«Υπάρχει κλιμάκωση της έντασης αυτής της βίας, είτε με τον τρόπο που γίνονται οι επιθέσεις, είτε με τα όπλα που χρησιμοποιούνται» σημείωσε ο κ. Παπαϊωάννου, κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου του Δικτύου Καταγραφής Περιστατικών Ρατσιστικής Βίας. Σε πολλά περιστατικά τα θύματα αναφέρουν τη χρήση ροπάλων, σιδηρολοστών, σιδηρογροθιών, μαχαιριών, αλυσίδων, σπρέι, πτυσσόμενων γκλομπ, σπασμένων μπουκαλιών καθώς και μεγαλόσωμων σκύλων, συγκεκριμένα στην περιοχή του Αγίου Παντελεήμονα και της πλατείας Αττικής.

154 καταγεγραμμένα περιστατικά μέσα στο 2012

Κατά την περίοδο Ιανουαρίου – Δεκεμβρίου 2012, το Δίκτυο κατέγραψε, μέσω συνεντεύξεων με τα θύματα, 154 περιστατικά, εκ των οποίων τα 151 αφορούσαν μετανάστες ή πρόσφυγες, ενώ, σε τρία τα θύματα ήταν ευρωπαίοι πολίτες (ένα Ρουμάνος, ένας Βούλγαρος και ένας Έλληνας). Όπως τονίστηκε, «πρόκειται μόνο για την κορυφή του παγόβουνου».

Τα 107 περιστατικά σημειώθηκαν στον δήμο Αθηναίων, κυρίως σε περιοχές του κέντρου και άλλα 23 περιστατικά καταγράφηκαν στον νομό Αττικής, πέραν του δήμου Αθηναίων. Επίσης, περιστατικά καταγράφηκαν σε Πάτρα, Κόρινθο, Ηγουμενίτσα, Έβρο, Ρόδο, Χίο, Κόνιτσα και Νέα Μανωλάδα Ηλείας. Η πλειονότητα των περιστατικών έγινε σε δημόσιους χώρους, όπως σε μέσα μαζικής μεταφοράς, ενώ, 16 περιστατικά σημειώθηκαν σε ιδιωτικούς χώρους.

Όσον αφορά τα χαρακτηριστικά των επιθέσεων, η πλειονότητα αφορά σωματικές επιθέσεις, βαριές και ελαφριές, που συνδυάζονται, τις περισσότερες φορές, με απειλές, εξύβριση και φθορά ξένης περιουσίας.

Τα θύματα ήταν 149 άνδρες και πέντε γυναίκες, οι περισσότεροι κοντά στην ηλικία των 25 ετών. Στην πλειοψηφία τους προέρχονταν από το Αφγανιστάν, ενώ, 44 ήταν αιτούντες άσυλο και 79 χωρίς νομιμοποιητικά έγγραφα. «Δεχόμαστε ρατσιστική βία καθημερινά και δεν πρόκειται για βρισιές αλλά για επιθέσεις» υπογράμμισε ο πρόεδρος του Συλλόγου Ενωμένων Αφγανών Ελλάδας, Ρεζά Γκολαμί, προσθέτυοντας: «Δεν τολμάμε να βγούμε έξω από το σπίτι, να πάρουμε ένα κομμάτι ψωμί».

Στη συντριπτική πλειοψηφία των περιστατικών, τα θύματα αναφέρουν ως λόγο της επίθεσης το γεγονός ότι ήταν αλλοδαποί, και στις δύο από τις πέντε περιπτώσεις επίθεσης κατά γυναικών τα θύματα πιστεύουν ότι στοχοποιήθηκαν επειδή φορούσαν μαντίλα. Για πρώτη φορά, το Δίκτυο κατέγραψε επίθεση λόγω σεξουαλικού προσανατολισμού.

Οι δράστες των επιθέσεων ήταν πάντα άνδρες, εκτός από οκτώ περιπτώσεις από πολυμελείς ομάδες όπου καταγράφεται και συμμετοχή γυναικών και ανηλίκων. Οι περισσότεροι είναι Έλληνες, ενώ, υπάρχουν και περιπτώσεις μεικτών εθνοτικά ομάδων με τη συμμετοχή ατόμων αλβανικής καταγωγής.

Στις 91 περιπτώσεις, σύμφωνα με τα θύματα, οι δράστες συνδέονται με εξτρεμιστικές ομάδες, κι αυτό γιατί, όπως αναφέρεται, δρουν οργανωμένα, κάνουν «περιπολίες» είτε με μηχανές, είτε πεζή, πολλές φορές με τη συνοδεία μεγαλόσωμων σκύλων. Είναι ντυμένοι με μαύρα ρούχα, συνήθως φορούν στρατιωτικά παντελόνια, κράνη, ή έχουν καλυμμένα πρόσωπα. Τις περισσότερες φορές, οι επιθέσεις γίνονται μετά τη δύση του ήλιου ή τις πρώτες πρωϊνές ώρες. Σε οκτώ περιπτώσεις, όπως αναφέρει η έκθεση, τα θύματα ή οι μάρτυρες των επιθέσεων, αναγνώρισαν ανάμεσα στους δράστες άτομα που συνδέονται με τη Χρυσή Αυγή.

Ειδική κατηγορία αποτελούν 25 περιστατικά, όπου συνδέεται η αστυνομική με τη ρατσιστική βία, σε χώρους κράτησης αλλά και σε επιχειρήσεις ρουτίνας, ενώ, σε δύο περιστατικά αναφέρονται ως θύτες οδηγός λεωφορείου και ελεγκτές του ΟΑΣΑ.
Όσον αφορά τους μάρτυρες των επιθέσεων, σύμφωνα με την έκθεση, παρατηρείται μεγαλύτερη ανοχή και φόβος, ενώ, μόνο 24 από τα θύματα έχουν προβεί σε επίσημες καταγγελίες στις αρχές και 23 θα το επιθυμούσαν. Στις περισσότερες περιπτώσεις τα θύματα φοβούνται γιατί δεν έχουν νομιμοποιητικά έγγραφα, ενώ σε αρκετές, αναφέρουν ότι επιχείρησαν να καταγγείλουν τα περιστατικά στην αστυνομία αλλά αντιμετώπισαν απροθυμία, αποθάρρυνση, ακόμη και άρνηση.