Ρεπορτάζ: Ηλιάνα Ζερβού & Νεκταρία Ψαράκη
Στην εκπομπή 3ο ΘΕΜΑ αυτής της εβδομάδας, «ταξιδέψαμε» και στην υγειονομικώς πολύπαθη Κρήτη, η οποία μαστίζεται από την υποστελέχωση, την υπερεφημέρευση αλλά και τη σωρεία παραιτήσεων μόνιμων γιατρών και νοσηλευτών τόσο από το ΠΑΓΝΗ, ένα εκ των μεγαλύτερων νοσοκομείων της χώρας, όσο και από το Βενιζέλειο. Επιπλέον, παρατηρείται το πλήρως αντιεπιστημονικό φαινόμενο γιατροί να παρέχουν υπηρεσίες σε άσχετες με την ειδικότητά τους κλινικές, γεγονός για το οποίο έχει υποβληθεί και μήνυση, η οποία φυσικά κατέληξε στο αρχείο.
Ο πρόεδρος των εργαζομένων του ΠΑΓΝΗ, Δημήτρης Βρύσαλης, εξηγεί στο 3ο ΘΕΜΑ ότι αυτή τη στιγμή υπάρχουν πάνω από 700 κενές μόνιμες οργανικές θέσεις στο ΠΑΓΝΗ και 500 στο Βενιζέλειο. «Μιλάμε για ένα δεύτερο νοσοκομείο», σχολιάζει, παρά το γεγονός ότι η Κρήτη έχει άρτια πανεπιστημιακά ιδρύματα: τόσο το Τμήμα Ιατρικής, όσο και της Νοσηλευτικής, αλλά και το διακεκριμένο Ίδρυμα Τεχνολογίας και Έρευνας (ΙΤΕ).
«Θα ήταν ευλογία όλο αυτό το επιστημονικό δυναμικό να παρέμενε στο ΕΣΥ και να πρόσφερε τις υπηρεσίες του τόσο στους Κρητικούς όσο και στους συμπολίτες μας από τη Νότια Ελλάδα», αναφέρει και εξηγεί ότι τα νοσοκομεία της Κρήτης και ιδιαιτέρως του Νομού Ηρακλείου δέχονται περιστατικά από όλη την Κρήτη, αλλά και την Κάσο, τη Ρόδο, τη Σαντορίνη, πολλές φορές ακόμη και από τη Μήλο ή την Κάρπαθο. «Ιδιαίτερα τους καλοκαιρινούς μήνες, που ο πληθυσμός τριπλασιάζεται. Δεχόμαστε βέβαια και από την υπόλοιπη Ελλάδα λόγω των εξειδικευμένων επεμβάσεων που γίνονται και λόγω του καλού επιστημονικού δυναμικού».
Επομένως, ιδιαιτέρως το ΠΑΓΝΗ έχει καταλήξει να παρέχει – ελλείψει της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας – υπηρεσίες καθημερινής νοσηρότητας, των λεγόμενων απλών περιστατικών, αλλά και εξειδικευμένων τριτοβάθμιων παροχών υγείας.
Όλα αυτά ενώ 700 οργανικές θέσεις είναι κενές εκ των οποίων οι 350 είναι νοσηλευτικό προσωπικό. Το αποτέλεσμα φυσικά είναι μέχρι και κρεβάτια ΜΕΘ να είναι κλειστά. «Στο ΠΑΓΝΗ έχουμε επτά κρεβάτια ΜΕΘ κλειστά, δύο χειρουργικά κρεβάτια κλειστά, λόγω έλλειψης νοσηλευτικού προσωπικού. Όχι μόνο βέβαια. Έχουμε ελλείψεις σε προσωπικό καθαριότητας, σε τραυματιοφορείς, σε βοηθούς νοσηλευτών», εξηγεί και καταγγέλλει ότι το νοσοκομείο διαθέτει μόλις μία καθαρίστρια για δέκα κλινικές. «Στη Μονάδα Εντατικής Παρακολούθησης Καρδιοπαθειών δεν έχουμε καθαρίστρια το απόγευμα – την ίδια ώρα όμως συζητάμε για τις ενδονοσοκομειακές λοιμώξεις. Μιλάμε για ποιότητα, για ασφάλεια και το κράτος αυτά τα θεωρεί κόστος», σχολιάζει με ένταση.
Το ΠΑΓΝΗ, όπως και όλα τα νοσοκομεία της χώρας, μαστίζεται από τις μεγάλες λίστες αναμονής στα χειρουργεία. «Και το αφήγημα της κυβέρνησης ότι μέσα από το Ταμείο Ανάκαμψης για τα δωρεάν χειρουργεία έχει μειωθεί ο αριθμός δεν ισχύει. Αυτή τη στιγμή στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Ηρακλείου περιμένουν να χειρουργηθούν πάνω από 4.000 άνθρωποι και συνολικά στο νησί είναι πάνω από 8.500. Και βεβαίως είναι μεγάλος ο αριθμός και την ίδια ώρα στο Ρέθυμνο».
Την ίδια ώρα, η κυβέρνηση «σπρώχνει τον κόσμο προς τον ιδιωτικό τομέα με τα περίφημα voucher», αναφέρει, και δίνει το παράδειγμα του Ρεθύμνου, όπου έχουν απομείνει τρεις χειρούργοι, και η κυβέρνηση έδωσε τη δυνατότητα σε 70 άτομα από τη λίστα να χειρουργηθούν στον ιδιωτικό τομέα. «Αν αυτά τα λεφτά έπεφταν στο ΕΣΥ θα είχαν ανοίξει και οι ΜΕΘ και οι χειρουργικές αίθουσες και θα είχε προσληφθεί και προσωπικό αλλά είναι συνειδητή επιλογή τροφοδότησης του ιδιωτικού τομέα», ξεκαθαρίζει.
Γιατροί άσχετων ειδικοτήτων στις κλινικές
Υπό αυτές τις συνθήκες κυριαρχεί το δόγμα «άσπρη ποδιά να ‘ναι και ό,τι να ΄ναι». Γιατροί άσχετων ειδικοτήτων σε άσχετες κλινικές. «Τραγικό, αντιεπιστημονικό, επικίνδυνο!», σχολιάζει και θυμίζει το παράδειγμα της Παιδοψυχιατρικής Κλινικής, όπου έμπαινε γενικός γιατρός, με αποτέλεσμα το σωματείο να καταθέσει μήνυση.
«Αυτό το παράδειγμα το ξέρει όλη η Ελλάδα και δεν τιμά κανέναν από αυτούς που κυβερνάνε. Είμαστε περήφανοι που σαν σωματείο, σαν εργαζόμενοι αυτό το ζήτημα το έχουμε αναδείξει. Δυστυχώς ο εισαγγελέας έβαλε την υπόθεση στο αρχείο εδώ και ενάμιση χρόνο. Η κατάσταση βέβαια χειροτέρεψε. Πλέον υπάρχει ένας παιδοψυχίατρος σε όλη την Κρήτη. Στο δημόσιο σύστημα υγείας έχουν παραιτηθεί και αυτοί που ήταν στο Πανεπιστημιακό, αλλά και η μοναδική παιδοψυχίατρος σε δομή πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας», καταγγέλλει.
Στην Κρήτη υπήρχαν 4 παιδοψυχίατροι στο ΠΑΓΝΗ, και μία στα Χανιά η οποία πήγαινε και στο Ρέθυμνο. Σήμερα στο δημόσιο σύστημα της Κρήτης είναι μόλις ένας. Οι υπόλοιπες κλινικές έχουν κλείσει. «Μετακινούνται ψυχολόγοι στο Ρέθυμνο για να μπορέσουν να ξεμπλοκάρουν λίγο τα διαδικαστικά θέματα σε σχέση με τα παιδιά που χρειάζονται χαρτιά για να περάσουν από επιτροπές…», περιγράφει.
Το πρόβλημα φυσικά έχει επεκταθεί: «Με πληροφόρησαν, αν και είναι στη φάση της διερεύνησης ότι λόγω έλλειψης Ουρολόγου, την προηγούμενη εβδομάδα έκανε εφημερία Αιματολόγος στην Ουρολογική. Όπως και επίσης στη Γναθοχειρουργική έκανε εφημερίες Νευροχειρούργος. ουρολόγο. Την προηγούμενη εβδομάδα έκανε εφημερία ή συνεπικουρεί και Ουρολόγος, Ουρολόγος στην Ουρολογική. Θέλουν να καλύψουν τα κενά με αντιεπιστημονικό τρόπο. Δηλαδή γυναικολόγος επειδή είναι χειρουργική ειδικότητα μπορεί ας πούμε να βλέπει μία σκωληκοειδίτιδα ή το αντίστροφο. Πάμε σε επικίνδυνα μονοπάτια…».
«Δεν μπορεί στον 21ο αιώνα να γυρίσουμε στην εποχή του ’70 που η μαμή, ως γιατρός της περιόδου πήγαινε από χωριό σε χωριό και θεράπευε προβλήματα υγείας. Πλέον η επιστήμη έχει φτάσει σε επίπεδα να κάνει εξατομικευμένη θεραπεία, να κάνει ρομποτικές επεμβάσεις και μας πάνε χρόνια πίσω. Όχι επειδή εξαφανίστηκαν οι εξειδικευμένοι γιατροί, αλλά γιατί το κράτος και οι κυβερνήσεις θεωρούν κόστος το ΕΣΥ και τους ασθενείς πελάτες που αν δεν πληρώσουν θα έχουν χαμηλού επιπέδου παροχές υγείας», συμπεραίνει.
Οι συνέπειες της κατάστασης, ειδικά για τους ασθενείς, έχουν ήδη αρχίσει να αποτυπώνονται. Είναι άμεσες και μακροχρόνιες. Όπως εξηγεί, περιστατικά κρατούν για καιρό, καθυστερούν ακόμη και τα εξιτήρια ή βασικές εξετάσεις ελλείψει ακτινολόγου για παράδειγμα. Οι αναμονές επίσης έχουν αμβλυνθεί και περιμένοντας, οι επιπλοκές μπορούν να είναι καθοριστικές. Επιπλέον, οι ενδονοσοκομειακές λοιμώξεις θερίζουν.
«Για τι ασφάλεια μιλάμε όταν στη Μονάδα Εμφραγμάτων δεν υπάρχει καθαρίστρια το απόγευμα, ενώ την ημέρα είναι μία για 10 ορόφους και 10 κλινικές; Ποια ποιότητα; Σου λέει υπάρχουν ενδονοσοκομειακές λοιμώξεις και ως μόνο απαραίτητο κρίνουν το πλύσιμο. Κρίνουν ως απαραίτητα μόνο τα ατομικά μέτρα προστασίας. Η κρατική ευθύνη πουθενά!», συμπληρώνει.
Μαζικές παραιτήσεις μόνιμων γιατρών και νοσηλευτών – 21 παραιτήσεις νοσηλευτών στο ΠΑΓΝΗ τον τελευταίο μήνα
Υπό αυτές τις συνθήκες το προσωπικό εργάζεται στα όρια των αντοχών του. Ένας βοηθός νοσηλευτή και ένας νοσηλευτής κάνουν βάρδια σε κλινική 60 ασθενών. Το ΠΑΓΝΗ πληρώνει 20.000 ημέρες ρεπό και άδειας. Και κάπως έτσι ήρθαν οι παραιτήσεις.
Σημειώθηκαν μαζικές παραιτήσεις τεσσάρων μόνιμων πνευμονολόγων από το Βενιζέλειο, 21 νοσηλευτών από το ΠΑΓΝΗ, ψυχιάτρων, αλλά και άλλων γιατρών.
«Είχαμε παραιτήσεις και στο Βενιζέλειο, και στο ΠΑΓΝΗ αλλά και στα Χανιά», σημειώνει και τονίζει ότι οι μισθοί των νοσηλευτών ειδικά είναι μισθοί πείνας, με αποτέλεσμα να μην μπορούν να ανταπεξέλθουν στα υψηλά ενοίκια. «Ειδικά όταν ξέρεις ότι για τα επόμενα έτη, μέχρι τα 67 σου θα δουλεύεις πρωί, νύχτα, απόγευμα, πρωί νύχτα, χωρίς ρεπό. Στο ΠΑΓΝΗ είχαμε 21 παραιτήσεις τον τελευταίο μήνα», λέει, ενώ σημειώνει ότι οι υπηρετούντες συμβασιούχοι παίρνουν τη θέση του μόνιμου: «άρα δεν προσθέτουμε προσωπικό στα νοσοκομεία, ασχέτως που βγαίνει ο φωνακλάς ο υπουργός Υγείας και λέει ότι κάνουμε προσλήψεις στα νοσοκομεία!», τονίζει.
Την ίδια ώρα επιχειρείται ένα σχέδιο συρρίκνωσης των νοσοκομείων. «Θέλουν να τα μετατρέψουν σε Κέντρα Υγείας. Και θυμίζω υπάρχει ήδη συζήτηση από το 2012 επί κυβέρνησης ΠΑΣΟΚ, με τη μελέτη Λαμπροπούλου, που προσπαθούσαν δήθεν με στοιχεία να πουν ότι η Κρήτη δε χρειάζεται όλες αυτές τις δομές, αλλά μία κεντρική στο Ηράκλειο και άντε το πολύ άλλη μία στα Χανιά. Αυτές είναι επικίνδυνες εξελίξεις. Το υπουργείο μάλιστα έχει στείλει εγκύκλιο που λέει ότι η διοικητική διάρθρωση των νοσοκομείων θα πρέπει να λαμβάνει υπόψιν της το δημοσιονομικό πλαίσιο σταθερότητας. Άρα ο πέλεκυς του δημοσιονομικού πλαισίου θα είναι τόσο βαρύς που θα λέει κοιτάτε να δείτε, αν θέλετε να αναπτύξετε τις ειδικότητες στο ΠΑΓΝΗ, θα κόψουμε από αλλού!».
Παγκρήτιο υγειονομικό συλλαλητήριο στις 27 Νοεμβρίου
Την Πέμπτη, 27 Νοεμβρίου, ο υγειονομικός κόσμος της Κρήτης προχωρά σε παγκρήτιο συλλαλητήριο, σε συνέχεια του περυσινού, στο οποίο η συμμετοχή ήταν μαζικότατη, δίνοντας απάντηση στο υπουργείο το οποίο κάνει λόγο για «νοσηρές μειοψηφίες». Πέρυσι, περισσότεροι από 60.000 υγειονομικοί και πολίτες βγήκαν στους δρόμους.
«Yπάρχει ένα μέτωπο σε κάθε πόλη, σε κάθε νομό και συντονισμένα θα δώσουμε το δικό μας μήνυμα. Ανεξάρτητα από το αποτέλεσμα. Μάταια προσπαθεί να κάνει η κυβέρνηση κανονικότητα την συρρίκνωση των νοσοκομείων ή το ότι είναι κανονικό να πηγαίνει κανείς στο νοσοκομείο και να πληρώνει τα απογευματινά ιατρεία ή χειρουργεία. Πέρυσι δεν ήμασταν μόνο νοσηλευτές και γιατροί. Ήταν πολίτες με τα παιδιά τους. Ήταν μία συγκέντρωση αγανάκτησης», σημειώνει. «Δεν χρωστάμε σε κανέναν, σε κανέναν. Τα έχουμε πληρώσει εμείς οι πατεράδες μας. Το οφείλουμε στα παιδιά μας».
Οι Κρητικοί υγειονομικοί υπό αυτές τις συνθήκες κλήθηκαν να ανταπεξέλθουν και στον αυξημένο όγκο των ροών προσφύγων και μεταναστών. Ήταν μία επιπλέον δοκιμασία, διότι όπως περιγράφει ο κ. Βρύσαλης, κατέληγαν τελευταία στιγμή να ψάχνουν ποιος θα εφημερεύσει στο Κέντρο Υγείας, ποιος θα μετακινηθεί, και πολλές φορές ο Ερυθρός Σταυρός βοηθούσε επικουρικά στην υγειονομική περίθαλψη.
«Τώρα που μιλάμε, έχουμε προσφυγόπουλο στην παιδιατρική κλινική του ΠΑΓΝΗ, ελλείψει κοινωνικών δομών, επειδή είναι άρρωστη η μητέρα του. Το κοριτσάκι είναι υγιέστατο», γνωστοποιεί.
«Πολλοί θα μου πουν ρε Βρύσαλη, όλα μαύρα τα βλέπεις; Αισιόδοξα τα βλέπω και αν θέτε πολύ ελπιδοφόρα. Η ελπίδα είναι στους αγώνες και στις διεκδικήσεις. Ούτε στον καναπέ, ούτε στα παρακάλια, ούτε στα κεράσματα του υπουργού για τα γενέθλιά του!», καταλήγει με νόημα.