Όπως μεταδίδει η βρετανική εφημερίδα Guardian ο πρώην πρωθυπουργός της Πορτογαλίας επιλέχθηκε και από τα 15 μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ. Ο Γκουτιέρες ήταν Ύπατος Αρμοστής του ΟΗΕ για το προσφυγικό για πάνω από μια δεκαετία. Η υποψηφιότητά του θα οριστικοποιηθεί με ψηφοφορία την Πέμπτη.

Ο Ρώσος πρέσβης, Vitaly Churkin, μίλησε στους δημοσιογράφους έχοντας γύρω του τους 14 συναδέλφους του: «Σήμερα, μετά από έξι ψηφοφορίες έχουμε ένα ξεκάθαρο φαβορί: Το όνομά του είναι Αντόνιο Γκουτιέρες. Αποφασίσαμε να κάνουμε την επίσημη ψηφοφορία αύριο το πρωί στις 10 και ελπίζουμε ότι θα πετύχουμε την πλειοψηφία».

Η απόφαση του Σ.Α. ήταν απρόσμενη για πολλούς αναλυτές οι οποίοι ανέμεναν ότι η διαδικασία θα διαρκέσει όλο τον Οκτώβριο, αφού οι μεγάλες δυνάμεις προσπαθούν πάντα να προωθήσουν τους δικούς τους υποψηφίους. Αρκετοί μάλιστα υπολόγιζαν ότι η Ρωσία, η οποία αυτή τη στιγμή βρίσκεται στην Προεδρία του Συμβουλίου Ασφαλείας, θα μπλόκαρε την υποψηφιότητα του πρώην Πορτογάλου πρωθυπουργού. Δεν ήταν άλλωστε λίγες οι δηλώσεις αξιωματούχων που ανέφεραν ότι οι Ρώσοι επιθυμούσαν ο διάδοχος του Μπαν Κι Μουν να προέρχεται από χώρα της Ανατολικής Ευρώπης.

Ωστόσο, όπως δήλωσε ανώτερος διπλωμάτης σε δημοσιογράφο της Guardian «Νομίζω ότι τελικά αυτό που ήθελε η Ρωσία ήταν η απόφαση να παρθεί κατά την δική της προεδρία προκειμένου να δείξει ότι το Συμβούλιο Ασφαλείας παραμένει ενωμένο την ίδια ώρα που διχάζεται για τόσα άλλα ζητήματα».

Ο Γκουτιέρες κατάφερε να εξασφαλίσει την υποψηφιότητα έχοντας υπέρ του δεκατρείς ψήφους ενώ δύο χώρες απείχαν από τη διαδικασία. Κανένας πρέσβης δεν ψήφισε εναντίον του, αφήνοντας στη δεύτερη θέση το Σλοβάκο Miroslav Lajčák, ο οποίος έλαβε έξι ψήφους υπέρ και έξι κατά.

Το Σ.Α. θα αποφασίσει σήμερα αν η υποψηφιότητα του Γκουτιέρες θα περάσει και επίσημα. Αν οι δύο αποχές επιμένουν το συμβούλιο θα τον ανακηρύξει υποψήφιο με πλειοψηφία. Έπειτα η διαδικασία προβλέπει ότι ο πρώην Πορτογάλος πρωθυπουργός θα πρέπει να εξασφαλίσει την ψήφο και της Γενικής Συνέλευσης του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών η οποία το πιθανότερο είναι να αποδεχτεί και αυτή την υποψηφιότητά του με πλειοψηφία.

Η συζήτηση για την αντικατάσταση του Μπαν Κι Μουν ξεκίνησε τον Απρίλιο όταν κατά την διάρκεια των δημόσιων ακροάσεων της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ οι υποψήφιοι έπρεπε να εκδηλώσουν δημόσια το ενδιαφέρον τους. Αυτό γίνεται για πρώτη φορά μετά το νέο κανονισμό διαφάνειας που υιοθετήθηκε έπειτα από την πίεση της κοινωνίας των πολιτών, των ακτιβιστών και του κινήματος 1 For 7 Billion.