Αν υποθετικά το κεφάλαιο Χρυσή Αυγή έφτασε στο τέλος του, στο βιβλίο της ακροδεξιάς υπάρχει χώρος να χυθεί ακόμα πολύ μελάνι για ομάδες και δίκτυα που εμφανίζονται σε συγκεκριμένες χρονικές συγκυρίες και σε διαφορετικά σημεία του χάρτη με παρόμοια χαρακτηριστικά, ανά την ελληνική επικράτεια. Στην ακριτική Λέσβο, παρόλο που η Χρυσή Αυγή δεν κατάφερε ποτέ να ισχυροποιηθεί, διάφορες ακροδεξιές φωνές από ομάδες «αγανακτισμένων πολιτών» συχνά με την ανοχή των αιρετών, πρωταγωνιστούν σε μία σειρά από βίαια και ρατσιστικά περιστατικά: Επιθέσεις κατά προσφύγων, εθελοντών και ΜΚΟ, δημοσιογράφων και ξενοδόχων, εργαλειοποίηση θρησκευτικών συμβόλων, ακόμα και πογκρόμ.

Η ανάγνωση της Λέσβου ως κεντρικό σημείο εισόδου για «πέρασμα στην ανατολική Μεσόγειο» των προσφύγων, ανήγαγε το νησί ήδη από τις αρχές της τελευταίας δεκαετίας σε πεδίο ετερόκλητων ιδεολογικών συγκρούσεων. Και εγένετο Μόρια. Ειναι 2015, και εικόνες, βαθιά πλέον χαραγμένες στη μνήμη, προσφύγων που φτάνουν στις ακτές, κάνουν το γύρο του κόσμου και ενεργοποιούν τα αντίστοιχα κοινωνικά αντανακλαστικά. Οι αλυσιδωτές κοινωνικοπολιτικές εξελίξεις όμως, το κλείσιμο των συνόρων και η αίσθηση συμφόρησης στο νησί δημιουργούν το πρόσφορο έδαφος σε ντόπιους να εκμεταλλευτούν την ευκαιρία και να προωθήσουν ξενοφοβικές τάσεις και ακροδεξιά ρητορική (μέρος της οποίας τοπικά και καθεστωτικά ειδησεογραφικά μέσα αναπαρήγαγαν, αναπαράγουν ακόμη και ανάγουν σε κυρίαρχη) και αρχίζει να γίνεται εμφανές πως το προσφυγικό θα γινόταν το καλύτερο εργαλείο των ακροδεξιών φωνών του νησιού που σύντομα θα ενώνονταν και θα πρωταγωνιστούσαν τα επόμενα χρόνια σε μία σειρά γεγονότων. Το νησί, έπειτα από τη περιβόητη Δήλωση Ε.Ε. και Τουρκίας του 2016, γίνεται επίσημα πιά ένα νησί-φυλακή με κέντρα κράτησης και μια αέναη συνθήκη εγκλωβισμού προσφύγων και μεταναστών που έρχεται σε πλήρη αρμονία με την εικόνα μιας Ευρώπης-Φρούριο.

Έκτοτε, η ιστορία του νησιού έχει μία σωρεία από σημεία- καμπές που σηματοδοτούν το μεθοδικό χτίσιμο της «ακροδεξιάς πολυκατοικίας».

Η ακροδεξιά στη Λέσβο ανά καιρούς έχει φορέσει διάφορα προσωπεία με σκοπό να αποκτήσει κεντρικό ρόλο στο πολιτικό γίγνεσθαι του νησιού. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, παρακάτω θα διαπιστωθεί ότι επικρατεί ένα κλίμα στενών σχέσεων μεταξύ κυβερνητικών αξιωματούχων και αυτοαποκαλούμενων κινημάτων αγανακτισμένων πολιτών και δημοτικών παρατάξεων τόσο σε επίπεδο δημοτικής κοινότητας, όσο και σε επίπεδο βουλευτών και Τοπικής Αυτοδιοίκησης, στο δημόσιο πεδίο συζήτησης που άπτεται του προσφυγικού. Πρόκειται για στενές σχέσεις που ναι μεν προκύπτουν από τον μανδύα της «τοπικότητας» και της «κλειστής κοινωνίας» του νησιού, αλλά μέσα από αυτές αναδύονται ακροδεξιά δίκτυα με σκιώδεις δράσεις, πολλές φορές μάλιστα από άτομα τα οποία είναι υπόδικα για επιθέσεις κατά προσφύγων, εργαζόμενων σε ΜΚΟ και δημοσιογράφων.

Στην προσπάθεια μας να αναλύσουμε την πορεία που το νησί και μερίδα της τοπικής κοινωνίας ακολούθησαν, θα αναφερθούμε σε κάποια από τα βασικά γεγονότα που έχουν λάβει χώρα εκεί. Στιγμές ορόσημα, από την περίοδο της μαζικής άφιξης προσφύγων το 2015 μέχρι και την πρόσφατη καταστροφή του ΚΥΤ της Μόριας είναι οι παρακάτω: το Πογκρόμ της 22ας Απριλίου του 2018, οι επιθέσεις σε αλληλέγγυους και εργαζόμενους σε ΜΚΟ, η επέλαση των ΜΑΤ στο νησί τον Φεβρουάριο και Μάρτιο του 2020 καθώς και η τοποθέτηση και αναστήλωση του Σταυρού του Απελλή (με όλους τους συμβολισμούς που τον συνοδεύουν, σε μια προσπάθεια να εργαλειοποιηθεί το θρησκευτικό σύμβολο για την ενδυνάμωση του ακροδεξιού μπλοκ).

Και όλα αυτά σε ένα νησί παραμεθόριο με οξυμένα εθνικιστικά αντανακλαστικά όπου η ανάδυση Κινήσεων και ομαδοποιήσεων καλύπτεται με το μανδύα του πατριωτισμού και της εθνικής συσπείρωσης. Τέτοιες κινήσεις όπως η «Λέσβος Πατρώα Γη» και «Πατριωτική Κίνηση Λέσβου», όχι μόνο αποτέλεσαν απόρροια της ακροδεξιάς τάσης αλλά συντέλεσαν στην όξυνση της, αφού μέλη της πρωτοστάτησαν σε πολλές ρατσιστικές επιθέσεις κάποιες από τις οποίες απασχολούν τη δικαιοσύνη μέχρι σήμερα.

Οι δήθεν «Αγανακτισμένοι» και η κούρσα της νομιμοποίησης

H «Πατριωτική Κίνηση Μυτιλήνης» συστάθηκε το καλοκαίρι του 2015. Ιδρυτικό της μέλος ο  Αλέξανδρος Κουτσαντώνης, (επίσης ιδρυτής της κίνησης «Λέσβος Πατρώα Γη») τέως κομματικός περιφερειάρχης με τη Νέα Δημοκρατία το 2014, πρώην πρόεδρος της ΝΟΔΕ και μετέπειτα υποψήφιος δημοτικός σύμβουλος με τη παράταξη «Δύναμη Ενότητας» του πλέον Δημάρχου Μυτιλήνης, Σ.Κύτελη. Ο Κουτσαντώνης έχει απευθυνθεί επανειλημμένα  διαδικτυακά σε «αγανακτισμένους» κατοίκους του νησιού για μία «δημιουργία κίνησης ενάντια στην πολιτική μουσουλμανοποίησης της Λέσβου»*στην οποία ανταποκρίθηκαν ενθουσιωδώς άτομα, εκ των οποίων κάποιοι δηλώνουν ανοικτά πως είναι υποστηρικτές της Χρυσής Αυγής, ενώ άλλοι προέρχονται από τους κόλπους της αστυνομίας.

Το κάλεσμα Κουτσαντώνη για τη δημιουργία της «Πατριωτικής Κίνησης» | Ο Κουτσαντώνης με τη στολή του εθνοφύλακα δίπλα στον Περιφερειάρχη Β. Αιγαίου 8/11/2019

 

Μετέπειτα τα μέλη της «Πατριωτικής Κίνησης», μεταξύ άλλων, θα εκκένωναν την πλατεία Σαπφούς από πρόσφυγες που πραγματοποιούσαν διαμαρτυρία για τις συνθήκες κράτησης στα ΚΥΤ (28/07/17), θα επιτίθονταν στο δημοσιογράφο τοπικού μέσου Θράσο Αβραάμ και μεταξύ άλλων θα πρωταγωνιστούσαν και στο πογκρόμ της Πλ. Σαπφούς (22/4/18).

Τότε, στη Πλ. Σαπφούς, το 2018, στη καθιερωμένη κυριακάτικη υποστολή της σημαίας εκατοντάδες άτομα επιτέθηκαν σε αιτούντες άσυλο που βρίσκονταν με σκηνές στη πλατεία και πραγματοποιούσαν καθιστική διαμαρτυρία, με σκοπό τη βίαιη απομάκρυνση τους. Λίγες μέρες πριν κυκλοφορούσε στα social media αφίσα που προέτρεπε τους πολίτες της Μυτιλήνης να παραβρεθούν στην πλατεία για την υποστολή της σημαίας με την αναγραφή «Έτοιμοι για όλα» ενώ προτροπές και καλέσματα για βία με ρατσιστικό κίνητρο διακινούνταν τις τελευταίες μέρες μέσω μηνυμάτων σε σελίδες ομάδων ντόπιων στο Facebook και σε προσωπικά προφίλ μελών της Πατριωτικής Κίνησης.

Μετά την υποστολή, περίπου 150 από τα άτομα αυτά, κάποια εκ των οποίων με καλυμμένα τα χαρακτηριστικά των προσώπων τους, προσέγγισαν με απειλητικές διαθέσεις τους αιτούντες άσυλο, ενώ υπήρξαν και άτομα με διακριτικά ποδοσφαιρικών ομάδων. Υποκίνησαν και συμμετείχαν σε επεισόδια, έβαλαν φωτιές σε κάδους απορριμμάτων και βιαιοπράγησαν στους αιτούντες άσυλο, εκτοξεύοντας πέτρες, φωτοβολίδες, κροτίδες, μάρμαρα, καδρόνια. Τις πρώτες πρωινές ώρες ακολούθησε η εκκένωση της πλατείας και η σύλληψη των 120 παρευρισκόμενων διαμαρτυρόμενων αιτούντων άσυλο και 2 αλληλέγγυων που παρέμεναν στο σημείο,  ενώ από ακροδεξιά στοιχεία προπηλακίστηκε και δημοσιογράφος της ΕΡΤ Μυρσίνη Τζινέλλη.

Η δικογραφία που σχηματίστηκε, σχεδόν ένα χρόνο μετά, τόσο κατά την αστυνομική προανάκριση όσο και στο πλαίσιο προκαταρκτικής εξέτασης μετά από σχετικές παραγγελίες της Εισαγγελίας Πρωτοδικών Μυτιλήνης, περιλαμβάνει αδικήματα πλημμεληματικού και κακουργηματικού χαρακτήρα. Συγκεκριμένα, αντίσταση, στάση, διατάραξη κοινής ειρήνης, επικίνδυνη σωματική βλάβη τετελεσμένη και σε απόπειρα, απόπειρα πρόκλησης βαριάς σωματικής βλάβης, πρόκληση διακεκριμένων περιπτώσεων φθοράς, εμπρησμός, παράνομη κατοχή και χρήση όπλων, κροτίδων και βεγγαλικών. Τα 26 άτομα που περιλαμβάνονται στη δικογραφία και δε συνελήφθησαν επ’ αυτοφώρω, προσδιορίζονται είτε ως φυσικοί αυτουργοί, είτε ως ηθικοί, καθώς υποκίνησαν τη βία σε μέσο κοινωνικής δικτύωσης, σε προγενέστερο χρόνο.

Απότοκο της “Πατριωτικής Κίνησης”, είναι η Δημοτική Κίνηση Λέσβου “Ελεύθεροι Πολίτες”, συνδυασμός που ανακοινώθηκε το Δεκέμβριο του 2018 για τις αυτοδιοικητικές εκλογές. Από τους υποψήφιους, (προερχόμενους από τη «Πατριωτική Κίνηση»)  οι τρεις είναι κατηγορούμενοι για υποθέσεις όπως το πογκρόμ και για την επίθεση στους εργαζόμενους της ΜΚΟ One Happy Family. καθώς και διαδικτυακες επιθεσεις και απειλες.

Οι Ελεύθεροι Πολίτες έχουν πολλές φορές εκφράσει την υποστήριξη τους στον Περιφερειάρχη Βορείου Αιγαίου, Κώστα Μουτζούρη και έχει φανεί πως η Περιφέρεια και η  Κίνηση λειτουργούν ως συγκοινωνούντα δοχεία για την όξυνση της ακροδεξιάς βίας στο νησί. H απήχηση και υποστήριξη των μελών των Ελευθέρων Πολιτών διαφαίνεται και στην επίθεση στους εργαζόμενους της OHF.  Στις 27 Φεβρουαρίου 2020, κατά τη γενική απεργία που πραγματοποιήθηκε στα νησιά του Βορείου Αιγαίου, μετά από συγκέντρωση που πραγματοποιήθηκε στο κτίριο της Περιφέρειας με κεντρικό ομιλητή τον Περιφερειάρχη Βορείου Αιγαίου, Κώστα Μουτζούρη, περίπου 30 εκ των παρευρισκόμενων, υπό τον μανδύα των αγανακτισμένων πολιτών, επιτέθηκαν σε αυτοκίνητο στο οποίο επέβαιναν δύο εργαζόμενοι ΜΚΟ. Τα επτά άτομα που παραπέμφθηκαν στην Εισαγγελία Πρωτοδικών Μυτιλήνης βαρύνονται μέχρι σήμερα με τις κατηγορίες της διατάραξης κοινής ειρήνης, εξύβρισης και πρόκλησης σωματικών βλαβών. Οι επιθέσεις είχαν προαναγγελθεί στο διαδίκτυο και μάλιστα από υπόδικους που εμπλέκονται σε άλλες δικογραφίες, με τους ίδιους να δηλώνουν πως είναι σε πλήρη συνεννόηση με τον Περιφερειάρχη Βορείου Αιγαίου και τον Δήμαρχο Δυτικής Λέσβου.

Η «ανεξάρτητη φωνή» της ακροδεξιάς

Ο περιφερειάρχης Βορείου Αιγαίου, Κώστας Μουτζούρης, εκλέχτηκε στις εκλογές του 2019 παρά το γεγονός ότι η επίσημη γραμμή της Νέας Δημοκρατίας στήριξε την υποψήφια Χριστιάνα Καλογήρου, δημιουργώντας εσωκομματικούς τριγμούς. Ο ίδιος αυτοπροσδιορίζεται «ως ανεξάρτητος τεχνοκράτης υποψήφιος», ενώ στην ανακοίνωση της υποψηφιότητας του το παρόν είχαν δώσει κορυφαία κομματικά στελέχη της ΝΔ, με την ταυτόχρονη στήριξη του βουλευτή Λέσβου (ΝΔ), Χαράλαμπου Αθανασίου, ο οποίος για το πογκρόμ στην πλατεία Σαπφούς παρείχε πλήρη κάλυψη, δικαιολογώντας την αυτοδικία: «Η συνεχιζόμενη απραξία όχι μόνο γεννά στους πολίτες την ανάγκη να “πάρουν την κατάσταση στα χέρια τους”, αλλά δημιουργεί πρόσφορο έδαφος, ώστε να ακούγονται και ακραίες φωνές» ενώ χαρακτήριζε τη Πατριωτική Κίνηση ως «κίνηση που σκοπό έχει να υπερασπιστεί το νησί από τις ανεξέλεγκτες μεταναστευτικές ροές».

Ο Μουτζούρης, πρώην υποψήφιος βουλευτής με τη ΝΔ, γ.γ. Λιμένων του υπουργείου Ναυτιλίας στην κυβέρνηση Σαμαρά, διατηρεί ένα διττό προφιλ προς την κυβέρνηση και προς το εσωτερικό του νησιού, σε μία προσπάθεια να κρατήσει τις ισορροπίες.

Από την μία πλευρά χαρακτηρίζεται ως «αντάρτης» σχετικά με τις αντιρρήσεις στα σχέδια της κυβέρνησης για επιτάξεις εκτάσεων στα νησιά για τη δημιουργία κλειστών δομών, παίρνοντας τα εύσημα από σκιώδη ακροδεξιά δίκτυα του νησιού, και από την άλλη εναγκαλίζεται με τον υπουργό Μεταναστευτικής Πολιτικής, Νότη Μηταράκη, λειτουργώντας ως μεσάζοντας για τα κυβερνητικά σχέδια των νήσων ή και αντίστροφα για τις αντιδράσεις του τοπικού πληθυσμού προς την κυβέρνηση.

Πολλά δημοσιεύματα του Τύπου τοποθετούν τον Μουτζούρη στη σαμαρική πτέρυγα, ενώ και ο ίδιος δεν έχει κρύψει ότι «αν βγει θα βάλει το μπλε χρώμα στην Περιφέρεια» συμπληρώνοντας ότι «βέβαια το ψηφοδέλτιο μας είναι ανεξάρτητο» και στην ουσία παραθέτοντας -ήδη πριν την εκλογή του- οτι θα αποτελεί κατά το ήμισυ παραφωνία για την κυβερνητική γραμμή.

Η παραπάνω στάση άρχισε να γίνεται αντιληπτή από τις δηλώσεις του Κ. Μουτζούρη για τη Χρυσή Αυγή. Συγκεκριμένα, ο αυτοχαρακτηριζόμενος κεντροδεξιός ρωτήθηκε προεκλογικά για το αν στηρίζεται από τη ΧΑ, απαντώντας ότι «εφόσον υπάρξει, υπήρξε, υπάρχει στήριξη από την Χρυσή Αυγή θέλω να πω ότι την καλοδεχόμαστε, αλλά καταδικάζουμε το όποιο μέλος της Χρυσής Αυγής μετέρχεται μεθόδων εκτός του νόμου ή ακραίων μεθόδων».

Οι παραπάνω δηλώσεις του σε συνδυασμό με το γεγονός ότι στο ψηφοδέλτιο του εμφανίστηκαν πρόσωπα που είναι ενεργά στο χώρο της άκρας δεξιάς, όπως ο Νίκος Ταλλάς, ιδρυτικό μέλος των «Ελεύθερων Πολιτών» (και μέλος της τότε Πατριωτικής Κίνησης), συμπληρώνει το ψηφιδωτό σχετικά με τις προθέσεις και την πολιτική τοποθέτηση του αλλά και τις σχέσεις του με την ακροδεξιά «πτέρυγα». Το γεγονός δε ότι απηύθυνε ομιλία σε κοινό  εκ των οποίων κάποιες «ακραίες φωνές», κατά τον κ. Αθανασίου, λίγο αργότερα επιτέθηκαν στο αμάξι της OHF αλλά και οι φωτογραφίες που τον δείχνουν να εναγκαλίζεται με γνωστό χρυσαυγίτη από τη Χίο, είναι δείγμα της πολιτικής του απεύθυνσης.

Η σχέση με τους «Ελεύθερους Πολίτες» είναι αμφίδρομη, κάτι που συμπεραίνεται από τη στήριξη που έχουν εκφράσει στον Περιφερειάρχη για τη στάση του στα επεισόδια μεταξύ της αστυνομίας και πολιτών για τα κλειστά κέντρα κράτησης τον Φεβρουάριο του 2020.

Τότε οι ακροδεξιές φατρίες, πάντα υπό τον μανδύα του αγανακτισμένου επιδόθηκαν σε απείρου κάλλους επιθέσεις, αφήνοντας αλληλέγγυους, εργαζόμενους ΜΚΟ, φωτορεπόρτερ, δημοσιογράφους και πρόσφυγες, έρμαια κάθε λογής βίας, ενώ τα ΜΑΤ απο την πλευρά τους χτυπούσαν ανηλεώς ντόπιους και μη. Λίγους μήνες μετά, αφορμώμενη από την προκαταρκτική εξέταση που διενεργείται σε βάρος πολιτών, για συμμετοχή στις κινητοποιήσεις, και για τα επεισόδια, η περιφερειακή αρχή Βορείου Αιγαίου δήλωνε μεν την συμπαράστασή της, όμως θεωρούσε πως «κατά τη διάρκεια της περιόδου αυτής υπήρξαν ακραίες ενέργειες απ’ όλους τους εμπλεκόμενους που θα μπορούσαν να δικαιολογηθούν μόνο στα πλαίσια της κατάστασης “έκτακτης ανάγκης” κατά την έννοια του νόμου». Ο Μουτζούρης «πιστεύει ότι οι ενέργειες αυτές θα πρέπει να περάσουν στη λήθη όλων με πρωτοβουλία της πολιτείας». Είναι πολύ αργά.

Ο υπερασπιστής των ακροδεξιών ομάδων κρούσης

Ένας από τους πλέον αμφιλεγόμενους χαρακτήρες που εκφράζουν ακροδεξιό λόγο στο νησί είναι αυτός του Άρη Χατζηκομνηνού, ο οποίος προέρχεται από τον συνδυασμό Μουτζούρη στις προηγούμενες εκλογές της Περιφέρειας.

Ο συγχρωτισμός της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου με την ακροδεξιά και τη ρητορική μίσους απέναντι στους πρόσφυγες, συνοψίζεται και στο γεγονός ότι ο μέχρι πρότινος αντιπεριφερειάρχης Άρης Χατζηκομνηνός, αιρετός που όχι μόνο έχει διακριθεί για τον ακραίο λόγο του -με την επιμονή στον όρο «λαθρομετανάστες»- αλλά έχει ως δικηγόρος αναλάβει την υπεράσπιση ακροδεξιών κατηγορούμενων. Μεταξύ άλλων, έχει προβεί σε δηλώσεις «καταδικάζοντας» τη δολοφονία Φύσσα αν και δεν υπέγραψε το ψήφισμα του δημοτικού συμβουλίου Λέσβου (2013) ζητώντας να καταδικαστεί κάθε μορφή βίας και όχι μόνο το συγκεκριμένο συμβάν, με αναφορές στα θύματα της Marfin και σε επιθέσεις σε αστυνομικούς στις Σκουριές.

Υπήρξε δυο φορές υποψήφιος βουλευτής με τη ΝΔ (το 1996 και το 2000), πρώην δήμαρχος Μυτιλήνης 2002-2005, διοικητής του Γενικού Νοσοκομείου Μυτιλήνης «Βοστάνειο» (2008-2010) ενώ από το 2007 μέχρι το 2014 ήταν δημοτικός σύμβουλος, επικεφαλής της Νέας Δημοκρατίας στο Δήμο Μυτιλήνης και στη συνέχεια στο Δήμο Λέσβου και του αυτοδιοικητικού συνδυασμού «Επόμενη Μέρα». Παρά τις ανακοινώσεις ότι βρίσκεται εκτός ΝΔ από το 2013, έχει λάβει στήριξη από τη δεξιά παράταξη στην υποψηφιότητα του για εκ νέου Δήμαρχος Μυτιλήνης (αν και μετά αποσύρθηκε), ενώ παλαιότερα έχει διατελέσει και Πρόεδρος της ΝΟΔΕ της ΝΔ.

Ο ίδιος είχε αναλάβει υπόθεση η οποία αφορούσε άρθρο του δημοσιογράφου Στρατή Μπαλάσκα στο «Ε» στις 27 Νοεμβρίου του 2013 – ένα άρθρο που αναφέρονταν στο γυμνασιάρχη του 6ου Γυμνασίου Μυτιλήνης, Βασίλη Μακρυπούλια χαρακτηρίζοντας τον νεοναζί. Παρά το γεγονός ότι ακόμα και ο ίδιος ο μηνυτής -υμνητής του εθνικισμού σε προσωπική του ιστοσελίδα και αλλού- δέχτηκε ότι είναι θιασώτης της εθνικοσοσιαλιστικής ιδεολογίας, δηλώνοντας ακόμα μία φορά «Έλληνας πατριώτης-εθνικιστής», το δικαστήριο θεώρησε ότι ο χαρακτηρισμός «νεοναζί» είναι προσβλητικός με αποτέλεσμα να καταδικάσει τον δημοσιογράφο. Όπως θα δούμε στη συνέχεια, ο δημοσιογράφος δικαιώθηκε τελικά για αυτή την υπόθεση στο ευρωπαϊκό δικαστήριο.

Μάλιστα, ο Χατζηκομνηνός σε μια προσπάθεια να στηρίξει τις θέσεις του πελάτη του, δήλωσε: «Κι εγώ ψήφισα Χρυσή Αυγή. Τι σημαίνει αυτό; Είναι νόμιμο κόμμα που εκπροσωπείται στη Βουλή» ενώ αμέσως μετά άρχισε να διαψεύδει τον εαυτό του σχετικά με τις παραπάνω δηλώσεις.

Το 2018 στην εκδίκαση της υπόθεσης ενός 55χρονου κτηνοτρόφου που είχε πυροβολήσει για να εκφοβίσει τρεις πρόσφυγες, με δήλωση του ο Χατζηκομνηνός, που είχε αναλάβει την υπεράσπιση του 55χρονου, έλεγε μεταξύ άλλων πως «οι άνθρωποι αυτοί έχουν φτάσει σε μία κατάσταση να νιώθουν παντελώς απροστάτευτοι. Η δικαιοσύνη στάθηκε δίπλα σε αυτόν τον άνθρωπο, αξιολόγησε σωστά την όλη του συμπεριφορά, όταν ένας άνθρωπος αισθάνεται οτι απειλείται και η ζωή του και της οικογένειας του, το να απειλήσει στον αέρα δύο φορές είναι κάτι το οποίο είναι αυτονόητο και δε μπορεί να καταλογιστεί ως άδική πράξη».

Αριστερά ο Άρης Χατζηκομνηνός και δεξιά ο δικηγόρος και αντιδήμαρχος πολιτισμού του δήμου Μυτιλήνης, Παναγιώτης Τσακύρης έξω από το δικαστήριο για την υπόθεση του κτηνοτρόφου

 

Ο Χατζηκομνηνός έχει επιδοθεί σε δηλώσεις απείρου κάλλους ουκ ολίγες φορές. Σε συνέντευξη του σε κεντρικό δελτίο ειδήσεων μεταξύ άλλων μιλούσε για φόβο ισλαμοποίησης, φτάνοντας στο σημείο να μιλήσει για «παγκόσμιο πόλεμο»: «Δεν είναι μόνο δική μου φωνή, είναι η κραυγή αγωνίας ενός κόσμου που βλέπει ότι είναι κατειλημμένος. Θέλω να στείλω και ένα μήνυμα στην υπόλοιπη Ελλάδα: ας μην αδιαφορούν. Είναι δεδομένο ότι κάποιοι θέλουν να γεμίσουν την Ελλάδα λαθραίους, θέλουν να ισλαμοποιήσουν την Ελλάδα. Αυτη τη στιγμή έχουμε από 80 φυλές στη Μυτιλήνη λαθρομετανάστες. Αναρωτιέται κανείς, αυτοί που τους λένε μετανάστες και πρόσφυγες, μήπως έχουμε παγκόσμιο πόλεμο και δεν το πήραμε είδηση;», αναρωτιόταν.

Αν και ένθερμος υπερασπιστής της πολιτικής γραμμής της ΝΔ σχετικά με νέες δομές στο νησί, καθώς προσπαθούσε να πείσει για το ορθό της επιλογής να δημιουργηθούν «φυλακές» στα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου, οι ρωγμές δεν άργησαν να φανούν, με αποτέλεσμα να βρεθεί προ ολίγων εβδομάδων εκτός Περιφέρειας έπειτα από τον «ανασχηματισμό» Μουτζούρη.

Ήδη από την πρώτη απεργιακή κινητοποίηση του Ιανουαρίου στο νησί για το έτος 2020, με αφορμή τις εξαγγελίες της κυβερνησης για επιτάξεις νέων δομών φάνηκε τι θα επακολουθούσε: «Ήταν γαλάζιο το Βόρειο Αιγαίο αλλά δεν τους πιστεύει πλέον (…) Αυτή η κατάσταση δεν πείθει πλέον κανέναν ότι είναι τυχαία. Είναι όντως σχέδιο και αυτή τη στιγμή υπάρχει κίνδυνος εθνικός για τον τόπο μας (…) Είμαστε στο έλεος εγκληματικών ενεργειών», ελεγε, εξαπολύοντας ταυτόχρονα ρατσιστικό κρεσέντο εναντίον των προσφύγων.

Η περίπτωση του Σταυρού

Οι σχέσεις της Περιφέρειας αλλά και του Δήμου με την ακροδεξιά του νησιού αποτυπώνονται και στην υπόθεση της ανέγερσης του Σταυρού στου Απελλή. Πρόκειται για μία υπόθεση που έχει επανειλημμένα βρεθεί στο επίκεντρο της δημοσιότητας και έχει γίνει πολλές φορές αφορμή για συγκρούσεις στη τοπική κοινωνία. Στημένος από ντόπιους «αγανακτισμένους», τους οποίους ηγηθηκαν ενας υποψήφιος δημοτικός σύμβουλος με τον Κυτελη και γνωστός χρυσαυγίτης απο τη Χιο, ο Σταυρός που λειτουργεί ως σύμβολο αποτροπής προς τους μετανάστες -γιατί έκαναν μπάνιο στην πλησιέστερη παραλία (;)- αποτελεί την απάντηση της «ισλαμοποίησης» του νησιού.

(Δεξιά)Ο χρυσαυγίτης Λεωνίδας Βοριάς στον Σταυρό του Απελή

 

Εξάλλου είναι μία «απάντηση» με μεγάλο φορτίο ειρωνείας μέσα της, καθώς στην περιοχή που τώρα βρίσκεται ο σταυρός, υπήρχε κάποτε το ξακουστό καφενείο του Απελλή, ένα καφενείο που έχτισε οικογένεια προσφύγων, έπειτα από τον διωγμό τους από τα παράλια της Μ. Ασίας το 1914.

Ο Σταυρός έχει στηθεί επανειλημμένες φορές. Λίγες ημέρες μετά την τελευταία ανέγερση του, πραγματοποιήθηκε αγιασμός, όπου ο νυν Δήμαρχος Μυτιλήνης, Στρατής Κύτελης (τότε Αντιπεριφερειάρχης Β. Αιγαίου) έδωσε το παρόν, ανάμεσα σε πρόσωπα που εμπλέκονται σε αδικήματα με ρατσιστικά κίνητρα, μεταξύ των οποίων και στο πογκρόμ του 2018.

Ντοκουμέντο στο οποίο απεικονίζεται ο νυν Δήμαρχος Μυτιλήνης, στην ίδια εκδήλωση ο Δημήτρης Βασιλακάκης και ο αντιπρόεδρος πολιτισμού, Παναγιώτης Τσακύρης

 

Ο Μουτζούρης σε τηλεοπτική συνέντευξη τάχθηκε υπέρ της ανέγερσης του σταυρού, ενώ για την δίωξη μίλησε -εμμέσως πλην σαφώς- για εντολές που αναγκάστηκαν να εκτελέσουν οι αστυνομικοι.

Πίσω στον δήμαρχο Μυτιλήνης Στρ. Κύτελη, εκείνος αποτέλεσε την επιλογή της ΝΔ για τον δήμο, κατόπιν ανακοίνωσης στήριξης στην υποψηφιότητά του που εξέδωσε η ΝΟΔΕ Λέσβου. Είχε γίνει γνωστός στο πανελλήνιο έπειτα από την απόφαση του (1 Μαρτίου 2020) «να κλείσουν τα σύνορα του Δήμου Μυτιλήνης (με τον Δήμο Δυτικής Λέσβου), έτσι ώστε μετανάστες, οι οποίοι θα μπουν από άλλο Δήμο να μην εισέλθουν στο ΚΥΤ της Μόριας το οποίο βέβαια δεν αντέχει άλλο», με τη «φύλαξη των συνόρων» να αναλαμβάνεται από κατοίκους με την ανοχή των αρχών και της τοπικής αυτοδιοίκησης.

Επιπλέον, με αφορμή τις νέες αφίξεις προσφύγων στο νησί και τη «διχοτόμηση», ο δήμαρχος Μυτιλήνης είχε δηλώσει: «Είμαστε διατεθειμένοι με όποιο κόστος, να διαφυλάξουμε δίπλα στους πολίτες την κανονικότητα του δήμου μας. Δεν είναι δυνατόν ο Δήμος Μυτιλήνης να αντέξει άλλο το σύνολο της φιλοξενίας των μεταναστών», με τον δήμαρχο του έτερου δήμου Τ. Βέρρο, να χαρακτηρίζει την απόφαση ως «καραγκιοζιλίκια των άφαντων» για να μιλήσει στη συνέχεια για «επίθεση που δεχόταν τον νησί». «Μπλόκο (!) στους Λάμπου Μύλους από τα παλικάρια της φακής. Γελάνε και τα ΜΑΤ. Εκτός αν είναι στα πλαίσια των εκδηλώσεων του καρναβαλιού» πρόσθεσε.

Θεσμική κάλυψη σε επιθέσεις κατά ξενοδόχων

Στις αρχές Ιουλίου, ο δήμαρχος Δυτικής Λέσβου, Βέρρος, κάλυψε δια της σιωπής του τα απειλητικά μηνύματα και τις επιθέσεις που δέχτηκαν ξενοδόχοι, έπειτα από την -όπως παραδέχτηκε ο ίδιος- «φημολογία» ότι κάποιοι ιδιοκτήτες καταλυμάτων εξετάζουν τη συμμετοχή τους στο πρόγραμμα «Εστία 2» για τη μίσθωση των μονάδων τους σε πρόσφυγες.

Μεταξύ άλλων στην ανάρτηση του ο Δήμαρχος δεν έκανε καμία αναφορά στις απειλές που δέχονται οι ξενοδόχοι, αλλά στάθηκε στο φαινομενικά άσχετο ζήτημα ότι «υπάρχει η πρόθεση να διενεργηθούν- δειγματοληπτικά- έλεγχοι από την Υπηρεσία Δόμησης του Δήμου» για να φωτογραφίσει ευθύς αμέσως τους ξενοδόχους ότι θα γίνουν έλεγχοι στα ξενοδοχεία -τη στιγμή που άρχισαν οι «φιμωλογίες» ότι εξετάζεται να φιλοξενήσουν πρόσφυγες.

Συγκεκριμένα έγραψε: «είναι προφανές ότι οι έλεγχοι θα είναι αυστηροί και αν – όλως τυχαίως-στο δείγμα υπάρξουν και ξενοδοχεία, θα ελεγχθούν και τα συστήματα βιολογικού, πυροπροστασίας, εσωτερικές διαρρυθμίσεις κλπ και γενικά καθετί, σύμφωνα με το σήμα λειτουργίας τους από τον ΕΟΤ. Παρεκκλίσεις ή διαφορές από την οικοδομική άδεια – πράγματα σπανιότατα βέβαια στην Ελλάδα – επισύρουν και βαριά πρόστιμα και άμεσες κυρώσεις από τον ΕΟΤ. Επειδή δε είναι περιοχές που εποπτεύονται από την Αρχαιολογία, η τακτοποίηση τους είναι και δύσκολη και χρονοβόρα. Εχω όμως την βεβαιότητα ότι, όλα όσα ακούω είναι φαντασιώσεις και ότι τα πάντα λειτουργούν άψογα και δεν υπάρχει καμία παρέκκλιση πουθενά. Οπότε, δεν χρειάζεται να ανησυχεί ουδείς. Ένθεν, κακείθεν».

Ο ίδιος διαψεύδει ανα τακτα χρονικά διαστήματα ότι έχει σχέση με άτομα που έχουν συμμετάσχει σε εκνομες ενέργειες και έχει απειλήσει ότι θα προσφύγει στη Δικαιοσύνη απέναντι σε τέτοιου είδους συσχετίσεις. Οι συσχετίσεις ομως αυτές φαίνεται να προέρχονται κατά κύριο λόγο από άτομα του χώρου αυτού. Ειδικότερα, σε live streaming της Ένωσης Ελλήνων Πατριωτών, λίγο μετά την επίθεση στην OHF, συγκεκριμένο άτομο ενημέρωσε ομοϊδεάτες του ότι «θεωρώ ότι είναι μεγάλο ατού που έχουμε τον κύριο Μουτζούρη μπροστά. Και όταν λέω μπροστά, είναι μπροστάρης παντού και σε όλα όπως και ο Δήμαρχος Δυτικής Λέσβου, ο κύριος Βέρρος. Ό,τι κάνουμε πάντα είναι σε συνεννόηση μαζί τους».