Οι πολιτικοί και οι δημοσιογράφοι χρησιμοποιούν για ψύλλου πήδημα βαρύγδουπες εκφράσεις όπως «συνταγματικό πραξικόπημα», «εκτροπή» κλπ. Μόνο που στη δίκη του Mall αυτό ακριβώς κρίνεται…
Όταν το 2003 το ΣτΕ έκρινε τους προηγούμενους νόμους αντισυνταγματικούς και ακύρωσε την υπουργική απόφαση που έδινε άδεια οικοδομής στο Mall, o Ευάγγελος Βενιζέλος, υπουργός της κυβέρνησης ΠΑΣΟΚ, δήλωσε «θα συμμορφωθούμε». Αντ’αυτού, ο υπουργός… Πολιτισμού έβαλε μπροστά ένα τέχνασμα για να εξαπατήσει το ΣτΕ.
Η νομική πατέντα Βενιζέλου.
Έφερε στη Βουλή νέο νόμο (τον 3207/2003, με ελάχιστες αλλαγές από τους παλιούς που κρίθηκαν αντισυνταγματικοί). Αλλά αυτό δεν έφτανε. Στο νόμο του υπάρχει μια μαγική φράση:
«Η παρούσα έγκριση επέχει θέση αδείας της αρμόδιας πολεοδομικής αρχής για την εκτέλεση των εργασιών που αφορούν την Ολυμπιακή και μεταολυμπιακή χρήση του έργου»
Στη φράση αυτή υπάρχουν τρεις μαγικές λέξεις:
«επέχει θέση αδείας»
Τι σημαίνει αυτό; Ο κ. Βενιζέλος έβαλε την άδεια οικοδομής του Mall ΜΕΣΑ στο νόμο.
Ως γνωστόν το ΣτΕ έχει το δικαίωμα να ακυρώσει μια «εκτελεστή διοικητική πράξη» (π.χ μία άδεια οικοδομής) αλλά όχι ένα νόμο (ακόμα κι αν κρίνει κάποιες διατάξεις του αντισυνταγματικές). (Το ανώτατο δικοικητικό δικαστήριο μπορεί να στραφεί εναντίον της εκτελεστικής εξουσίας αλλά όχι εναντίον της νομοθετικής).
Έτσι, τυπικά η άδεια οικοδομής που δόθηκε στο Mall, επειδή αποτελούσε μέρος του νόμου, δεν μπορούσε να ακυρωθεί από το ΣτΕ.
Γράφει ο Αντώνης Καρκαγιάννης στην Καθημερινή στις 17/2/2008, σχολιάζοντας το νόμο Βενιζέλου: «Ο νόμος έχει ακριβώς το ίδιο περιεχόμενο και την ίδια διατύπωση με την απορριφθείσα διοικητική πράξη! Με τη μέθοδο αυτή παρακάμπτουν [οι κυβερνήσεις] το ΣτΕ και το «κράτος των δικαστών» και φυσικά παρακάμπτουν και το Σύνταγμα και τη θεμελιώδη αρχή της διάκρισης των εξουσιών». .
Στο εξής, με την πατέντα αυτή, μια κυβέρνηση μπορεί να αυθαιρετεί και να εκδίδει μια αντισυνταγματική διοικητική πράξη, χωρίς το ΣτΕ να μπορεί να την ελέγξει!
Το δίλημμα των δικαστών
Η θέση των δικαστών είναι πολύ δυσχερής. Αν ακολουθήσουν το γράμμα του νόμου που, με απλά λόγια, λέει πως δεν επιτρέπεται η απευθείας προσβολή νόμου, αλλά μόνον η προσβολή μιας διοικητικής πράξης, θα πρέπει να απορρίψουν την προσφυγή του Δορύλαου Κλαπάκη.
Αν όμως το κάνουν αυτό, θα είναι σα να υπογράφουν από μόνοι τους τη θανατική καταδίκη του δικαστηρίου που υπηρετούν. Γιατί τότε θα νομιμοποιήσουν την πατέντα που οι κυβερνήσεις χρησιμοποιούν για να παρακάμπτουν τον έλεγχο συνταγματικότητας του ΣτΕ. Δηλαδή να παρακάμπτουν τους ίδιους. Στο εξής το ΣτΕ θα είναι άχρηστο…
Γι” αυτό είναι κρίσιμη η δίκη του Mall: Γιατί θα κρίνει το αν η πατέντα Mall θα αναχθεί σε σύστημα Μall. Αν ο εκάστοτε συνασπισμός πολιτικών και επιχειρηματικών συμφερόντων θα μπορεί να παρανομεί συστηματικά και ατιμωρητί ή αν οι πολίτες και η δικαιοσύνη θα συνεχίσουν να έχουν την δυνατότητα να αντιστέκονται αποτελεσματικά στην οργανωμένη διαπλοκή και τα «νομοθετικά πραξικοπήματα».