Ρεπορτάζ: Ηλιάνα Ζερβού & Νεκταρία Ψαράκη
Φιλοξενήσαμε την αρχιτέκτονα, πολεοδόμο και ερευνήτρια του ΕΜΠ, Πολίνα Πρέντου, η οποία το 2016 ήταν μέλος της τεχνικής ομάδας που στήριζε τους καθηγητές Μπελαβίλα και Πολύζο, οι οποίοι είχαν αναλάβει για λογαριασμό του δημοσίου τη διαπραγμάτευση με την Lamda Development, συμφερόντων Λάτση, πάνω στο σχέδιο και στο νομικό κείμενο της σύμβασης της «επένδυσης» στο «ΕΛΛΗΝΙΚΟΝ». Όπως λένε οι συνεργάτες της, «η Πολίνα γνωρίζει το Ελληνικό απ’ έξω».
Παρακολουθήστε τη συνέντευξη:
Η ενασχόλησή της ωστόσο με το «ΕΛΛΗΝΙΚΟΝ» ξεκινά ήδη από το 2009. Όπως εξηγεί, τότε «το Εργαστήριο Αστικού Περιβάλλοντος με επικεφαλής τον Νίκο Μπελαβίλα, αναλαμβάνει να εκπονήσει ένα ερευνητικό πρόγραμμα με το καίριο ερώτημα πώς μπορεί το Ελληνικό να γίνει πάρκο, αν είναι εφικτό και τεχνικά και οικονομικά. Βρισκόμαστε ήδη σε μια φάση που έχουν παρουσιαστεί τα σχέδια από τον υπουργό τον Γιώργο Σουφλιά, για μια επένδυση ουσιαστικά μέσα στο πάρκο».
Τότε, η επένδυση μιλούσε για δόμηση, συν πάρκο. Όπως περιγράφει η Πολίνα, μετά τις κοινωνικές αντιδράσεις, οι όμοροι δήμοι ζήτησαν από το Πολυτεχνείο να απαντήσει στο ερώτημα αν μπορεί το Ελληνικό να γίνει πάρκο.
Ρωτήσαμε την Πολίνα να διευκρινιστεί ο όρος «πάρκο». Πράσινη έκταση με δέντρα, παγκάκια, ποδηλατόδρομο, παιδάκια να παίζουν μπάλα; Ή καζίνο, πανύψηλες πολυκατοικίες, περιφραγμένη παραλία;
Aπό το όνειρο για ελεύθερο πάρκο στα πρότυπα του Τέμπελχοφ, στο εργοτάξιο του Λάτση
«Όταν εμείς μιλούσαμε για πάρκο, μιλούσαμε για το σύνολο της έκτασης, δηλαδή το πρώην αεροδρόμιο και την παράκτια ζώνη. Μιλούσαμε για επανάχρηση της πλειοψηφίας των κτιρίων που υπήρχαν μέσα. Δεν μιλούσαμε για καμία νέα δόμηση. Αξιοποίηση των υφιστάμενων κτιρίων για ήπιες χρήσεις πολιτισμού, αθλητισμού, αναψυχής, κοινωνικών υποδομών για τους όμορους δήμους. Μιλούσαμε για πράσινο και δέντρα. Για ένα πρότζεκτ, όχι ακριβό, στα πρότυπα του Τέμπελχοφ, του παλιού αεροδρομίου του Βερολίνου», εξηγεί η Πολίνα.
Σήμερα, το ιστορικό αεροδρόμιο του Βερολίνου Τέμπελχοφ, έχει μετατραπεί σε ένα ελεύθερο πάρκο, στο οποίο πολίτες όλων των ηλικιών (ηλικιωμένοι, μαθητές, φοιτητές, οικογένειες), περνούν τον ελεύθερο χρόνο τους κάνοντας ένα σωρό δραστηριότητες -οργανωμένες ή μη. Οι παλιές πίστες του αεροδρομίου είναι γεμάτες ζωή, με τους πολίτες να κάνουν ποδήλατο, rollers, kite skating, πετώντας χαρταετούς κ.α., ενώ τριγύρω στα γρασίδια αράζουν παρέες κάνοντας πικ νικ, μπάρμπεκιου, σπορ, ή παίζοντας παιχνίδια, απολαμβάνοντας τον ήλιο.
Φυσικά, αυτός ο ελεύθερος δημόσιος χώρος, δεν θα μπορούσε σήμερα να έχει αυτή τη μορφή, χωρίς τις κινητοποιήσεις των κατοίκων. Οι αντιδράσεις της κοινωνίας των πολιτών ήταν καθοριστικές. Το 2014 πραγματοποιήθηκε δημοψήφισμα, με το οποίο οι κάτοικοι ερωτούνταν «τι θέλετε να γίνει με το υπάρχον». Δυναμικές κινητοποιήσεις κατοίκων, φορέων, επιστημόνων κλπ κέρδισαν να μείνει το Τέμπελχοφ ως έχει: ένας ελεύθερος πράσινος χώρος για όλους.
Συγκεκριμένα, στις 25 Μαΐου 2014, οι Βερολινέζοι αποφάσισαν να απαγορεύσουν εντελώς την επέλαση των κατασκευαστικών εταιρειών στο πρώην αεροδρόμιο με ένα δημοψήφισμα της πρωτοβουλίας «100% Tempelhofer Feld» (100% Πάρκο Τέμπελχοφ). Το 68,2% των ψηφοφόρων ψήφισαν υπέρ της απαγόρευσης. Η πρόταση που κατατέθηκε από τη Βουλή των Αντιπροσώπων του Βερολίνου ως εναλλακτική προέβλεπε «ήπια περιφερειακή ανάπτυξη και την προστασία των 230 εκταρίων κεντρικών πράσινων περιοχών του εσωτερικού χώρου». Ωστόσο, μόνο το 44,3% των ψηφοφόρων ψήφισαν υπέρ αυτής της πρότασης.
Οι αγώνες για τη διατήρηση του δημόσιου χαρακτήρα του Τέμπελχοφ δεν έπαψαν ποτέ. Οι Βερολινέζοι είναι μόνιμα σε εγρήγορση ώστε να διατηρηθεί ο δημόσιος χαρακτήρας του πάρκου. Παρακάτω βλέπετε μία φωτογραφία με Βερολινέζους διαδηλωτές το 2016, να κρατούν ένα πανό που γράφει «Κάτω τα χέρια από το δημοψήφισμα».
Σήμερα, το πάρκο Τέμπελχοφ δέχεται 200.000 επισκέπτες εβδομαδιαίως. Το 2024 η κυβέρνηση του Βερολίνου ανακοίνωσε έναν διεθνή αρχιτεκτονικό διαγωνισμό για την «περιφερειακή ανάπτυξη» του Tempelhofer Feld, «με στόχο τη βελτίωση των υποδομών γύρω από το πάρκο, χωρίς όμως να αλλοιώνεται ο χαρακτήρας του». Ο διαγωνισμός προκάλεσε έντονες αντιδράσεις από ομάδες όπως η Πρωτοβουλία 100% Tempelhofer Feld, που υποστηρίζουν ότι η συμμετοχή σε τέτοιες διαδικασίες μπορεί να νομιμοποιήσει την ιδιωτική ανάπτυξη του χώρου.
Η περίπτωση όμως του Ελληνικού είναι διαφορετική. Με το κλείσιμο του αεροδρομίου, το σημείο μένει περιφραγμένο, αποκλεισμένο από τους πολίτες, με τις κυβερνήσεις να έχουν εντελώς διαφορετικά πλάνα για το μέλλον του αεροδρομίου. Όποιος βρέθηκε απέναντι πολεμήθηκε και εν τέλει ηττήθηκε.
Ο πρώην δήμαρχος Ελληνικού, Χρήστος Κορτζίδης έκανε 40 ημέρες απεργία πείνας για να μείνει ελεύθερη η παραλία του Ελληνικού
Η Πολίνα κρίνει ότι θα ήταν παράλειψη να μην αναφερθούμε στον αγώνα του πρώην δημάρχου Ελληνικού, Χρήστου Κορτζίδη, ο οποίος στις 17 Μαΐου 2007 προχώρησε σε 40 ημέρες απεργίας πείνας για να ανοίξει η παραλία και να φτιαχτεί η ελεύθερη παραλία του Ελληνικού.
«Ήταν όλοι εναντίον του τότε. Ο συγκεκριμένος Δήμαρχος πολεμήθηκε πάρα πολύ. Ιδιαιτέρως στις αυτοδιοικητικές εκλογές του 2010 και του 2014, με αφορμή το δυστύχημα που συνέβη σε λούνα παρκ, στράφηκε η κοινή γνώμη εναντίον του και εναντίον των θέσεών του για την επένδυση στο Ελληνικό», περιγράφει.
Την ίδια εποχή, ξεκινούν τα μέσα ενημέρωσης να προβάλλουν δημοσκοπήσεις που έδειχναν ότι το 78% του κόσμου είναι υπέρ μίας επένδυσης. «Κατευθυνόμενες βέβαια, και με ένα πλαστό ερώτημα: “Θέλεις να γίνει κάτι στο Ελληνικό; Ή να μείνει ως έχει;”. Αυτό δεν μπορεί να σταθεί ως ερώτημα. Τι να μείνει ως έχει; Κλειστό, περιφραγμένο;», περιγράφει, και θυμάται ότι το 2009 που μπήκαν μέσα σαν ομάδα, βρήκαν χιλιόμετρα περιφράξεων. «Κάναμε χαρτογράφηση τότε γύρω στα 15 χιλιόμετρα περιφράξεων, τα οποία σταδιακά κάθε φορά που πηγαίναμε αυξάνονταν», εξηγεί.
Οι πρώτες συζητήσεις για το ξεπούλημα
2010. Κυβέρνηση Γεώργιου Παπανδρέου. Ξεκινά για πρώτη φορά η συζήτηση για το ξεπούλημα της έκτασης του παλιού αεροδρομίου. Η Πολίνα θυμίζει ότι τότε «εκδήλωσε το ενδιαφέρον του το κράτος του Κατάρ. Τον Σεπτέμβρη του 2010 διαβάζαμε τίτλους ότι το ΕΛΛΗΝΙΚΟΝ κοστίζει 5-7 δισεκατομμύρια ευρώ και έρχεται το Κατάρ να το πάρει. Σημαντική σημείωση: Δεν ήξεραν ότι δεν είναι ένα άδειο οικόπεδο. Όσοι διαπραγματεύονταν ήδη από το 2010 δεν ξέρουν αν το Ελληνικό έχει χρήσεις, παραχωρήσεις ή συμβάσεις από πίσω, και ότι ουσιαστικά αυτό που μπορεί να πουληθεί στον επενδυτή είναι μόλις το 1/3».
Η συζήτηση για το ξεπούλημα ξεκινά δυναμικά το 2011, όταν το ΕΛΛΗΝΙΚΟΝ εντάσσεται στο πρόγραμμά των μνημονίων. Η Πολίνα εξηγεί ότι τότε «ξεκινά πλέον η κουβέντα ότι το ΕΛΛΗΝΙΚΟΝ θα πρέπει με έναν τρόπο να θυσιαστεί, για να βρεθούν χρήματα για την αποπληρωμή του χρέους. Ήδη από τον Δεκέμβρη του 2011 η «ΕΛΛΗΝΙΚΟΝ Α.Ε.» η εταιρεία ειδικού σκοπού που έχει στηθεί από την άνοιξη του 2011 για να βρει τον τρόπο να δρομολογήσει τις διαδικασίες αξιοποίησης του Ελληνικού προκηρύσσει επενδυτικό διαγωνισμό για την απόκτηση του πλειοψηφικού πακέτου των μετοχών της Ελληνικόν Α.Ε. Στη δεύτερη φάση, υποχρεούται να έχει ένα master plan, χωρίς σαφείς προδιαγραφές».
Στη Lamda Development κοψοχρονιά: 915 εκατομμύρια ευρώ αντί για 3 δις
Η αξία του Ελληνικού, από τα περίφημα 5-7 δισεκατομμύρια, στη συνέχεια πέφτει στα 4-5, μετά στα 2-3 και καταλήγει να πωλείται στη Lamda Development συμφερόντων Λάτση για μόλις 915 εκατομμύρια ευρώ. Τρεις φορές κάτω από την αξία του.
«Σε όλη αυτή τη διαδικασία των σχεδόν 28 μηνών, από τον Δεκέμβρη του 2011 μέχρι τον Απρίλιο του 2014 έχεις μία διαδικασία αδιαφανή, που μπαινοβγαίνουν επενδυτές και επενδυτικά σχήματα. Τελικά, δεσμευτική προσφορά καταθέτει μόνο ο όμιλος Λάτση, μαζί με την Κινεζική Fosun και την εταιρεία Eagle Hills από το Άμπου Ντάμπι. Είναι οι μοναδικές που καταθέτουν οικονομική προσφορά, άρα σε αυτούς θα κατοχυρωθεί το project. Δεν έχουμε οικονομικό ανταγωνισμό», εξηγεί.
6,300 στρέμματα -μαζί με την παραλία- πωλήθηκαν 915 εκατομμύρια, την ίδια ώρα που σχετικές έρευνες έδειχναν ότι η αξία του ξεπερνά τα 3 δισεκατομμύρια ευρώ. «Να σας θυμίσω ότι ο Σπύρος Πολλάλης, καθηγητής στην Αμερική και ειδικός στην πολεοδομία και το real estate, ο οποίος είχε αναλάβει τη διοίκηση της Ελληνικόν Α.Ε σε αυτή την πρώτη φάση λειτουργίας της, είχε δηλώσει ο ίδιος ότι δεν συμφέρει κανέναν να πουληθεί το ΕΛΛΗΝΙΚΟΝ ως οικόπεδο. Πρέπει το Δημόσιο να επενδύσει, να φτιάξει το έδαφος και να έρθουν οι δυο τους να επενδύσουν σε νησίδες. Όταν το δήλωσε δημόσια ο κ. Πολλάλης, μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα έφυγε από τη διοίκηση της Ελληνικόν», περιγράφει.
Ακόμη και μετά το πούλημα του Ελληνικού κοψοχρονιά στον Λάτση, γαλάζια στελέχη, όπως ο Νότης Μηταράκης, έλεγαν ότι το ελληνικό δημόσιο θα αποκομίσει πάνω από 2 δισεκατομμύρια ευρώ, την ίδια ώρα που ο επενδυτής εκτός από την εξευτελιστική τιμή στην οποία αγόρασε, απολάμβανε και σειρά φοροελαφρύνσεων και προνομίων.
«Αναφέρονταν στα συνοδά έργα υποδομών τα οποία θα έκανε ο επενδυτής. Όμως αυτά τα κάνει για να εξυπηρετήσει τη δική του επένδυση. Η υπογειοποίηση αυτή τη στιγμή της παραλιακής στο ύψος του Ελληνικού δεν εξυπηρετεί κανέναν, παρά μόνο τη Lamda, για να μεγαλώσει την έκταση που έχει πρόσβαση στο παράκτιο μέτωπο και άρα να μπορεί να πουληθεί ακριβότερα», περιγράφει.
Αυτή τη στιγμή στο ΕΛΛΗΝΙΚΟΝ, υπάρχει ένα τεράστιο εργοτάξιο 6,300 στρεμμάτων, το οποίο έχει καταργήσει κάθε πολεοδομική νομοθεσία – «ακόμη και την ειδική πολεοδομική νομοθεσία του Ελληνικού», προσθέτει η Πολίνα, θυμίζοντας ότι το Ελληνικόν υπάγεται σε μία δική του πολεοδομική νομοθεσία.
«Ο νόμος για το Ελληνικόν επιτρέπει πρακτικά τα πάντα εκτός από τη βιομηχανία. Με βάση αυτόν τον νόμο, κατατίθεται τελικά το μάστερ πλαν, το οποίο υπογράφει ο Φόστερ, ένα από τα κορυφαία ονόματα της αρχιτεκτονικής, όμως εδώ είναι το ενδιαφέρον: Αν ψάξεις στο site του Φόστερ, το Ελληνικόν βρίσκεται κάπου κάτω κάτω χωρίς υπογραφές. Έχει υπογραφή μίας συνεργάτιδάς του. Πληρώνεις τη φίρμα, και από πίσω έχει κάποιους άλλους οι οποίοι το σχεδιάζουν», εξηγεί.
Δεκάδες παρεκκλίσεις – «Έντονο κοινωνικό συμφέρον είδε το ΣτΕ»
Το «ΕΛΛΗΝΙΚΟΝ» είναι ένα project με δεκάδες παρεκκλίσεις, οι οποίες εγκρίθηκαν όμως από το Συμβούλιο της Επικρατείας, αιτιολογώντας την απόφαση λέγοντας ότι υπάρχει έντονο κοινωνικό συμφέρον από τις θέσεις εργασίας που θα δημιουργηθούν.
Oι «παρεκκλίσεις», αφορούν το να έχουμε σήμερα ένα απέραντο εργοτάξιο 6,300 στρεμμάτων, το οποίο σύμφωνα με την Πολίνα «έχει καταστρατηγήσει κάθε πολεοδομική περιβαλλοντική νομοθεσία για τον αιγιαλό, την παραλία, τα ρέματα και το τοπίο. Το Marina Tower αυτή τη στιγμή είναι ορατό από όλη την Αθήνα. Τα κτίρια κατασκευάζονται με αρχική στάθμη ένα τεχνητό έδαφος και όχι τη στάθμη το 00», λέει εξηγώντας το απίστευτο:
«Ξεκινάμε να μετράμε από το έδαφος από το ύψος που θα διαμορφώσει ο επενδυτής: το +5, το +10, το +2, ό,τι επιλέγει να ορίσει αυτός ως 00».
Εκτός από τα πανύψηλα κτίρια που είναι στο δικό τους μοναδικό πολεοδομικό καθεστώς, η Πολίνα εξηγεί ότι «στην πορεία έχουμε χάσει τα κοινωφελή έργα και τα έργα πρασίνου βάσει όσων είχαν κυρωθεί στη σύμβαση του 2016».
Η Πολίνα, θυμάται ότι το 2015, επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, γίνεται η πρόταση στον Νίκο Μπελαβίλα και στον Γιάννη Πολύζο, τον νυν και πρώην διευθυντή του Εργαστηρίου Αστικού Περιβάλλοντος, να αναλάβουν για λογαριασμό του ελληνικού δημοσίου τη διαπραγμάτευση με τη Lamda Development.
Από τα όνειρα για πάρκο, στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων με τη Lamda
Τότε, οι συνεργάτες του εργαστηρίου του ΕΜΠ, οι οποίοι ονειρεύονταν το 2009 μία πράσινη έκταση για όλους, στα πρότυπα του Τεμπελχοφ, μπήκαν σε μία διαδικασία διαπραγμάτευσης μίας ιδιωτικοποίησης, όπως διέταξαν τα μνημόνια, για να πετύχουν όσο το δυνατόν περισσότερες υποχωρήσεις όσον αφορά στον περιβαλλοντολογικό χαρακτήρα του έργου. «Όσοι αντέξαμε να μπούμε σε αυτή την πρόκληση…», σχολιάζει η Πολίνα. «Ήταν μία αναμέτρηση με τον εαυτό σου. Όταν έχεις μελετήσει το πώς θα γίνει ένα πάρκο και βρίσκεσαι ξαφνικά με ένα σχέδιο το οποίο μιλάει για μία ιδιωτική πόλη και ένα πάρκο, δεν είναι εύκολο να καθίσεις να βελτιώσεις σοβαρά αυτό το σχέδιο χωρίς προκαταλήψεις και να μπορέσεις να βγάλεις κόκκινες γραμμές», λέει.
H ομάδα διαπραγμάτευσης πέτυχε ορισμένα πράγματα, τα οποία τα πήρε πίσω με την εκλογή της η Νέα Δημοκρατία. «Αρχικά, στόχος ήταν το πάρκο να συνδεθεί με τις γειτονιές. Να μην είναι η κλειστή αυλή της νέας πόλης. Το άλλο, να αφήσουμε ελεύθερο τουλάχιστον το ένα χιλιόμετρο από τα 3,5 της ακτής. Να μειωθούν τα ύψη των κτιρίων, αλλά και το πολύ σημαντικό το οποίο χάθηκε στην πορεία: το περιβαλλοντικό ισοζύγιο. Λέγαμε ότι αυτή τη στιγμή έχουμε 2.000 στρέμματα πάρκο, το μίνιμουμ δηλαδή, έχουμε 600 στρέμματα ελεύθερων χώρων στις γειτονιές και ζητάγαμε άλλα 600 στρέμματα. Δηλαδή να φτάσουμε στο μισό. Από τα 6.300 στρέμματα του συνόλου, τα 3,286 ως απόθεμα γης. Δηλαδή χώρους που μπορεί να διατεθούν για χρήση κοινωνικής ανταπόδοσης μέσα στο Ελληνικό, με την προοπτική να γίνουν μικρότεροι χώροι πρασίνου σε εκτάσεις όπως είναι τα Λιπάσματα της Δραπετσώνας ή τα ΤΕΦΑΑ στη Δάφνη», εξηγεί.
Σήμερα θα έπρεπε να έχει ολοκληρωθεί το 67% του πάρκου – «Το experience park μόνο πάρκο δεν είναι»
«Πετύχαμε περίπου τα μισά, κυρίως τα περιβαλλοντικά, και αυτά να βγουν μπροστά. Αυτό που τελικά ψηφίζεται στη Βουλή το 2016 λέει ότι την πρώτη 7ετία πρέπει να γίνουν το πάρκο, οι υποδομές, οι ποδηλατόδρομοι, οι πεζόδρομοι, τα έργα κοινής ωφέλειας. Το 67% από αυτά την πρώτη 5ετία. Άρα μετρώντας από το 2021 που έχεις την μεταβίβαση των μετοχών, το 2026 θα έπρεπε το 67% του πάρκου να είναι έτοιμο», περιγράφει.
Σήμερα, Δεκέμβριος του 2026, το μόνο που είναι έτοιμο είναι το χριστουγεννιάτικο experience park. «Που μόνο πάρκο δεν είναι», σχολιάζει η Πολίνα, κι εμείς θυμόμαστε ένα από τα εγκαίνια αυτής της κυβέρνησης, με τον Άδωνι Γεωργιάδη μπροστά στα σιντριβάνια.
«Πέρα από αυτό δεν είναι τίποτα άλλο έτοιμο και τίποτα άλλο προσβάσιμο. Η εικόνα που έχω από το Ελληνικό περνώντας απ’ έξω -γιατί μέσα δεν μπορείς να μπεις-, είναι ενός απέραντου εργοταξίου», περιγράφει.
«Και τα διαφημιστικά βιντεάκια της Lamda, τα οποία κατά καιρούς ανεβαίνουν στο instagram και στο youtube τους. Σε ένα σχετικά πρόσφατο μάλιστα δήλωναν ότι το πάρκο θα έχει και άλλα πράγματα μέσα. Δεν μιλάμε ακριβώς για πάρκο πρασίνου», προσθέτει.
Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.
«Το project του Ελληνικού είναι ένα project αδιαφάνειας απ’ όταν ξεκίνησε, δηλαδή από το 11 μέχρι σήμερα. Ό, τι μαθαίναμε, μαθαίνουμε ή μαθαίνουμε για το Ελληνικό τα μαθαίναμε λίγο κατά τύχη», θυμίζει.
Ναι στο ΕΛΛΗΝΙΚΟΝ και από τον ΣΥΡΙΖΑ, χωρίς τον μνημονιακό βραχνά
Παρά τα όσα κέρδισε η ομάδα διαπραγμάτευσης, το 2019 όταν αρχίζει να διαφαίνεται η ήττα του ΣΥΡΙΖΑ, στελέχη της ΝΔ άρχισαν να δηλώνουν ότι θα ξεμπλοκάρουν το Ελληνικό και ότι σε 15 μέρες θα μπουν οι μπουλντόζες. «Τον Σεπτέμβριο του 2019, τρεις μήνες μετά τις εκλογές αποσύρονται οι Κινέζοι και οι Άραβες. Τότε, έχουμε την περιβόητη δήλωση ότι το «ΕΛΛΗΝΙΚΟΝ» είναι πλέον ελληνικό», θυμίζει η Πολίνα.
Το 2021 το ΕΛΛΗΝΙΚΟΝ καταλήγει πλήρως στα χέρια του Λάτση με 264 ψήφους. Ο ΣΥΡΙΖΑ, που άλλοτε έλεγε ότι το «ΕΛΛΗΝΙΚΟΝ ΔΕΝ ΠΩΛΕΙΤΑΙ», υπερψήφισε το νομοσχέδιο, με εξαίρεση τους βουλευτές Δρίτσα και Φίλη.
«Σε εκείνη τη φάση η στήριξη του ΣΥΡΙΖΑ με σόκαρε. Προς τιμήν τους, δύο βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ, ο Νίκος Φίλης και ο Θοδωρής Δρίτσας, δεν ψήφισαν το νομοσχέδιο. Δεν γνωρίζω τι σκεφτόταν ο ΣΥΡΙΖΑ όταν το ψήφιζε», σχολιάζει η Πολίνα, δεδομένου ότι ο Αλέξης Τσίπρας ως πρωθυπουργός, έλεγε ότι το ΕΛΛΗΝΙΚΟΝ προχωρά καθώς ήταν μέρος της μνημονιακής πολιτικής. Το 2021, χωρίς τον μνημονιακό βραχνά στον λαιμό, ο ΣΥΡΙΖΑ στηρίζει τον Λάτση.
Θα ολοκληρωθεί το ΕΛΛΗΝΙΚΟΝ;
Εκτός του ότι το συγκεκριμένο project έχει καταστρατηγήσει οτιδήποτε υπάρχει στη νομοθεσία, η Πολίνα εκφράζει την ειλικρινή απορία της: «Αναρωτιέμαι αν και πώς θα ολοκληρωθεί. Γιατί αυτή τη στιγμή αυτό που κάνει ο Λάτσης είναι απλώς να ξεπουλάει κομμάτια. Γιατί ουσιαστικά αυτή τη στιγμή τι κάνει; Λειτουργεί ως ένα σχήμα ομπρέλα και κάνει συμφωνίες με επιμέρους επενδυτές να στήσουν το καζίνο. Αντί να φτιάξεις τις πολυτελείς κατοικίες στην παραλία, κόβει οικόπεδα και λέει χτίστε. Αυτά δεν υπήρχαν σε κανέναν σχεδιασμό», ούτε το 2016 που είχε δει τα σχέδια.
«Δεν έχουμε ιδέα αν θα δούμε κάτι ολοκληρωμένο», αναφέρει.
Αν ολοκληρωθεί, τι θα είναι;
Το πώς θα είναι το «ΕΛΛΗΝΙΚΟΝ» και τι θα δούμε αν ποτέ ολοκληρωθεί, παραμένει εντελώς άγνωστο. Διάφορες αλλαγές που γίνονται κατά καιρούς θεωρούνται βάσιμες για να μας υποψιάζουν ότι θα είναι μία απέραντη ιδιωτική έκταση, στην οποία η πρόσβαση των πολιτών τόσο στο εσωτερικό του όσο και στην παραλία δεν θα είναι ελεύθερη.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ο περίφημος ποδηλατόδρομος, του οποίου άλλαξε ο σχεδιασμός. Από παραλιακός ποδηλατόδρομος, που θα μπορούν οι ποδηλάτες να ατενίζουν τη θάλασσα, κατέληξε στη μέσα πλευρά. Θα ατενίζουν μπαλκόνια. «Για να μην κόβει την προνομιακή ζώνη της επένδυσης», σχολιάζει η Πολίνα. «Πρόσβαση στην παραλία θα έχουν οι κάτοικοι των πλούσιων κατοικιών που θα βρίσκονται στο παράκτιο μέτωπο όταν αυτές ολοκληρωθούν. Και μάλλον μάλλον μέχρι εκεί», προσθέτει.
«Πραγματικά ανησυχώ για το αν θα ολοκληρωθεί. Το ελπίζω. Γιατί το να μας μείνει ένα εργοτάξιο περιφραγμένο 6,300 στρεμμάτων, δεν ξέρω ποια κυβέρνηση μπορεί να το διαχειριστεί», αναφέρει.
Η Πολίνα παρακολουθεί το «ΕΛΛΗΝΙΚΟΝ» από το 2009. Χωρίς να έχει άλλα ψυχικά αποθέματα.
Σχολιάζοντας πολιτικά την «επένδυση» η Πολίνα λέει: «εξαρχής ήταν ένα project εξυπηρέτησης συγκεκριμένων ιδιωτικών συμφερόντων και απλά έπρεπε να περάσουμε από διάφορους κύκλους για να μπορέσουν αυτά να εξυπηρετηθούν. Χωρίς να είναι εξ αρχής ένα τερατώδες σκάνδαλο. Όχι ότι δεν είναι μικρά σκάνδαλα στην πορεία…».
Η συνέντευξη κλείνει με την Πολίνα να λέει «σκεφτείτε τι χάσαμε…», κι εμείς σκεφτόμαστε τι κερδίσαμε. Μία ανολοκλήρωτη ιδιωτική πόλη, για λίγους και προνομιούχους, χτισμένη πάνω στο αίμα εργατών.