Με αφορμή τη συμπλήρωση τριών ετών μετά τη ρατσιστική επίθεση στην Πλατεία Σαπφούς της Μυτιλήνης, το ThePressProject φιλοξενεί μια ζωντανή συζήτηση σχετικά με τη Ρατσιστική βία στο νησί της Λέσβου, η οποία εδώ και μερικά χρόνια βρίσκεται σε ραγδαία άνοδο. Τη συζήτηση συντονίζει ο δημοσιογράφος, Κωνσταντίνος Πουλής.
Η υπόθεση:
Στις 22 Απριλίου του 2018, ομάδα άνω των 200 ατόμων επιτέθηκε σε περίπου 150 πρόσφυγες που είχαν συγκεντρωθεί στην Πλατεία Σαπφούς της Μυτιλήνης, για να διαμαρτυρηθούν για τις συνθήκες στο καμπ της Μόριας. Οι συγκεντρωμένοι πρόσφυγες, μεταξύ τους παιδιά και γυναίκες με βρέφη, δέχθηκαν πολύωρη επίθεση με πέτρες και κροτίδες υπό ρατσιστικά σχόλια και απειλές. Παρόλο που η Εισαγγελία Μυτιλήνης άσκησε ποινική δίωξη κατά 26 ταυτοποιημένων πιθανών δραστών τον Φεβρουάριο του 2019, τρία χρόνια μετά την επίθεση η ποινική δίωξη παραμένει στάσιμη.
Η ολιγωρία της δικαιοσύνης έχει θρέψει ένα κλίμα ατιμωρησίας, το οποίο, σε συνδυασμό με ρητορικές μίσους, θεωρίες συνομωσίας, και ψευδείς ειδήσεις γύρω από τους πρόσφυγες και τις Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις, που πολλές φορές εκφράζονται ακόμα και από τα πιο επίσημα χείλη της χώρας, έχουν οδηγήσει στην εκδήλωση νέων παρόμοιων περιστατικών. Τον Φεβρουάριο και Μάρτιο του 2020, έλαβε χώρα μια σειρά από επιθέσεις έναντι προσφύγων, εθελοντών και εργαζομένων σε ΜΚΟ, αλλά και έναντι δημοσιογράφων. Έγιναν επίσης επιθέσεις με πέτρες σε κατοικίες και αυτοκίνητα των προαναφερθέντων, ενώ τα παράνομα μπλόκα και σημεία ελέγχου που είχαν στήσει οι δράστες με σκοπό να μην επιτρέψουν μετακίνηση σε πρόσφυγες και τους υποστηρικτές τους αλλά και γενικά σε όσους δεν έμοιαζαν με ντόπιους, κράτησαν πολλές ημέρες.
Πιο πρόσφατα, το Φεβρουάριο του 2021, άτομα εμπόδισαν μαθητές-αιτούντες άσυλο να μπουν στο γυμνάσιο του Ιππείου της Λέσβου, για να παρακολουθήσουν τα μαθήματά τους. Αυτά τα δυο περιστατικά είναι μόνο ενδεικτικά, καθώς έχουν σημειωθεί δεκάδες άλλες κατά τη διάρκεια των τελευταίων ετών, ακόμα και πυροβολισμοί κατά ανηλίκων προσφύγων. Εντούτοις, η καταγραφή, καταγγελία και δημοσίευση των σχετικών περιστατικών παραμένει δύσκολη υπόθεση, λόγω έλλειψης ασφάλειας για τους καταγγέλλοντες και τους δημοσιογράφου αλλά και ανεπαρκούς ευαισθητοποίησης των αρχών σχετικά με τα εγκλήματα μίσους.
Οι καλεσμένοι της ζωντανής συζήτησης, μεταξύ τους επιζώντες και μάρτυρες των υπό συζήτηση ρατσιστικών επιθέσεων, αλλά και δημοσιογράφοι, δικηγόροι, ερευνητές και θεσμικοί εκπρόσωποι, θα συζητήσουν τις πιθανές αιτίες της αύξησης της ρατσιστικής βίας στο νησί, τις υποχρεώσεις του Ελληνικού Κράτους για την πρόληψη, καταγραφή και τιμωρία των ρατσιστικών εγκλημάτων αλλά και για την προστασία των θυμάτων των ρατσιστικών επιθέσεων. Οι καλεσμένοι θα αξιολογήσουν επίσης τις σχετικές πολιτικές του Ελληνικού Κράτους, αλλά και κατά ποσό αυτές έχουν ανταποκριθεί αποτελεσματικά στις προαναφερθείσες υποχρεώσεις. Τέλος, οι καλεσμένοι θα συζητήσουν τις εν εξελίξει προσπάθειες καλύτερης καταγραφής και τεκμηρίωσης των περιστατικών ρατσιστικής βίας, με έμφαση στον ρόλο και το έργο του Δικτύου Καταγραφής Περιστατικών Ρατσιστικής Βίας , αλλά και της ερευνητικής ομάδας Disinfaux collective.
Οι συμμετέχοντες:
Iman: Συντονιστής στο School of Peace, θύμα επίθεσης – ρατσιστικής βίας στην Πλατεία Σαπφούς.
«Κάποιος Ταδόπουλος»: Χρήστης social media που ασχολείται με την καταγραφή περιστατικών ρατσιστικής βίας.
Disinfaux Collective: Η Disinfaux είναι μια κολεκτίβα έρευνας που εστιάζει στην εις βάθος διερεύνηση ζητημάτων που αφορούν παραβιάσεις δικαιωμάτων του ανθρώπου και του περιβάλλοντος, τα σύνορα και την επιτήρηση, τα καθεστώτα κράτησης και εξαίρεσης, τη μετανάστευση/εκτοπισμό, και τα alt-right/ακροδεξιά κινήματα. Λειτουργεί ως ένα αυτόνομο δίκτυο ατόμων που προέρχονται από το πεδίο της έρευνας, της ακαδημαϊκής κοινότητας και της δημοσιογραφίας, με ενδιαφέρον για την ανοιχτή (open-source) έρευνα, την ερευνητική δημοσιογραφία αλλά και την άμεση επαφή με το πεδίο.
Έλλη Κριωνά-Σαράντη: Είναι Νομική Συντονίστρια HIAS Ελλάδος και εκπρόσωπος των θυμάτων της ρατσιστικής επίθεσης στην πλατεία Σαπφούς καθώς και θυμάτων των επιθέσεων που έλαβαν χώρα στη Λέσβο κατά τη διάρκεια του Μαρτίου 2020. Η HIAS Ελλάδος παρέχει νομική υποστήριξη σε πρόσφυγες στην Λέσβο.
Γαρυφαλλιά Αναστασοπούλου, Δίκτυο Καταγραφής Περιστατικών Ρατσιστικής Βίας: Η πρωτοβουλία για τη δημιουργία του Δικτύου προωθήθηκε στα μέσα του έτους 2011 από την Εθνική Επιτροπή για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου (ΕΕΔΑ) και το Γραφείο της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες στην Ελλάδα (UNHCR). Στο Δίκτυο συμμετέχουν 51 Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις και φορείς της κοινωνίας των πολιτών, καθώς και ως παρατηρητές, ο Συνήγορος του Πολίτη και το Συμβούλιο Ένταξης Μεταναστών του Δήμου Αθηναίων. Στόχος του Δικτύου είναι η ανάλυση του φαινομένου της ρατσιστικής βίας και συγκεκριμένα των ποιοτικών και ποσοτικών τάσεων της ρατσιστικής βίας μέσα από τις καταγραφές σχετικών περιστατικών, με βάση τη μαρτυρία των θυμάτων (περισσότερες πληροφορίες: rvrn.org). Η Γαρυφαλλιά Αναστασοπούλου είναι η Βοηθός Συντονίστρια του Δικτύου Καταγραφής Περιστατικών Ρατσιστικής Βίας από τις αρχές του 2020.