Η Μονή της Χώρας ή Εκκλησία του Αγίου Σωτήρος εν τη Χώρα περνάει όπως ορίζει το προεδρικό διάταγμα, στην δικαιοδοσία της Υπηρεσίας Θρησκευτικών Υποθέσεων, και σύμφωνα με την ίδια απόφαση θα μετατραπεί σε τζαμί.
Σύμφωνα με πληροφορίες της τουρκικής hurriyet η λήψη της απόφασης πάρθηκε μετά από επικοινωνία με την Unesco κατά την οποία διασφαλίστηκε ότι τα ψηφιδωτά δεν πρόκειται να πειραχτούν, αλλά θα καλυφθούν από πανιά όπως αντίστοιχα συνέβη και με την περίπτωση της Αγίας Σοφίας.
Σημειώνεται ότι ο συγκεκριμένος ναός που βρίσκεται στην ευρωπαϊκή πλευρά της πόλης είναι ιδιαίτερης πολιτισμικής αξίας και κρίνεται από πολλούς ιστορικούς ως ο σημαντικότερος ναός της Κωνσταντινούπολης μετά την Αγία Σοφία.
Ο ναός αποτελεί διαπρεπές στοιχείο της εποχής των Κομνηνών και είναι ιδιαίτερα διάσημος για τις αριστουργηματικές νωπογραφίες του. Κατά τον 16 αιώνα μετατράπηκε σε τζαμί (Καριγιέ Τζαμί) από τους Οθωμανούς ενώ από το 1958 λειτουργούσε ως μουσείο με απόφαση του Μουσταφά Κεμάλ. Μάλιστα τα έργα για την αποκάλυψη του συνόλου των ψηφιδωτών του ναού , είναι ακόμα εν εξελίξει.
Αξιοσημείωτες είναι οι αναφορές πολλών εγχώριων μέσων, σε δηλώσεις του Ερντογάν σύμφωνα με τις οποίες επιφύλασσε σήμερα το μεσημέρι μια πολύ ευχάριστη έκπληξη. Στο πλαίσιο αυτό δεν είναι λίγοι εκείνοι που συσχετίζουν τις συγκεκριμένες δηλώσει με την ανακοίνωση της μετατροπής του μνημείου σε τζαμί.
Αντιδράσεις από το Ελληνικό Υπουργείο Εξωτερικών
Για «μια ακόμη πρόκληση εις βάρος των απανταχού θρησκευόμενων ανθρώπων και της διεθνούς κοινότητας που σέβεται τα μνημεία του ανθρώπινου πολιτισμού», κάνει λόγο το Υπουργείο εξωτερικών που με ανακοίνωση του καλεί την γείτονος χώρα να «συμβαδίσει με το διεθνές γίγνεσθαι στο πεδίο της προστασίας της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς».
Αναλυτικά: Η σημερινή απόφαση των τουρκικών αρχών περί μετατροπής της Μονής της Χώρας σε μουσουλμανικό τέμενος, συνιστά μια ακόμη πρόκληση εις βάρος των απανταχού θρησκευόμενων ανθρώπων και της διεθνούς κοινότητας που σέβεται τα μνημεία του ανθρώπινου πολιτισμού.
Ύστερα από την Αγία Σοφία και παρά τις διεθνείς αντιδράσεις που προκάλεσε, προσβάλλεται βάναυσα ο χαρακτήρας ενός ακόμη μνημείου παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς της UNESCO που ευρίσκεται στην επικράτεια της Τουρκίας. Παρά τις κατά καιρούς διακηρύξεις της περί σεβασμού των δικαιωμάτων των μειονοτήτων και του πολυθρησκευτικού χαρακτήρα της κοινωνίας της, η Τουρκία παραβιάζει τις διεθνείς υποχρεώσεις της έναντι των μνημείων της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς που βρίσκονται στο έδαφός της.
Η σημερινή απόφαση των τουρκικών Αρχών εκθέτει εκ νέου την Τουρκία στη διεθνή κοινότητα.
Είναι απολύτως καταδικαστέα.
Καλούμε την χώρα αυτή να συμβαδίσει με το διεθνές γίγνεσθαι στο πεδίο της προστασίας της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς.
Την καλούμε να επιστρέψει στον 21ο αιώνα, του αμοιβαίου σεβασμού, του διαλόγου και της κατανόησης μεταξύ των πολιτισμών.
Tην απόφαση της Τουρκίας να μετατρέψει σε τέμενος τη Μονή της Χώρας στηλίτευσε και η εκπρόσωπος της Κομισιόν, αρμόδια για εξωτερικές υποθέσεις.
«Καταγράφουμε την απόφαση για μετατροπή της Μονής της Χώρας, που λειτουργούσε ως μουσείο από το 1945, σε τέμενος και να την ανοίξουν για λατρεία. Όπως και η Αγία Σοφία, έτσι και η Χώρα είναι μνημείο παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς της UNESCO. Ως μέλος της Συμμαχίας των Πολιτισμών, η Τουρκία έχει δεσμευτεί για διαθρησκειακό και διαπολιτισμικό διάλογο και την προώθηση της ανεκτικότητας και της συνύπαρξης», είπε χαρακτηριστικά η Ναμπίλα Μασράλι.