Χαριστική βολή για τον Τύπο το Μνημόνιο 2

Της Αγγέλας Νταρζάνου

Ο,τι απέμεινε όρθιο στην αγορά των media από την επιδρομή του Μνημονίου και του Μεσοπρόθεσμου, έρχεται τώρα να σαρώσει το Μνημόνιο 2 και να προκαλέσει πραγματική ερήμωση στην τηλεόραση, το ραδιόφωνο και τον Τύπο,καταφέρνοντας καίριο πλήγμα κυρίως στην ενημέρωση. Εξάλλου, η κατάλυση της Δημοκρατίας και της λαϊκής κυριαρχίας συνοδεύεται σε κάθε περίπτωση με περιορισμό της ενημέρωσης, είτε απευθείας με κατασταλτικά μέτρα είτε με εξώθηση σε συρρίκνωση και λουκέτα μέσω οικονομικών πιέσεων.

Μέσα στο επόμενο 6μηνο και όσο θα εφαρμόζονται τα νέα μέτρα, αναμένεται να βάλουν λουκέτο σειρά εφημερίδων, το πρόγραμμα της τηλεόρασης θα γίνει ακόμα πιο φτωχό – και θα τεθούν οι βάσεις για επί πληρωμή ψηφιακό πρόγραμμα – ενώ χιλιάδες εργαζόμενοι θα βγούν στην ανεργία. Τα πρώτα δύο χρόνια Μνημονιακής διακυβέρνησης κόστισαν στον χώρο των ΜΜΕ περί τις 4.100 χαμένες θέσεις εργασίας. Το 2012 μπορεί και να φτάσει άλλες τόσες.

Σύμφωνα με τα μέχρι στιγμής γνωστά – καθώς η ενημέρωση από την κυβέρνηση παρέχεται με το σταγονόμετρο, είναι συχνά αντιφατική και σχεδόν αδύνατο να διασταυρωθεί, ενώ πολλές φορές αιφνιδιάζει με ρυθμίσεις “της τελευταίας στιγμής” – το Μνημόνιο 2 φέρνει σαρωτικές αλλαγές στο καθεστώς λειτουργίας των ΜΜΕ, ανατρέποντας ρυθμίσεις και δομές πολλών δεκαετιών. Αν και οι Μνημονιακές ρυθμίσεις θα έρχονται στο φως όσο εξειδικεύονται με τους εφαρμοστικούς νόμους, στο επίκεντρο των παρεμβάσεων είναι γνωστό μέχρι τώρα ότι βρίσκονται: (α) η κατάργηση του “αγγελιοσήμου”, βασικού πόρου των ασφαλιστικών Ταμείων των δημοσιογράφων

(β) η κατάργηση της υποχρέωσης των επιχειρήσεων να δημοσιεύουν τους ισολογισμούς τους στον Τύπο (γ) η ανατροπή των εργασιακών σχέσεων και των Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας στο χώρο των ΜΜΕ (δ) η αύξηση του ΦΠΑ στα ΜΜΕ (ε) η de facto μετάβαση στην ψηφιακή τηλεόραση.

Τα μέτρα έχουν ήδη θυρυβήσει εργαζόμενους και εργοδότες: ήδη έχει οριστεί γενική συνέλευση των εκδοτών, μελών της ΕΙΗΕΑ, υπο την προεδρία του Σταύρου Ψυχάρη τη Δευτέρα το πρωί. Αντικείμενο, οι επιπτώσεις στον Τύπο μετά το Μνημόνιο 2. Πιο συγκεκριμένα, σε σχέση με ό,τι ακούγεται ως τώρα και αναμένεται στη Βουλή:

*(α) Αγγελιόσημο*: Αν και αποτελεί “οιωνεί εργοδοτική εισφορά” -που σημαίνει ότι υποκαθιστά τις ασφαλιστικές εισφορές υπέρ των εργαζομένων τις οποίες δεν πληρώνουν οι ιδιοκτήτες των ΜΜΕ, αλλά ως επιβάρυνση στη διαφήμιση πηγαίνει απευθείας στα ασφαλιστικά Ταμεία των δημοσιογράφων- ενδέχεται να θεωρηθεί από το Μνημόνιο 2 “κοινωνικός πόρος” και ως τέτοιος θα επανεξετασθεί. Αυτό σημαίνει ότι τουλάχιστον θα διευκρινισθεί η νομική του βάση και οι δικαιούχοι.

Ο ΣΕΒ δια του κ. Δασκαλόπουλου έδωσε αγώνα για την κατάργησή του θεωρόντας το “εμπόδιο στην επιχειρηματικότητα” παρότι στην πραγματικότητα δεν είναι φόρος, αλλά αποτελεί δαπάνη της διαφημιζόμενης επιχείρησης. Μέχρι πρότινος εκδότες και ιδιοκτήτες καναλιών πρότειναν τη μείωσή του από 20% επί της διαφημιστικής δαπάνης σε 10%. Ένα αισιόδοξο σενάριο έλεγε ότι θα μειωθεί μεν, αλλά παράλληλα θα επεκταθεί στο internet. Τελευταίες πληροφορίες έκαναν λόγο για διατήρησή του στο σημερινό ποσοστό, το έσοδο όμως δεν θα πηγαίνει στα Ταμεία των εργαζομένων στα ΜΜΕ, αλλά σε ειδικό κρατικό λογαριασμό. Είναι προφανές ότι δημιουργείται τεράστιο πρόβλημα πόρων στα Ασφαλισστικά Ταμεία ΕΤΑΠ- ΜΜΕ και ΕΔΟΕΑΠ.

*(β) Ισολογισμοί*: Η κατάργηση της υποχρέωσης των εταιρειών να δημοσιεύουν τους ισολογισμούς και τα αποτελέσμα τά τους σε μία πολιτική, μία οικονομική και μία τοπική εφημερίδα είναι η χαριστική βολή για περίπου 10 εφημερίδες της Αθήνας που η δημοσίευσή τους αποτελούσε μεγάλο μέρος των εσόδων τους,  για 4 οικονομικές εφημερίδες και για άγνωστο αριθμό περιφερειακών εφημερίδων. Πληροφορίες αναφέρουν ότι θα υπάρχει μεταβατική διάταξη για το 2012. Άλλες πληροφορίες λένε ότι καταργείται η υποχρέωση δημοσίευσης στον Τύπο και όλοι οι ισολογισμοί πρέπει να δημοσιεύονται στα site των εταιρειών. Όσες εταιρείες δεν έχουν site υποχρεούνται να δημοσιεύουν σε μία οικονομική εφημερίδα.

*(γ) Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας* Βάσει των νέων ρυθμίσεων αναμένεται να καταργηθούν και από “κλαδικές” να γίνουν από ατομικές, ή στην καλύτερη περίπτωση επιχειρησιακές. Η μείωση του κατώτατου μισθού συμπαρασύρει όλα τα μισθολογικά κλιμάκια, ανεξαρτήτως κλάδου, σε περικοπές 22% σε πρώτη φάση και για όσους κλάδους έχουν λήξει οι συλλογικές συμβάσεις -αφού έχει περάσει η περίοδος της “μετενέργειας”- επαναδιαπραγμάτευση σε ατομικό επίπεδο, στη βάση του κατώτατου μισθού.

*(δ) Αύξηση του ΦΠΑ: *Το Μνημόνιο 2 προβλέπει κατάργηση του χαμηλότερου συντελεστή ΦΠΑ, που στην περίπτωση των εφημερίδων είναι 5,7% επί της τιμής πώλησης. Τυχόν διπλασιασμός υου, όπως ακούγεται, θα είναι ένα επιπλέον πλήγμα στα έσοδα των εφημερίδων, οι οποίες ενδεχομένως να μετακυλίσουν το κόστος στους αναγνώστες αυξάνοντας την τιμή.

*(ε) Ψηφιακή τηλεόραση* Η πλήρης ψηφιοποίηση της τηλεοπτικής μετάδοσης (switch over) προβλέπεται τον Ιούνιο του 2013, οπότε και δεν θα υπάρχει κανένα αναλογικό κανάλι. Με ΚΥΑ ορίζεται ότι οι υπουργοί Μεταφορών και Επικρατείας θα διακόπτουν τις αναλογικές μεταδόσεις καναλιών ανά σημείο εκπομπής με Απόφασή τους. Η αδειοδότηση των καναλιών φαίνεται ότι θα γίνει de facto με την ψηφιοποίησή τους. Το ίδιο διάστημα αναμένεται να δημοπρατηθεί και το “ψηφιακό μέρισμα”, το μέρος του φάσματος δηλαδή πουπερισσεύει από την τηλεοπτική χρήση και παρέχεται σε τηλεπικοινωνιακού παρόχους για την ανάπτυξη ευρυζωνικών υπηρεσιών. Στον προϋπολογισμό του 2012 προβλεπόταν έσοδο ύψους 400 εκ. ευρώ από τη δημοπράτηση, όμως το πραγματικό έσοδο θα φανεί στην πράξη.

** Από την “Αυγή” της Κυριακής