Τα γεγονότα στο γήπεδο του Βελιγραδίου έκαναν το γύρο του κόσμου, θυμίζοντας τον εθνοτικό ανταγωνισμό, που δεν έπαψε να σιγοκαίει στα Βαλκάνια

Το βράδυ της Τρίτης, ο αγώνας Σερβία-Αλβανία για τα προκριματικά του Euro 2016 διακόπτεται στο 41ο λεπτό, όταν πάνω από το γήπεδο της Παρτίζαν, στο Βελιγράδι, πετά τηλεχειριζόμενο αεροπλανάκι με σημαία-χάρτη της Μεγάλης Αλβανίας. Το γήπεδο είναι γεμάτο σέρβους οπαδούς, με μόλις 100-150 Αλβανούς στην εξέδρα των VIP (αφού προφανώς έχει απαγορευτεί η μετακίνηση οπαδών για λόγους ασφαλείας). Πρόκειται για το πρώτο παιχνίδι της αλβανικής ομάδας στο Βελιγράδι από το 1967.

Όπως αφηγείται στο sport24.gr, ο αλβανός δημοσιογράφος, Έρβιν Ντούσι, που βρέθηκε στο γήπεδο, η ένταση έχει ξεκινήσει αρκετά νωρίτερα, ενώ πολλά από όσα προηγούνται δεν τα δείχνουν ποτέ οι κάμερες. Το λάβαρο της Μεγάλης Αλβανίας, ωστόσο, είναι η αφορμή για να σημειωθούν συμπλοκές ακόμη και μεταξύ των ίδιων των ποδοσφαιριστών: Σέρβος θα προσπαθήσει να απομακρύνει τη σημαία και Αλβανοί θα τρέξουν να την προστατεύσουν. Τότε είναι που ομάδα οπαδών εισέρχεται στον αγωνιστικό χώρο και επιτίθεται στους φιλοξενούμενους.

Και ενώ η πρακτική του drone και μάλιστα σε σερβικό έδαφος, αλλά και οι σκηνές, που ακολουθούν, αιφνιδιάζουν, πολύ περισσότερο προβληματίζουν τα όσα ακολουθήσαν του αγώνα.

Τα δύο πρόσωπα που εμφανίζονται στη σημαία είναι αυτό του ιδρυτή του αλβανικού κράτους Ισμαήλ Κεμάλι και του αλβανού πολεμιστή Ισα Μπολετίνι, εθνικού ήρωα των Κοσοβάρων που πρωτοστάτησε στον ανταρτοπόλεμο κατά της Σερβίας το 1910 – Η Μεγάλη Αλβανία περιλαμβάνει τμήματα της Ελλάδας, της ΠΓΔΜ, του Μαυροβουνίου, της Σερβίας και φυσικά το Κόσοβο 

Όσοι γνωρίζουν λιγότερο ή περισσότερο τον εθνοτικό ανταγωνισμό μεταξύ των λαών της πρώην  ενωμένης Γιουγκοσλαβίας (που ξεκινά πολύ πριν τη δεκαετία του ’90), σίγουρα δεν πίστεψαν ποτέ πως δέκα χρόνια ειρήνης ή μια κοινή ευρωπαϊκή προοπτική θα μπορούσαν να λύσουν τα προβλήματα και να οδηγήσουν σε μια αρμονική συνύπαρξη. Οι εθνικιστικές διαστάσεις, όμως, που έλαβε το γεγονός και στις δύο χώρες (αλλά και έξω από τις επικράτειές τους) – και μάλιστα μία μόλις εβδομάδα πριν την πρώτη, μετά από δεκαετίες (1946), επίσκεψη αλβανού πρωθυπουργού στο Βελιγράδι – αποδεικνύουν πόσο εύθραυστες παραμένουν οι ισορροπίες.
 

«Περήφανοι για τους Ερυθρόμαυρους»

Οι επίσημες τοποθετήσεις Σερβίας και Αλβανίας κάθε άλλο παρά χαμήλωσαν τους ήδη ανεβασμένους τόνους.

Το σερβικό υπουργείο Εξωτερικών, από την πρώτη στιγμή, έκανε λόγο για μια προμελετημένη πολιτική πρόκληση, που είχε ως στόχο να προκαλέσει ταραχές στο Βελιγράδι και να αμαυρώσει τις επιτυχημένες σερβικές απόπειρες προώθησης της συνεργασίας στην περιοχή.

Στην ίδια γραμμή και ο πρωθυπουργός της χώρας, Αλεξάνταρ Βούτσιτς, που χαρακτήρισε το επεισόδιο «πολιτική πρόκληση», που επιδίωκε τον εξευτελισμό των Σέρβων και την αποσταθεροποίηση, τόσο στη Σερβία, όσο και στην ευρύτερη περιοχή:

 «Προειδοποίησα τους εταίρους (βλ. ΕΕ) μας χθες πέντε φορές, το διάστημα μεταξύ 18:00 και 18:50, για πιθανό σενάριο πρόκλησης από την πλευρά επίσημων προσώπων της Αλβανίας και ορισμένα από τα πρόσωπα αυτά φορούσαν και κασκόλ του 'Απελευθερωτικού Στρατού του Κοσόβου' και ήταν σαφές ότι ήρθαν με αδιαμφισβήτητη πρόθεση να προκαλέσουν τους οικοδεσπότες».

«Περήφανοι για τους “ερυθρόμαυρους”, που κέρδισαν το παιχνίδι όσο παίχτηκε ποδόσφαιρο. Λύπη για τους γείτονες, που ξεφτιλίστηκαν διεθνώς με την εμφάνισή τους», θα απαντήσει χαρακτηριστικά, με ανάρτησή του στο facebook, ο Έντι Ράμα.

Στο ίδιο μήκος κύματος και ο αλβανός υπουργός Εξωτερικών, Ντιτμίρ Μπουσάτιμ, ο οποίος  θα μιλήσει για εξτρεμιστική συμπεριφορά των Σέρβων που επιχειρεί να κρατήσει τους αλβανούς πολίτες όμηρους ενός επώδυνου παρελθόντος: «Λυπούμαστε που οι σερβικές αρχές δεν έχουν βρει ακόμη το κουράγιο να διατηρήσουν αποστάσεις ή να καταδικάσουν τις πράξεις βίας και μίσους, που εκδηλώθηκαν δημόσια εις βάρος των εθνικών μας συμβόλων και των συμβόλων του ΝΑΤΟ».
 

Υποδοχή ηρώων

Τα ξημερώματα της Τετάρτης, περισσότεροι από 3.000 οπαδοί της Εθνικής Αλβανίας υποδέχτηκαν την αποστολή της ομάδας στο αεροδρόμιο, με τους παίκτες πλέον να χαρακτηρίζονται «ήρωες». Ο αλβανός πρωθυπουργός, αν και απών, φροντίζει να σχολιάσει μέσω twitter:

«Η καρδιά μου βρίσκεται στο αεροδρόμιο περιμένοντας τους Ροσονέρι για να τους αποθεώσουμε για τη περηφάνια που μας χάρισαν».


Λίγο αργότερα θα αναρτήσει και αυτή τη φωτογραφία από τους πανηγυρισμούς στο κέντρο των Τιράνων.


Στην Πρίστινα το κλίμα είναι εξίσου πανηγυρικό. Κόσμος έχει συγκεντρωθεί από νωρίς για να παρακολουθήσει τον ποδοσφαιρικό αγώνα στην πλατεία Zahir Pajaziti και ενθουσιάζεται στο αντίκρισμα της σημαίας της Μεγάλης Αλβανίας μέσα στο γήπεδο του Βελιγραδίου.

Το παρακάτω βίντεο (εικόνες από την πλατεία της Πρίστινα μετά το 1:15) είναι ενδεικτικό του κλίματος ευφορίας στην κοσοβαρική πλευρά:

 
Το ίδιο βράδυ στο Πρίζρεν του Κοσόβου, «αλβανοί φίλαθλοι» φώναζαν συνθήματα υπέρ του UCK:

Η επίθεση σε ελληνικό χωριό του Αργυροκάστρου

Το ίδιο βράδυ και ενώ πανηγυρισμοί σημειώνονται στο Τέτοβο (ΠΓΔΜ), στο Τούζι και το Πλαβ (Μαυροβούνιο), αλλά και σε άλλες πόλεις με ισχυρό αλβανικό στοιχείο (ακόμη και στη Ζυρίχη), το ελληνικό μειονοτικό κόμμα Ομόνοια καταγγέλλει πως «εκατοντάδες θρασύδειλοι τραμπούκοι» εισβάλλουν στο χωριό Δερβιτσάνη, κρατώντας σημαίες και πανό με εθνικιστικό περιεχόμενο, με στόχο να προκαλέσουν μειονοτικούς Έλληνες που ζουν εκεί.

Όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά στο σχετικό δελτίο Τύπου:

«Oι Αλβανοί έσπασαν παράθυρα σε καταστήματα και αυτοκίνητα και προπηλάκισαν μειονοτικούς. Η κατάσταση θα είχε ξεφύγει από κάθε έλεγχο αν δεν είχαν φθάσει οι αστυνομικές δυνάμεις οι οποίες απέτρεψαν τα χειρότερα
Στο τοπικό μέσο, himara.gr, ρεπορτάζ κάνει λόγο για συνθήματα του τύπου «Θα σας κάψουμε Χριστιανοί», ενώ γίνεται αναφορά και σε πυροβολισμούς στον αέρα για εκφοβισμό από κατοίκους της Δερβιτσάνης.
 

Επιθέσεις σε τρεις αλβανικούς φούρνους στη Σερβία

Το βράδυ της επομένης, τρεις φούρνοι δέχονται επίθεση σε διαφορετικές περιοχές της Σερβίας. Άγνωστοι επιτίθενται με βόμβες μολότοφ σε αλβανικό φούρνο στην πόλη Σόμπορ, στα βόρεια της Σερβίας, προκαλώντας εκτεταμένες φθορές, ενώ επίθεση με εκρηκτικό μηχανισμό, χωρίς θύματα, δέχεται αλβανικός φούρνος και στη Στάρα Παζόβα. Μικρότερες ζημιές έγιναν σε αλβανικό φούρνο στο Νόβι Σαντ.


 


Επεισόδιο με τραυματίες σε σχολείο του Μαυροβουνίου – Συμπλοκή στη Βιέννη

Την επομένη του παιχνιδιού, όμως, συμπλοκή σημειώθηκε και μεταξύ μαθητών του σχολείου «25 Μάη» στην πόλη Τούζι του Μαυροβουνίου, με αφορμή τους πανηγυρισμούς αλβανών μαθητών για το επεισόδιο με τη σημαία. Σύμφωνα με τις διαθέσιμες πληροφορίες, 4 μαθητές τραυματίστηκαν, με έναν εξ αυτών να χρειάζεται ιατρική βοήθεια, ενώ στη διαμάχη ενεπλάκησαν γονείς και συγγενείς.

Στη Βιέννη, πάλι, ομάδα περίπου 50 Αλβανών επιτέθηκε σε Σέρβους, που βρίσκονταν σε εστιατόριο, με αποτέλεσμα να παρέμβει η αστυνομία, η οποία στη συνέχεια έπρεπε να απωθήσει ομάδα 200 Σέρβων που προσπάθησαν να σπάσουν τον αποκλεισμό.

Πηγές: ΑΠΕ, B92.net, BalkanInsight.com, balkaneu.com, sportfm, sport24