Tου Κωνσταντίνου Πουλή
Ο Νίκος Κωστόπουλος είναι υποψήφιος βουλευτής με τη Νέα Δημοκρατία, σύμβουλος επιχειρήσεων και πρώην μέλος της Κεντρικής Επιτροπής του κόμματος. Υπογράφει ένα άρθρο στο «Βήμα», όπου εξηγεί τι χάνει το κράτος αφήνοντας φορολογικά ανεξέλεγκτους τους ρακοσυλλέκτες. Εκεί διαβάζουμε μεταξύ άλλων ότι «Η μαζική αυτή λεηλασία των κάδων συνιστά μια πρωτόγνωρη μορφή παραοικονομίας», «Τα διαφυγόντα κέρδη για το κράτος είναι τεράστια» και ότι «Ο κανιβαλισμός αυτός αποτελεί τροχοπέδη στο ζήτημα της ανακύκλωσης». Στα σχόλια που ακολουθούν τις δημοσιεύσεις του «Βήματος», αναγνώστες προτείνουν να μπουν τέλη κυκλοφορίας στα καρότσια ή να δοθεί λίστα με τους φοροφυγάδες που καθαρίζουν τζάμια στα φανάρια. Πρόκειται για άρθρο που θα μπορούσα να είχα γράψει κι εγώ, χαριεντιζόμενος. Ο συντάκτης του όμως δεν αστειεύεται. Αξίζει να δούμε τα επιχειρήματα, μια που δεν πρόκειται για προσωπική ιδιορρυθμία, αλλά για έναν ολόκληρο κόσμο. Ότι τα σκουπίδια είναι προσοδοφόρο επιχειρηματικό πεδίο από το οποίο το κράτος παραιτείται υπέρ ιδιωτών είναι μια άλλη συζήτηση, που δεν είναι της ώρας. Το θέμα είναι εδώ η ενοχοποίηση των ρακοσυλλεκτών για το φαινόμενο.
Το μέγα θέμα της παραβατικότητας των ρακοσυλλεκτών έχει ανακινήσει ήδη, με επίμονη αρθρογραφία και με ερώτηση στη Βουλή, η Φωτεινή Πιπιλή (τα σχετικά κείμενα βρίσκονται αναρτημένα σε μπλογκ με τον ταιριαστό τίτλο «αγώνες πολιτών»). Ρωτά, χωρίς να αστειεύεται κι αυτή, πώς δεν έχει υποπέσει στην αντίληψη της αστυνομίας αυτή «η καινούργια μάστιγα καταπάτησης κάθε Νόμου» (ο «Νόμος» με αρχικό κεφαλαίο). Ο αρμόδιος υπουργός απαντά από το βήμα του κοινοβουλίου ότι μέσα στο 2011 «κατασχέθηκαν 45 τροχήλατες κατασκευές μεταφοράς αντικειμένων (καρότσια)» με το περιεχόμενό τους και προσήχθησαν 25 αλλοδαποί, καθώς και ότι το ζήτημα «αναδείχθηκε από τον υπογράφοντα (ενν: Χρηστάκη Παπουτσή) στο Συμβούλιο των Υπουργών Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που συνήλθε στις Βρυξέλλες με αυτό το θέμα». Ως προς το παράλληλο θέμα του κινδύνου πρόκλησης τροχαίων ατυχημάτων που θίγει η Φωτ. Πιπ., το υπουργείο απαντά ότι «δεν προκύπτει εμπλοκή των αναφερόμενων ατόμων σε τροχαία ατυχήματα, κατά το προαναφερόμενο χρονικό διάστημα». Πάλι καλά. Στην ιστοσελίδα της νεολαίας του ΛΑΟΣ διαβάζουμε πως «Το πιο τραγικό ακόμα είναι ότι σε όλο αυτό τον τεράστιο κύκλο εργασιών (ενν. τη μεταφορά σκουπιδιών με καρότσια) δεν θα υπάρχει καμία επίσημη διαδικασία σε παραστατικά και καταβολής φόρου στα άδεια εθνικά ταμεία. Ούτε ο παραμικρός έλεγχος των “ράμπο” του ΣΔΟΕ οι οποίοι σταματούν στην Ερμού την Ελληνίδα νοικοκυρά». Αυτά από το κόμμα που πρότεινε νομιμοποίηση του μαύρου χρήματος, για να επαναπατρισθούν τα κεφάλαια που διέφυγαν στο εξωτερικό. Για να μη μείνουμε όμως στον πάντα πρόσφορο ΛΑΟΣ, μπορεί κανείς να διαβάσει και σχετικό άρθρο του Κ. Ονισένκο στην «Καθημερινή», όπου μαζί με τα γνωστά για την υποβάθμιση της εικόνας της πόλης αναφέρεται ότι έχουν κλαπεί από τον Δήμο Αθηναίων δύο χιλιόμετρα καλωδίου από τον Λυκαβηττό, προφανώς από τους εγκληματίες με τα καρότσια, που όλοι ξέρουμε ότι είναι η βασική πηγή της οικονομικής δυσπραγίας των δήμων. Επίσης, ο Ν. Βατόπουλος στην ίδια εφημερίδα επιμένει ότι δεν μπορεί να γίνεται ανεκτή μια τέτοια συμπεριφορά, «αδιανόητη να συμβαίνει σε ευρωπαϊκή πρωτεύουσα», μια «κραυγαλέα και εξοργιστική παρανομία» που «εκτυλίσσεται μπροστά στα μάτια των πολιτών». Στη χώρα του Βουλγαράκη, του Ρουσόπουλου, του Τσουκάτου, του Μαντέλη κ.τ.ο., αυτή είναι η εξοργιστική παρανομία, οι μετανάστες με τα καρότσια.
Σε αυτό το θέμα αναγνωρίζω δύο πτυχές που έχουν κατά την άποψή μου ευρύτερη σημασία. Η πρώτη σχετίζεται με τη στρατηγική της ενοχοποίησης των αδυνάτων. Εκεί που δεν τιμωρείται κανείς, ξαφνικά μας φταίνε οι τρομαγμένοι άνθρωποι που ζουν ως ρακοσυλλέκτες. Καλοί υποψήφιοι για εξιλαστήρια θύματα, μια που δεν έχουν κανένα απολύτως όπλο για να προστατευτούν. Θυμίζω ότι η θεωρία του εξιλαστήριου θύματος απαιτεί το θύμα να είναι αθώο, χαμηλής κοινωνικής καταγωγής και να εξορίζεται. Πώς δουλεύει το σύστημα; Όταν έπεφτε λοιμός, πείνα, ή άλλη συμφορά, διάλεγαν κάποιον δύσμοιρο ως «καθαρμόν και φάρμακον» της άρρωστης πόλης. Η τελετή περιλάμβανε χτυπήματα στα γεννητικά όργανα, παλιότερα και βιτσιές με κλαδιά από αγριοσυκιές και λιθοβολισμό, και τελείωνε με εξορία. Ο «φαρμακός» στο τέλος διωχνόταν, και η πόλη ξανάβρισκε ενωμένη την ηρεμία και αγάπη μεταξύ των υπολοίπων, που την είχαν σκαπουλάρει. Η ένταση εκτονώνεται στον φαρμακό, που θυσιάζεται προκειμένου να διατηρηθεί η ενότητα της πόλεως. Το δεύτερο στοιχείο είναι η επιμονή στην αμφισβήτηση της αυθόρμητης συμπόνιας, όσης έχει απομείνει. Το επιχείρημα είναι πως οι ρακοσυλλέκτες μπορεί να είναι συμπαθείς, καθώς είναι αδύναμοι, αλλά μη γελαστείτε: Πίσω από τα καλοσυνάτα πρόσωπά τους κρύβεται η αμείλικτη οικονομική πραγματικότητα, που λέει ότι από τη δράση τους, ήτοι να μαζεύουν παλιοσίδερα με το καρότσι του σούπερ μάρκετ, ζημιωνόμαστε όλοι, μέσω της απώλειας φορολογικών εσόδων από τη νόμιμη μεταφορά των απορριμμάτων. Συνεπώς, και εδώ το άρθρο χτυπάει κέντρο, μην εμπιστεύεστε τα μάτια σας. Η πολιτική ασκείται αλλιώς και αλλού, εκεί που δεν παρακολουθείτε τα οικονομικά μεγέθη. Ο οίκτος σας είναι σύμπτωμα μακροοικονομικής μυωπίας! Το σκεπτικό αυτό είναι διάχυτο στην αντιμετώπιση των μεταναστών σήμερα. Δεν αναφέρομαι στη Χρυσή Αυγή, όπου δεν υπάρχει περιθώριο διαλόγου, αλλά σε όσους ήπια και μαλακά, «ανεπαισθήτως», γίνονται όλο και πιο χοντρόπετσοι.
Κάθε πολιτικό σχέδιο προϋποθέτει έναν τύπο ανθρώπου που θα το πραγματώσει, μια ανθρωπολογία. Ο ανθρώπινος τύπος που προϋποθέτει το εν λόγω κείμενο είναι ο «Σύμβουλος Επιχειρήσεων», με σπουδές στο εξωτερικό και μανικετόκουμπα. Τρέχα γύρευε τώρα τι είναι διατεθειμένος να προτείνει στην επιχείρηση ένας άνθρωπος που βρήκε να τα βάλει με τους ρακοσυλλέκτες. Τελειώνω λοιπόν με ένα παραμυθάκι. Ήταν μια φορά κι έναν καιρό ένα παλικάρι που νόμιζε ότι έχει γεννηθεί από ένα άστρο, και αυτή του η πεποίθηση το έκανε να φέρεται αλαζονικά. Όμως μια μέρα ένας κακός μάγος το πήρε στη δούλεψή του και το κακομεταχειριζόταν, ώσπου το παλικάρι κατάλαβε το λάθος του και αμέσως λύθηκαν τα μάγια. Όταν έγραφε ο Όσκαρ Ουάιλντ το «Παιδί του άστρου», δεν φανταζόταν ότι θα ζούσε ο ίδιος αυτή την ιστορία, πέφτοντας από τα πολυτελή ξενοδοχεία στα καταναγκαστικά έργα. Όμως ο κόσμος είναι ρόδα και γυρίζει. Αν ο άνθρωπος που εκφράζεται από αυτή τη ρητορική του Συμβούλου Επιχειρήσεων νιώθει τώρα προστατευμένος και παντοδύναμος μέσα στη δουλειά του, την οικογένειά του και τον μηχανισμό κατασπατάλησης δημοσίου χρήματος που ονομάζεται «κόμμα εξουσίας», του εύχομαι ειλικρινά να μη χρειαστεί ποτέ στη ζωή του να μάθει τι θα πει να σου αρνούνται οι άνθρωποι ακόμη και τα σκουπίδια τους.
Tου Κωνσταντίνου Πουλή
Ο Νίκος Κωστόπουλος είναι υποψήφιος βουλευτής με τη Νέα Δημοκρατία, σύμβουλος επιχειρήσεων και πρώην μέλος της Κεντρικής Επιτροπής του κόμματος. Υπογράφει ένα άρθρο στο «Βήμα», όπου εξηγεί τι χάνει το κράτος αφήνοντας φορολογικά ανεξέλεγκτους τους ρακοσυλλέκτες. Εκεί διαβάζουμε μεταξύ άλλων ότι «Η μαζική αυτή λεηλασία των κάδων συνιστά μια πρωτόγνωρη μορφή παραοικονομίας», «Τα διαφυγόντα κέρδη για το κράτος είναι τεράστια» και ότι «Ο κανιβαλισμός αυτός αποτελεί τροχοπέδη στο ζήτημα της ανακύκλωσης». Στα σχόλια που ακολουθούν τις δημοσιεύσεις του «Βήματος», αναγνώστες προτείνουν να μπουν τέλη κυκλοφορίας στα καρότσια ή να δοθεί λίστα με τους φοροφυγάδες που καθαρίζουν τζάμια στα φανάρια. Πρόκειται για άρθρο που θα μπορούσα να είχα γράψει κι εγώ, χαριεντιζόμενος. Ο συντάκτης του όμως δεν αστειεύεται. Αξίζει να δούμε τα επιχειρήματα, μια που δεν πρόκειται για προσωπική ιδιορρυθμία, αλλά για έναν ολόκληρο κόσμο. Ότι τα σκουπίδια είναι προσοδοφόρο επιχειρηματικό πεδίο από το οποίο το κράτος παραιτείται υπέρ ιδιωτών είναι μια άλλη συζήτηση, που δεν είναι της ώρας. Το θέμα είναι εδώ η ενοχοποίηση των ρακοσυλλεκτών για το φαινόμενο.
Το μέγα θέμα της παραβατικότητας των ρακοσυλλεκτών έχει ανακινήσει ήδη, με επίμονη αρθρογραφία και με ερώτηση στη Βουλή, η Φωτεινή Πιπιλή (τα σχετικά κείμενα βρίσκονται αναρτημένα σε μπλογκ με τον ταιριαστό τίτλο «αγώνες πολιτών»). Ρωτά, χωρίς να αστειεύεται κι αυτή, πώς δεν έχει υποπέσει στην αντίληψη της αστυνομίας αυτή «η καινούργια μάστιγα καταπάτησης κάθε Νόμου» (ο «Νόμος» με αρχικό κεφαλαίο). Ο αρμόδιος υπουργός απαντά από το βήμα του κοινοβουλίου ότι μέσα στο 2011 «κατασχέθηκαν 45 τροχήλατες κατασκευές μεταφοράς αντικειμένων (καρότσια)» με το περιεχόμενό τους και προσήχθησαν 25 αλλοδαποί, καθώς και ότι το ζήτημα «αναδείχθηκε από τον υπογράφοντα (ενν: Χρηστάκη Παπουτσή) στο Συμβούλιο των Υπουργών Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που συνήλθε στις Βρυξέλλες με αυτό το θέμα». Ως προς το παράλληλο θέμα του κινδύνου πρόκλησης τροχαίων ατυχημάτων που θίγει η Φωτ. Πιπ., το υπουργείο απαντά ότι «δεν προκύπτει εμπλοκή των αναφερόμενων ατόμων σε τροχαία ατυχήματα, κατά το προαναφερόμενο χρονικό διάστημα». Πάλι καλά. Στην ιστοσελίδα της νεολαίας του ΛΑΟΣ διαβάζουμε πως «Το πιο τραγικό ακόμα είναι ότι σε όλο αυτό τον τεράστιο κύκλο εργασιών (ενν. τη μεταφορά σκουπιδιών με καρότσια) δεν θα υπάρχει καμία επίσημη διαδικασία σε παραστατικά και καταβολής φόρου στα άδεια εθνικά ταμεία. Ούτε ο παραμικρός έλεγχος των “ράμπο” του ΣΔΟΕ οι οποίοι σταματούν στην Ερμού την Ελληνίδα νοικοκυρά». Αυτά από το κόμμα που πρότεινε νομιμοποίηση του μαύρου χρήματος, για να επαναπατρισθούν τα κεφάλαια που διέφυγαν στο εξωτερικό. Για να μη μείνουμε όμως στον πάντα πρόσφορο ΛΑΟΣ, μπορεί κανείς να διαβάσει και σχετικό άρθρο του Κ. Ονισένκο στην «Καθημερινή», όπου μαζί με τα γνωστά για την υποβάθμιση της εικόνας της πόλης αναφέρεται ότι έχουν κλαπεί από τον Δήμο Αθηναίων δύο χιλιόμετρα καλωδίου από τον Λυκαβηττό, προφανώς από τους εγκληματίες με τα καρότσια, που όλοι ξέρουμε ότι είναι η βασική πηγή της οικονομικής δυσπραγίας των δήμων. Επίσης, ο Ν. Βατόπουλος στην ίδια εφημερίδα επιμένει ότι δεν μπορεί να γίνεται ανεκτή μια τέτοια συμπεριφορά, «αδιανόητη να συμβαίνει σε ευρωπαϊκή πρωτεύουσα», μια «κραυγαλέα και εξοργιστική παρανομία» που «εκτυλίσσεται μπροστά στα μάτια των πολιτών». Στη χώρα του Βουλγαράκη, του Ρουσόπουλου, του Τσουκάτου, του Μαντέλη κ.τ.ο., αυτή είναι η εξοργιστική παρανομία, οι μετανάστες με τα καρότσια.
Σε αυτό το θέμα αναγνωρίζω δύο πτυχές που έχουν κατά την άποψή μου ευρύτερη σημασία. Η πρώτη σχετίζεται με τη στρατηγική της ενοχοποίησης των αδυνάτων. Εκεί που δεν τιμωρείται κανείς, ξαφνικά μας φταίνε οι τρομαγμένοι άνθρωποι που ζουν ως ρακοσυλλέκτες. Καλοί υποψήφιοι για εξιλαστήρια θύματα, μια που δεν έχουν κανένα απολύτως όπλο για να προστατευτούν. Θυμίζω ότι η θεωρία του εξιλαστήριου θύματος απαιτεί το θύμα να είναι αθώο, χαμηλής κοινωνικής καταγωγής και να εξορίζεται. Πώς δουλεύει το σύστημα; Όταν έπεφτε λοιμός, πείνα, ή άλλη συμφορά, διάλεγαν κάποιον δύσμοιρο ως «καθαρμόν και φάρμακον» της άρρωστης πόλης. Η τελετή περιλάμβανε χτυπήματα στα γεννητικά όργανα, παλιότερα και βιτσιές με κλαδιά από αγριοσυκιές και λιθοβολισμό, και τελείωνε με εξορία. Ο «φαρμακός» στο τέλος διωχνόταν, και η πόλη ξανάβρισκε ενωμένη την ηρεμία και αγάπη μεταξύ των υπολοίπων, που την είχαν σκαπουλάρει. Η ένταση εκτονώνεται στον φαρμακό, που θυσιάζεται προκειμένου να διατηρηθεί η ενότητα της πόλεως. Το δεύτερο στοιχείο είναι η επιμονή στην αμφισβήτηση της αυθόρμητης συμπόνιας, όσης έχει απομείνει. Το επιχείρημα είναι πως οι ρακοσυλλέκτες μπορεί να είναι συμπαθείς, καθώς είναι αδύναμοι, αλλά μη γελαστείτε: Πίσω από τα καλοσυνάτα πρόσωπά τους κρύβεται η αμείλικτη οικονομική πραγματικότητα, που λέει ότι από τη δράση τους, ήτοι να μαζεύουν παλιοσίδερα με το καρότσι του σούπερ μάρκετ, ζημιωνόμαστε όλοι, μέσω της απώλειας φορολογικών εσόδων από τη νόμιμη μεταφορά των απορριμμάτων. Συνεπώς, και εδώ το άρθρο χτυπάει κέντρο, μην εμπιστεύεστε τα μάτια σας. Η πολιτική ασκείται αλλιώς και αλλού, εκεί που δεν παρακολουθείτε τα οικονομικά μεγέθη. Ο οίκτος σας είναι σύμπτωμα μακροοικονομικής μυωπίας! Το σκεπτικό αυτό είναι διάχυτο στην αντιμετώπιση των μεταναστών σήμερα. Δεν αναφέρομαι στη Χρυσή Αυγή, όπου δεν υπάρχει περιθώριο διαλόγου, αλλά σε όσους ήπια και μαλακά, «ανεπαισθήτως», γίνονται όλο και πιο χοντρόπετσοι.
Κάθε πολιτικό σχέδιο προϋποθέτει έναν τύπο ανθρώπου που θα το πραγματώσει, μια ανθρωπολογία. Ο ανθρώπινος τύπος που προϋποθέτει το εν λόγω κείμενο είναι ο «Σύμβουλος Επιχειρήσεων», με σπουδές στο εξωτερικό και μανικετόκουμπα. Τρέχα γύρευε τώρα τι είναι διατεθειμένος να προτείνει στην επιχείρηση ένας άνθρωπος που βρήκε να τα βάλει με τους ρακοσυλλέκτες. Τελειώνω λοιπόν με ένα παραμυθάκι. Ήταν μια φορά κι έναν καιρό ένα παλικάρι που νόμιζε ότι έχει γεννηθεί από ένα άστρο, και αυτή του η πεποίθηση το έκανε να φέρεται αλαζονικά. Όμως μια μέρα ένας κακός μάγος το πήρε στη δούλεψή του και το κακομεταχειριζόταν, ώσπου το παλικάρι κατάλαβε το λάθος του και αμέσως λύθηκαν τα μάγια. Όταν έγραφε ο Όσκαρ Ουάιλντ το «Παιδί του άστρου», δεν φανταζόταν ότι θα ζούσε ο ίδιος αυτή την ιστορία, πέφτοντας από τα πολυτελή ξενοδοχεία στα καταναγκαστικά έργα. Όμως ο κόσμος είναι ρόδα και γυρίζει. Αν ο άνθρωπος που εκφράζεται από αυτή τη ρητορική του Συμβούλου Επιχειρήσεων νιώθει τώρα προστατευμένος και παντοδύναμος μέσα στη δουλειά του, την οικογένειά του και τον μηχανισμό κατασπατάλησης δημοσίου χρήματος που ονομάζεται «κόμμα εξουσίας», του εύχομαι ειλικρινά να μη χρειαστεί ποτέ στη ζωή του να μάθει τι θα πει να σου αρνούνται οι άνθρωποι ακόμη και τα σκουπίδια τους.