Σε κόστος 2 εκατ. ευρώ και σε παραχώρηση των προσωπικών δεδομένων 1,5 εκατομμυρίου μαθητών και εκπαιδευτικών προς χρήση από την εταιρεία μεταφράζεται η επίμονη θέση του υπουργείου Παιδείας και της ίδιας της υπουργού επί σειρά μηνών για «δωρεάν παραχώρηση» της πλατφόρμας της Cisco για την τηλεκπαίδευση, αποκαλύπτοντας τις εγκληματικές ευθύνες της κυβέρνησης και του υπουργείου, αλλά και την εξοργιστική επιχείρηση συγκάλυψης και αδιαφάνειας των πεπραγμένων της.

Η δημοσιοποίηση της σύμβασης μπορεί να έγινε σιωπηρά στον ιστότοπο του υπουργείου, ωστόσο, κόμματα και μέσα ενημέρωσης ανακαλύπτουν τις δραματικές διαστάσεις που έχει αυτή, τόσο για τα δημόσια ταμεία, όσο κυρίως για τα προσωπικά δεδομένα των πολιτών, που βρίσκονται πλέον στα χέρια μιας ιδιωτικές εταιρείας, χωρίς καμία δέσμευση για τη χρήση τους και το χρονικό διάστημα αυτής.

Η σύμβαση των 172 σελίδων που έδωσε στη δημοσιότητα η υπουργός Κεραμέως εκθέτει τα ψεύδη της ίδιας για την ασφάλεια των χρηστών, αλλά και για το κόστος της, το οποίο υποστήριζε πως είναι μηδαμινό. Αποκαλυπτικό δε για την πορεία των πραγμάτων είναι το ιστορικό που παραθέτει η Εφημερίδα των Συντακτών, ενδεικτικό για το πως έφτασαν τα πράγματα στο σημείο που βρίσκονται σήμερα:

  • Μέσα Μαρτίου 2020: Ξεκινά η προαιρετική τηλεκπαίδευση, με πολλά τεχνικά και οργανωτικά προβλήματα.
  • 8/5/2020 ψηφίζεται νομοθετική ρύθμιση για σύγχρονη αναμετάδοση μαθήματος μέσω κάμερας στην τάξη. Ξεκινάει η δημόσια συζήτηση σχετικά με προσωπικά δεδομένα μαθητών και εκπαιδευτικών.
  • 14/5/2020 η ΟΙΕΛΕ καταθέτει αναφορά στην Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα (ΑΠΔΠΧ) για την προστασία προσωπικών δεδομένων μαθητών και εκπαιδευτικών.
  • 16/5/2020 εκδίδεται η Απόφαση Υπουργού για σύγχρονη αναμετάδοση μαθήματος μέσω κάμερας στην τάξη.
  • 18/5/2020 η ΑΠΔΠΧ ζητά με επείγον έγγραφο διευκρινίσεις από το υπουργείο για παραλείψεις και σφάλματα που θέτουν σε κίνδυνο τα προσωπικά δεδομένα. Η ΔΟΕ ζητά εγγράφως από το υπουργείο να της δοθεί η Εκτίμηση Αντικτύπου (κατά GDPR).
  • 10/7/2020: Δημοσιεύεται η από 15.05.2020, σύμφωνα με το υπουργείο, Μελέτη Εκτίμησης Αντικτύπου, εκδοθείσα παράτυπα, ανυπόγραφη και χωρίς αριθμό πρωτοκόλλου.
  • 7/9/2020: Γνωμοδότηση υπ’ αριθ. 4/2020 της ΑΠΔΠΧ. Εντοπίζονται σοβαρά κενά και δίνεται 3μηνη προθεσμία συμμόρφωσης και κανονικής διαδικασίας έκδοσης Εκτίμησης Αντικτύπου. Διαψεύδει την ύπαρξη Εκτίμησης Αντικτύπου στις 15/5/2020.
  • 12/9/2020: Εκδοση Απόφασης Υπουργού για τηλεκπαίδευση για το σχολικό έτος 2020-2021.
  • 30/9/2020: Εφαρμογή της τηλεκπαίδευσης σε κατειλημμένα σχολεία, έπειτα από ψήφιση σχετικής τροπολογίας στις 15/9/2020.
  • 5/10/2020: Νέα καταγγελία της ΟΙΕΛΕ στην ΑΠΔΠΧ.
  • 7/11/2020: Ξεκινά η υποχρεωτική τηλεκπαίδευση-φιάσκο σε όλα τα Γυμνάσια και Λύκεια της χώρας και το σύστημα «πέφτει» από τις πρώτες ώρες.
  • 12/11/2020: Η υπουργός δηλώνει ότι πρόκειται για δωρεά από τη Cisco και καλεί τα κόμματα στο γραφείο της για να δουν τη σύμβαση.
  • 27/11/2020: Η υπουργός απαντά στη Βουλή ότι πρόκειται για αποδοχή δωρεάς και πως δεν την καταθέτει στη Βουλή, αλλά καλεί τα κόμματα στο γραφείο της για να τη δουν.
  • 8/12/2020: Το υπουργείο δημοσιεύει τη νέα Εκτίμηση Αντικτύπου που εκπονήθηκε από τη Νομική του ΕΚΠΑ. Εκκρεμεί η απόφαση της ΑΠΔΠΧ σχετικά με αυτήν. Το περιεχόμενό της αφήνει έκθετη την υπουργό και αποκαλύπτει ότι έχουν συναφθεί δύο συμβάσεις δωρεάς (11/9/2020 και 9/11/2020) και μία τροποποίηση της δεύτερης στις 4/12/2020.

Όπως σημειώνει η εφημερίδα, «την επιστολή του διευθυντή του υπουργού Κυριάκου Πιερρακάκη στην Κοινωνία της Πληροφορίας στις 28/12/2020, με την οποία ζητούσε να αγοραστούν 154.000 άδειες Cisco Webex for Education ετήσιας χρήσης για τις ανάγκες του υπουργείου Παιδείας, ακολούθησε η απόφαση (ΑΔΑ: Ω5ΑΗ469Η4Σ-ΨΧΟ 04/01/2021) του διευθύνοντος συμβούλου της ΚτΠ για τροποποίηση των από 7/12/2020 και 10/12/2020 εκτελεστικών συμβάσεων που είχαν υπογραφεί με τη “Logicom Solutions LTD” και την ένωση εταιρειών “ΟΤΕ Α.Ε. – SPACE HELLAS A.E. – UNISYSTEMS MAE”, αντίστοιχα, χωρίς προηγούμενη επίσημη διαβούλευση, διαγωνισμό ή διαπραγμάτευση με εταιρείες. Ετσι, η πλατφόρμα της Huawei και ενός ακόμη προϊόντος με την ονομασία «Desktop Conf Clients» αντικαθίστανται από τις πλατφόρμες Webex (for Education) και Jabber της Cisco στις εκτελεστικές συμβάσεις υλοποίησης του Εθνικού Δικτύου Δημόσιου Τομέα “ΣΥΖΕΥΞΙΣ ΙΙ”».

Σημειώνεται πως το εν λόγω έργο θα μπορούσε να καλύψει τις ανάγκες των φορέων της γενικής κυβέρνησης για τρία χρόνια, σε αντίθεση με την σύμβαση με τη Cisco που περιορίζεται στους 12 μήνες. Το κόστος της για αυτό το χρονικό διάστημα φτάνει τα 2.16 εκατ. ευρώ, με την πλατφόρμα Webex Meetings (for education) της εταιρείας να συμπληρώνεται από την πλατφόρμα Jabber, αυξάνοντας το κόστος κατά 16% στα 2,56 εκατ. ευρώ, με την διάρκεια της τελευταίας για 36 μήνες. Με απλά λόγια, το έργο τριετούς διάρκειας μένει κενό για 24 μήνες, και η πλατφόρμα Webex Meetings (for education) αδύνατο χρησιμοποιηθεί για τους υπόλοιπους 24 μήνες.

Από την σύμβαση προκύπτουν και οι σκανδαλώδεις διαδικασίες με τις οποίες επιλέχθηκε η εταιρεία, καθώς όπως αναφέρεται, παρά τις διακηρύξεις του υπουργείου για την εξασφάλιση 154.000 αδειών τηλεδιασκέψεων «μετά τη διεξαγωγή δημόσιου διαγωνισμού», δεν προκύπτουν στοιχεία που να επιβεβαιώνουν κάτι τέτοιο. Ακόμα χειρότερα, κατά τις συμβάσεις της δωρεάν παραχώρησης της πλατφόρμας Webex, μόλις 30.000 άδειες έχουν εξασφαλιστεί, ενώ η εταιρεία δηλώνει πως «Η τυπική εγγύηση της Cisco δεν ισχύει για τέτοιες δοκιμές και, στον βαθμό που επιτρέπεται από τον νόμο, η Cisco αποποιείται ρητά όλες τις εγγυήσεις, ρητές ή σιωπηρές, συμπεριλαμβανομένων, χωρίς περιορισμό, ικανοποιητικής ποιότητας, καταλληλόλητας σκοπού ή ως προς την εύλογη ικανότητα και φροντίδα», γεγονός που αποκαλύπτει τους περιορισμούς της χρήσης του συστήματος.

Την ίδια ώρα, όπως προκύπτει, η εταιρεία βρίσκεται έχοντας στα χέρια της όχι μόνο τα προσωπικά δεδομένα του 1,5 εκατ. χρηστών, αλλά και τα μεταδεδομένα τους που προδίδουν συμπεριφορές που μπορούν να τύχουν εμπορικής εκμετάλλευσης, και μάλιστα για άγνωστό χρονικό διάστημα.