Σε εφαρμογή τίθεται από σήμερα η απόφαση για μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε λατρευτικό μουσουλμανικό χώρο ,δηλαδή Τζαμί, που είχε προαναγγείλει ο Τούρκος Πρόεδρος, Ερντογάν. Εν μέσω έντονων αντιδράσεων όχι μόνο από την ελληνική πλευρά αλλά και την διεθνή κοινότητα, πραγματοποιείται σήμερα η πρώτη ψαλμόσυνη ακολουθία, μετά από 86 ολόκληρα χρόνια κι ενώ η δικαιοδοσία της Τουρκίας στον χώρο της Αγίας Σοφίας είναι από αμφισβητούμενη έως σχεδόν μηδαμινή, δεδομένης της προστασίας που λαμβάνει από την UNESCO ως μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς.
Πλήθος κόσμου βρέθηκε έξω από την Αγία Σοφία, ακόμα και διανυκτερεύοντας από χθες το βράδυ, με το κάλεσμα να έχει οριστεί για τις 10 το πρωί ενώ η προσευχή πρόκειται να τελεστεί στη 1 το μεσημέρι,την ίδια ώρα η αστυνομία και σώματα της αντιτρομοκρατικής έχουν κατακλύσει την περιοχή και βρίσκονται σε συνεχή επιφυλακή.
Σε συνέντευξη τύπου που έδωσε έξω από την Αγία Σοφία ο επικεφαλής της Διεύθυνσης Θρησκευτικών Υποθέσεων, Αλί Ερμπάς, δήλωσε ότι «όλοι ανυπομονούν να παρευρεθούν στις ειδικές προσευχές με μεγάλο ενθουσιασμό», ενώ δεν παρέλειψε να αναφερθεί και στα υγειονομικά μέτρα τονίζοντας ότι θα υπάρχουν πέντε διαφορετικοί ανοιχτοί χώροι για τους προσκυνητές για να αποφευχθεί ο συνωστισμός. Οι διαστάσεις που έχει λάβει το ζήτημα είναι εμφανώς μεγάλες με τα δρακόντεια μέτρα από τις αρχές, την παρουσία πλήθους κόσμου και τις ξέφρενες δηλώσεις ενθουσιασμού να δίνουν το στίγμα.
Μάλιστα ορισμένοι δρόμοι και κάποιες γραμμές του μετρό θα παραμείνουν κλειστές για όσο διαρκέσει η προσέλευση του κόσμου και η λειτουργία, δίνοντας την μορφή μεγάλης εορταστικής διαδικασίας, την στιγμή μάλιστα που έχει ανακοινωθεί ο διορισμός τριών ιμάμηδων και πέντε μουεζίνιδων αποκλειστικά για « το Τέμενος Αγία Σοφία» όπως αναφέρει ο επικεφαλής της Διεύθυνσης Θρησκευτικών Υποθέσεων. Με την παραπάνω ενέργεια αποσαφηνίζονται ακόμα πιο ξεκάθαρα οι προθέσεις της Τουρκικής πλευράς, καθώς τέτοιου είδους τελετές υπό την μορφή πανήγυρις ενδέχεται να είναι συχνές, απομακρύνοντας το ενδεχόμενο να διατηρηθεί σε ένα βαθμό η λειτουργία του χώρου ως μουσείο.
Ο Ερντογάν επέλεξε μάλιστα να τοποθετήσει τις τελευταίες μέρες ταμπέλα όπου η Αγία Σοφία αναγράφεται ως τζαμί, ενώ λίγες ώρες πριν την προγραμματισμένη λειτουργία ανήρτησε βίντεο στο οποίο ακούγεται τραγούδι που προσκαλεί τους μουσουλμάνους σε 9 διαφορετικές γλώσσες να προσευχηθούν.
Πρόσκληση για την τελετή έχουν λάβει από τον Τούρκο Πρόεδρο όλα τα κόμματα της αντιπολίτευσης, εκτός φυσικά του Κουρδικού, οι ηγέτες του οποίου διώκονται, με ιδιαίτερα αξιοσημείωτη να είναι η άρνηση να παρευρεθεί του ηγέτη του Κεμαλικού Κόμματος.
Λίγα λεπτά μετά τις δώδεκα το μεσημέρι, ο Τούρκος Πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν κατέφθασε στον χώρο, συνοδευόμενος από τους πλέον υψηλόβαθμους υπουργούς του, ,φορώντας λευκές μάσκες για την προστασία τους από τον Covid-19, δεχόμενος επευφημίες από το συγκεντρωμένο πλήθος που είχε συρρεύσει έξω από την Μεγάλη Εκκλησία.
Με τέλεση της λειτουργίας του Ακάθιστου Ύμνου στον ναό της Μητροπόλεως απαντά η ελληνική ορθόδοξη εκκλησία
Υπό την παρουσία του Αρχιεπισκόπου Ιερώνυμου έχει προγραμματιστεί να τελεστεί η Ακολουθία του Ακάθιστου Ύμνου στις 8 το βράδυ, εκδηλώνοντας όπως αναφέρεται σε ανακοίνωση το πένθος που φέρει η σημερινή ημέρα. Πρόκειται για «ημέρα πένθους και οδύνης για όλη την Ορθοδοξία, τον Χριστιανισμό και ολόκληρο τον Ελληνισμό» σύμφωνα με την ανακοίνωση.
Σε συνέχεια του κλίματος που επικρατεί στους εκκλησιαστικούς κόλπους, αρκετές εκκλησίες έχουν λάβει την απόφαση να προγραμματίσουν αγρυπνίες , με τις καμπάνες σε πολλούς από αυτές να χτυπούν πένθιμα.
Στην ίδια λογική κινούνται οι αντιδράσεις και στις εκκλησίες της Αρχιεπισκοπής Αμερικής ενώ, ταυτόχρονα, όλες οι σημαίες που βρίσκονται στους ελληνορθόδοξους ιερούς ναούς πρόκειται να κυματίζουν μεσίστιες, όπως ορίζεται από την απόφαση που έλαβε η Ιερά Σύνοδος που συγκλήθηκε στις 16 Ιουλίου.
Καταδίκη Ερντογάν από Τράμπ και διεθνή κοινότητα
Έντονη δυσαρέσκεια εξέφρασε ο Ντόναλντ Τραμπ για την μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε Τζαμί, σε συνάντηση που πραγματοποίησε με τον Αρχιεπίσκοπο Αμερικής Ελπιδοφόρο, λίγες ώρες πριν την τέλεση της πρώτης ψαλμόσυνης ακολουθίας στο χώρο του μνημείου.
Ο Πρόεδρος της Αμερικής έθεσε ζήτημα προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων με έμφαση σε ότι αφορά τις θρησκευτικές μειονότητες που βρίσκονται στην Τουρκία, υποσχόμενος ότι τάσσεται με την ελληνική πλευρά και προτίθεται να προχωρήσει στις απαιτούμενες ενέργειες, χωρίς όμως να προσδιορίζει ποιες είναι αυτές.
Για «κήρυξη πολέμου στην κοσμική Τουρκία» και «κακοποίηση της θρησκείας» κάνει λόγο η αντιπρόεδρος του Ομοσπονδιακού Κοινοβουλίου της Γερμανίας, Κλαούντια Ροτ, σε ραδιοφωνική της συνέντευξη, ενώ έκρινε ότι οι ενέργειες του Ερντογάν υπερβαίνουν τα όρια και λειτουργούν διχαστικά για την κοινωνία.
Από την πλευρά της η Ρωσική ορθόδοξη εκκλησία εκφράζει την λύπη της και ελπίζει η τουρκική πλευρά να δείξει σύνεση.
Περιορισμένες αλλά υπαρκτές αντιδράσεις και στην Τουρκία με μερίδα του προοδευτικού χώρου να καταγγέλλει την εργαλειοποίηση του μνημείου από το Ερντογάν κάνοντας λόγο για ανεπανόρθωτο λάθος.