Με τα 410 δισ. ευρώ του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Στήριξης (ESM) σε πρώτο πλάνο, και με βάρος στην εξεύρεση συμβιβασμού για τους όρους υπό τους οποίους αυτά θα μοιραστούν αναμένεται να συνεδριάσει το Eurogroup την Τρίτη μέσω τηλεδιάσκεψης, στην προσπάθεια των Ευρωπαίων υπουργών Οικονομικών να καταλήξουν σε μία λύση για την αντιμετώπιση της κρίσης εξαιτίας της εξάπλωσης του κορονοϊού.

Όπως αναφέρει το Euractiv, η σκληρή στάση της Γερμανίας, με τη στήριξη της Ολλανδίας, αναμένεται να υπερκεράσει τα αιτήματα των εννέα χωρών της ευρωζώνης, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα, που ζητούν την έκδοση ευρωομολόγων. Σημειώνεται πως η Αγκέλα Μέρκελ τάχθηκε και τη Δευτέρα υπέρ της ενεργοποίησης του εν λόγω ταμείου του ESM, ενώ δήλωσε και την ικανοποίησή της για την αποδέσμευση των 750 δισ. ευρώ από την ΕΚΤ για την επαναγορά δημόσιου και ιδιωτικου χρέους.

Σε τηλεδιάσκεψη που είχαν τη Δευτέρα, ενόψει του σημερινού Eurogroup οι πρόεδροι του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ, της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν, της ΕΚΤ Κριστίν Λαγκάρντ και της ευρωομάδας Μάριο Σεντένο εξέτασαν την πρόοδο που σημειώθηκε στην οικονομική απάντηση της ΕΕ στην κρίση του κορονοϊού και διαβεβαίωσαν ότι η ΕΕ θα προστατεύσει τους Ευρωπαίους πολίτες και τις επιχειρήσεις από τις οικονομικές συνέπειες της πανδημίας του κορονοϊού.

«Υπάρχει μεγάλο περιθώριο αλληλεγγύης εντός των υφιστάμενων μέσων και των θεσμικών οργάνων, πρέπει να αξιοποιήσουμε πλήρως αυτά τα εργαλεία και να παραμείνουμε ανοιχτοί για να κάνουμε περισσότερα. Ένα ισχυρό πακέτο είναι σε εξέλιξη. Ο στόχος μας είναι σαφής: θα προστατεύσουμε τους Ευρωπαίους πολίτες και τις επιχειρήσεις από τον οικονομικό αντίκτυπο της πανδημίας» τονίζεται σε ανακοίνωση που εξεδόθη από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο.

Ακόμα, υπογραμμίζεται πως ο προϋπολογισμός της ΕΕ, η Ενιαία Αγορά και τα άνευ προηγουμένου επίπεδα επενδύσεων, ιδίως των πράσινων και των ψηφιακών, αποτελούν μέρος της απάντησης. «Την επομένη ημέρα της κρίσης του κορονοϊού, η οικονομική ανάκαμψη σε όλα τα κράτη-μέλη πρέπει να είναι όσο το δυνατόν ταχύτερη και ισχυρότερη. Η απάντηση της ΕΕ θα βοηθήσει να προετοιμαστεί το έδαφος προς αυτή την κατεύθυνση» αναφέρεται συγκεκριμένα.

Σε αυτό το πλαίσιο, οι Σαρλ Μισέλ, Σαρλ Μισέλ, Κριστίν Λαγκάρντ και Μάριο Σεντένο καλούν όλα τα μέλη του Eurogroup «να εξετάσουν όλα τα δυνατά μέσα με επινοητικό και εποικοδομητικό τρόπο».

Σημειώνεται πως οι Γάλλοι εκπέμπουν πλέον δραματικό μήνυμα για τη λήψη κοινών αποφάσεων, καθώς ο ΥΠΟΙΚ Λεμέρ κάλεσε όλους «να ανακάμψουμε με την ίδια ταχύτητα, προκειμένου να διασφαλίσουμε τη συνοχή, την αλληλεγγύη και την ενότητα της ευρωζώνης και του ευρώ», ενώ με το μυαλό στα όσα έχουν διαδραματιστεί στο τραπέζι του Eurogroup τα προηγούμενα χρόνια, υπογράμμισε πως «δεν έχει νόμημα να συναντιόμαστε κάθε 14 μέρες ή έναν μήνα», καλώντας σε ουσιαστικές αποφάσεις άμεσα.

Οι Γερμανοί «εξαφανίζουν» τα ευρωομόλογα

Την ίδια ώρα, τα μηνύματα που εκπέμπονται από την Γερμανία απορρίπτουν τη λύση του «κορονο-ομολόγου», με κοινή γραμμή τόσο από την πλευρά του υπουργού Οικονομικών, Όλαφ Σολτς, όσο και του προκατόχου του, Βόλφγκανγκ Σόιμπλε.

Ο Γερμανός ΥΠΟΙΚ, σε δηλώσεις του τη Δευτέρα παρέπεμψε στα ήδη γνωστά ευρωπαϊκά εργαλεία, σημειώνοντας ότι χρειάζονται «άμεσες» λύσεις, οι οποίες δεν απαιτούν χρονοβόρες διαδικασίες, όπως π.χ. η έγκριση από εθνικά κοινοβούλια.

«Χρειαζόμαστε συνολικά ένα συνετό σχέδιο, όχι μόνο για τα μέλη της Ευρωζώνης, αλλά για όλες τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης», δήλωσε συγκεκριμένα, και τόνισε ότι «αυτό που συζητούμε είναι τρία βήματα που βρίσκονται τώρα στο επίκεντρο και βεβαίως μια προοπτική προς το μέλλον». Τα βήματα που συζητούνται τώρα, σύμφωνα με τον Ο. Σολτς είναι:

  • Η αξιοποίηση της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων, όπου η συζήτηση γίνεται προκειμένου να βρούμε τρόπους να φέρουμε και τις άλλες χώρες σε θέση να κάνουν αυτό που κάνει τώρα η Γερμανία, δηλαδή την διευκόλυνση δανεισμού για μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις μέσω της κοινής εγγυητικής δύναμης που στηρίζει την ΕΤΕπ.
  • Η αξιοποίηση του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας, ο οποίος, όπως είπε ο υπουργός Οικονομικών, δημιουργήθηκε ακριβώς για μια κατάσταση όπως η σημερινή. «Πρέπει να εξελίξουμε περαιτέρω αυτό το εργαλείο ώστε να είναι κομμένο και ραμμένο για την συγκεκριμένη κρίση. Να δώσουμε στα κράτη- μέλη του ευρώ την δυνατότητα να ζητήσουν δάνεια έως 2% του ΑΕΠ τους, μέσω του ΕΜΣ. Αυτά δεν είναι μικρά ποσά», είπε χαρακτηριστικά ο κ. Σολτς και διευκρίνισε ότι αυτή η πιστωτική γραμμή «θα είναι διαμορφωμένη έτσι ώστε να μην γίνει ό,τι έγινε πριν από 10 χρόνια, με επιτρόπους, με τρόικα κοκ, αλλά θα εστιάσουμε πολύ συγκεκριμένα στο να διατυπωθούν έτσι οι όροι ώστε οι πόροι να χρησιμοποιηθούν για την καταπολέμηση της πανδημίας, για την προστασία της υγείας των πολιτών και για την αναζωογόνηση της οικονομίας». Το καλό με αυτό το πρόγραμμα, συνέχισε ο υπουργός Οικονομικών, είναι ότι είναι πολύ στενά συνδεδεμένο με τις άλλες δυνατότητες δράσης του ευρωσυστήματος, π.χ. της ΕΚΤ και για αυτό καθίσταται σαφές ότι θέλουμε να διασφαλίσουμε από κοινού ότι όλες οι χώρες θα έχουν την δυνατότητα να εγγυηθούν την χρηματοδότηση αυτών των σχεδίων, χωρίς να αντιμετωπίσουν δυσκολίες.
  • Η εφαρμογή του προγράμματος SURE της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, με την οποία θα στηριχθεί η εργασία περιορισμένου χρόνου, με τον διαφορετικό τρόπο που μπορεί να εφαρμόζεται σε κάθε χώρα. «Θα υπάρχει η δυνατότητα λήψης δανείων, στα οποία θα είμαστε και εμείς εγγυητές», δήλωσε ο Όλαφ Σολτς και επισήμανε ότι αν προστεθούν όλα τα ποσά, το σύνολο είναι πολύ μεγάλο.

Από κοντά και ο πρώην ΥΠΟΙΚ της Γερμανίας, Β. Σόιμπλε, που απορρίπτει και από τη μεριά του τις εισηγήσεις για έκδοση ευρωπαϊκών ομολόγων, ενώ χαιρετίζει τις αποφάσεις για την χαλάρωση των όρων για το χρέος.

«Βλέπω το Συμβούλιο με βεβαιότητα», δήλωσε την Τρίτη ο Σ. Σόιμπλε στην εφημερίδα Die Welt, ενώ χαρακτήρισε την πρόταση για κοινά ευρωπαϊκά ομόλογα «ήδη ξεπερασμένη ιδέα». Παράλληλα, βάζει στο τραπέζι και πάλι τον κοινό ευρωπαϊκό προϋπολογισμό, υποστηρίζοντας πως «πιθανόν να πρέπει να διευρύνουμε τα περιθώρια ελιγμών στον προϋπολογισμό. Όλα αυτά μπορούν να γίνουν στο υπάρχον σύστημα».

«Έχουμε ήδη αφήσει πίσω μας αυτή την συζήτηση. Πρέπει τώρα να εργαστούμε με τα εργαλεία που διαθέτουμε και τα οποία λειτουργούν πολύ ταχύτερα, αντί να αντιπαρατιθέμεθα για νέα εργαλεία, για τα οποία θα έπρεπε να προσαρμόσουμε τις Ευρωπαϊκές Συνθήκες, κάτι που δεν γίνεται γρήγορα», τονίζει ο Πρόεδρος της Bundestag και χαρακτηρίζει «απερισκεψία» την έκδοση ευρωομολόγων. «Ακόμη και σε περιόδους κρίσης, πρέπει να αποφεύγουμε τα λάθη σε ό,τι αφορά την πολιτική ρυθμίσεων, να κάνουμε το σωστό. Η δράση και η ευθύνη πάνε μαζί. Αυτό είναι το συνετό και δεν πρέπει να το παρακάμψουμε σε αυτή την τρομακτική κρίση», συνεχίζει, για να τονίσει ότι η Ευρώπη «δεν πρέπει να παρασυρθεί σε μια διαμάχη του παρελθόντος».

Σήμα κορονο-ομολόγων από τον ΟΟΣΑ

«Απολύτως υπέρ» της έκδοσης «κορονο-ομολόγων», τα οποία όμως θα συνδέονται με πολιτικούς όρους, δηλώνει από την πλευρά του ο γενικός γραμματέας του Οργανισμού για την Οικονομική Συνεργασία και Ανάπτυξη (ΟΟΣΑ) Άνχελ Γκουρία.

«Η κοινή ανάληψη κινδύνου είναι το επόμενο απαραίτητο βήμα για την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση. Η κρίση του κορονοϊού έφερε τα ευρωπαϊκά κράτη αντιμέτωπα με το ερώτημα αν είναι έτοιμα για περισσότερη Ευρώπη», δηλώνει ο Ανχ. Γκουρία στην Süddeutsche Zeitung (έκδοση Τρίτης), επισημαίνοντας ταυτόχρονα ότι θα το θεωρούσε λογικό εάν αυτή η μορφή βοήθειας συνδεόταν με πολιτικούς όρους.

Ερωτηθείς για τον κίνδυνο διάλυσης της Ευρωζώνης σε περίπτωση διαφωνίας των κρατών – μελών στο συγκεκριμένο ζήτημα, ο επικεφαλής του ΟΟΣΑ δεν αναμένει ότι τα πράγματα θα είναι τόσο δραματικά. «Ένα δημοσιονομικό εργαλείο δεν πρέπει να είναι ιδεολογικό θέμα. Πρέπει κανείς να δει αυτά τα ομόλογα ρεαλιστικά, ως χρήσιμο, ισχυρό και αποτελεσματικό μέσο κοινής ανάληψης κινδύνου. Αν λειτουργήσει, θα εξοικονομήσει χρήματα. Αν δεν λειτουργήσει, θα πρέπει να βελτιωθεί», δηλώνει ο Γκουρία και επισημαίνει ότι τα κράτη που είναι επιφυλακτικά θα πρέπει να γνωρίζουν ότι είναι προς το συμφέρον τους να είναι σταθερές και ευημερούσες όλες οι χώρες της Ευρωζώνης. «Μετά θα αγοράζουν περισσότερο – και από την Γερμανία. Η Γερμανία κερδίζει πολλά δανείζοντας στους άλλους λίγη από την φερεγγυότητά της. Και το μήνυμα προς τον υπόλοιπο κόσμο ότι η Ευρώπη είναι ισχυρή», κρίνει ο επικεφαλής του ΟΟΣΑ.

Στην ίδια συνέντευξη, ο Γκουρία τάσσεται ακόμη υπέρ ενός σύγχρονου «New Deal» προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι συνέπειες της κρίσης του κορονοϊού, διευκρινίζοντας μεν ότι η κατάσταση δεν είναι τόσο άσχημη όσο το 1929, αλλά τονίζοντας ότι «χρειαζόμαστε όραμα για την ανοικοδόμηση και αυτό το παρέχει ένα New Deal». Ο ιός πρέπει να καταπολεμηθεί «με όλα τα διαθέσιμα μέσα, αλλά ταυτόχρονα οι κυβερνήσεις πρέπει να προστατεύσουν όσο το δυνατόν περισσότερες θέσεις εργασίας και επιχειρήσεις και σε πολλές χώρες η συρρίκνωση της οικονομίας φτάνει το 40%», προσθέτει ο Άνχελ Γκουρία στην SZ.