Ρεπορτάζ της Ηλιάνας Ζερβού και της Νεκταρίας Ψαράκη
Για τους εργάτες του εργοταξίου του Ελληνικού, Έλληνες και μετανάστες θεωρείται «κανονικότητα» η καταστρατήγηση των εργασιακών τους δικαιωμάτων, με 10ωρη – 13ωρη και 6ήμερη εργασία. Ειδικά, για τους πρόσφυγες και τους μετανάστες οι συνθήκες εργασιακής εκμετάλλευσης είναι ακόμα χειρότερες, καθώς υπάρχουν καταγγελίες για «μαύρη», αδήλωτη εργασία σε ανθρώπους που φοβούνται να εκφραστούν και να διεκδικήσουν αξιοπρέπεια στη δουλειά, κάτω από το φόβητρο της απέλασης.
Ο Τζαμάλ Αμπντάλ έπεσε σε κενό ασφαλείας – Ενδεχομένως εργαζόταν αδήλωτος
Σχετικά με το εργατικό δυστύχημα του Σαββάτου ο κ. Συρίγος τονίζει ότι η ημέρα που έγινε έχει μεγάλη σημασία. Πρόκειται για μέρα που κανονικά ο εργάτης δεν έπρεπε να δουλεύει γιατί στην οικοδομή η εργασία είναι πενθήμερη. «Ήταν υπερωριακή απασχόληση. Δεν είχε τηρηθεί το πενθήμερο, η κούραση και κόπωση, πέραν της έλλειψης μέτρων ασφαλείας, φέρνουν δυστυχώς τα τραγικά αυτά αποτελέσματα» εξηγεί.
Περιγράφει πως οι συνάδελφοι του έψαχναν να βρουν τον Τζαμάλ και τελικά τον εντόπισαν στις τρεισήμισι η ώρα. «Είχε πέσει, όπως όλα δείχνουν, από ένα ύψος δύο ορόφων γύρω στα επτά μέτρα, και είχε ένα θάνατο εκεί τραγικό» λέει θλιμμένα.
Ο νεκρός εργάτης ήταν πρόσφυγας. Είχε κάνει αίτηση για άσυλο και είχε προσωρινά χαρτιά. Βρισκόταν σε αναμονή έγκρισης του ασύλου του και είχε ΑΜΚΑ για να μπορεί να εργάζεται. Ρωτάμε τον κ. Συρίγο αν πρόκειται για «μαύρη εργασία» και μας απαντά: «Έτσι φαίνεται, γιατί υπάρχουν κάποιες λίστες από το παρουσιολόγιο των εργαζομένων, καθώς δεν υπάρχει και η ψηφιακή κάρτα κτλ, παρά μόνο κάποιες κάρτες που μπορεί να δείχνει κάποιος εργαζόμενος στην είσοδο». «Στο παρουσιολόγιο δεν έχει υπογράψει» σημειώνει.
Ακόμα, ξεκαθαρίζει ότι το εργατικό δυστύχημα συνέβη στο έργο Little Athens που έχει αναλάβει η Lamda Development του ομίλου Σπύρου Λάτση, καθώς υπάρχουν πολλά ακόμη έργα εντός του Ελληνικού που έχουν γίνει αναδοχή σε άλλους «παίκτες», όπως η ΤΕΡΝΑ ή ο όμιλος Ευάγγελου Μυτιληναίου.
Ο λόγος που κάνει αυτή τη διευκρίνιση ο κ. Συρίγος είναι το γεγονός πως και σε προηγούμενα σοβαρά εργατικά ατυχήματα και δυστυχήματα που έχουν γίνει, όταν το Σωματείο προχωρούσε σε καταγγελίες κατά της Lamda «μας κουνούσαν το δάχτυλο και μας έλεγαν στα δικά μας έργα δεν γίνονται αυτά και γίνονται αλλού», όπως αναφέρει.
Όπως χαρακτηριστικά εξηγεί, το σημείο της Little Athens από το οποίο έπεσε ο Τζαμάλ δεν υπήρχε -όπως θα έπρεπε- κουπαστή για να τον προστατεύσει. Όταν γενικά υπάρχουν μέτρα ασφαλείας, αλλά απουσιάζουν σε ένα σημείο είναι σα να μην υπάρχουν καθόλου, καθώς «όταν δεν έχει καθόλου, είσαι υποψιασμένος και φοβάσαι μην πέσεις και παίρνεις μέτρα από μόνος σου. Όταν υπάρχουν μέτρα και έστω και σε ένα σημείο υπάρχει κενό ασφάλειας, τότε είναι πολύ επικίνδυνο να πάθει ζημιά ένας εργαζόμενος και όπως συνέβη με το συνάδελφο», μας λέει.
Κανονικότητα η 6ημερη, 10ωρη εργασία – Στο «πρόγραμμα» 13ωρα και κάποιες Κυριακές
Ακόμα, επισημαίνει πως στο εργατικό δυστύχημα δεν υπήρχε κανένας μάρτυρας, γεγονός που δείχνει ότι βρισκόταν στο σημείο μόνος του. «Το τραγικό συμβάν έγινε γιατί υπήρχαν κενά και γιατί δούλευε μόνος του. Αυτό είναι ένα πρόβλημα για το έργο. Δεν μπορεί ένας εργαζόμενος να κινείται μόνος του. Στο έργο πρέπει πάντα να είναι δύο μαζί για να μπορεί να υπάρχει και η βοήθεια για οτιδήποτε» αναφέρει.
«Τα ουσιαστικά μέτρα ασφάλειας είναι να μπορεί να δουλεύει ο εργαζόμενος σε συγκεκριμένο χρόνο εργασίας και αυτό καταστρατηγείται και καταπατείται όχι τώρα, από τότε που ξεκίνησε το Ελληνικό, αλλά και όλα τα έργα πλέον γίνονται με ατελείωτες ώρες δουλειάς» υπογραμμίζει και προσθέτει ότι αντίθετα όταν «πας σήμερα σε έναν εργολάβο να πιάσεις δουλειά στο Ελληνικό, αυτό που σου λέει είναι ότι θα δουλεύεις 10 ώρες την ημέρα, όλα τα Σάββατα και ενδεχομένως και 2 Κυριακές το μήνα. Αυτή η άτυπη συμφωνία».
Η Επιθεώρηση Εργασίας αλλά και το εγκληματολογικό ήρθαν αρκετές ώρες μετά, γύρω στις έξι, με τον νεκρό Τζαμάλ Αμπντάλ να παραμένει στο σημείο. «Μάλιστα το πρόβλημα είναι ότι δεν είναι μοναδικό εργατικό ατύχημα. Όπως είπα, είναι προδιαγεγραμμένο ότι αυτό το έγκλημα είναι συνέχεια δυστυχημάτων και πολύ σοβαρών ατυχημάτων» προσθέτει και πληροφορεί πως μόλις πριν δύο Σάββατα χάθηκε ένας ακόμα εργάτης, 52 ετών, από ανακοπή αμέσως μετά το σχόλασμά του από το εργοτάξιο.
Δεκάδες εργατικά ατυχήματα και ένα «πάλι καλά» – Δυό νεκροί εργάτες στο Ελληνικό μέσα σε λίγες εβδομάδες
Ο κ. Συρίγος περιγράφει ότι ο 52χρονος «δεν πρόλαβε να μπει σπίτι του, 5 η ώρα το απόγευμα, δηλαδή πάλι μετά από υπερωριακή απασχόληση, με παράνομα Σάββατα να δουλεύει μετά από συνεχόμενες ημέρες εργασίας, μόλις έφτασε σπίτι του έπαθε ανακοπή». Εκτός από δύο εργατικά δυστυχήματα, δηλαδή δύο ανθρώπους νεκρούς για το «διαμάντι της Μεσογείου», όπως διαφημίζεται, έχουν σημειωθεί και πολύ σοβαρά εργατικά ατυχήματα.
«Είχαμει πριν περίπου ένα οκτάμηνο ένα σοβαρό περιστατικό, πάλι με κενό ασφάλειας στο έργο της εταιρείας Redex, στο οποίο έπεσε ο συνάδελφος σε ένα ασανσέρ και είναι τετραπληγικός αυτή τη στιγμή δεν κουνάει τίποτα από το κεφάλι κάτω και έχει υποβοήθηση με μηχάνημα για τα πνευμόνια του» πληροφορεί ακόμα ο κ. Συρίγος. Παρουσιάζει μία σειρά από «δεκάδες πολύ σοβαρά ατυχήματα που φαίνονται πταίσματα μπροστά σε αυτά που λέμε», όπως, για παράδειγμα ότι «θα κάτσει ο άλλος (εργαζόμενος) τέσσερις μήνες στο καροτσάκι επειδή έχει σπάσει και τις δύο φτέρνες του, πέφτοντας από ύψος ή άλλοι που έπεσαν από τη σκαλωσιά». Ακόμα, συνεχίζει την τραγική απαρίθμηση ο κ. Συρίγος «τρία άτομα που σήκωσε γερανός και πέσανε και σπάσανε χέρια πόδια και άλλος έχασε τον αντίχειρα». «Είναι δεκάδες, σοβαρά μεν, αλλά μπροστά σε αυτά που λέμε, να χάνει ο άλλος τη ζωή του, λέμε “πάλι καλά” που γλίτωσε και δεν έχει και χειρότερα» σχολιάζει με πικρία.
«Τώρα, αν γίνονται όλα αυτά σε εμβληματικά έργα, φανταστείτε τι γίνεται στα εμβληματικά» σαρκάζει σχετικά με τις επευφημίες της κυβέρνησης για το «κόσμημα» που θα λέγεται «Ελληνικόν».
Μας υπενθυμίζει ότι συζητάμε για ένα εργοτάξιο που έχει τρεισήμισι χιλιάδες εργαζόμενους, ουσιαστικά μια τεράστια πόλη που ενδεχομένως και πολλά να μην τα γνωρίζει το Σωματείο. «Γι’ αυτά, λοιπόν, που μαθαίνουμε» αναφέρει σχετικά με τις κινήσεις του Σωματείου, «κάνουμε άμεσα παρεμβάσεις για να διασφαλίσουμε ότι θα εξασφαλιστούν αυτά που πρέπει για τον εργαζόμενο, τις αποζημιώσεις τους κτλ. Το να μην εξαφανιστεί ξαφνικά εργαζόμενος επειδή ήταν παράνομος για να μην τον στείλουν πίσω στην πατρίδα του και να μπορέσει μετά, όταν γίνει καλά να επανέλθει στην εργασία του και να συνεχίσει να δουλεύει ενδεχομένως και σε άλλο πόστο, γιατί δεν θα είναι ικανός να δουλέψει εκεί που ήταν, όπως παράδειγμα ο συνάδελφος με το χέρι στον αντίχειρα του. Αυτός θα επιστρέψει στη δουλειά. Φυσικά σε άλλο πόστο».
«Όποτε βγάζουμε κάποιο βίντεο για ένα σοβαρό συμβάν, αμέσως κατακλύζεται το διαδίκτυο με χιλιάδες διαφημίσεις από τις εταιρίες για το έργο»
Συνεχίζει τονίζοντας πως το ζήτημα εννοείται πως είναι ταξικό και το πρόβλημα συστημικό. «Μπαίνει στη ζυγαριά, από τη μία πλευρά η ανθρώπινη ζωή και από την άλλη μεριά η κερδοφορία των ομίλων» λέει και τονίζει «και δυστυχώς επειδή αυτοί έχουν το μαχαίρι και το πεπόνι, έχουν και το νομοθετικό πλαίσιο. Καταλαβαίνετε ότι η ζυγαριά γέρνει συνέχεια εναντίον μας». Αυτή η ταξική διάκριση είναι ολοφάνερη και από την πρόσβαση στην επικοινωνία και στη δημόσια συζήτηση που γίνεται για το Ελληνικό. «Όποτε βγάζουμε κάποιο βίντεο για ένα σοβαρό συμβάν, αμέσως κατακλύζεται το διαδίκτυο με χιλιάδες διαφημίσεις από τις εταιρίες εκεί και από την Lamda για να μπορέσει να καλύψει την αποκάλυψη που γίνεται από τα μέσα» καταγγέλλει πως λειτουργεί ένα μέρος της συγκάλυψης.
«Δισεκατομμύρια παίζονται και όσο πιο πολλά βγάζουν τόσο πιο προκλητική και πιο απαιτητικοί γίνονται απέναντι στους εργαζόμενους» διαπιστώνει.
Οι εργαζόμενοι διεκδικούν πενθήμερη εργασία, 8ωρο, Συλλογική Σύμβαση Εργασίας και βέβαια καλύτερους μισθούς που θα φτάνουν για μια αξιοπρεπή διαβίωση. Σχετικά με την ασφάλεια όμως των εργαζομένων ξεκαθαρίζει πως, ενώ τα τυπικά μέτρα ασφαλείας λαμβάνονται, «δεν παίρνουν το ουσιαστικότερο μέτρο ασφάλειας που είναι το συγκεκριμένος χρόνος εργασίας. Αν ο εργαζόμενος δουλεύει 70 ώρες την εβδομάδα ποια μέτρα ασφάλειας; Το μυαλό δε δουλεύει. Δουλεύει μηχανικά, αυτοματοποιημένα και κουρασμένά».
Αμέσως μετά το εργατικό δυστύχημα του Τζαμάλ, το Σωματείο προκήρυξε δυναμική 48ωρη απεργία, όπου δεν λειτούργησε τίποτα στο εργοτάξιο του Ελληνικού. Στο πλαίσιο της απεργίας, πραγματοποιήθηκε συνάντηση με την διοίκηση, κατά τη διάρκεια της οποίας, όπως μας λέει ο κ. Συρίγος, «μεταφέραμε εκ νέου τα αιτήματα που έχουν χιλιοειπωθεί στις συναντήσεις που έχουμε κάνει. Αυτοί από την μεριά τους βάλανε κάποια θέματα βελτίωσης. Είπανε ότι δεσμεύτηκαν το επόμενο διάστημα να εξετάσουν το ζήτημα, να φέρουν αντιπρόταση σε αυτή την πρόταση για συλλογική σύμβαση που έχουμε καταθέσει και είμαστε σε αυτή την διαδικασία».
Ωστόσο, ενώ αυτή η συνομιλία με τον κ. Συρίγο στο 3ο ΘΕΜΑ έχει ολοκληρωθεί, ένας ακόμα εργάτης Αιγύπτιος πρόσφυγας στο ίδιο σημείο, στη Little Athens χτυπα σοβαρά όταν βαρύ φορτίο πέφτει πάνω του και τον πλακώνει. Οδηγείται στο νοσοκομείο. Το ρολόι γράφει Πέμπτη 11 Δεκεμβρίου, μόλις πέντε μέρες μετά τον θάνατο του Τζαμάλ Αμπντάλ.