του Θάνου Καμήλαλη
Πρόκειται για την «Εταιρεία Διαχείρισης της Ακίνητης Περιουσίας Ασφαλιστικών Οργανισμών Α.Ε. (Ε.ΔΙ.ΑΚΙ.ΠΕ. Α.Ε.)», μια εταιρεία με έναν μέτοχο, τον νέο «Εθνικό Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης» (Ε.Φ.Κ.Α.), δηλαδή το νέο ασφαλιστικό ταμείο που θα περιλάβει όλα σχεδόν τα υπάρχοντα. Η νέα αυτή Εταιρεία θα έχει στην κατοχή της όλη την ακίνητη περιουσία των ασφαλιστικών ταμείων, για τη «διοίκηση, τη διαχείριση, την αξιοποίηση και την εκμετάλλευση με την καλύτερη δυνατή απόδοση» αυτών των περιουσιακών στοιχείων. Όπως αναφέρει το άρθρο 47, η Εταιρεία λειτουργεί «χάριν του δημοσίου συμφέροντος, κατά τους κανόνες της ιδιωτικής οικονομίας», ενώ όλα τα έσοδα θα αποτελούν πόρο του ΕΦΚΑ, εκτός από ένα ποσοστό που θα κρατάει η ΕΔΙΑΚΙΠΕ.
Με απλά λόγια, φαίνεται ότι η ΕΔΙΑΚΙΠΕ είναι ο φορέας που θα αναλάβει να ιδιωτικοποιήσει περιουσιακά στοιχεία του ΕΦΚΑ, με στόχο να φέρει έσοδα στο νέο ενιαίο ασφαλιστικό ταμείο. Η υπόθεση θυμίζει αρκετά το ρόλο του ΤΑΙΠΕΔ στην ιδιωτικοποίηση δημόσιας περιουσίας (άλλωστε κι εκεί «αξιοποίηση κι εκμετάλλευση» το λένε). Φυσικά και αυτό αποτελεί μνημονιακή υποχρέωση της χώρας, που στο τρίτο μνημόνιο δεσμεύτηκε, μαζί με το ενιαίο ταμείο, μέχρι το τέλος του 2016 να έχει προχωρήσει στη δημιουργία ενός φορέα που θα συγκεντρώνει «όλα τα κεφάλαια των ταμείων κοινωνικής ασφάλισης».
Υπάρχουν φυσικά και κάποιες διαφορές. Η πιο βασική είναι ότι τα έσοδα του ΤΑΙΠΕΔ καταλήγουν αποκλειστικά και μόνο για την αποπληρωμή μέρους του χρέους της χώρας, ενώ πιθανά έσοδα της ΕΔΙΑΚΙΠΕ θα μεταφέρονται στον ΕΦΚΑ. Ούτε υπάρχει δέσμευση της χώρας για συγκεκριμένες ιδιωτικοποιήσεις μέσω της νέας Εταιρείας (τουλάχιστον προς το παρόν). Το συμπέρασμα εδώ είναι κάπως διαφορετικό
Καλώς ή κακώς, βασικός άξονας του νέου ασφαλιστικού είναι να δημιουργηθεί ένας μεγάλος, ενιαίος, αλλά και αυτοχρηματοδοτούμενος φορέας που θα μπορεί να εκπληρώνει τις υποχρεώσεις του, να καταβάλλει δηλαδή τις συντάξεις που πρέπει, χωρίς να εμφανίζει «τρύπα» στα έσοδα και με τη λιγότερη δυνατή χρηματοδότηση από το κράτος. Η κοινωνική ασφάλιση ιδιωτικοποιείται σε σημαντικό βαθμό. Στην καλύτερη περίπτωση, η ΕΔΙΑΚΙΠΕ θα λειτουργήσει ακριβώς γι αυτόν τον σκοπό, για να διασφαλίσει, μέσω επωφελών συμφωνιών, τη χρηματοδότηση του νέου ενιαίου ταμείου,
Ωστόσο, λόγω και της υπάρχουσας εμπειρίας του ΤΑΙΠΕΔ, πρέπει κανείς να αναλογιστεί τους κινδύνους μιας τέτοιας κίνησης. Για παράδειγμα, τι γίνεται αν κάποια στιγμή τεθεί ζήτημα ιδιωτικοποίησης της Εταιρείας, ή τα έσοδα της αρχίσουν να χρησιμοποιούνται και για άλλους σκοπούς (όπως πχ. το χρέος), ή αν ανεξαρτητοποιηθεί σταδιακά από τον έλεγχο της εκάστοτε κυβέρνησης. Για όλα τα παραπάνω ενδεχόμενα, η μνημονιακή ιστορία έχει παραδείγματα να προσφέρει (π.χ. πώληση ΔΕΗ σε εξέλιξη, PSI, ΤΑΙΠΕΔ και νέο υπερ-Ταμείο).
Όταν κανείς έχει περάσει από 3 μνημόνια και οδεύει προς το… 3,5, πρέπει να είναι καχύποπτος…