27 και 28 Μαρτίου του 1978. Η εφημερίδα «Τα Νέα» δημοσιεύει, σε δύο συνέχειες, μια συνέντευξη του Μάνου Χατζιδάκι, στο Λευτέρη Παπαδόπουλο.

Ο δημοσιογράφος ρωτάει το ένα από τα δύο ιερά τέρατα της Ελληνικής μουσικής (το άλλο, φυσικά, είναι ο Μίκης Θεοδωράκης), αν βλέπει διάδοχη κατάσταση. «Ο νεώτατος στο χώρο Μικρούτσικος, αν προχωρήσει απερίσπαστος σ’ αυτή τη γραμμή, από την οποία ξεκίνησε, μπορεί να πάει πολύ μακριά!», λέει ο ακομπλεξάριστος, γενναιόδωρος και δεξιός Μάνος, απαντώντας, από τότε, σε όσα μικρόψυχα ειπώθηκαν τις τελευταίες ημέρες από, υποτίθεται, ομοϊδεάτες του. Γιατί όντως, ο Θάνος Μικρούτσικος πήγε πολύ μακρυά, και μας πήρε όλους, ευγνώμονες, μαζί του.

Όλο το σχετικό απόσπασμα της συνέντευξης, έχει ως εξής:

Λ.Π. Έλεγα, ότι από τη δική σου γενιά, βγήκες εσύ, βγήκε ο Θεοδωράκης. Τι έγινε, όμως, όλ’ αυτά τα χρόνια που ακολούθησαν; Βλέπεις ολόγυρά σου κάποια προσωπικότητα στο χώρο σου;

Μ.Χ. Κατ’ αρχήν, δεν είναι απαραίτητο, κάθε εποχή, να έχει ισχυρές προσωπικότητες, που να έχουν μέγιστη δύναμη. Αυτό, ούτε στ’ άλλα μέρη συναντιέται. Εδώ, όμως, έχουμε ήδη δύο προσωπικότητες. Τον Σαββόπουλο, που με πάρα πολύ μεγάλη ευαισθησία και αναθεωρητική διάθεση μιλάει για τα κακώς κείμενα, και τον Μικρούτσικο, που εκπροσωπεί μια ακραία αριστερή θέση.[…] Ο Μικρούτσικος, έρχεται στο χώρο με ένα τεράστιο πολιτικό κλίμα αποπίσω του, και το εκπροσωπεί, αυτό το σύγχρονο κλίμα, μουσικά. Το εκπροσωπεί με πολύ γερά στοιχεία. Όχι επιπόλαια. Δεν έφτιαξε, απλώς, μια όμορφη μελωδία. Είναι, ήδη, ένα ποταμός, που κουβαλάει στην κοίτη του πολύ σπουδαία πράγματα! Με εντυπωσίασε πάρα πολύ το κοντσέρτο του στην Πινακοθήκη! Είχε στιγμές εξαιρετικής δυνάμεως! Κατάλαβα ότι είχα να κάνω με ένα πρόσωπο, επίσης πρωτογενές.

Λ.Π. Θα μπορούσαμε, ίσως, μιλώντας για τον Σαββόπουλο και τον Μικρούτσικο, να πούμε ότι άρχισε να αποκρυσταλλώνεται το σχήμα διαδοχής των Θεοδωράκη και Χατζιδάκι;

Μ.Χ. Δεν μπορώ να το πω διαδοχή, γιατί ο καθένας φέρνει και τη σφραγίδα μια προσωπικότητας, μιας καταγωγής και των αιτημάτων που είναι σύγχρονα με αυτόν. Θα έλεγα ότι αυτοί οι δύο, βρίσκονται σε μια σειρά, που έχει λάβει υπ’ όψη της τους προηγούμενους. Και τους περιέχει μέσα τους, κατά τρόπο ουσιαστικό, δημιουργικό. Ο Σαββόπουλος και ο Μικρούτσικος, είναι οι πιο αξιόλογες περιπτώσεις της μεταπολεμικής γενιάς, στο τραγούδι! Αλλά υπάρχουν, επίσης, και άλλα παιδιά, τα οποία κάνουν πολύ σοβαρή δουλειά στο τραγούδι. Διότι, κακά τα ψέματα, το κάθε τι δεν είναι υπόθεση ενός. Είναι υπόθεση πολλών. Δεν μπορεί να είσαι άξιος σ’ ένα τομέα, αν δεν υπάρχουν και άλλοι δέκα, που να δουλεύουν σ’ αυτό τον τομέα επιτυχώς. Στην προκειμένη περίπτωση, υπάρχουν και άλλα παιδιά, που θητεύουν πολύ σοβαρά στο τραγούδι, κάνουν πολύ ωραία εργασία και βάζουν, άλλος λίγο, άλλος περισσότερο, το πετραδάκι τους, σ’ αυτό που λέμε ελληνικό τραγούδι.

Λ.Π. Υπάρχει, όμως, νομίζω, και ένα θέμα μεγεθών. Θέλω να πω, βρίσκεις ότι ο Σαββόπουλος και ο Μικρούτσικος έχουν το δικό σου μπόι ή του Θεοδωράκη, στο τραγούδι;

Μ.Χ. Μπορεί να αποκτήσουν. Μπορεί και να το ξεπεράσουν. Εκείνο που ξέρω, είναι πως και οι δύο, λογαριάζονται μέσα μου, σαν ισχυρές φυσιογνωμίες. Ο Σαββόπουλος έχει ήδη την ιστορία του. Και ο νεώτατος στο χώρο Μικρούτσικος, αν προχωρήσει απερίσπαστος σ’ αυτή τη γραμμή, από την οποία ξεκίνησε, μπορεί να πάει πολύ μακριά!

 

 

*Στα φύλλα που δημοσιεύονται, στις φωτογραφίες, δίπλα στη συνέντευξη Χατζιδάκι, υπάρχει συνέντευξη του Νίκου Εγγονόπουλου στο Γιώργο Λιάνη.