Ο Γιαϊρ Λαπίντ του κεντρώου κόμματος Γιες Ατίντ επισκέφθηκε, προ ολίγου, τον πρόεδρο του Ισραήλ Ρεουβεν Ριβλίν, για να του ανακοινώσει ότι επέτυχε στην δημιουργία κυβέρνησης συνασπισμού, Ενότητας όπως την χαρακτήριζε ο ίδιος.
JUST IN (#Israel) via @axios's @BarakRavid & @DavidLawler10:
"Israeli opposition leader #YairLapid has notified President Reuven Rivlin that he managed to form a power-sharing government that will oust [PM] #Netanyahu if it survives a confidence vote."https://t.co/Y0H31jWID6
— Devon Heinen (@DevonHeinen) June 2, 2021
Η επίτευξη της δημιουργίας κυβέρνησης, με κύριο στόχο την απομάκρυνση του Νετανιάχου από την εξουσία, χρειάστηκε τον συνασπισμό των πιο ετερόκλητων δυνάμεων της Ισραηλινής βουλής, Κνεσέτ, και περιλαμβάνει από την άκρα δεξιά μέχρι το κόμμα των Παλαιστίνιων του Ισραήλ, Αραβική Ενότητα, του οποίου ο ηγέτης, Μανσούρ Αμπάς, υπέγραψε την σχετική πρόταση μία ώρα πριν λήξει η εντολή σχηματισμού κυβέρνησης (11μμ τοπική και Ελλάδος).
Journée historique pour #israël qui tourne (provisoirement) la page #Netanyahu. Le centriste libéral Yaïr #Lapid est le véritable architecte de ce tournant. Cette coaltion du « changement » est fragile mais contribue par son existence même à redistribuer les cartes du jeu pol. https://t.co/aIRD0oya9T
— David Khalfa (@dkhalfa) June 2, 2021
Το Γιες Ατιντ είναι το δεύτερο κόμμα της Κνεσέτ, με 17 έδρες, και ο ηγέτης του, Γιαϊρ Λαπίντ έλαβε την εντολή σχηματισμού κυβέρνησης μετά τον Νετανιάχου, ο οποίος απέτυχε.
Την πρώτη φορά που διεφάνη η πιθανότητα σχηματισμού κυβέρνησης από το Λαπίντ, αρχές του περασμένου μήνα, η αντίδραση του Νετανιάχου ήταν η πρόκληση επεισοδίων στην Ανατολική Ιερουσαλήμ, με την βοήθεια των πιο εξτρεμιστικών εβραϊκών εθνικιστικών στοιχείων, τα οποία έθεσε υπό την προστασία των δυνάμεων καταστολής, και, ακολούθως, ο βάρβαρος και ανηλεής βομβαρδισμός της Γάζας, ώστε να υποχρεώσει την Αραβική Ενότητα να αποχωρήσει από τον υπό δημιουργία συνασπισμό κομμάτων – κάτι που κατόρθωσε προσωρινά.
Η νέα κυβέρνηση θα πρέπει εντός μίας εβδομάδας να απευθυνθεί στην Κνεσέτ των 120 εδρών και να λάβει ψήφο εμπιστοσύνης από 61 βουλευτές. Κυριότερος στόχος του σχηματισμού της, και της σύμπραξης ετερόκλητων δυνάμεων, από την άκρα δεξιά του Γιασμίνα μέχρι τη λίστα Αραβική Ενότητα, είναι η απομάκρυνση του, σήμερα υπηρεσιακού, πρωθυπουργού Βενιαμίν «Μπίμπι» Νετανιάχου, ώστε να αντιμετωπίσει τη δικαιοσύνη. Ακόμη και αν, για να εκδιωχθεί ο Μπίμπι, ως πρώτος πρωθυπουργός – σε εναλλασόμμενη συμφωνηθείσα πρωθυπουργία – φέρεται να αναλάμβανει ένας δεξιότερος του Νετανιάχου.
Με λίγα λόγια, το «Τέλος της Εποχής Νετανιάχου» γίνεται μεν δυνατό, αλλά μόνον μέσω μιας εύθραυστης συμμαχίας που θα έχει να αντιμετωπίσει όποια ακόμη κόλπα κρύβει ο Μπίμπι στο μανίκι του…
Θέλει να’σαι πολύ λέρα για να κυβερνάς γαλέρα
Ο Βενιαμίν Νετανιάχου έχει σφιχταγκαλιάσει την πρωθυπουργία από το 2009, και είναι ο μακροβιότερος πρωθυπουργός στην ιστορία του Ισραήλ και ο πρώτος που διώκεται για κακουργήματα εντός της χώρας και ελέγχεται για εγκλήματα κατά της Ανθρωπότητας από το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο της Χάγης. Πολλοί παραδοσιακοί δημοκρατικοί δεξιοί (του προ-Νετανιάχου Λικούντ) τον θεωρούν καταστροφέα του κόμματος, που το μετέτρεψε σε ακροδεξιό αλλά και σε μηχανή προσωπικής ανάδειξης. Είναι γενικός αποδεκτό ότι δεν έχει ψηφοφόρους, αλλά οπαδούς, και ότι μεγάλο μέρος της πολιτικής του πορείας έχει στηριχθεί στην προσωπολατρεία (cult of personality).
Την τελευταία διετία το Ισραήλ έχει προχωρήσει σε τέσσερις συνεχείς εκλογικές αναμετρήσεις, με το σχηματισμό κυβερνήσεων υπό το Μπίμπι ή την παρουσία του ως υπηρεσιακού πρωθυπουργού. Το γεγονός ότι παρά τις διώξεις το κόμμα του, το δεξιό Λικούντ, συνεχίζει να έρχεται πρώτο, οφείλεται στην χαρισματική του προσωπικότητα και στην ικανότητα του να παρουσιάζεται ως ο μόνος πολιτικός ηγέτης του Ισραήλ που μπορεί να εγγυηθεί την ασφάλεια του – κάτι που, την περίοδο της προεδρίας Τραμπ, με τον οποίο είχε στενή φιλία και συνεργασία, τον έκανε ακόμη δημοφιλέστερο. Είναι χαρακτηριστικό ότι οι αφίσες των προεκλογικών του αγώνων, επί προεδρίας Τραμπ, τον παρουσίαζαν πάντα μαζί με τον τότε πρόεδρο των ΗΠΑ.
Χαρισματικός όσο και εγκληματίας, ο Νετανιάχου έχει παίξει σημαντικότατο ρόλο στην αδρανοποίηση της συμφωνίας του Όσλο και την όλο και επιθετικότερη και ρατσιστικότερη πολιτική του Ισραήλ κατά των Παλαιστίνιων. Και έχει πολλές φορές καταφέρει να αναστηθεί από τις στάχτες του, κάτι που ίσως το ξαναδούμε, δυστυχώς.
Ποιος είναι ο Ναφτάλι Μπένετ
Όπως έχουμε γράψει και παλιότερα, ο προδιαγραφόμενος ως νέος πρωθυπουργός του Ισραήλ είναι «πολύ δεξιότερος του Νετανιάχου», όπως καυχιέται και ο ίδιος άλλωστε. Οι θέσεις του είναι ακραίες, και είναι αρνητής όλων των συμφωνιών που προβλέπουν την δημιουργία Παλαιστινιακού Κράτους. Ηγείται του ακροδεξιού εθνικιστικού κόμματος Γιαμίνα (μεταφράζεται ως Δεξιόστροφα), το οποίο ήρθε μεν πέμπτο στις πιο πρόσφατες εκλογές, αλλά οι επτά του έδρες είναι αυτές που επιτρέπουν τον σχηματισμό κυβέρνησης – και τις καλόβλεπε και ο Νετανιάχου. Αυτές είναι που του έδωσαν το δικαίωμα να πάρει πρώτος την πρωθυπουργία, η οποία όμως έχει αποφασιστεί να είναι κυκλική – θα ακολουθήσει ο κεντρώος και έχων την επιτυχή, πλέον, εντολή, Γιαϊρ Λαπίντ.
#FLASHINFO
Le président du parti #Yamina #NaftaliBennett deviendra Premier ministre d’ #Israel et #Lapid Premier ministre suppléant (Bureau du président) pic.twitter.com/Mi2OAFY1K6— Arab News French (@ArabNewsfr) June 2, 2021
Ο 49χρονος πολυεκατομμυριούχος Μπένετ είναι αυτοδημιούργητος, όπως επίσης καυχάται, και οφείλει την περιουσία του στις νέες τεχνολογίες. «Τα λεφτά μου μου επιτρέπουν να είμαι ελεύθερος να κάνω ότι θέλω», έχει δηλώσει. Στο στρατό έχει υπηρετήσει ως κομμάντο των ειδικών ισραηλινών δυνάμεων. Υπήρξε υπουργός Αμύνης σε παλαιότερη κυβέρνηση συνασπισμού υπό το Νετανιάχου.
Ο [επιτέλους!] απερχόμενος Μπίμπι Νετανιάχου θεωρεί ότι «προδόθηκε» από το Μπένετ, τον οποίο εγκάλεσε προ τριημέρου γιατί «ενώ μπορούσε να γίνει μια δεξιά κυβέρνηση αυτός δεν το θέλησε».
Είναι γεγονός ότι οι ιδεολογικές διαφωνίες των Μπένετ και Λαπίντ είναι πολύ μεγάλες, όμως η έξοδος του, 71 ετών, Νετανιάχου από το πολιτικό σκηνικό και η, πιθανότερη πια, καταδίκη του για σκάνδαλα διαφθοράς, για τα οποία έχει καταλήξει η εισαγγελική έρευνα, ανοίγουν το δρόμο για την ανάδειξη μιας νέας ηγετικής φυσιογνωμίας στην Ισραηλινή δεξιά. Μένει να αποδειχθεί ότι ο Μπένετ δύναται να κρατήσει έναν τέτοιο ρόλο, για τον οποίο κάποτε τον προετοίμαζε, άλλωστε, ο ίδιος ο Μπίμπι.
Ο Μπένετ ξεκίνησε, πολιτικά, από «τα χέρια» του Νετανιάχου, και ήταν υπεύθυνος του γραφείου του ηγέτη του Λικούντ από το 2006 ως το 2008 – όλοι τότε έλεγαν ότι ο Νετανιάχου τον προετοίμαζε για διάδοχο του, αλλά οι σχέσεις τους διερράγησαν και ο Μπένετ αποφάσισε να προσχωρήσει σε δεξιότερο σχήμα, το οποίο και κατάφερε να βάλει στη βουλή για πρώτη φορά το 2013. Από τότε και ως το 2019 έχει λάβει υπουργικές θέσεις σε όλες τις δεξιές κυβερνήσεις (συνασπισμού). Το 2019, στην πρώτη από τις τέσσερις εκλογικές αναμετρήσεις των τελευταίων δύο ετών, δεν κατόρθωσε να εκλεγεί, και έμεινε εκτός κυβερνήσεων, μέχρι τις εκλογές του Απριλίου του 2020, οπότε το Γιαμινα κέρδισε μια θέση στο κοινοβούλιο.
Ο Ναφτάλι Μπένετ θεωρεί ότι το Ισραήλ πρέπει να είναι αποκλειστικά εβραϊκό, να εκτείνεται «σε όλα τα ιστορικά και συνδεόμενα με την πίστη εδάφη», που περιλαμβάνουν και τη Δυτική Όχθη και την Ανατολική Ιερουσαλήμ και τα συριακά Υψίπεδα του Γκολάν. Είναι επίσης επιρρεπής στις χυδαιολογίες και τις ακρότητες – έχει πει εντός κοινοβουλίου σε Άραβα Ισραηλινό βουλευτή της Κνεσέτ την γνωστή φράση «Όταν εμείς είχαμε εβραϊκό κράτος εδώ, εσείς ακόμη κρεμόσασταν στα δέντρα σαν τα πιθήκια».
Αιτία του ρατσιστικού σχολίου του ήταν η θέση του Άραβα συναδέλφου του, στη βουλή, κατά των εποικισμών. Ο Μπένετ τάσσεται υπέρ της περαιτέρω αύξησης των εποικισμών, παρ’ ότι είναι παράνομοι και έγκλημα πολέμου, κατά το Διεθνές Δίκαιο. Έχει επίσης πει ότι οι εποικισμοί «πρέπει να συνεχίζονται πάει θυσία», έχει κατηγορήσει το Νετανιάχου ότι δεν τους προχωράει αρκετά γρήγορα, και έχει υπηρετήσει ως πρόεδρος της ένωσης εποίκων. Αυτό το σημείο είναι ένα από τα πιθανά σημεία μεγάλης τριβής στη νέα κυβέρνηση, που, όπως παρατηρούν οι διεθνείς αναλυτές, αν θέλει να επιβιώσει και να παραμείνει, θα πρέπει να τα αφήσει στην άκρη και να ασχοληθεί κυρίως με την οικονομία και την επιτυχή επαναλειτουργία της, μετά την πανδημία.
Ειδικά για τον προαλειφόμενο ως πρωθυπουργό, ωστόσο, αυτό θα είναι δύσκολο. Μόλις το Φεβρουάριο, σε συνέντευξη του, τόνιζε ότι «ούτε ένα εκατοστό του Ισραήλ δεν παραχωρούμε» κι αυτό, για τον Ναφτάλι Μπένετ, περιλαμβάνει τη Δυτική Όχθη, την οποία αποκαλεί πάντα ως Ιουδαία και Σαμάρεια, με τα βιβλικά εβραϊκά τους ονόματα. Επίσης, υποστηρίζει τη θανατική ποινή για όλους τους Παλαιστινίους «τρομοκράτες», κάτι που για τον Μπένετ περιλαμβάνει και άπαντες όσους υποστηρίζουν έργοις την δημιουργία Παλαιστινιακού κράτους.
Αξίζει εδώ να αναφέρουμε ότι η τελευταία εκτέλεση που έχει γίνει στο Ισραήλ ήταν το 1961 και επρόκειτο για τον ναζί Αδόλφο Άιχμαν, πρωτοστάτη του Ολοκαυτώματος.