Η φιλοδοξία και η ευρύτητα του Μασκ δεν γνωρίζει όρια. Στοχεύοντας κυριολεκτικά στον Άρη, κάνει ακόμη και τη διάσημη moonshots (Σημ.μετ: κυριολεκτική μετάφραση: βολή στο φεγγάρι) της Google να μοιάζει μίζερη. Στην τελευταία του ανακοίνωση, ο Μασκ παρουσίασε τα σχέδια του να μας στέλνει οπουδήποτε στον κόσμο μέσα σε 30 λεπτά με το κόστος ενός εισιτηρίου οικονομικής θέσης. «Αν κατασκευάζουμε αυτό το πράγμα για να πάμε στον Άρη και στη Σελήνη», είπε, «τότε γιατί να μην το χρησιμοποιήσουμε για να πάμε και σε αλλά μέρη στη Γη;»

Εκτός από πυραύλους (SpaceX), οι νυν και πρώην εταιρείες του παράγουν ηλεκτρικά αυτοκίνητα (Tesla), ηλιακά κεραμίδια (SolarCity) και ηλεκτρονικές πληρωμές (PayPal). Αυτή τη στιγμή ανοίγει σήραγγες για να αντιμετωπίσει το πρόβλημα της κίνησης (the Boring Company) και επενδύει σε τεχνολογία ώστε να μας μετατρέψει σε cyborgs (Neuralink). Όλα αυτά ενόσω παλεύει με την απειλητική προοπτική μιας ανεξέλεγκτης Τεχνητής Νοημοσύνης (OpenAI).

Αν υπάρχει κάποιος που ενσαρκώνει το πνεύμα του «μπορείς να καταφέρεις οτιδήποτε αν αφοσιωθείς σε αυτό», αυτός είναι ο Ήλον Μασκ.

Το μέγεθος μετράει

Όσον αφορά το όραμα, το μέγεθος μετράει. Κανείς δεν έχει μεγαλύτερο όραμα από αυτό του Ήλον Μασκ. Στείλαμε έναν άνθρωπο στο φεγγάρι το 1969, στο ζενίθ του Ψυχρού Πολέμου. Έπειτα από την πτώση της Σοβιετικής Ένωσης, η NASA υποχώρησε από την κορυφή της παγκόσμιας σκηνής σε ένα αρχαϊκό, σκοτεινό τεχνολογικό υπόγειο.

Πήρε μέχρι την έλευση του Ήλον Μασκ για να κάνει η επιστήμη της πυραυλικής τεχνολογίας την επανεμφάνισή της στην παγκόσμια σκηνή. Το όραμα του Μασκ με την SpaceX είναι «να δώσει τη δυνατότητα στου ανθρώπους να ζήσουν σε άλλους πλανήτες», ένα σχέδιο Β για τον πλανήτη Γη.

Αντί να στείλει ανθρώπους στη Σελήνη, ο Μασκ θέλει να αποικίσει τον Άρη.

Υπάρχουν όρια στα οράματα. Η μυωπία είναι ρίσκο, αλλά η «υπερωπία» (υπερμετρωπία) είναι εξίσου επικίνδυνη. Αν δεν μπορείς να εργασθείς πάνω στο όραμα, τότε δεν πρόκειται για όραμα. Είναι μάταιη φιλοδοξία.

Το 2008, ο Ήλον Μασκ βρισκόταν μόλις μια αποτυχημένη εκτόξευση μακριά από την καταστροφική κατάρρευση. Η Tesla είχε χάσει την προθεσμία παράδοσής της (ξανά) και αιμορραγούσε, χάνοντας με ταχείς ρυθμούς τα εναπομείναντα χρήματά της. Οι τρεις πρώτες εκτοξεύσεις της SpaceX είχαν αποτύχει, στη μια είχε κυριολεκτικά ανατιναχθεί, και η εταιρεία είχε χρήματα για μόλις άλλη μια προσπάθεια.

Παρόλο που υπέφερε τρία απανωτά πλήγματα, ο Μασκ υποσχέθηκε σε μια εταιρική ανακοίνωση: «Δεν θα τα παρατήσω ποτέ. Και εννοώ ποτέ».

Είχε επενδύσει όλα του τα κέρδη από τις Zip2 και PayPal, είχε πείσει οικογένεια και φίλους να επενδύσουν τις αποταμιεύσεις τους, και βρισκόταν στο χείλος της χρεωκοπίας.

Αν αυτός ο τέταρτος πύραυλος αποτύγχανε να εκτοξευθεί, ο Ήλον Μασκ μπορεί και να μην συνερχόταν ποτέ.

Όμως πέτυχε, και έπειτα από μια δύσκολη σειρά χρηματοδοτικών ελιγμών, ο Μασκ κατάφερε να πείσει και τους επενδυτές της Tesla να ξεκλειδώσουν άλλον έναν γύρο χρηματοδότησης.

Ο Ήλον Μασκ περπάτησε πάνω στην κόψη του ξυραφιού μεταξύ επιτυχίας και αποτυχίας, και έζησε να πει την ιστορία του. Κι αν όμως το μαχαίρι κόψει και προς την άλλη μεριά; Αν κόψει προς την άλλη μεριά της ανθρωπότητας;

Ακούσιες πολικές συνέπειες

Αν διατύπωνα το προσωπικό όραμα και την αποστολή του Ήλον Μασκ, αυτό θα ήταν: «Η ανθρωπότητα είναι εκτός ελέγχου. Η αποστολή μου είναι να σώσω την ανθρωπότητα από τον εαυτό της».

Η πρόκληση με τους τρελούς επιστήμονες είναι ότι αναπόφευκτα σφυρηλατούν μαχαίρια που κόβουν και από τις δύο μεριές.

Ο Μασκ ίδρυσε την OpenAI για να καταπολεμήσει την υπαρξιακή απειλή προς το ανθρώπινο είδος που αποτελεί η Τεχνητή Νοημοσύνη. Υπερασπίζεται δημόσια την κρατική ρύθμιση των εταιριών τεχνολογίας και των ΤΝ προγραμμάτων τους.

Όμως το κράτος δεν μπορεί να είναι η απάντηση στο πρόβλημα. Ο χρόνος που παίρνει στις κυβερνήσεις να κατανοήσουν τις τεχνολογίες και τις απειλές που αυτές συνιστούν, και στη συνέχεια να υλοποιήσουν ρυθμιστικά πλαίσια, είναι υπερβολικά μεγάλος σε σύγκριση με τους γρήγορους κύκλους ανάπτυξης της τεχνολογίας της Τεχνητής Νοημοσύνης.

Ακόμη χειρότερα, αν υποθέσουμε ότι οι κυβερνήσεις ακούνε τον Μασκ, σίγουρα δεν θα συμμορφωθούν όλες τους. Η Ρωσία και η Κίνα με σχεδόν απόλυτη βεβαιότητα θα αγνοήσουν τους κανονισμούς. Και ο ίδιος ο Μασκ τουίταρε «Ξεκινάει …» αναφερόμενος στην οπτική του Βλαντιμίρ Πούτιν πάνω στην σημασία της Τεχνητής Νοημοσύνης.

Αν ρυθμίσουμε την ανάπτυξη της Τεχνητής Νοημοσύνης σε χώρες που συμμορφώνονται, τότε δεν αφήνουμε την Τεχνητή Νοημοσύνη (ΤΝ)—την πιθανώς πιο επικίνδυνη εφεύρεση στην ανθρώπινη ιστορία— στα χέρια των χωρών που θα αρνηθούν να το κάνουν; Δεν παίζει ο Μασκ ακριβώς το παιχνίδι που θέλει ο Πούτιν;

Ως μέρος της αντι-ΤΝ στρατηγικής του, ο Μασκ ίδρυσε επίσης την Neuralink για να λειτουργήσει ως μια μέθοδος για τους ανθρώπους να εξελιχθούν σε cyborgs μέσω ενός νευρωνικού νήματος διασύνδεσης με τον υπολογιστή.

Αν η ΤΝ μπορεί να επαναπρογραμματίσει τις κοινωνίες μας χρησιμοποιώντας τη ροή του Facebook, τότε ένα νευρωνικό νήμα δεν θα έδινε πρωτοφανή πρόσβαση στην ΤΝ να σφετερισθεί τα μυαλά και τα σώματά μας;

Σήμερα, ένα από τα λίγα εμπόδια που θα αντιμετώπιζε η Υπερ-Τεχνητή Νοημοσύνη είναι το φυσικό κενό. Αυτό το κενό ακόμη προϋποθέτει ανθρώπους ώστε να λειτουργούν τα κέντρα δεδομένων, και άνθρωποι πρέπει να φροντίζουν τις φυσικές αστοχίες στη μακρά εφοδιαστική αλυσίδα που απαιτείται για να διατηρούνται οι βασικές λειτουργίες, όπως η παροχή ηλεκτρισμού.

Όμως η Neuralink μπορεί να επιτρέψει στην ΤΝ να υπερπηδήσει αυτό το εμπόδιο.

Και τι γίνεται με το φιλόδοξο σχέδιο Β του Μασκ για τον πλανήτη Γη, να εποικίσει τον Άρη; Οι υπολογιστικές απαιτήσεις ενός τέτοιου εγχειρήματος είναι τεράστιες. Δεν θα μπορούσε η ΤΝ να σφετερισθεί τα υπολογιστικά συστήματα στον δρόμο προς τον μοναχικό κόκκινο πλανήτη;

Στη συνέχεια έχουμε την εκστρατεία του ενάντια στο πρόβλημα της παγκόσμιας υπερθέρμανσης. Τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα και τα φωτοβολταϊκά πάνελ σίγουρα θα μειώσουν τις παγκόσμιες εκπομπές κατά ένα σημαντικό μέρος. Όμως ο Μασκ έχει ήδη υλοποιήσει την αυτόνομη οδήγηση — λογισμικό ελέγχου αυτοκινήτων ΤΝ το οποίο μπορεί εύκολα να ενημερώνεται μέσω του διαδικτύου.

Στην ταινία του Στήβεν Κινγκ Trucks (1997), δολοφονικά φορτηγά έρχονται στη ζωή και ξεκινούν να σκοτώνουν έναν έναν τους χαρακτήρες του σεναρίου. Δεν θα μπορούσε η ΤΝ, έχοντας παρακολουθήσει την ταινία στο Netflix, να εμπνευστεί από αυτήν και να χρησιμοποιήσει αυτόνομα οχήματα ως όχημα εξαφάνισης της ανθρωπότητας;

Και είναι να μην πιάσουμε το θέμα του τι θα μπορούσε μια ΤΝ να κάνει έχοντας στη διάθεσή της τεράστια μηχανήματα εκσκαφής της Boring Company που μπορούν να ανοίξουν ταχύτατα σήραγγες κάτω από τις πιο πυκνοκατοικημένες πόλεις του κόσμου.

Οι χολιγουντιανές απεικονίσεις του μέλλοντος είναι φυσιολογικά δυστοπικές. Θα ενορχηστρώσει η Skynet του Εξολοθρευτή παγκόσμιο πυρηνικό πόλεμο στέλνοντας ρομπότ να εξολοθρεύσουν το ανθρώπινο είδος;

Δεν γνωρίζουμε αν θα αναδυθεί ποτέ η Υπερ-ΤΝ, και αν η φύση της θα είναι δυαδική —  καλή ή κακή. Δεν γνωρίζουμε αν θα είναι μοναδική, ή αν η συγκλίνουσα εξέλιξη θα μας δώσει πολλαπλές ανταγωνιζόμενες Υπερ-ΤΝς.

Αυτό που γνωρίζουμε είναι ότι αν και όταν η ΤΝ αναδυθεί, σίγουρα θα είναι εξυπνότερη από τον Ήλον Μασκ (από οποιονδήποτε από εμάς, για να πούμε την αλήθεια). Πώς μπορεί η ΤΝ να χρησιμοποιήσει τον συναρπαστικό και ρηξικέλευθο κόσμο των εφευρέσεων του Ήλον Μασκ τότε;

Προτού ο Ήλον Μασκ πείσει τον κόσμο που είναι διατεθειμένος να συνεργαστεί να ρυθμίσει την ΤΝ, ίσως θα έπρεπε να συλλογιστεί τις πιθανές ακούσιες συνέπειες των εφευρέσεών του και να σκεφτεί πιο πολύ πάνω στην δική του αυτο-ρύθμιση.

Σε τελική ανάλυση, η μοίρα της ανθρωπότητας μπορεί να βρίσκεται στα χέρια του.

Σχετικά με τον συγγραφέα

Ο Jedidiah Yuaeh έχει αφιερώσει δύο δεκαετίες στην αποκωδικοποίηση της καινοτομίας, συλλέγοντας τα κρυμμένα πλαίσια που οδηγούν πολλούς από τους πιο πετυχημένους επιχειρηματίες στον χώρο της τεχνολογίας σήμερα. Έχει υλοποιήσει τέτοια πλαίσια, δημιουργώντας προϊόντα λογισμικού στο Delphix και στο Avamar που έχουν οδηγήσει σε περισσότερα από $4 δις σε πωλήσεις. Tο Disrupt or Die είναι το πρώτο του βιβλίο. Μέρη αυτού του άρθρου είναι αποσπάσματα από το Disrupt or Die.

*Το άρθρο επελέγη και μεταφράστηκε από μέλη της πλατφόρμας των 1101.