αναδημοσίευση από το Παρατηρητήριο Μεταλλευτικών Δραστηριοτήτων

Η Δημοτική Αρχή που απέρχεται το Σεπτέμβριο είναι υπέρ της συνέχισης της “παραδοσιακής” εξόρυξης κάτω από τον οικισμό, έστω και αν το χωριό βουλιάζει, αν το δημοτικό σχολείο εγκαταλείφθηκε, αν το κοινοτικό κατάστημα έχει ρωγματωθεί βαριά. Με τις 50.000 Ευρώ που έχει εγκρίνει για “έρευνα για τα αίτια του φαινομένου” από το ΙΓΜΕ (τώρα ΕΑΓΜΕ) ελπίζει ότι ξεπλένει τη συνενοχή της στο έγκλημα. Η νέα Δημοτική Αρχή «πάρτα όλα Εταιρεία» ύπολογίζει τα ανταποδοτικά τέλη που θα εισπράξει για τις… διευκολύνσεις που θα προσφέρει στον «Επενδυτή».

Ο Μακαριότατος Μητροπολίτης Ιερισσού, Αδραμερίου και Αγίου Όρους, διάπυρος ικέτης προς τον Κύριον υπέρ της μακροημέρευσης της μεγάλης ευεργέτιδος της περιοχής και απλόχερης χορηγού του έργου της Μητροπόλεως εταιρείας, κλείνει τα αυτιά στα φουρνέλα που βροντούν κάτω από το ναό-μνημείο του Αγίου Νικολάου. Ο ναός που έχει χαρακτηρισθεί επικίνδυνος από τις ρωγματώσεις της λιθοδομής του, αλλά εκείνος στέλνει το ποίμνιο του να εκκλησιασθεί εκεί, ελπίζοντας στην εξ Ύψους προστασία του.

Και ο χορός στη Στρατονίκη καλά κρατεί. Το πρωί οι μιναδόροι τής βάρδιας κατεβαίνουν στα μέτωπα της εξόρυξης για να χτυπήσουν νέα φουρνέλα στα θεμέλια των ρωγματωμένων σπιτιών τους, ελπίζοντας ότι αν καταστρεφεί τελείως το σπίτι θα εισπράξουν τουλάχιστον την “ασφάλιση” από την Εταιρεία. Και οι μανάδες των ελάχιστων μικρών παιδιών που απόμειναν στο χωριό, μόλις ακούσουν το βουητό της πρώτης βάρδιας από τα υπόγεια και δουν το φλυτζάνι με το γάλα να τρέμει, ξεπροβοδίζουν τα παιδιά τους για το σχολείο. Και επιθεωρούν το σπίτι για τις νέες ρωγμές που πρόσθεσε ο άντρας τους που άναψε τα πρωινά φουρνέλα.

Όλη τη μέρα, η Στρατονίκη μοιάζει έρημη. Και το βράδυ οι ελάχιστοι πελάτες στα δυο μικρά μαγαζιά της πλατείας αναλύουν τα ποδοσφαιρικά αποτελέσματα. Σταματούν για να ακούσουν τη βραδυνή «ντουφεκιά» και συνεχίζουν. Και όταν παίρνουν το δρόμο της επιστροφής, έχουν το νου τους για καινούργιες πλάκες που ξηλώθηκαν και για βαθειά ραγίσματα στο δρόμο που δεν υπήρχαν όταν έφυγαν για τη πλατεία. Νέα σπίτια στο χωριό οι περήφανοι υπάλληλοι στα Μεταλλεία δεν χτίζουν. Οι περισσότεροι μετακόμισαν σε γειτονικά χωριά. Και αφήσαν τα γερόντιά τους να ζούν στα ρωγματωμένα πατρικά τους.

Οι κάτοικοι της Στρατονίκης κρεμούν πανό στο χωριό ΚΑΤΕΣΤΡΑΜΜΕΝΟΙ ΚΑΙ ΑΝΕΡΓΟΙ. ΩΣ ΠΟΤΕ?και ΟΧΙ ΑΛΛΗ ΚΟΡΟΙΔΙΑ. Κυκλοφορούν προκηρύξεις ζητώντας να τους προσλάβει η Εταιρεία που τους καταστρέφει. Το όνειρο τους είναι να φορέσουν το κίτρινο γιλέκο με το σήμα HELLAS GOLD. Ας έχουν «δ’λειά» κι ας γκρεμίζεται το σπίτι. Έχουν απομείνει περίπου 700 κάτοικοι, συνταξιούχοι οι περισσότεροι και μεταλλωρύχοι και κάποιοι υπόλοιποι που ελπίζουν σε πρόσληψη. Τις δυό τελευταίες δεκαετίες ο παπά Στρατής έθαψε 410 Στρατονικιώτες και βάφτισε 40 μωρά.

Κι όμως, η Στρατονίκη είναι το πλουσιότερο χωριό της Χαλκιδικής! Ολόκληρη η ακτογραμμή από την Ολυμπιάδα μέχρι λίγο έξω από την Ιερισσό σε ανάπτυγμα περίπου 35 χλμ. και σε μέσο βάθος στη στεριά 2 χλμ. είναι ιδιοκτησία της Κοινότητας Στρατονίκης και των κατοίκων της. Στις πολυάριθμες μοναδικής ομορφιάς αμμουδιές της, το δάσος κατεβαίνει στη άκρη της άμμου. Σε οποιαδήποτε άλλη περιοχή της Χαλκιδικής ή της Ελλάδας,η αξία αυτής της περιουσίας θα ήταν μυθική. Αλλά ολόκληρη αυτή η παράκτια περιοχή είναι Μεταλλευτική Περιοχή, τμήμα του Προτεκτοράτου της ELDORADO που καταλαμβάνει το 45% του Δήμου Αριστοτέλη. Σε ολόκληρη αυτή την παραμυθένια ακτή, δεν υπάρχει ούτε ένα ξενοδοχείο, αλλά έχει “εποικισθεί” με εκατοντάδες τροχόσπιτα και παράγκες με περιφράξεις και υπαίθριες τουαλέτες.

Η ίδια η Στρατονίκη είναι (ήταν) ένα πανέμορφο παραδοσιακό χωριό, μπαλκόνι 450 μ. πάνω απο τη θάλασσα και το ΆγιονΌρος, σε απόσταση δέκα λεπτών από την ακτή. Το παλιό της όνομα Ίσβορος στα Σλάβικα σημαίνει πολλά νερά. Μαρμάρινες δημόσιες κρήνες, μπαξέδες πλάι σε ρέματα με πλούσια νερά, δίναν ζωή στην κωμόπολη με τούς περίπου 1500 κατοίκους. Τα νερά τα στράγγιξαν μέχρι τη τελευταία σταγόνα “τα υπόγεια”.

Ο Μεταλλειολόγος Μηχανικός Γιώργος Τσανανάς, γέννημα-θρέμμα Στρατονικιώτης, γιός αρχιεπιστάτη της Εταιρείας, υπάλληλος της και αυτός για μεγάλο διάστημα και θερμός υποστηρικτής της “Επένδυσης”, κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για το χριό του: ”Με ένα σεισμό 4.5-5.0 Ρίχτερ θα πέσουν τα σπίτια στη Στρατονίκη και ενδεχομένως να χαθούν ζωές” . Αλλά η ανησυχία αποκοιμιέται με 5-6 προσλήψεις και μπόλικη δημιουργική άρνηση της πραγματικότητας.

Το «Σύνδρομο της Στρατονίκης» είναι η μοιρολατρική αποδοχή μιας «μοίρας» που φαίνεται αναπόδραστη, είναι το δόγμα της «μη εναλλακτικής» (ΤΙΝΑ – Τhere Ιs Νo Αlternative). Ίσως πάλι να έχει και στοιχεία του «Συνδρόμου της Στοκχόλμης», του ψυχολογικού φαινομένου κατά το οποίο οι όμηροι αναπτύσσουν θετικά συναισθήματα προς τους απαγωγείς τους και τα θύματα κακοποίησης μερικές φορές δείχνουν αφοσίωση και υπερασπίζονται τους θύτες τους. Η νοοτροπία αυτή του μονόδρομου, της απόλυτης εξάρτησης από τα μεταλλεία και της υποταγής στην εκάστοτε εταιρεία, καλλιεργείται συστηματικά στη Στρατονίκη και τα «Μαδεμοχώρια» από πολλές δεκαετίες. Σε αυτά τα μικρά χωριά, η αίσθηση της «κοινότητας» φαίνεται να έχει εξαφανιστεί, κυριαρχεί ο ατομισμός και η ρουφιανιά. Η Στρατονίκη, σαν ένα καράβι, βουλιάζει όλη μαζί αλλά όποιος τολμήσει να πει ανοιχτά στους «απ’εξω» στιγματίζεται σαν «προδότης». Και όλοι προσπαθούν να προσκολληθούν ακόμα περισσότερο στην εταιρεία ελπίζοντας ότι όταν τελικά το καράβι βουλιάξει, θα διασωθούν με ελικόπτερο.