Περισσότεροι από 50 αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων, καθώς και αντιπρόσωποι οργανισμών από όλο τον κόσμο, βρίσκονται στην Ουάσινγκτον για τη Σύνοδο Κορυφής -την τελευταία που φιλοξενεί ο Μπαράκ Ομπάμα πριν εκπνεύσει η θητεία του στον Λευκό Οίκο-, με το καταστροφικό σενάριο μίας «βρώμικης βόμβας» στα χέρια τζιχαντιστών να πλανάται πάνω από τη διάσκεψη.
Ο συντονιστής της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας Ζιλ ντε Κερσόβ προειδοποίησε το Σάββατο μιλώντας στην εφημερίδα La Libre Belgique για ενδεχόμενη κυβερνοεπίθεση, ανάληψη του ελέγχου μέσω Διαδικτύου «ενός κέντρου διαχείρισης πυρηνικού σταθμού» από τζιχαντιστικές οργανώσεις που μπορεί να συμβεί «μέσα σε πέντε χρόνια».
Φανερώνοντας την ανησυχία της Ουάσινγκτον, ο Λευκός Οίκος πρότεινε στο Βέλγιο «βοήθεια» από τις ΗΠΑ «για την προστασία των πυρηνικών υποδομών» της χώρας που έχει ήδη αναπτύξει στρατιώτες γύρω από τα εργοστάσιά της.
Συνεδρίαση συνασπισμού κατά τζιχαντιστών
Αν και η σύνοδος για την πυρηνική ασφάλεια δεν αφιερώνεται αποκλειστικά στην τρομοκρατική απειλή, χώρες του διεθνούς στρατιωτικού συνασπισμού που πολεμά τους τζιχαντιστές θα συνεδριάσουν στο περιθώριο της συνόδου της ολομέλειας.
Ο εκπρόσωπος του Πενταγώνου Πίτερ Κουκ δήλωσε την Τρίτη ότι οι ΗΠΑ «ανησυχούν μήπως όπλα μαζικής καταστροφής πέσουν στα χέρια τρομοκρατών. Και στον Λευκό Οίκο, ο αναπληρωτής σύμβουλος Εθνικής Ασφαλείας Μπέντζαμιν Ροντς παραδέχτηκε ότι «τρομοκρατικές οργανώσεις φιλοδοξούν εδώ και χρόνια να αποκτήσουν πυρηνικά υλικά».
Αν πολύ λίγοι ειδικοί πιστεύουν ότι το Ισλαμικό Κράτος μπορεί μια μέρα να αποκτήσει πυρηνικό όπλο, πολλοί φοβούνται μήπως περιέλθει στην κατοχή του ουράνιο ή πλουτώνιο για να φτιάξει «βρώμικη βόμβα». Ένας τέτοιος μηχανισμός μπορεί να μην προκαλέσει πυρηνική έκρηξη, αλλά η διαρροή ραδιενέργειας θα έχει φοβερές συνέπειες στην υγεία, την ψυχολογία και την οικονομία.
Σύμφωνα με στοιχεία της ΙΑΕΑ, περίπου 2.800 περιστατικά παράνομης διακίνησης και κατοχής ή απώλειας πυρηνικών υλικών καταγράφηκαν παγκοσμίως τα τελευταία 20 χρόνια.
Σύμφωνα με αμερικανούς ειδικούς στη μη διασπορά των πυρηνικών όπλων, στα τέλη του 2014 τα παγκόσμια αποθέματα εμπλουτισμένου σε υψηλό βαθμό ουρανίου ήταν 1.370 τόνοι. Το μεγαλύτερο μέρος τους στη Ρωσία.
ΗΠΑ: Χαμένη ευκαιρία για τη Ρωσία
Ο Μπαράκ Ομπάμα υποδέχεται στις ΗΠΑ περισσότερους από 50 αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων -ανάμεσά τους ο βρετανός πρωθυπουργός Ντέιβιντ Κάμερον, ο καναδός πρωθυπουργός Τζάστιν Τριντό, ο γάλλος πρόεδρος Φρανσουά Ολάντ, ο ινδός πρωθυπουργός Ναρέντρα Μόντι, ο ιταλός πρωθυπουργός Ματέο Ρέντσι και ο μεξικανός πρόεδρος Ενρίκε Πένα Νιέτο.
Μεγάλος απών ο Βλαντιμίρ Πούτιν. Η αμερικανική κυβέρνηση επέκρινε διπλωματικά την επιλογή της Ρωσίας να μην υπάρξει υψηλόβαθμη αντιπροσώπευσή της στη διάσκεψη, λέγοντας πως η Μόσχα επιλέγει την απομόνωση. «Είναι χαμένη ευκαιρία για τη Ρωσία» ανέφερε ο Λευκός Οίκος.
Στο περιθώριο της διάσκεψης ο Ομπάμα θα συγκαλέσει το πρωί της Πέμπτης τριμερή με τον ιάπωνα πρωθυπουργό Σίνζο Άμπε και την Νοτιοκορεάτη πρόεδρο Παρκ Γκουν-χίε επιδιώκοντας περαιτέρω πρόοδο στην προσέγγιση που άρχισε πρόσφατα μεταξύ των ασιατικών χωρών.
Το απόγευμα θα έχει συνάντηση με τον κινέζο πρόεδρο Σι Τζινπίνγκ με επίκεντρο την ασφάλεια, το κλίμα και την οικονομία, όπως μεταδίδει το CNN.
Βόρειος Κορέα και Τουρκία
Η Βόρειος Κορέα θα βρίσκεται «ψηλά» στις επαφές υπό το φως της τέταρτης πυρηνικής δοκιμής στην οποία προχώρησε τον περασμένο Ιανουάριο, αλλά και τις διαρκείς εκτοξεύσεις πυραύλων ακόμη και μετά τις επιπρόσθετες κυρώσεις από το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ.
Παράλληλα, ο αμερικανός πρόεδρος θα έχει συνομιλίες με ορισμένους εκ των ηγετών της Ομάδας των 5+1 που μετείχαν στη διαπραγμάτευση που οδήγησε στη συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν -ανάμεσά τους οι ηγέτες Βρετανίας, Γαλλίας και Ιταλίας.
Ως προς το σίριαλ που δημιουργήθηκε με το ενδεχόμενο τετ-α-τετ Ομπάμα-Ερντογάν, τελικώς έγινε γνωστό ότι θα υπάρξει ανεπίσημη συνάντηση στο περιθώριο της Συνόδου, και η επίσημη συνάντηση του τούρκου προέδρου θα είναι με τον αντιπρόεδρο των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν. Ο Ερντογάν είχε επιμείνει ότι θα υπάρξει επίσημη συνάντηση με τον Ομπάμα.
Εν μέσω συναγερμού
Η Σύνοδος Κορυφής έρχεται εν μέσω συναγερμού μετά τις τρομοκρατικές επιθέσεις στις Βρυξέλλες και Αμερικανοί αξιωματούχοι δηλώνουν ότι κεντρική προτεραιότητα στη διάσκεψη είναι η αποτροπή της πρόσβασης του Ισλαμικού Κράτους σε πυρηνικά υλικά.
«Οι ηγέτες του πλανήτη αντιμετωπίζουν μία πολύ ξεκάθαρη επιλογή: θα δεσμευτούν να βελτιώσουν την πυρηνική ασφάλεια ή θα χαλαρώσουν την προσπάθειά τους;» διερωτάται το κέντρο μελετών Belfer Center, επισημαίνοντας ότι «η απάντησή τους θα καθορίσει το επίπεδο του κινδύνου αν τρομοκρατικές οργανώσεις όπως το Ισλαμικό Κράτος βάλουν χέρι σε πυρηνικά υλικά για να φτιάξουν μια υποτυπώδη βόμβα».
Για τον Τζέιμς Λιούις του Κέντρου Στρατηγικών και Διεθνών Σπουδών (CSIS), ένα μέρος της λύσης βρίσκεται στην «ουσιαστική διεθνή συνεργασία για την ανταλλαγή των καλύτερων μεθόδων στον τομέα της άμυνας».
Σημειώνεται ότι η πρώτη Σύνοδος για την Πυρηνική Ασφάλεια διεξήχθη το 2010 στην Ουάσινγκτον. Ακολούθησαν οι σύνοδοι της Σεούλ το 2012 και της Χάγης το 2014.