Εβδομάδες μετά τις εκτεταμένες καιρικές συνθήκες και λίγες ημέρες μετά την ανακοίνωση του τρίτου θανάτου στο Hot Spot της Μόριας, το Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων στρέφει την προσοχή του στις άσχημες συνθήκες που αντιμετωπίζουν οι άνθρωποι στη Μόρια.
Διαβάστε ολόκληρη την ανακοίνωση του Παρατηρητηρίου:
«”Άνθρωποι πέθαναν από το κρύο στον καταυλισμό. Ένας Ιρανός έκανε απόπειρα αυτοκτονίας και ένας Αιγύπτιος κρεμάστηκε. Εχθές, ένας Πακιστανός πέθανε και την περασμένη εβδομάδα ένας Αιγύπτιος πέθανε στο μπάνιο. Εγώ έκανα απόπειρα αυτοκτονίας κόβοντας τις φλέβες μου την περασμένη εβδομάδα, αλλά είμαι ακόμα ζωντανός…”
Αυτή είναι το αποκαρδιωτικό μήνυμα που έλαβε το Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων από τον Αράς, έναν 30χρονο αιτούντα ασύλου, ο οποίος έχει κολλήσει στο νησί της Λέσβου από τον περασμένο Οκτώβριο. Ενώ το Παρατηρητήριο δεν ήταν σε θέση να επιβεβαιώσει τις συγκεκριμένες αυτοκτονίες, τα τοπικά μέσα ενημέρωσης έχουν εκδώσει λιγότερο λεπτομερείς ιστορίας για τις απόπειρες αυτοκτονίας μεταναστών.
Η έκκληση του Αράς για βοήθεια αντανακλά την απελπισία και τους κινδύνους της ζωής στη Μόρια, ένα προσφυγικό Hot Spot, καθώς και σε άλλους νησιωτικούς καταυλισμούς στην Ελλάδα. Τρεις άνδρες πέθαναν στη Λέσβο μέσα σε έξι ημέρες, από την 24η έως την 30η Ιανουαρίου. Παρόλο που δεν υπάρχει επίσημη ανακοίνωση για τα αίτια θανάτου, έχουν αποδοθεί σε δηλητηρίαση από μονοξείδιο του άνθρακα από αυτοσχέδιες συσκευές θέρμανσης που χρησιμοποιούν οι πρόσφυγες για να ζεστάνουν τις παγωμένες σκηνές τους. Στα τέλη του περασμένου έτους, μία έκρηξη που πιθανότατα προκλήθηκε από φιάλη αερίου μαγειρέματος, σκότωσε μία ηλικιωμένη Κούρδισα και το μικρό της εγγόνι στη Μόρια.
“Κανένας δεν προορίζεται να ακούσει τις εκκλήσεις μας. Δεν υπάρχει θόρυβος ούτε αντίδραση”, συνεχίζεται το μήνυμα του Αράς. “Κατά τη διάρκεια των τεσσάρων μηνών που είμαι εδώ, δεν έχω περάσει καμία συνέντευξη πουθενά, και οι αρχές συνεχίζουν να την αναβάλλουν (τη συνέντευξη). Ακραίες θερμοκρασίες, έλλειψη θέρμανσης, επαρκές φαγητό και ένδυση, και ταπεινωτική μεταχείριση…”
Ο Αράς μας είπε ότι τρεις ημέρες πριν αποπειραθεί να δώσει τέλος στη ζωή του, προσπάθησε να επισκεφτεί τον ψυχολόγο του καταυλισμού και τους είπε πως βασανίστηκε στη φυλακή και έχει ακόμη εφιάλτες. Ο καταυλισμός του θυμίζει τη φυλακή. Ο ψυχολόγος του απάντησε: Υπάρχουν 90 άνθρωποι πριν από εσένα στην ουρά και θα πρέπει να περιμένεις.
Για να εφαρμόσουν τη συμφωνία της Ευρωπαϊκής Ένωσης με την Τουρκία, του Μαρτίου του 2016, οι ελληνικές αρχές έχουν θέσει σε εφαρμογή μία πολιτική περιορισμού στα νησιά, σχεδιασμένη να αποτρέπει μετανάστες να μετακινούνται στην ηπειρωτική χώρα και περαιτέρω, ώστε να είναι σε θέση να πραγματοποιήσει τις αναγκαστικές επιστροφές πίσω στην Τουρκία. Όμως οι χαμηλές θερμοκρασίες και ο βαρύς χιονιάς, η βροχή και ο δυνατός άνεμος του χειμώνα, έχουν μετατραπεί σε απαίσια θανατηφόρες συνθήκες.
Ελλάδα και Ευρωπαϊκή Ένωση θα πρέπει να ακούσουν το μήνυμα του Αράς, και επειγόντως να ενεργήσουν για την προστασία των δικαιωμάτων, της αξιοπρέπειας και της ασφάλειας όλων των αιτούντων για άσυλο. Οι αρχές θα πρέπει να μεταφέρουν τους ανθρώπους σε ασφαλή στέγη στην ηπειρωτική χώρα, και να βελτιώσουν τις προβλέψεις για τις περιζήτητες υπηρεσίες ψυχικής υγείας και ψυχοκοινωνικής υποστήριξης ».