογαλία, για να επιτευχθεί η συνολική αντιμετώπιση, «η Πορτογαλία δεσμεύεται να διαδραματίσει θετικό και ευέλικτο ρόλο προκειμένου να ενεργήσει με θετικό τρόπο, να προωθήσει τη συνεργασία, να επιτύχει απτά αποτελέσματα στην οικονομική ανάκαμψη και να οδηγήσει την Ευρωπαϊκή Ένωση στην έξοδο από την κρίση».

Ειδικότερα σε ό,τι αφορά τους πυλώνες της προεδρίας της Πορτογαλίας, ο πρωθυπουργός της χώρας, τους είχε ορίσει ως εξής:

  • «Πρώτον, οικονομική ανάκαμψη. Τώρα είναι η ώρα να δράσουμε, η ώρα να δούμε αποτελέσματα, οπότε θέλουμε να αρχίσουμε να εφαρμόζουμε εθνικά σχέδια ανάκαμψης.
  • »Η δεύτερη προτεραιότητα είναι η ανάπτυξη του κοινωνικού πυλώνα. Πρέπει επίσης να ενισχύσουμε την κοινωνική προστασία, ώστε να μην μείνει κανένας. Είναι επίσης πολύ σαφές ότι η ΕΕ πρέπει να έχει μια πολιτική υγείας, ένα κοινό όραμα.
  • »Η τρίτη προτεραιότητα – πρέπει να ενισχύσουμε στρατηγική αυτονομία.

Σύμφωνα με το ΑΠΕ-ΜΠΕ, πέραν των επιπτώσεων της πανδημίας, η Πορτογαλία θα πρέπει να αντιμετωπίσει και τα ζητήματα που θα προκύψουν μετά την αποχώρηση της Βρετανίας από την ΕΕ.

Ταυτόχρονα θα πρέπει να προχωρήσει το νέο σχέδιο της Κομισιόν για μια κοινή, ευρωπαϊκή μεταναστευτική πολιτική, το οποίο είχε παρουσιαστεί τον περασμένο Σεπτέμβριο, προκαλώντας πλήθος αντιδράσεων από τις χώρες που καλούνται να διαχειριστούν τις μεγαλύτερες συνέπειες της προσφυγικής κρίσης, όπως η Ιταλία, η Ελλάδα, η Ισπανία και η Κύπρος. Παράλληλα αντιδράσεις για το σχέδιο έχουν εκφραστεί και από τις χώρες που εφαρμόζουν πλήρη αντιπροσφυγική πολιτική και δεν επιθυμούν να διαχειριστούν καθόλου μέρος του προσφυγικού, όπως είναι η Πολωνία και η Ουγγαρία.